Αμερικανικά πανεπιστήμια: Η Γάζα, το νέο «Βιετνάμ»; 

Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος*

«Η εποχή Μακάρθι μας δίδαξε ότι όταν οι πανεπιστημιουπόλεις συμμετέχουν σε προσπάθειες με ιδεολογικά κίνητρα για την αστυνόμευση του λόγου φοιτητών και καθηγητών, αυτές οι προσπάθειες όχι μόνο αποτυγχάνουν αλλά βλάπτουν σοβαρά τα θεμέλια πάνω στα οποία οικοδομούνται οι ακαδημαϊκές κοινότητες» - Μπρετ Μακ Κάουφμαν, δικηγόρος στο Κέντρο Δημοκρατίας της Αμερικανικής Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών

Η πέραν του ατλαντικού ακαδημαϊκή κοινότητα ξεσηκώνεται κατά του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Οι διαδηλώσεις δοκιμάζουν τις ήδη εύθραυστες πολιτικές ισορροπίες σε μία πρωτοφανή από κάθε άποψη προεκλογική περίοδο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ φέρνουν τις πρυτανικές αρχές στη δύσκολη θέση να εξισορροπήσουν μεταξύ του δικαιώματος στην ελευθερία του λόγου και της εγγύησης της ασφάλειας των φοιτητών τους.

Χιλιάδες φοιτητές σε πανεπιστήμια σε όλες τις ΗΠΑ έχουν συμμετάσχει σε συγκεντρώσεις υπέρ της Παλαιστίνης και, πιο πρόσφατα, σε κατασκηνώσεις, καθώς ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα έχει σκοτώσει περισσότερους από 34.000 ανθρώπους.

Οι φοιτητές απαιτούν από τα πανεπιστήμια τους, πολλά από τα οποία στηρίζονται οικονομικά από τεράστια κληροδοτήματα, να αποεπενδύσουν από το Ισραήλ. Οι ακτιβιστές λένε ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Ισραήλ ή συνεργάζονται με ισραηλινές οργανώσεις είναι συνένοχες στον πόλεμο που γίνεται στη Γάζα.

Σημειώνεται ότι τα κληροδοτήματα των πανεπιστημίων χρηματοδοτούν τα πάντα, από ερευνητικά εργαστήρια μέχρι ταμεία υποτροφιών, χρησιμοποιώντας κυρίως τις αποδόσεις από επενδύσεις εκατομμυρίων - και δισεκατομμυρίων - δολαρίων.

Είναι γνωστό ότι στις ΗΠΑ υπάρχουν δύο τύποι ιδιωτικών Πανεπιστημίων, τα μη κερδοσκοπικά και τα κερδοσκοπικά, δηλαδή τα μη κερδοσκοπικά θεωρούνται και αυτά ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Διοικούνται από συμβούλια διαχειριστών ή ιδιωτικές εταιρείες και χρηματοδοτούνται από κληροδοτήματα, δωρεές και δίδακτρα των φοιτητών, αλλά και δημόσια κεφάλαια και δέχονται το 27% των Αμερικανών φοιτητών, ενώ τα δημόσια Πανεπιστήμια χρηματοδοτούνται από κρατικές και πολιτειακές αρχές μόνο και δέχονται το 73% των Αμερικανών φοιτητών.

Το κίνημα κατά του πολέμου στο Βιετνάμ το 1968 εξελίχθηκε σε κάτι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με ό,τι συμβαίνει μέχρι σήμερα στα αμερικανικά πανεπιστήμια, μολονότι με εκατοντάδες φοιτητές να έχουν συλληφθεί υπάρχουν ενδείξεις ότι το κίνημα ενδυναμώνεται με περισσότερους από 50 καταυλισμούς διαδηλωτών σε πανεπιστήμια σε όλες τις ΗΠΑ.

Μορφή τσουνάμι όμως παίρνουν στην Ευρώπη αλλά σε Καναδά, Αυστραλία, Μεξικό οι καταλήψεις σε Πανεπιστήμια για τη Γάζα και οι απαγορεύσεις δεν πτοούν τους φοιτητές που συμπαραστέκονται στους Παλαιστινίους.

Ο ΟΗΕ και μη κυβερνητικές οργανώσεις μιλούν για καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στον μικρό παλαιστινιακό θύλακα 2,4 εκατομμυρίων κατοίκων.

Αναμφίβολα το μέγεθος της τραγωδίας δεν έχει προηγούμενο. Το ερώτημα που απασχολεί κυβερνήσεις και αναλυτές είναι αν αυτή η ριζοσπατικοποίηση των φοιτητών σ όλο τον κόσμο για τα δικαιώματα της αυτοδιάθεσης των παλαιστινίων και την επικράτηση της ειρήνης στην περιοχή είναι η αιτία ή η αφορμή για ριζικές αλλαγές στον ταραγμένο κόσμο, όπου πολλά κεκτημένα, όπως οι Δημοκρατικές Ελευθερίες , το Κοινωνικό Κράτος και η Ειρηνική Συνύπαρξη των λαών, έχουν γίνει ζητούμενα.

(*) Τακτικός αρθρογράφος του notospress