Γράφει ο Γιάννης Μητράκος

Λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα κυκλοφόρησε το «ΛΑΚΩΝΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ 2014» από τις σπαρτιατικές εκδόσεις «ΙΔΙΟΜΟΡΦή», που ίδρυσαν και διευθύνουν, από ετών, το ζεύγος Γιώργου Κώτσου και Σοφίας Αντωνάκου.

Το φετινό ημερολόγιο είναι το 17ο στη σειρά, αφού το πρώτο εκδόθηκε το 1998 και είναι αφιερωμένο στον ιστορικό ποταμό Ευρώτα αυτό το μοναδικό στολίδι της Σπάρτης, της Λακεδαίμονος και όλης της Λακωνίας! Όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά στην εισαγωγή οι εκδότες: «Φέτος το ΛΑΚΩΝΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ κάνει ένα εκτεταμένο αφιέρωμα στον πλούτο της Λακεδαίμονας που λέγεται Ευρώτας. Από φόβο. Μήπως και στον ορυμαγδό της κρίσης τον χάσουμε από κινήσεις αλόγιστες.»

Πράγματι το αφιέρωμα στον νεροδράκοντα Ευρώτα, που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του ημερολογίου, είναι ένα από τα πιο πληρέστερα και πιο εμπεριστατωμένα του είδους. Ο ποταμός εξετάζεται από κάθε πλευρά: προϊστορική, ιστορική, αρχαιολογική με κείμενα που υπογράφουν ιστορικοί και αρχαιολόγοι της Ε΄ΕΠΚΑ και της 5ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, χαρτογραφικά με μια πρωτότυπη εργασία του κ. Αντώνη Τάντουλου, περιηγητικά με λιθογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και παλιές φωτογραφίες που παρουσιάζουν τον Ευρώτα και συνοδεύονται από αποσπάσματα κειμένων ξένων κι Ελλήνων περιηγητών που τον ύμνησαν, όλα παρμένα από το ιστολόγιο eurotas.wordpress.com του διδάκτορα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Κ. Παρασκευά Ματάλα. Ακολουθούν λογοτεχνικά κείμενα, χρονογραφήματα και ποιήματα που αναφέρονται στον Ευρώτα, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στον καλλικρατικό δήμο «ΕΥΡΩΤΑ». Υπάρχουν, ακόμα, κείμενα ειδικών επιστημόνων για το Δέλτα του ποταμού, για την ιχθυοπανίδα του, για την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων της λεκάνης απορροής, για τη σχεδιαζόμενη επέκταση της οδού Λυκούργου με γέφυρα πάνω από τον Ευρώτα και τους κινδύνους που συνοδεύουν αυτό το αμφιλεγόμενο έργο και καταληκτικά μια παλιά αλλά διαχρονικά επίκαιρη πρόταση του Οικολογικού Συνδέσμου Λακωνίας για την αναβάθμιση και την προστασία του.

Το ΛΑΚΩΝΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ, όπως πάντα, έχει το κλασικό ημερολόγιο του 2014 με ιδιαίτερη έμφαση στις εορτές των Λακώνων Αγίων, στους πολιούχους πόλεων και χωριών της Λακωνίας, στις λοιπές εορτές και πανηγύρεις. Επιπλέον παρουσιάζονται τοπικές εκδόσεις και το έργο πολιτιστικών φορέων και ιδρυμάτων στη χρονιά που πέρασε. Κι όλα τακτοποιημένα με υψηλού επιπέδου αισθητική, που το κάνει αληθινό κόσμημα για τη βιβλιοθήκη μας! Από το εξώφυλλο έως και το οπισθόφυλλο, αλλά και το χρήσιμο σελιδοδείκτη που το συνοδεύει, ξεχωρίζει η φινέτσα, το καλό γούστο και η αγάπη των εκδοτών για το καλό βιβλίο!

Αποτελεί ευτύχημα για τον τόπο μας το γεγονός ότι υπάρχει και λειτουργεί ο εκδοτικός οίκος «ΙΔΙΟΜΟΡΦή», στον οποίο οφείλουμε το «ΛΑΚΩΝΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ», αλλά και μια σειρά εξαιρετικών βιβλίων τα περισσότερα από τα οποία ασχολούνται με λακωνικά θέματα. Οι τοπικοί άρχοντες, οι συλλογικοί φορείς, οι φορείς Εκπαίδευσης και κάθε βιβλιόφιλος πρέπει να στηρίξουμε με κάθε τρόπο αυτές τις εκδοτικές προσπάθειες που υπηρετούν τον πολιτισμό, την πνευματική άνοδο, την προβολή και την ανάπτυξη της Λακωνίας, που βρίσκεται πάντα στις τελευταίες θέσεις «προτεραιότητας» του αθηνοκεντρικού μας κράτους!

Εύχομαι το «ΛΑΚΩΝΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ 2014» να φτάσει σε πολλά χέρια και βιβλιοθήκες για να ικανοποιήσει τις προσδοκίες των δημιουργών του! Κι οπωσδήποτε να ευαισθητοποιήσει πολλούς, ώστε ο Ευρώτας να συνεχίσει να κυλάει τα γάργαρα νερά του, χωρίς να κινδυνεύει από την «αναπτυξιακή επιθετικότητα» των ανθρώπων της εποχής μας! Του το χρωστάμε!