Γράφει η Ερασμία Χίου για τη Λέσχη Ανάγνωσης


"Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε ότι είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια".
Αυτή είναι η συμβουλή του δικηγόρου Άττικους Φιντς στα παιδιά του, καθώς ο ίδιος αποφασίζει να υπερασπιστεί στο δικαστήριο το πραγματικό "κοτσύφι" αυτής της υπέροχης ιστορίας, έναν νεαρό μαύρο...

Το βιβλίο μας μεταφέρει στο Μέικομπ της Αλαμπάμα στα 1935, ενώ το οικονομικό κραχ έχει τσακίσει τα πάντα και η Αμερική ψάχνει τρόπους να ορθοποδήσει, σε μια μικρή κωμόπολη της Αλαμπάμα μένει ένας δικηγόρος -ο Άτικους Φιντς- με τα δυο παιδιά του. Η διάκριση λευκών και μαύρων υπάρχει ακόμα και είναι πολύ έντονη, αν και τα πράγματα είναι σχετικά ήρεμα στην πόλη. Όταν ένας μαύρος εργάτης κατηγορείται για βιασμό λευκής γυναίκας με ελάχιστες ενδείξεις ότι αυτός διέπραξε το έγκλημα, ο Άτικους αναλαμβάνει την υπεράσπιση του εργάτη, προς έκπληξη των υπόλοιπων κατοίκων. Αναλαμβάνει μια υπόθεση βιασμού όπου η αδικία είναι προφανής από την αρχή της υπόθεσης όμως η προκατάληψη αποδεικνύεται ισχυρότερη από την αλήθεια και το δίκιο. Ξαφνικά, ο ίδιος αλλά και τα μικρά του παιδιά θα βιώσουν την αποδοκιμασία της τοπικής κοινωνίας, η οποία και μετά το πέρας της δικής δεν τον «συγχωρεί», και βάζει στόχο τα παιδιά του...

Μέσα από τα παιδικά μάτια της Σκάουτ και του Τζεμ Φιντς, η Χάρπερ Λη εξερευνά με αναντίρρητη εντιμότητα και αστείρευτο χιούμορ τον παραλογισμό της στάσης των ενηλίκων απέναντι στις φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις στον Αμερικανικό Νότο της δεκαετίας του ΄30.

Αυτή η παιδική ματιά δίνει στην ιστορία μια ανέμελη ροή, παρέχοντας όλες τις πληροφορίες για την δικαστική πλεκτάνη και την λειτουργικότητα της τοπικής κοινωνίας. Ωστόσο, μέσα από τις παιδικές ατάκες, οι οποίες άλλοτε προκαλούν γέλιο και άλλοτε θλίψη με τις γυμνές αλήθειες τους, το βιβλίο προσπαθεί να δείξει ότι η έλλειψη σεβασμού, ίσων δικαιωμάτων και κατανόησης της διαφορετικότητας , οδηγεί στον κανιβαλισμό και τη σύγκρουση η οποία λύνεται μόνο με τη βία.

Τα φαινομενικά γαλήνιο και ειρηνικό Μέικομπ της Αλαμπάμα είναι στην πραγματικότητα βουτηγμένο στην προκατάληψη, τη βία και την υποκρισία με ναρκωμένες συνειδήσεις.

"..Και την άκουσα να λέει πως είναι καιρός να τους δώσει κάποιος ένα καλό μάθημα, ότι έχουν παραπάρει τα μυαλά τους αέρα, και σε λιγάκι θ΄αρχίσουν να νομίζουν ότι μπορούν να μας παντρεύονται κιόλας. Τζεμ, πως γίνεται να μισούν τον Χίτλερ και από την άλλη να ΄ναι τόσο κακοί με τους δικούς μας ανθρώπους, εδώ, στον ίδιο μας τον τόπο;..."

Το «Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια» είναι το μοναδικό βιβλίο της Λι Χάρπερ και βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα της γενέτειρας της συγγραφέως, την Αλαμπάμα. Το βιβλίο εκδόθηκε το 1960, εποχή που ακόμα και τότε δεν είχαν κατοχυρωθεί τα δικαιώματα των νέγρων. Έχει κερδίσει πολλές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων και το Βραβείο Πούλιτζερ, μεταφράστηκε σε πάνω από σαράντα γλώσσες και μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο, το 1962, από τον Ρόμπερτ Μάλιγκαν, σε μια "κλασική" ταινία με πρωταγωνιστή τον Γκρέγκορι Πεκ.