Γράφει ο Χρήστος Κ. Αλεξάκος*

Τις τελευταίες ημέρες, μια συνηθισμένη συζήτηση που ακούει κανείς γύρω του αφορά την αβεβαιότητα που επικρατεί για την τύχη των ελληνικών τραπεζικών καταθέσεων. Είναι εύλογο άλλωστε να υφίσταται αυτή η συζήτηση που τίποτ’ άλλο δεν προκαλεί παρά ανησυχία. Δεν είναι και λίγο να χάσεις μεγάλο μέρος των χρημάτων σου. Δεν είναι και λίγο να μην μπορείς να κάνεις ανάληψη από την τράπεζα όταν το επιθυμείς, επειδή έχει επιβληθεί κάποιο πλαφόν αναλήψεων ή γενικότερο μπλοκάρισμα λόγω παύσης ρευστότητας.

Η πρόσφατη εμπειρία από την Κύπρο ήταν, για κάποιους, άκρως οδυνηρή έως καταστροφική, για άλλους ακραία αγχωτική, ενώ για λίγους ήταν η εφαρμογή ενός μοντέλου τιμωρίας και παραδειγματισμού (για όποιον εταίρο δεν υπακούει στη διοίκηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

Το χειρότερο όμως είναι πως η επικρατούσα αβεβαιότητα ενισχύεται ακόμα περισσότερο από τους πολιτικούς μας, οι οποίοι με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο φροντίζουν να φουντώνουν και να αναζωπυρώνουν παρά να καθησυχάζουν και να σβήνουν τις ανησυχίες. Από πεντοζάλη, που κατά τα άλλα ως χορός συμβολίζει απελευθέρωση, μέχρι φοβικές ατάκες όπως «αν βγει το τάδε κόμμα στις εκλογές θα μας διώξουν από την Ευρώπη και το ευρώ» ή «θα κόψουν τις συντάξεις» ή «δεν θα έχουμε καύσιμα, τρόφιμα και φάρμακα». Ουσιαστικά, σπέρνουν φόβο και ανασφάλεια εστιάζοντας στα στοιχεία εκείνα που αφορούν τα δυο κατώτερα επίπεδα αναγκών του ατόμου που κατά την πυραμίδα ιεράρχησης αναγκών του Maslow είναι η επιβίωση (π.χ τροφή) και η ασφάλεια (π.χ πόροι, εργασία, υγεία).
Αν κάποιος νομίζει ότι η αναφορά στα παραπάνω είναι τυχαία, τότε είναι σίγουρο πως το μυαλό του δεν σκέπτεται καθαρά ή, ακόμα χειρότερα, τον έχει κυριεύσει ο φόβος, που κατά την ψυχολογία, αποτελεί ένα βασικό ανθρώπινο συναίσθημα που προκαλείται από τη συνειδητοποίηση ενός πραγματικού ή πλασματικού κινδύνου ή απειλής.
Πλέον, το πλαίσιο του άνω μηχανισμού εκφοβισμού είναι πιο ξεκάθαρο: «χτύπημα» στις βασικές ανάγκες του ατόμου (επιβίωση και ασφάλεια) με ταυτόχρονη δημιουργία φόβου και αιώρηση της αίσθησης περί πραγματικού ή πλασματικού κινδύνου ή απειλής. Έτσι θα αναγκαστεί το άτομο να κάνει ότι του προστάζουν.

Οι «ειδικοί» στον εκφοβισμό, το πήγαν ακόμα παραπέρα: έθεσαν και νέο ζήτημα, απειλώντας αυτή το φορά τους Έλληνες, πως θα χαθούν οι καταθέσεις και οι κόποι της ζωής τους αν βγει άλλο κόμμα ή αν δεν εκλεγεί πρόεδρος της δημοκρατίας.
Λέτε να έχουν δίκιο; ‘Η μήπως ούτε οι ίδιοι ξέρουν τι πρόκειται να γίνει πραγματικά; Υπάρχει τρόπος να ανακαλύψουμε αν όλα αυτά αποτελούν πραγματική ή πλασματική απειλή; Υπάρχει τρόπος να τα αποσαφηνίσουμε;

Πολλές οι σκέψεις, τα ερωτήματα και οι προβληματισμοί.
Θέτω τον εξής προβληματισμό: κοιτάζοντας το πόθεν έσχες των βουλευτών και γενικότερα των πολιτικών μας (μπορείτε να το βρείτε στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων), παρατηρώ κάτι σημαντικό αλλά και οξύμωρο: πολλοί πρωτοκλασάτοι βουλευτές και κάποιοι πολιτικοί αρχηγοί που δηλώνουν τις νόμιμες καταθέσεις τους, δεν τις έχουν μόνο σε ελληνικές τράπεζες αλλά και σε τράπεζες του εξωτερικού. Κάποιοι από αυτούς τις έχουν μόνο στο εξωτερικό. Γιατί άραγε; Φοβούνται κάτι; Μήπως τίθεται ζήτημα ασφάλειας των καταθέσεων; Ή μήπως θεωρούν συμφερότερο να έχουν τα χρήματά τους σε τράπεζες του εξωτερικού παρά του εσωτερικού;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως από τη στιγμή που τα χρήματα οποιουδήποτε Έλληνα πολίτη είναι νόμιμα, έχει το δικαίωμα να τα στείλει σε οποιαδήποτε τράπεζα του εξωτερικού επιθυμεί. Κανένας δεν μπορεί να του το απαγορεύσει. Όσα και αν είναι αυτά, είτε λίγα είτε πολλά. Το ίδιο ισχύει και για έναν βουλευτή.

Εδώ γεννιούνται τα ερωτήματα: γιατί οι Έλληνες πολιτικοί και συγκεκριμένα της συγκυβέρνησης, διαβεβαιώνουν πως έχουν διασώσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και πως αυτό δεν έχει κανένα πρόβλημα ως στιβαρό και θωρακισμένο που είναι ; Γιατί μας καθησυχάζουν ότι το ενίσχυσαν με πακτωλό χρημάτων (περίπου 45 δις μετρητά και 85 δις σε λογιστικό χρήμα δηλαδή εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου δηλαδή των ελλήνων πολιτών) και μάλιστα έφτιαξαν και «μαξιλαράκι» ασφαλείας για τις δύσκολες ημέρες; Και όπως λένε, τώρα πλέον, το τραπεζικό σύστημα, αφού διασώθηκε από εμάς -χωρίς εμάς- για εμάς, είναι έτοιμο, πλέον, να «ρίξει» χρήμα στην αγορά για ανάπτυξη. Έτσι μας λένε, αυτά βροντοφωνάζουν.

Η αλήθεια όμως είναι ωμή.
Εσείς εμπιστεύεστε το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα; Το οποίο, αν και «διασώθηκε», συνεχίζει να έχει ανάγκη από χρήματα τα οποία δυστυχώς επιβαρύνουν τις καταπονημένες πλάτες του Έλληνα πολίτη.
Εμπιστεύεστε αυτές τις τράπεζες που με μηδενικό ρίσκο (αφού εγγυητής για αυτές είναι το ελληνικό δημόσιο δηλαδή ο ελληνικός λαός), ακόμα και αν κάτι πάει στραβά, δεν πρόκειται να πάθουν τίποτα μιας και ο Έλληνας πολίτης θα κληθεί να τις «ξανασώσει» και να πληρώσει τη ζημιά από την ήδη δυσβάσταχτη φορολογία του και τα λοιπά εισπρακτικά μέτρα;

Πως σας φαίνεται το γεγονός ότι πέφτει χρήμα σε έναν κουβά που δεν έχει πάτο; Και ο κουβάς αυτός είναι τα ελλείμματα των τραπεζών που εμείς οι Έλληνες πολίτες «διασώσαμε» και «διασώζουμε» μόνο και μόνο για να μην χάσουμε τις καταθέσεις μας αλλά και για να μας τα επιστρέψουν σε μορφή δανείων για ανάπτυξη.
Πιστεύετε τελικά ότι τα παραπάνω μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες που επηρεάζουν τους βουλευτές και τους πολιτικούς μας ώστε να τοποθετήσουν τις καταθέσεις τους σε τράπεζες του εξωτερικού; Μην ξεχνάμε πως οι βουλευτές όλων των κομμάτων οφείλουν να λειτουργούν ως πρότυπα σε όλους τους τομείς, έτσι ώστε να τους ακολουθούμε και να τους μιμούμαστε εμείς οι πολίτες. Γιατί εκτός του ότι αποτελούν δικά μας «προϊόντα» και επιλογές, που στείλαμε εκεί στη Βουλή για να μας εκπροσωπήσουν και να κάνουν τα πράγματα σωστά ή τα σωστά πράγματα, δεν αρκεί να είναι αλλά και να φαίνονται άψογοι. Γιατί λοιπόν ένας Έλληνας πολίτης, να μην μιμηθεί την πρακτική του βουλευτή ή του πολιτικού και να στείλει τα νόμιμα χρήματά του σε μια τράπεζα του εξωτερικού; Υπάρχει κάποιος λόγος να μην το κάνει είτε τα χρήματα είναι λίγα ή πολλά; Αφού το έκανε και ο βουλευτής ή ο πολιτικός, τα πρότυπά μας.

Είναι πλέον φανερό, τα περί στήριξης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος που μας προτρέπουν κάποιοι βουλευτές ή πολιτικοί αρχηγοί να κάνουμε, προφανώς, δεν ισχύουν γιατί ούτε οι ίδιοι το κάνουν. Γιατί όμως δεν το κάνουν; Είναι ζήτημα αβεβαιότητας, ανασφάλειας, φόβου ή μήπως είναι κάτι άλλο που ξέρουν;
Έχετε σκεφτεί ότι μπορεί να οφείλεται στην απουσία «σύγχρονης επενδυτικής λογικής»; Μιας λογικής, που η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, δυστυχώς, δεν διαθέτει. Γιατί ο Έλληνας έχει μάθει να αρκείται σε γνώριμα πράγματα:
α) σε τραπεζικά προϊόντα που αφορούν κατά κανόνα αποδόσεις μέσα από «επιτόκια» και «προθεσμιακές καταθέσεις»,
β) σε «αμοιβαία κεφάλαια» ή «ομόλογα» αμφιβόλου ποιότητας, γ) σε χρηματοοικονομικά προϊόντα που αφορούν «μετοχές» και δ) σε «ακίνητα» στα οποία επενδύει με την πρώτη ευκαιρία. Ως εκεί φτάνει η επενδυτική λογική του μέσου Έλληνα, χωρίς αυτό να είναι κακό. Αλλά δεν είναι και καλό γιατί είναι παρωχημένο.
Μήπως κάποιοι «πιο ψαγμένοι» Έλληνες βουλευτές, έχουν βρει καλύτερους τρόπους να τοποθετούν ή και να επενδύουν τα χρήματά τους; Είναι γεγονός πως υπάρχουν τρόποι, εξαιρετικά αποδοτικοί και σε αρκετές περιπτώσεις με ελάχιστο ρίσκο. Μα γιατί δεν λένε και στους πολίτες τους τρόπους αυτούς; Γιατί δεν θέλουν τους Έλληνες πολίτες να ξεφύγουν από τις κλασσικές επενδυτικές πρακτικές που τελικά τους «βάζουν μέσα», με διαλυμένες μετοχές, με χαράτσια σε μη εκμεταλλεύσιμα ακίνητα, με κουρεμένα ομόλογα ή με σχεδόν μηδενικά επιτόκια που τα «καταπίνει» ο πληθωρισμός;

Ας μην κρυβόμαστε. Οι βουλευτές και οι πολιτικοί γενικότερα έρχονται σε επαφή με πολλούς ανθρώπους. Μερικοί από αυτούς είναι ειδικοί σε ορισμένους τομείς και τους ανοίγουν τα μάτια, παρουσιάζοντάς τους σύγχρονες επενδυτικές οδούς. Οι σοβαροί σύμβουλοι επενδύσεων, δεν είναι κάτι που μπορείς να βρεις εύκολα γιατί δεν είναι πολλοί. Είναι λίγοι και ελάχιστοι από αυτούς κάνουν τη διαφορά. Και τη διαφορά την κάνουν όχι μόνο γιατί θα σε βοηθήσουν να επενδύσεις σωστά τα χρήματά σου και να τα αυξήσεις με λύσεις που δεν είχες φανταστεί ότι υπάρχουν, αλλά κυρίως γιατί θα σε μυήσουν σε μια διαφορετική επενδυτική ψυχολογία συνοδευόμενη από άλλη συμπεριφορά, στάση και λογική που εμπεριέχουν κανόνες, όρια, προοπτικές, πλαίσια, έλεγχο, εμπιστοσύνη, ασφάλεια μα πάνω από όλα εκμηδενισμό της απληστίας. Είναι δεκάδες τα επενδυτικά προϊόντα που μπορεί να επιλέξει κάποιος αρκεί να έχει δίπλα του τον σωστό επαγγελματία που θα τον συμβουλέψει και θα τον καθοδηγήσει.
Δε μου μένει παρά να λάβω πολύ σοβαρά υπόψη μου το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι μερίδα «ψαγμένων» ελλήνων πολιτών αλλά και μερικών βουλευτών και πολιτικών τοποθετούν τα νόμιμα χρήματά τους σε τράπεζες και επενδυτικά προϊόντα του εξωτερικού.

Πλέον, εστιάζοντας α) στην κακή ψυχολογία που οι ίδιοι οι πολιτικοί πυροδοτούν με την υφιστάμενη κινδυνολογία ενόψει της μη εκλογής προέδρου δημοκρατίας ή με το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών και β) στη διάχυτη αβεβαιότητα ως προς την τύχη των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες, καταλήγω στο συμπέρασμα πως όλοι εμείς οι ‘Έλληνες πολίτες, έχοντας ως πρότυπα ορισμένους «γνώστες» και «ψαγμένους» πολιτικούς και βουλευτές που ήδη το εφαρμόζουν, έχουμε το νόμιμο δικαίωμα να τοποθετήσουμε τα χρήματά μας σε τράπεζες και επενδυτικά προϊόντα του εξωτερικού. Γιατί η ψυχολογική μας ηρεμία, που οι ίδιοι μας διαταράσσουν αυτές τις δύσκολες ώρες, είναι πάνω από όλα και όλους.

*Ο Χρήστος Αλεξάκος είναι δημοτικός σύμβουλος στο δήμο Σπάρτης, Πρόεδρος της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής και επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ελπίδα - Κίνημα Πολιτών».

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr