ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας, σε σχετική ανακοίνωσή της, ενημερώνει ότι από τις 16 και 17 Ιουνίου είναι επισκέψιμα το Αρχαιολογικό Μουσείο Νεάπολης Βοιών και η Άνω Πόλη Μονεμβασίας αντίστοιχα.

Η έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Νεάπολης Βοιών στεγάζεται στο κτήριο του παλαιού Υγειονομικού Σταθμού Νεάπολης, το οποίο ανεγέρθηκε στη δεκαετία του 1950, μετά από δωρεές ομογενών. Το εν λόγω κτήριο παραχωρήθηκε από την τέως Κοινότητα Νεάπολης στο Υπουργείο Πολιτισμού, και κατά τα έτη 2006-2008 πραγματοποιήθηκαν εργασίες προκειμένου αυτό να καταστεί κατάλληλο για τη στέγαση των αρχαιοτήτων της περιοχής της επαρχίας της Επιδαύρου Λιμηράς. Tο έργο «Έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Νεάπολης Βοιών» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτικής Ελλάδος-Πελοποννήσου-Ιονίων Νήσων 2007-2013» και υλοποιήθηκε αρχικά από την Ε΄ ΕΠΚΑ και στη συνέχεια από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας, από 14/9/2011 έως 31/10/2015.

Πυρήνας της υπήρξε η Αρχαιολογική Συλλογή της Νεάπολης Βοιών αλλά περιλαμβάνει και ευρήματα από άλλες περιοχές της επαρχίας της Επιδαύρου Λιμηράς, η οποία σχεδόν ταυτίζεται γεωγραφικά με τη χερσόνησο του Μαλέα. Βάση για τον σχεδιασμό της Έκθεσης αποτέλεσε η ομοιότητα της κάτοψης του εκθεσιακού χώρου με το περίγραμμα της χερσονήσου του Μαλέα και η πορεία του ταξιδιού στην περιοχή ενός αρχαίου περιηγητή, του Παυσανία (2ος αι. μ.Χ).

Στο μουσείο εκτίθενται ευρήματα από διάφορες περιοχές της χερσονήσου του Μαλέα, χρονολογούμενα από την 3η χιλιετία π.Χ. έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους. Φιλοξενεί ευρήματα από το ιερό του Απόλλωνος Υπερτελεάτα, την αρχαία Ασωπό, την περιοχή του Αγίου Γεωργίου Βοιών, το Παυλοπέτρι. Η έκθεση κορυφώνεται στην αρχαία πόλη των Βοιών. Φεύγοντας από τις Βοιές περιπλέουμε τον Κάβο Μαλιά για να γνωρίσουμε τις αρχαίες πόλεις της ανατολικής ακτής της χερσονήσου, την Επίδαυρο Λιμηρά, τον Ζάρακα και τα Κύφαντα, που αναδεικνύονται ως χώροι με μεγάλες εικόνες ως τοπιογραφίες. Στο τέλος της έκθεσης, παρουσιάζονται ευρήματα από τις περιοχές της Συκέας, της Αγγελώνας και του Αγίου Ιωάννη Μονεμβασίας, τα οποία αντιπροσωπεύουν την προϊστορική κατοίκηση στην περιοχή, και ειδικότερα κατά τη μυκηναϊκή περίοδο.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Νεάπολης Βοιών λειτουργεί από Τρίτη έως Κυριακή, 8:00 - 15:00.

Το έργο με τίτλο «Ανάδειξη περιοχής ναού Αγίας Σοφίας και Κεντρικής Πύλης στην Άνω Πόλη Μονεμβασίας» εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» (Άξονας προτεραιότητας 03 – Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος) και υλοποιήθηκε με αυτεπιστασία κατά το χρονικό διάστημα από 7/12/2013 έως 31/12/2015 αρχικά από την 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και εν συνεχεία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας.

Στο πλαίσιο των εργασιών αποκαλύφθηκε και αναδείχθηκε μια γειτονιά της Άνω Πόλης, που περιλαμβάνει το συγκρότημα της κεντρικής πύλης με τους επιμέρους χώρους του και τον πλησιόχωρο ανώνυμο ναό, δύο οικίες (Οικίες 1 και 2) και δίκτυο δρόμων, το οποίο συνδέει την πύλη με το λαμπρότερο βυζαντινό μνημείο της Μονεμβασίας το ναό της Παναγίας Οδηγήτριας ή Αγίας Σοφίας, στον οποίο πραγματοποιήθηκαν εργασίες αποκατάστασης στο πλαίσιο του έργου «Αποκατάσταση του Ιερού Ναού Παναγίας Οδηγήτριας ή Αγίας Σοφίας στην Άνω Πόλη Μονεμβασίας», ενταγμένου στο ΕΣΠΑ από τη Δ/νση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών μνημείων του ΥΠ.ΠΟ.Α. Τα μνημεία αυτά συνιστούν μια ενδιαφέρουσα ενότητα του οικιστικού συνόλου της καστροπολιτείας παρέχοντας με εύληπτο και διδακτικό τρόπο πληροφορίες για την οργάνωση και τις λειτουργίες μιας πόλης-κάστρου με συνεχή κατοίκηση από τον 6ο μέχρι και το 18ο αιώνα μ.Χ.

Η περιοχή του έργου δεν ήταν προσπελάσιμη εξαιτίας της κατάρρευσης λίθων και επιχώσεων, ενώ οι χώροι στο συγκρότημα της πύλης είχαν φραγεί με νεώτερους τοίχους. Τα κτήρια αντιμετώπιζαν πολλά δομικά και οικοδομικά προβλήματα (εκτεταμένες καταρρεύσεις, ετοιμορροπίες, ρηγματώσεις, κ.ά.) που οφείλονταν στη μακρόχρονη εγκατάλειψη, τη φυσική φθορά αλλά και σε ανθρώπινες επεμβάσεις, όπως η βίαιη απόσπαση οικοδομικού υλικού.

Στόχους της επέμβασης αποτέλεσαν η προστασία και ανάδειξη των μνημείων, η διατήρηση της αυθεντικότητάς τους, η αναβάθμιση της αισθητικής και διδακτικής αξίας των σωζόμενων αρχιτεκτονικών στοιχείων και η διαμόρφωση δικτύου περιήγησης σε μία αδιερεύνητη μέχρι σήμερα περιοχή της πόλης. Με την ολοκλήρωση των εργασιών αποδίδεται στο κοινό μία κεντρική γειτονιά της Άνω Πόλης, όπου τα μνημεία αναδεικνύονται σε εκθέματα, προβάλλεται η ιστορική και εκπαιδευτική τους αξία, και ενισχύεται ο κοινωνικός τους χαρακτήρας μέσα από την ένταξή τους στο δίκτυο περιήγησης της καστροπολιτείας.

Η Άνω Πόλη είναι επισκέψιμη καθημερινά 8:00 π.μ.-15:00.