Γράφει η Νικολέττα Παπαδοπούλου*

-Το παιδί μου δεν μιλάει καθαρά, φοράει σιδεράκια, παρουσιάζει οδοντικές ανωμαλίες…
-Θήλασες;

Πως μπορεί να συνδέεται ο μητρικός θηλασμός με την γλωσσική εξέλιξη του παιδιού ;

Με ποιο τρόπο οι πιπίλες και τα μπιμπερό εμποδίζουν την ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων και δημιουργούν ανωμαλίες στη στοματική κοιλότητα;

Οι τελευταίες έρευνες που σχετίζονται με τα ποσοστά ελληνίδων γυναικών που θηλάζουν τα παιδιά τους μετά την έξοδο από το μαιευτήριο είναι δραματικές! Επίσης συγκλονίζει τόσο η άγνοια των μαμάδων για τα οφέλη και την αναγκαιότητα του μητρικού θηλασμού όσο και τα ταμπού και οι προκαταλήψεις για αυτό το μοναδικό δώρο ζωής!
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το παιδί πρέπει να θηλάσει τουλάχιστον μέχρι το 1 έτος και περισσότερο από το 88% των γυναικών σταματάνε τον θηλασμό πριν το μωρό σαραντίσει.
Ο μητρικός θηλασμός είναι ο μόνος φυσιολογικός τρόπος για να σιτιστούν τα βρέφη, και το μητρικό γάλα είναι το μοναδικό που συμβάλλει στην διαδικασία της μυελινοποίησης του εγκεφάλου. Η μυελινοποίηση συντελεί στην ραγδαία ψυχοκινητική, νοητική και γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού !
Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως μια γυναίκα υποσιτισμένη σε μια υποανάπτυκτη χώρα διαθέτει το καλύτερο και θρεπτικότερο γάλα που θα μπορούσε να βγει στην αγορά! Πόσο μάλλον μια υγιής και σωστά φροντισμένη γυναίκας (μια μέση γυναίκα στον κόσμο δηλαδή)!
Πρόσφατα, μελέτες βιολόγων κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι βρέφη που θηλάζονται από το στήθος της μητέρας από τη στιγμή της γέννησής τους, αρχίζουν να μιλούν νωρίτερα, και μαθαίνουν καλύτερα να διαβάζουν και να γράφουν στην ηλικία των έξι χρόνων από ότι τα παιδιά που δεν θήλασαν.
Ο θηλασμός αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη άσκηση για όλο το κεφάλι, και προκαλεί την εξάσκηση και τον συγχρονισμό όλων των μυών του βρέφους (χείλη, γλώσσα, παρειές, κ.λ.π). Έτσι λοιπόν, στο στάδιο αυτό, τα όργανα της σίτισης που είναι τα ίδια με τα όργανα της φώνησης και της ομιλίας, ενεργοποιούνται και προετοιμάζονται για τον μηχανισμό της ομιλίας.
Ένα παιδί που θηλάζει καταφέρνει να εγκαταστήσει την ρινική αναπνοή σε αντίθεση με τα παιδιά που δεν θήλασαν, τα οποία αναπνέουν από το στόμα.

Αξίζει να αναφερθεί πως τα παιδιά που αναπνέουν συστηματικά και χρόνια από το στόμα παρουσιάζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά :
• μακρύ και στενό πρόσωπο
• μακρύ και στενό στόμα
• στενή γνάθο (σαγόνι και πηγούνι)
• στενή και ψηλή υπερώα
• ανώμαλη οδοντική σύγκλειση
• λανθασμένη θέση της γλώσσας (πρόσθια θέση της γλώσσας )
• στενό και αδύναμο άνω χείλος
• «σαρκώδες» κάτω χείλος
• στενή ή πεπλατυσμένη μύτη με μικρούς και μη ανεπτυγμένους επαρκώς ρώθωνες

Γιατί ένα βρέφος δεν πρέπει να σιτίζεται με το μπιμπερό ;
Το μπιμπερό σε αντίθεση με το στήθος της μητέρας, δίνει πάντα σταθερή ποσότητα γάλακτος, δεν ασκεί αρνητική πίεση και το γάλα κυλάει ακόμα και αν το παιδί δεν «τραβάει» την θηλή του μπιμπερό. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το παιδί να πίνει παθητικά χωρίς να προσπαθεί, να αποδυναμώνει, να τοποθετεί σε λάθος θέση τη γλώσσα για να ελέγξει την ροή του γάλακτος, να εξασκεί την στοματική αντί για την ρινική αναπνοή και γενικότερα να μην απολαμβάνει την λήψη της τροφής του.

Επιπρόσθετα η θηλή του μπιμπερό δεν έχει καμία σχέση στην μορφή με την θηλή του στήθους. Η θηλή του μπιμπερό είναι μεγάλη για το στόμα το βρέφους και αναγκάζει την μη σύγκλιση των χειλιών του, εμποδίζει την κίνηση της γλώσσα και οδηγεί την κάτω γνάθο σε λάθος θέση.

Με τον καιρό, και με την είσοδο και της πιπίλας στο στόμα του παιδιού επηρεάζεται η φυσιολογία του στόματος που οδηγεί σε γενικότερες δομικές ανωμαλίες, κακή εικόνα του παιδιού και πάρα πολλά προβλήματα από την τοποθέτηση υποστηρικτικών συσκευών στα δόντια (π.χ. σιδεράκια), κακή σίτιση, διαταραχές στην άρθρωση του παιδιού κ.λ.π.

Τέλος, ένα παιδί που θηλάζει, είναι χορτασμένο όχι μόνο από τροφή αλλά και «νευρολογικά χορτασμένο». Έτσι ποτέ δεν θα θελήσει υποκατάστατα του θηλασμού. Ούτε τις πιπίλες, ούτε θα επιδιώκει να βάζει το δάκτυλο στο στόμα του και να «θηλάζει» !

«Αν και ο θηλασμός μπορεί να μην φαίνεται η σωστή επιλογή για κάθε μητέρα εντούτοις είναι πάντα η σωστή επιλογή για κάθε μωρό !!!»

*Λογοθεραπεύτρια,Msc, Υπεύθυνη του Κέντρου Λογοθεραπείας Νόησις