Ο θυμόσοφος λαός λέει ότι πρέπει να απλώνεις μέχρι εκεί που φτάνεις.
Στη Σπάρτη το οξύμωρο σχήμα που παρατηρείται είναι η διεκδίκηση ενός νέου Μουσείου την στιγμή κατά την οποία μένει αναξιοποίητος ο υπαίθριος Αρχαιολογικός τόπος - πλούτος.

ΣΠΑΡΤΗ. Κανείς δεν θα αρνηθεί τη διεκδίκηση του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου. Θα συγχαρεί μάλιστα τους φορείς που πρωτοστατούν στην αποσαφήνιση του «τοπίου» και στην οργάνωση ακόμα και των ίδιων των Αρχών που πρέπει να το διεκδικήσουν.

Ας δούμε τι γίνεται σε ένα άλλο τοπίο. Αυτή τη φορά πρόκειται για πραγματικό και υπαρκτό και δεν είναι άλλο από την ευρύτερη περιοχή της «αρχαίας» Σπάρτης που εκτείνεται από την οδό Πλατανιστά έως και την Ορθίας Αρτέμιδος.

Τι θα έγραφε άραγε σήμερα αν ζούσε ο ποιητής Αλκμάνας μπροστά στη θέα από τη νέα Σπάρτη προς της «αρχαία»; Σπεύσαμε να αφιερώσουμε τον δρόμο που την ορίζει. Οδός Αλκμάνος, ο δρόμος που μας διαχωρίζει… απ’ ότι σημαντικότερο έχει η πόλη.

Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί, και δεν θα ήταν υπερβολικός, ότι αν η Σπάρτη – πόλη είχε αναδείξει όλο αυτό το τοπίο με ανασκαφές και αναπαραστάσεις, με σύνδεσή των σημαντικών σημείων και δημιουργία ενός ανοικτού, μουσείου, με εναλλαγή υπαίθριων και ημιυπαίθριων εγκαταστάσεων, με διαδοχή αλλά και συνύπαρξη ιστορικών εποχών, με διάδραση, με ξενάγηση, με πραγματική αλλά και εικονική προσέγγιση της ιστορίας, δεν θα χρειαζόταν κάτι άλλο. Ένα «ανοικτό» Μουσείο. Ένα ανοικτό Πανεπιστήμιο. Μια υπερήφανη πόλη.

Σπάρτη 2017. Όποιος επισκέπτης προσπαθήσει να κατευθυνθεί προς την «αρχαία» Σπάρτη από τις οδούς Πλατανιστά, Λυσσάνδρου, Άγιδος, Λεωνίδου, Γκορτσολόγου, Αγίου Νίκωνος, Αρχιδάμου, Κλεάρχου, Ωραίας Ελένης και Ορθίας Αρτέμιδος, θα πέσει σε αδιέξοδο. Όχι μόνο πολεοδομικό αλλά αδιέξοδο λογικής.

Αντί να δει τα ίχνη της «αρχαίας» Σπάρτης και να συναντήσει την ιστορία θα αγναντέψει: στάνες, λαχανόκηπους, ελαιώνες, κάδους απορριμμάτων, πρόχειρες χωματερές, πάρκιν αυτοκινήτων ακόμα και οίκους ανοχής!

Λες και όλη η σαβούρα, όλη η ακαθαρσία και όλη η απρέπεια της πόλης συσσωρεύτηκε στα όρια που έχουν θέσει η σύγχρονη πόλη αλλά και η Αρχαιολογία.

Δρόμοι και παράδρομοι πότε άτυποι, πότε «κρυφοί». Κατά τα άλλα έχουν λαμπρές ονομασίες. Η νέα πόλη «σβήνει» όσο πλησιάζει προς την «αρχαία». Ανάθεμα που έχουν ρίξει οι σύγχρονοι Σπαρτιάτες λες και δεν αντέχουν άλλο το βάρος και την ευθύνη της Ιστορίας τους.

Τα ερωτήματα πολλά.

Το Υπουργείο Πολιτισμού της χώρας ποτέ δεν στάθηκε στο ύψος που θα επέβαλε η ιστορία της Σπάρτης του Μενέλαου και του Λεωνίδα. Μήπως τελικά αυτή η Σπάρτη δεν είναι εδώ και μας το κρύβουν;

Ο Δήμος Σπάρτης, διαχρονικά, ήταν άτολμος, άνευρος και ανάξιος να διαχειριστεί και να αξιοποιήσει ό,τι, τέλος πάντων, κρύβουν τα χώματα που έφεραν οι χείμαρροι του Ταύγετου. Καμία ευαισθησία, καμία πρωτοβουλία, καμία αυθεντική στρατηγική, καμία πολιτική τόλμη. Παρακολουθούσε και παρακολουθεί την αλληλογραφία και τους ρυθμούς της Αρχαιολογίας.

Η κοινωνία της Σπάρτης. Σε αφασία, για να μην πει κανείς σε αμαρτία… Γνωρίζει τον «αρχαίο» τόπο μόνο όταν αποφασίζει να:

Κάνει βάδην στη φύση.

Δει ποδόσφαιρο από τα τείχη.

Βγάλει βόλτα το σκυλί του.

Μαζέψει χόρτα.

Πάει σχολική εκδρομή.

Οδός Τριακοσίων (Σπαρτιατών). Κάτω απο τη μύτη μας η Σπάρτη και δεν μπορούμε να αντιδράσουμε.

Το notospress.gr έρχεται να στηρίξει τη γραφή του με φωτογραφικό υλικό όχι ενός διεισδυτικού ρεπορτάζ αλλά μιας απλής περιήγησης που κάνει ένας επισκέπτης… που πολύ θα ήθελε να είναι προσκυνητής αλλά τελικά λειτουργεί ως ρεπόρτερ.

Στις φωτογραφίες δεν συμπεριλαμβάνονται τα «γνωστά» σημεία του Αρχαίου Θεάτρου, του κυκλοτερούς Οικοδομήματος, της Ρωμαϊκής Στοάς και των Ναών όπου έστω και με ιστορική καθυστέρηση έχει αρχίσει έργο ανάδειξης. Οι φωτογραφίες προέρχονται από τα πέριξ… και συνοδεύονται από το ερώτημα: Γιατί δεν εντοπίζεται δεν αναδεικνύεται, δεν προστατεύεται και δεν διασυνδέεται όλη η περιοχή, αφού έτσι κι αλλιώς δεν είναι αξιοποιήσιμη από τους ιδιοκτήτες;

Ο λόφος της «αρχαίας» Σπάρτης θα μπορούσε και θα έπρεπε να αναδειχθεί ως κεντρικός αρχαιολογικός τόπος (αν τα ανασκαφικά και ιστορικά στοιχεία συνηγορούν σε αυτό) μέσα από έναν δημιουργικό πραγματικό συναγερμό όλων των δυνάμεων και των φορέων. Τότε οι σύμμαχοι θα ήταν πολλοί. Τότε η ανάγκη που θα προέκυπτε για δημιουργία στέγης (δηλαδή Μουσείου) δεν θα έβρισκε παιδαριώδη προσκόμματα και ανάλγητες υπεκφυγές.

Τότε ένα νέο Αρχαιολογικό Μουσείο, ή και η πλαισίωση του παλαιού με ικανές σπονδυλωτές προσθήκες θα προέκυπτε αυτόματα, ομαλά, επιστημονικά, κοινωνικά, τουριστικά.

Σήμερα αναζητάμε ένα νέο Αρχαιολογικού Μουσείο για να στεγάσει ό,τι υπάρχει ήδη, κι εκεί μήπως σταματήσουμε! Να βλέπει το τουρίστας σε 2 ώρες την ιστορία και να αποχωρεί;

Η διαμόρφωση του τοπίου πέριξ του πυρήνα της «αρχαίας» Σπάρτης δεν είναι μόνον θέμα της Αρχαιολογίας. Είναι θέμα του Δήμου και των δημοτών. Είναι θέμα κάθε θεσμοθετημένης εξουσίας και αρχής.
Κάποιος άλλος λαός με αυτή την ιστορία στην πλάτη του θα μπορούσε να αναδείξει ακόμα και ένα απλό επίπεδο και κοινό τοπίο ως τον τόπο όπου έζησαν, γυμνάστηκαν και πολέμησαν οι προγονοί του.

Αν πάλι, όσοι γνωρίζουν και άλλοι τόσοι που λένε ότι γνωρίζουν, θεωρούν ότι το κέντρο της αρχαίας Σπαρτιατικής ιστορίας δεν είναι απαραίτητα «κάτω» και δίπλα από την νέα πόλη αλλά κάπου αλλού, στα Αφισσού, στην Πελλάνα, στο Ξηροκάμπι, ας το στηρίξουν, ας το αποδείξουν και ας αλλάξουν τον χάρτη, ίσως και την ιστορία.

Δεν αρκεί να έχουν σκέψεις και ιδέες που τις κρατούν ερμητικά κλεισμένες σε ακριβά αλλά όχι και πολύτιμα «σκεύη» επιστήμης και γνώσης. Δεν μας φτάνει αυτό!

Αφύλαχτά, έρμαια, λησμονημένα αρχαία που αναζητούν τους απογόνους…

Όχι άλλη αδιαφορία! Όχι άλλη αυθεντία! Όχι άλλη «προστασία»! Όχι άλλη αναβολή!

Ας μηδενίσουμε εμείς τον Αββά Φουρμόντ με όπλο την επιστήμη, την τεχνολογία και όραμα την ιστορία που γράφεται εις τους αιώνας των αιώνων.