Γράφει ο Χρήστος Τσίχλης*

Οι αναρτηθέντες, Δασικοί Χάρτες Λακωνίας, ανέδειξαν μείζονα νομικά προβλήματα των περιοχών που χαρτογραφήθηκαν, αναγόμενα, αφενός, στη νόμιμη αποτύπωση των ορίων των οικισμών και αφετέρου στην αποτύπωση των αναδασωτέων εκτάσεων, σε άμεση συνάρτηση με τη λειτουργία Κτηματολογικών Γραφείων στις χαρτογραφηθείσες περιοχές.

Με δύο πανομοιότυπες αποφάσεις του (805 και 806) το Συμβούλιο της Επικρατείας,κρίνει παράνομους τους δασικούς χάρτες, επειδή θεωρούν ως απαραίτητη προϋπόθεση για την κύρωση των δασικών χαρτών τη σύνταξή τους σύμφωνα με την απόφαση 32/2013 του ΣτΕ. Οι δασικοί χάρτες όμως,δεν κυρώθηκαν με βάση και σύμφωνα με την νομολογία του ΣτΕ. Το Συμβούλιο της Επικρατείας ζήτησε στοιχεία από την ΕΚΧΑ ΑΕ και τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες για τον αριθμό των δασικών χαρτών που έχουν κυρωθεί, όμως στοιχεία για κυρωμένους δασικούς χάρτες δεν προσκόμισαν, γιατί απλούστατα κανένας δασικός χάρτης δε συντάχθηκε με βάση την απόφαση 32/2013. Αποδεχόμενος την απόφαση 32/2013, ο πρόεδρος του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ εμμέσως πλην σαφώς απορρίπτει το Προεδρικό διάταγμα 32/2016 .Στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) προσέφυγε εχθές και το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ), με δύο Αιτήσεις Ακύρωσης, για παραβιάσεις της Σύμβασης του Arhus και του Συντάγματος, στο πλαίσιο της διαδικασίας ανάρτησης των Δασικών Χαρτών. Εκκρεμούν επίσης,προσφυγές δικηγορικών συλλόγων και Δήμων. Αρκετά δημόσια ακίνητα, όπως για παράδειγμα το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πάτρας, φέρονται ως δασικά και η εξήγηση που δίνεται είναι ότι οι χάρτες δημιουργήθηκαν με βάση παλιές αεροφωτογραφίες.Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται, από τους αρμοδίους του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μεγάλης ηλικίας ελαιώνας, ο οποίος λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους κατά τη φωτοερμηνεία των αεροφωτογραφιών είχε εκληφθεί ως έχον τη μορφή δάσους και συμπεριελήφθη ως δασική έκταση.Σε περίπτωση, πάντως, που κάποιος ιδιοκτήτης χάσει την προθεσμία των υποβολής ένστασης-αντίρρησης, τότε θα πρέπει να προσφύγει στα Διοικητικά Δικαστήρια.Ο Δικηγορικός Σύλλογος Καβάλας υπέβαλε προχθές αίτηση ακύρωσης, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), κατά των εγκυκλίων διαταγών του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τους δασικούς χάρτες.

Οι αναρτηθέντες,Δασικοί Χάρτες Λακωνίας,ανέδειξαν μείζονα νομικά προβλήματα των περιοχών που χαρτογραφήθηκαν, αναγόμενα, αφενός, στη νόμιμη αποτύπωση των ορίων των οικισμών και αφετέρου στην αποτύπωση των αναδασωτέων εκτάσεων, σε άμεση συνάρτηση με τη λειτουργία Κτηματολογικών Γραφείων στις χαρτογραφηθείσες περιοχές. Επιπλέον,οι ως άνω αναρτήσεις,δεν είναι σύμφωνες με την ξεκάθαρη απόφαση του Ανωτάτου Διοικητικού Δικαστηρίου της χώρας(απόφαση 32/2013 του Συμβουλίου της Επικρατείας) και την εν γένει νομολογία του ΣτΕ. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του ελληνικού συστήματος δικαστικού ελέγχου της διοικητικής δράσης.

Παρατείνεται από τις 60 στις 90 ημέρες η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων από τους πολίτες για τους αναρτημένους δασικούς χάρτες με τροπολογία που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλήαπό το υπουργείο Περιβάλλοντος.Επίσης, καταργείται η υποχρέωση αποστολής ψηφιακού αντιγράφου του αναρτημένου δασικού χάρτη στον ΟΠΕΚΕΠΕ και στην οικεία Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας. Στα πρόδηλα σφάλματα, μεταξύ άλλων, εντάσσονται οι εκ παραδρομής παραλείψεις της αποτύπωσης μιας σαφώς αγροτικής έκτασης ως δασικής, η απόδοση τεχνητών δασικών φυτειών ως δασικών εκτάσεων και οι εμφανώς λανθασμένες απεικονίσεις αγροτικής έκτασης ως δασικής.

Με την νέα κατανομή, οι μειώσεις των τελών ενστάσεων-αντιρρήσεων στις χαμηλές κατηγορίες φτάνουν έως και 60%, ενώ στην ανώτερη κατηγορία η μείωση είναι 7%, όπως φαίνονται αναλυτικότερα στον παρακάτω πίνακα:

Κλάση έκτασης Προηγούμενα ποσά (ευρώ) Νέα ποσά (ευρώ)

α) <=100 m2 20 10

β) <= 1.000 m2 45 40

γ) >1.000 m2&<= 5.000 m2 135 90

δ) >5.000 m2&<= 10.000 m2 450 180

ε) >10.000 m2&<= 20.000 m2 450 350

στ) >20.000 m2&<= 100.000 m2 900 700

ζ) >100.000 m2&<= 300.000 m2 1.800 1.400

η) >300.000 m2 3.600 3.300

Εάν το ακίνητο φέρει χαρακτηρισμό ΑΑ ή ΠΑ, τότε ο πολίτης δεν πρέπει να προβεί σε κάποια ενέργεια. Στην περίπτωση όμως, που η έκταση του ή τμήμα της έκτασής του, φέρει έναν από τους χαρακτηρισμούς «ΔΔ», «ΔΑ», «ΑΔ», «ΠΔ», «ΑΝ», τότε υπάρχει πρόβλημα με τη χρήση και αξιοποίηση του ακινήτου του, αφού θεωρείται δάσος ή δασική έκταση . Επίσης υπάρχει και μία τρίτη κατηγορία εκτάσεων, οι λεγόμενες χορτολιβαδικές (ΧΧ, ΧΑ, ΠΧ), όπου και σε αυτές τις περιπτώσεις η έκταση διεκδικείται από το Δημόσιο. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο υποβολής αντίρρησης κατά του Δασικού Χάρτη.

Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής διαδικτυακής εφαρμογής που είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα της ΕΚΧΑ Α.Ε. ΧΑΡΤΕΣ/ Υποβολή Αντιρρήσεων.

Μέσω ενός Υπολογιστή οδηγούμαστε στην διεύθυνση : https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/InfoDasika_Page.aspx και με τους κωδικούς του taxisnet (username & password) ή με τα προσωπικά στοιχεία δημιουργείται ένας λογαριασμός που είναι μοναδικός για κάθε ενδιαφερόμενο. Με τον κωδικό που δίνεται, μπαίνουμε στην εφαρμογή υποβολής αντιρρήσεων, οριοθετούμε την έκταση ενδιαφέροντος και αυτόματα η εφαρμογή εμφανίζει τις συντεταγμένες, το εμβαδόν και το ύψος του παραβόλου που πρέπει να καταβληθεί. Επίσης τεκμηριώνεται το εμπράγματο/ενοχικό δικαίωμα του ενδιαφερόμενου και υποβάλλεται η αίτηση. Στη συνέχεια εκδίδεται ο αριθμός λογαριασμού πληρωμής του τέλους αντίρρησης ( παράβολο), το οποίο πληρώνεται στη τράπεζα . Εντός 24ώρου από την πληρωμή του τέλους, η αίτηση αντίρρησης οριστικοποιείται και παίρνει αριθμό πρωτοκόλλου.

Δικαιολογητικά:

Α. Υπογεγραμμένο το αντίγραφο της αντίρρησής του, όπως αυτό τυπώνεται από την ηλεκτρονική φόρμα της ΕΚΧΑ και αφού λάβει αριθμό πρωτοκόλλου.

Β. Εγγραφα ( απλά αντίγραφα) που αποδεικνύουν το έννομο συμφέρον όπως: συμβολαιογραφικά έγγραφα, δικαστικές αποφάσεις, παραχωρητήρια, πράξεις τακτοποίησης, αποφάσεις αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, υποθήκη και δουλείες, επικαρπία, οίκηση, δουλεία οδού, ξυλεύσεως, βοσκής, αντλήσεως ύδατος, μίσθωση, επίμορτη αγροληψία, χρονομεριστική μίσθωση, προσύμφωνο πώλησης – δωρεάς ακινήτου, οικοδομική άδεια, βεβαιώσεις από αρμόδιες υπηρεσίες ( π.χ. για αναδασμό, κληροτεμάχια κ.λπ ), τοπογραφικά, φωτοερμηνείες κ.ά.

Γ. Αντίγραφο του εντύπου Ε9 της δήλωσης στοιχείων ακινήτων, που υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., εφόσον από αυτό προκύπτει η ταυτότητα του ακινήτου.

Δ. Απλό φωτοαντίγραφο ταυτότητας ή διαβατηρίου

Ε. Το Αποδεικτικό πληρωμής του αναλογούντος ειδικού τέλους (χρηματικό παράβολο).

Το έντυπο αντιρρήσεων που υποβλήθηκε ηλεκτρονικά μαζί με τα αντίγραφα των στοιχείων που αποδεικνύουν το έννομο συμφέρον καθώς και λοιπά στοιχεία/έγγραφα αποστέλλονται, σε έντυπη μορφή, στο αρμόδιο Σημείο Υποστήριξης Αντιρρήσεων Δασικών Χαρτών (Σ.Υ.Α.Δ.Χ.). Στον φάκελο αποστολής πρέπει να αναγράφεται το όνομα του ενδιαφερόμενου και ο αριθμός πρωτοκόλλου των αντιρρήσεων που υπεβλήθησαν ήδη ηλεκτρονικά.Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατάθεσης των δικαιολογητικών που στοιχειοθετούν τις αντιρρήσεις του ενδιαφερόμενου πολίτη, ακολουθεί η εκδίκαση των αντιρρήσεων από την αρμόδια Επιτροπή ( ΕΠΕΑ). Η προσφυγή στις υπηρεσίες Τεχνικού Συμβούλου δεν είναι υποχρεωτική για την υποβολή της αντίρρησης, κρίνεται όμως απαραίτητη, για την επιτυχή υποστήριξη των αντιρρήσεων ενώπιον της Επιτροπής.

Εξαιρούνται από την καταβολή τέλους αντιρρήσεων, όπως είναι:

οι περιπτώσεις περιοχών που συμπεριλήφθηκαν στο δασικό χάρτη λόγω μη αποτύπωσης των ρυμοτομικών σχεδίων,

οι περιοχές που φαίνονται ως δασικές το 1945, αλλά περιλαμβάνονται στον εποικισμό,

οι περιοχές που φαίνονται είτε το 1945, είτε τώρα, ως χορτολιβαδικές ή βραχώδεις ή πετρώδεις και περιλαμβάνονται στον εποικισμό,

οι περιοχές με τελεσίδικη πράξη χαρακτηρισμού και

οι περιοχές με εκκρεμείς πράξεις χαρακτηρισμού.

Η διαδικασία κατάρτισης και ανάρτησης δασικών χαρτών και κύρωση αυτών μαζί με τη διαδικασία άσκησης και εξέτασης αντιρρήσεων, δεν αποτελεί μια διαδικασία παρόμοια με το ‘’καθεστώς’’ και τις διαδικασίες νομιμοποίησης των αυθαίρετων - όπου κατά καιρούς δίδεται η δυνατότητα μερικής ή ολική νομιμοποίησης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όλη η διαδικασία είναι μοναδική, γίνεται για μια φορά και είναι βέβαιο ότι δεν θα υπάρξει άλλη δεύτερη ευκαιρία είτε βραχυπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα.

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων, ζητά τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τους δασικούς χάρτες, προειδοποιώντας ότι υπάρχει κίνδυνος να δημευτούν περιουσίες πολιτών.

*Δικηγόρος Αθηνών