Η συμμετοχή των Χριστιανών Δημοκρατών στην εξέγερση των νεών

Γράφει ο Γιάννης Μητράκος

Το Πολυτεχνείο έχει περάσει στην Ιστορία του τόπου μας και παρά τα χρόνια που πέρασαν εξακολουθεί να συγκινεί και να συναγείρει τις ψυχές και τις καρδιές του δημοκρατικού λαού και δη της ελληνικής νεολαίας, που εξακολουθεί σε πείσμα των καιρών να το γιορτάζει και να προβάλλει τα ιδανικά και τα αιτήματά του για μια άλλη καλύτερη Ελλάδα, που πολλά απ’ αυτά εξακολουθούν να παραμένουν ανεκπλήρωτα κι επίκαιρα ακόμη και σήμερα.

Μια άγνωστη πτυχή του αντιδικτατορικού αγώνα και της εξέγερσης του Πολυτεχνείου είναι η δυναμική συμμετοχή των χριστιανών δημοκρατών με αιχμή το πολιτικό κίνημα της Χριστιανικής Δημοκρατίας, που ίδρυσε ο αείμνηστος πρωτοπόρος χριστιανοσοσιαλιστής Νίκος Ψαρουδάκης.

Ο Ψαρουδάκης πίστευε και διακήρυσσε ότι το Ευαγγέλιο του Χριστού και η Βασιλεία του Θεού δεν αφορούν αποκλειστικά μόνο τη σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου και την πέραν του τάφου ζωή, αλλά και την καθημερινή ζωή του ανθρώπου που μαστίζεται από πλήθος προβλημάτων (οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά κλπ), τα οποία επιδρούν αρνητικά στην προσπάθεια του ανθρώπου για τη θέωσή του, βάζοντας ως εμπόδια στον αγώνα του την αμαρτία, την αδικία και την ασυνέπεια. Με προμαχώνα τη μαχητική εφημερίδα «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ» ο Νίκος Ψαρουδάκης εξέφραζε τις απόψεις του για την ευαγγελική αλλαγή του ανθρώπου και της κοινωνίας και την πλήρη αντίθεσή του στο δικτατορικό καθεστώς της 21ης Απριλίου, κάτι που τον έφερε αντιμέτωπο με σκληρές διώξεις κι απαγορεύσεις.

Η Ελληνική Χριστιανοσοσιαλιστική Οργάνωση Νέων (ΕΧΟΝ) του κινήματος της Χριστιανικής Δημοκρατίας συμμετείχε από την πρώτη στιγμή στην εξέγερση του Πολυτεχνείου και στις διαδηλώσεις στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας. Οι φωτογραφίες των νεολαίων της ΕΧΟΝ με το πανό που αναγράφει «ΟΥΕ ΥΜΙΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΙ ΥΠΟΚΡΙΤΑΙ..» είναι από τις πλέον γνωστές της περιόδου εκείνης, αλλά λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ποιοι είναι αυτοί που εικονίζονται. Τις δημοσιεύουμε σήμερα για να αποδώσουμε τον πρέποντα φόρο τιμής.

Λίγοι, επίσης, γνωρίζουν ποιος ήταν ο μακαριστός παπα - Γιώργης Πυρουνάκης, ένας ιερωμένος που τίμησε έμπρακτα το ράσο του δίνοντας το παρών σε κάθε δύσκολη ιστορική στιγμή, ορθώνοντας το ανάστημά του απέναντι στη βία της χούντας. Αναδημοσιεύουμε το αφιέρωμα της εφημερίδας ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ, η οποία εξακολουθεί να κυκλοφορεί με διευθυντή τον εκλεκτό συμπατριώτη μας δημοσιογράφο και σκηνοθέτη Κώστα Μπλάθρα.

*Στις 16 Μαΐου 1988 εκοιμήθη ο μακαριστός π. Γεώργιος Πυρουνάκης.

Γεννήθηκε στον Αδάμαντα της Μήλου το 1910, από γονείς Σφακιανούς. Μετακόμισαν στον Πειραιά, όπου τελείωσε το Δημοτικό σχολείο, με συμμαθητές προσωπικότητες όπως ο Γιάννης Τσαρούχης και ο Νίκος Καββαδίας.

Το 1928 εισάγεται στη Θεολογική Σχολή. Από τα φοιτητικά του χρόνια άρχισε να κηρύττει.

Το 1932 δημιουργεί τη “Φιλική Εταιρία Νέων”, η οποία ανέπτυξε ιδιαίτερα αξιόλογο κοινωνικό έργο υπέρ των εργαζόμενων νέων. Ίδρυσε τέσσερα νυχτερινά σχολεία για τους εργαζόμενους νέους άνδρες και γυναίκες, δύο επαγγελματικές σχολές και «Λαϊκό Πανεπιστήμιο», το πρώτο νυχτερινό Γυμνάσιο στον Πειραιά, το οποίο στεγάστηκε μετά από πολλές δυσκολίες στη Ράλλειο Σχολή. Την ίδια εποχή ο Πυρουνάκης ίδρυσε τις πρώτες κατασκηνώσεις εργαζομένων παιδιών στο Πέραμα. Για να αναδείξει το ρόλο και τη σημασία της εργατικής τάξης και να ανυψώσει ψυχικά τους ανθρώπους που την αποτελούν ξεκινά την Γιορτή του Εργάτη Χριστού. Το 1938, στη γιορτή του Εργάτη Χριστού στον Πειραιά, θα παρευρεθούν πάνω από πέντε χιλιάδες εργαζόμενα παιδιά. Έργα του είναι οι νυχτερινές Δημοτικές Σχολές στη Δραπετσώνα, στην Αγία Σοφία, τον Άγιο Νικόλαο και τα Ταμπούρια, ο Σύνδεσμος Νέων Πειραιώς, οι Φιλικές Εστίες, τα Σπίτια Στοργής, τα Φιλικά Αναρρωτήρια, η ίδρυση γραφείου για τη μελέτη και την καταγραφή των προβλημάτων των εργαζόμενων νέων, το Οικοτροφείο Σιβιτανιδείου.

Το 1939 η μεταξική δικτατορία διέλυσε την οργάνωσή του, γιατί αρνήθηκε να ενταχθεί στην Ε.Ο.Ν.. Όμως, λίγο αργότερα, η Ακαδημία Αθηνών τον βράβευσε για την προσφορά του στους νέους.

Στην Κατοχή οργάνωσε συσσίτια για τα παιδιά και τους απόρους και κατασκηνώσεις, εξασφαλίζοντας την επιβίωση 10.000 ανθρώπων. με τη “Φιλική Εταιρεία Νέων”. Μετά την Κατοχή παύθηκε από Πρόεδρός της.

Το 1949 χειροτονείται ιερέας, σε ηλικία 39 ετών και ξεκινά τη διακονία του στην Ελευσίνα. Με έντονη δραστηριότητα στο χώρο της νεολαίας και του πολιτισμού, συνεργάζεται με καλλιτέχνες όπως ο Μίκης Θεοδωράκης. Ήδη προδικτατορικά συναντούσε εμπόδια στο έργο του.

Στα χρόνια της δικτατορίας των Συνταγματαρχών πήρε θέση επανειλημμένα υπέρ των πολιτικών κρατουμένων και των αγωνιστών κατά του καθεστώτος, με αποτέλεσμα να υποστεί απειλές και διώξεις, ακόμα και να κρατηθεί από την αστυνομία χωρίς λόγο, μόνο για να τον εμποδίσουν να κηρύξει στη Θεία Λειτουργία. Του συμπαραστάθηκε τότε η “Χριστιανική”. Ο π. Γεώργιος Πυρουνάκης ανήκει στις προσωπικότητες που διέσωσαν την τιμή του κόσμου της Εκκλησίας, που εκείνα τα χρόνια, εκτός εξαιρέσεων, είτε συμπαρατασσόταν και έδινε ιδεολογική νομιμοποίηση στο καθεστώς, είτε δεν αντιδρούσε.

Επανήλθε στην Ελευσίνα το 1974 και τότε ξεκίνησε αγώνα για την κάθαρση μέσα στην Εκκλησία, με αποτέλεσμα να υποστεί δικαστικές διώξεις από θιγομένους, για να αθωωθεί το 1980.

Τον Αύγουστο 1987 η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας τού επέβαλε (όπως και σε άλλους έξι λαϊκούς) τον λεγόμενο “μικρό αφορισμό”, δηλαδή απαγόρευση συμμετοχής στη θεία Ευχαριστία επί δύο έτη για τη συμμετοχή του στον Ο.Δ.Ε.Π., αντιδρώντας στη νομοθεσία Τρίτση για την εκκλησιαστική περιουσία. Ο “αφορισμός” ανακλήθηκε εξίμισι μήνες μετά, ύστερα από τις αντιδράσεις. Τελευταία φορά λειτούργησε την Κυριακή των Βαΐων του 1988. Μέχρι την τελευταία του πνοή ήταν δραστήριος, με εκδόσεις περιοδικών, και τη συμμετοχή σε κοινωνικούς αγώνες και κινητοποιήσεις για τα πυρηνικά και τη μόλυνση του περιβάλλοντος.

Το, επίκαιρο, ιδίως σήμερα, σύνθημά του ήταν: “Ξύπνα παππά, ξύπνα λαέ!”

Τιμώντας τη μνήμη του, παραθέτουμε μεταδικτατορικό κείμενό του ( «Μικρά Αγωνιστικά Φύλλα» σ. 9):

«ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ, και ζητώ συγγνώμη από τα θύματα της εφτάχρονης τυραννίας του τόπου μας, ως παπάς, για όσα δεν πράξαμε οι ιερωμένοι, να τα σώσουμε από τα άγρια νύχια τους. και για την παράλειψη ακόμη να συμπαρασταθούμε στους πόνους και τους φόβους, που τους προκαλούσαν οι αδίστακτοι διώκτες τους. Έ π ρ ε π ε κ α ι μ π ο ρ ο ύ σ α μ ε ! Ούτε καν οι διαμαρτυρίες μας δεν διατυπώθηκαν επίσημα και διεθνώς, όπως κάνουν άλλες Εκκλησίες μη Ορθόδοξες σε παρόμοιες κακές περιστάσεις. Μα ούτε και τώρα που αποδείχνονται δικαστικώς τα άθλια και φρικιαστικά δεν εκφράζουμε τον αποτροπιασμό μας… Και παραπονιόμαστε γιατί οι πιστοί – τα παιδιά μας, μας περιφρονούν και λένε τόσα σε βάρος μας άσχημα σχόλια! Οι απουσίες συνεχίζονται: Δεν περιζώσαμε τότε το Πολυτεχνείο για να εμποδίσουν τα ράσα μας τα τανκς … Εκείνες οι εκκλήσεις δεν μας καίνε; Γι’ αυτή την αμαρτία μας γιατί δεν κλαίμε; Και γιατί με τρίχινους σάκους (όχι με χρυσούς) δεν πέφτουμε στα γόνατα στον ίδιο χώρο να ζητήσουμε το έλεος του Θεού και τη συγγνώμη του Λαού; Γιατί; Δεν είμαστε από το Λαό; Αυτή δεν είναι η αποστολή μας; Από πού βρήκαμε την υπόδειξη μόνο βασιλικά ή τυραννικά καθεστώτα να στηρίζουμε, να ευλογούμε, να ανεχόμαστε αδιαμαρτύρητα και να ορκίζουμε τους «άρχοντές» τους; Ν τ ρ έ π ο μ α ι . . . ». (ϯ π. Γ.Π.)

Φωτογραφικό Παράρτημα

* Στις 16 Μαΐου 1988 εκοιμήθη ο μακαριστός π. Γεώργιος Πυρουνάκης.

1.Η ομάδα της ΕΧΟΝ (Ελληνική Χριστιανοσοσιαλιστική Οργάνωση Νέων) με το πανό του θρυλικού ΟΥΕ ΥΜΙΝ...

2.Η ομάδα της ΕΧΟΝ (Νεολαίας της Χριστιανικής Δημοκρατίας) συμμετέχει δυναμικά στο Πολυτεχνείο

3.Το τανκ της χούντας μπροστά στην πύλη του Πολυτεχνείου

4.Οι νεκροί του Πολυτεχνείου