Η Μουσική

Γράφει ο Πάνος Κριάς

Επειδή κάποιοι φίλοι αδυνατούν να κατανοήσουν το όρο ΜΟΥΣΙΚΗ, μιας και κανένας δάσκαλος ή καθηγητής μουσικής δεν μπήκε ποτέ στον κόπο να τους εξηγήσει, είτε γιατί δεν ήξερε, είτε επειδή βαριόταν, ωστόσο ο υπογράφων καθώς έχει σπουδάσει κλασική μουσική σε ένα από τα μεγαλύτερα Ωδεία του κόσμου και δη στο Royal Conservatory of Music του Τορόντο, θα ήταν σκόπιμο να τους εξηγήσει τι επακριβώς σημαίνει ο όρος Μουσική.

ΜΟΥΣΙΚΗ λοιπόν ακόμα και με την πιο απλή έννοια του όρου ΔΕΝ σημαίνει μελωδιούλες, τραγουδάκια, αμανέδες και τα τοιαύτα, αλλά η ΤΕΧΝΗ ΤΩΝ ΗΧΩΝ. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα.

Οτιδήποτε δεν καταλαβαίνουμε και δεν κατανοούμε το αποστέλλουμε αυτομάτως εις το πυρ το εξώτερον. Η Μουσική λοιπόν με την διαχρονική έννοια του όρου εκκινεί από την αρχαία Ελλάδα και την μεσογειακή λεκάνη, περνάει μέσα από το Βυζάντιο, διοχετεύεται μέσω του Γρηγοριανού μέλους στον Μπαχ, περνάει στον Μπετόβεν, τον Τσαϊκόφσκυ, τον Στραβίνσκυ, και τον Σένμπεργκ και καταλήγει στον Ξενάκη.

Η κλασική μουσική λοιπόν ως τέχνη και ως επιστήμη εμπεριέχει στα κύτταρά της την γνωσιολογική εμπειρία ολόκληρου του κόσμου.
Ωστόσο οι αξιότιμοι και συμπαθείς κατά τα άλλα φίλοι μου αγνοούν επιδεικτικά την Τέχνη της σύνδεσης των Ήχων,(την Φούγκα και την Αντίστιξη) που δεν είναι άλλη από την έντεχνη πολυφωνική κλασική μουσική και πάνε κατ’ ευθείαν στο επιφανειακό, στο πρόδηλο και στο εύληπτο. Το οποίο βεβαίως προσφέρεται αφειδώς μέσα από τα ασμάτια της τρέχουσας κουλτούρας.

Δηλαδή δεν γνωρίζουμε τον Μπαχ, τον Μότσαρτ και τον Σκαλκώττα, αλλά παίζουμε κυριολεκτικά στα δάχτυλά μας τον Τσιτσάνη, τον Σπανουδάκη και τον Θεοδωράκη! Απίστευτο. Είναι δηλαδή σαν να λέμε ότι ένας φιλόλογος αγνοεί τον Όμηρο, τον Αισχύλο, τον Δάντε και τον Σαίξπηρ και βουτάει κατ΄ ευθείαν στον Τσιφόρο και τον Παπαδιαμάντη. Αυτά δεν γίνονται στις τέχνες και τις επιστήμες παρά μόνο σε ερασιτεχνικά και ημιμαθεί περιβάλλοντα. Πρώτα μαθαίνουμε τον Μπαχ και την τέχνη της Αρμονίας και μετά πάμε στον Θεοδωράκη και τον Χατζιδάκι. Το αντίστροφο δεν γίνεται. Στον Καναδά όπου έχει ζήσει επί πάρα πολλά έτη ο υπογράφων, σχεδόν κάθε σπίτι διαθέτει και από ένα πιάνο, είτε του τοίχου είτε πιάνο με ουρά, διότι το θεωρούν απαραίτητο στοιχείο πολιτισμού. Ένα πιάνο στο σπίτι υπάρχει ακόμα κι όταν κανένα παιδί δεν πρόκειται γίνει βιρτουόζος.

Παραθέτω εδώ έναν ευσύνοπτο χρονολογικό κατάλογο της ιστορίας της μουσικής και κάποιους συνθέτες:
Εποχές. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ: 1450-1600. Palestrina, Monteverdi, Lassus. (τροβαδούροι)

MΠΑΡΟΚ: 1600- 1750. Bach, Vivaldi, Albinoni. (Αντίστιξη –πολυφωνία).
ΚΛΑΣΙΚΗ περίοδος: 1750- 1830. Haydn, Beethoven, Mozart. (Συμφωνίες)
ΡΟΜΑΝΤΙΚΗ περίοδος: 1830-1900. Brahms, Tchaikovsky, Chopin, Wagner (όπερα)
ΕΜΠΡΕΣΙΟΝΙΣΤΙΚΗ εποχή:1900- 1910. Debussy, Ravel, Satie.
ΣΥΓΧΡΟΝΗ εποχή: 1900- Ατονική μουσική: Schoenberg, Webern Stravinsky, Stokhausen, Ligeti, Χenakis.