«Πολύ κρύο κι εφέτος»

Γράφει ο Παναγιώτης Κομνηνός, δικηγόρος

Κυριακή βράδυ 3/2/2013. Στο τηλεοπτικό κανάλι ΣΚΑΪ η γνωστή δημοσιογράφος κ. Παπαϊωάννου παρουσιάζει την εκπομπή ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΛΟΙ. Μεταξύ των τριών προσκεκλημένων και η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη. Σε συζήτηση κυρίως για το πώς μπορεί να αλλάξει το διεθνές πρόσωπο της χώρας μας μετά τα όσα έχουν συμβεί σε βάρος της από την οικονομική κρίση.

Η συζήτηση ήταν υψηλού επιπέδου. Με θετικιστικές αναφορές για το μέλλον σε ό,τι μπορεί να φανεί χρήσιμο. Με ορθολογιστική διαχείριση του τουρισμού και των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας. Με αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές. Και με αλλαγή νοοτροπίας.

Κάποια στιγμή στη ροή της εκπομπής παρενέβη στη συζήτηση από το Λονδίνο ένας κ. Άνχορλντ, εκπρόσωπος γραφείων επικοινωνίας και ανάλυσης, του οποίου ζητήθηκε η γνώμη για τη χώρα μας με δεδομένα τα συμβαίνοντα εδώ.

Και τι, ούτε λίγο ούτε πολύ, είπε ο άνθρωπος αυτός που ίσως μάλιστα να προκάλεσε και την ειρωνεία των αμέτρητων ανά τη χώρα μας μεμψίμοιρων και οπαδών της διεθνούς συνομωσιολογίας, που καθημερινά άλλοτε ως δημοσιογράφοι, άλλοτε ως ειδήμονες και άλλοτε ως νεόκοποι πολιτικοί φωστήρες τίποτα καλό δεν έχουν να καταθέσουν, παρά να μαυρίζουν την ψυχή μας από τα ΜΜΕ με τις ακατάσχετες μαύρες φλυαρίες τους.

Είπε πως η χώρα μας παρά την κρίση που βιώνει, βρίσκεται στην 20άδα των χωρών όλου του πλανήτη που χαίρουν διεθνούς σεβασμού και παγκόσμιας αναγνώρισης. Και πως το αποτέλεσμα αυτό προέκυψε μετά από πρόσφατη έρευνα με απαντήσεις τουλάχιστον 60 περίπου διαφορετικών ερωτημάτων που ετίθεντο και για όλες τις χώρες.

Και προσέθεσε τελειώνοντας ο κ. Άνχορλντ. ‘’Μη δειλιάσετε. Προχωρήστε μπροστά ως Χώρα και Λαός. Έχετε μέλλον’’.

Στο ίδιο ενθαρρυντικό πλαίσιο ήταν και τα όσα είπε την ίδια βραδιά στο 3ο κανάλι της ΕΤ για την Ελλάδα και τους Έλληνες και ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης κ. Κ. Γαβράς μετά την αναγόρευσή του ως διδάκτορα του Πανεπιστημίου Θες/νίκης, που έγινε ως ελάχιστο δείγμα τιμής ενός Έλληνα που τιμά παγκοσμίως τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό.

Και ασφαλώς στο ίδιο κλίμα μπορούμε να πούμε πως βρίσκεται και η πρόσφατη για τη Σπάρτη αναφορά και συγκεκριμένα η τοπικής περισσότερο σημασίας είδηση πως ένα από τα μεγαλύτερα ταξιδιωτικά γραφεία των ΗΠΑ συμπεριέλαβε για φέτος τη Σπάρτη μεταξύ των 10 καλύτερων παγκόσμιων προορισμών για τους Αμερικανούς τουρίστες.

Ως παραδείγματα ανάλογων πολλαπλώς ενθαρρυντικών μηνυμάτων από πολλές χώρες του κόσμου αλλά και ξεχωριστές προσωπικότητες, θα μπορούσαν να αναφερθούν αρκετά ακόμη. Όχι μόνο για ην τόνωση του ‘’πεσμένου’’ εθνικού φρονήματος, αλλά κυρίως ως απάντηση στα παθολογικά φαινόμενα της μεμψιμοιρίας που ενδημούν στη χώρα μας.

Μπορεί η είδηση για τη Σπάρτη να μην έτυχε της ανάλογης υποδοχής, αν κρίνουμε από την μέχρι τώρα σιωπή όλων εκείνων, που θα ‘πρεπε να ‘’ανασκουμπωθούν’’.

Μπορεί πάλι η είδηση αυτή να πέρασε στα ‘’ελαφρά’’, αν κρίνουμε από τα σαρκαστικά και πικρόχολα σχόλια Σπαρτιατών, που είδαν το φως της δημοσιότητας περί δήθεν ανέτοιμης πόλης. Με λακκούβες στους δρόμους. Βρώμικης. Δίχως σοβαρή μουσειακή υποδομή. Δίχως αρχαιολογικούς χώρους. Δίχως ‘’χάϊ-σοσάϊετι’’ ή νυχτερινές προσφορές. Και άλλα φανταχτερά.
Δυστυχώς κάποιοι δεν μπόρεσαν να πιάσουν την ουσία του υπερπόντιου μηνύματος. Μιας χώρας που όσο καμιά άλλη δεν έχει τιμήσει την οικουμενικότητα των αξιών της αρχαίας πόλης της Σπάρτης.

Οι ‘’ανόητοι’’ Αμερικάνοι αν ήθελαν μόνο ‘’φραμπαλάδες’’ και ‘’βορειοευρωπαϊκό γεωμετρικό’’ στυλ διακοπών, ίσως η Σπάρτη να μην ήταν στον προοριστικό κατάλογό τους. Αν όμως παράλληλα, μαζί με όσα άλλα μπορεί να προσφέρει η σημερινή Σπάρτη, ήθελαν να αποτίσουν και φόρο τιμής σε μία από τις ιστορικότερες κοιτίδες του παγκόσμιου πολιτισμού, τότε άριστα έπραξαν και συμπεριέλαβαν στους ταξιδιωτικούς καταλόγους τους τη Σπάρτη. Αλλά και εμείς καλό θα είναι να μάθουμε να σεβόμαστε περισσότερο αυτήν την πόλη, που δεν είναι μια όποια κι όποια.

Και αν δεν έχουμε ήδη κάνει ή δεν μπορούμε να κάνουμε ό,τι πραγματικά αρμόζει στη σημερινή πόλη της Σπάρτης. Τότε ας αρκεστούμε στα όλως αναγκαία και σχεδόν αδάπανα.

Ας κλείσουμε τις γούβες. Ας διορθώσουμε τις ασχήμιες των πεζοδρομίων. Ας καθαρίσουμε τις ακάλυπτες ιδιοκτησίες από τα χόρτα. Ας διορθώσουμε τις ‘’λυπημένες’’ πινακίδες του ΚΟΚ, που βγάζουν μάτι. Ας σβηστούν τα γκράφιτι της ντροπής από τους τοίχους και δυστυχώς και από τα μνημεία της πόλης. Θέλει πολλά λ.χ. η στοιχειώδης ανάδειξη του Ιερού της Ορθίας Αρτέμιδος και των άλλων αρχαιολογικών χώρων, που έχουν αφεθεί στη θλίψη της τοπικής αισθητικής μιζέριας;

Όμοια με ότι συνέβη και με την είδηση για τη Σπάρτη, μπορεί να έχει συμβεί και με όσα είπαν οι κύριοι Άνχορλντ και Γαβράς, που επαναλαμβάνουμε πως ανάλογα θετικά σχόλια και αναφορές αισιοδοξίας για τον τόπο μας καθημερινά σχεδόν παίζουν στην εσωτερική και διεθνή ειδησεογραφία. Αλλά που καιρός για τέτοια πεζά και ασήμαντα από τα ένοχα ΜΜΕ. Μας φτάνουν οι τουρκικές σαπουνόπερες. Τα δικά μας υποπολιτιστικά σκουπίδια. Και οι κραυγές απελπισίας και σουρεαλιστικής αισθητικής περιγραφής της καθημερινότητας από τους ανά τη χώρα Αυτιάδες, Παπαδάκηδες, Τράγκες κ.ά.

Εντάξει. Είναι γνωστά τα ‘’κουσούρια’’ μας. Με εξαίρεση κάποιες νησίδες διαφορετικότητας είμαστε λαός καχύποπτος. Χωρίς αυτοεκτίμηση. Ξενόφοβος. Με τεμπέλικα πολιτισμικά αισθητήρια.

Και όμως υπάρχει και η άλλη όψη μας. Που όμως πολλές φορές αρεσκόμαστε, να την καταπιέζουμε μέσα μας. Υπάρχει η εθνική μας γοητεία. Και οι αντοχές μας. Και η αιωνιότητα των καλών μας στιγμών. Εκείνο που περίπου ο Ελύτης το είπε ως ‘’ισόβια στιγμή’’. Και που τέτοιες στιγμές μπορούμε να μετρήσουμε σαν λαός πολλές. Αλλά και σαν άτομα. Μιας αδιάκοπης σκληρής πορείας όμοιων στιγμών έως και σήμερα.

Ναι. Ζούμε μια πρωτόγνωρη κρίση με πολλά πρόσωπα. Και μέσα μας. Στα εσώτερα. Και έξω μας. Στη συγκλονιστική καθημερινότητα. Όμως υπάρχουν και χειρότερα. Αρκεί ναι κοιτάξουμε γύρω μας. Και δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως τώρα αν δε σταθούμε μπροστά στο μέλλον και κάνουμε πίσω. Και λιποψυχήσουμε. Και λυγίσει το φρόνημά μας. Και δειλιάσουν οι αντοχές μας. Τότε αύριο μπορεί να υπάρξουν ακόμη χειρότερα.

Και αυτό πρέπει με κάθε τρόπο να απευχόμαστε. Όχι μόνο με απλές δεήσεις και λιτανείες σε άγνωστους θεούς, με διαρκείς απεργίες και καταστροφικά επεισόδια. Ούτε με μαγικά ξόρκια αυτών που πίστεψαν στις αλληγορίες της πλάνης. Αλλά με υπομονή, συναντίληψη και αγώνα για ένα νέο ανέβασμα. Αφήνοντας πίσω τα συντρίμμια της παρακμής.

Και κάτι άλλο. Πάνω από εμάς και από τις μικρές ή και μεγάλες προσωπικές μας κακουχίες υπάρχει κάτι σημαντικότερο και ιερότερο, που αξίζει τις τωρινές θυσίες σε σχέση με άλλες τρισχειρότερες, που έχουν βιώσει προηγούμενες γενεές Ελλήνων. Που όχι μόνο κατά χιλιάδες πείνασαν μέχρι θανάτου. Αλλά και κατά μυριάδες εγκατέλειψαν οικογένειες και περιουσίες και εκούσια μικροί και μεγάλοι θυσιάστηκαν στους βωμούς της αθανασίας του Έθνους.

Υπάρχει πάνω απ’ όλα η Πατρίδα. Την οποία Πατρίδα κανείς δεν έχει το δικαίωμα – φτωχός ή πλούσιος, νέος ή μεγάλος - να την παζαρεύει στο όνομα οποιουδήποτε ατομικού συμφέροντος είτε ως ταπεινό κι εύθραυστο ‘’σκεύος κεραμέως’’, είτε ακόμη και ως βιοτικό εμπόρευμα με συμψηφισματικούς κανόνες αγοράς. Λες και είναι οφειλέτης η Ελλάδα. Και ‘μεις οι πιστωτές της.

Ας κάνουν λοιπόν στην άκρη οι αμετανόητοι λαϊκιστές, που στο όνομα της πίκρας και του θυμού ενός μεγάλου μέρους των κατοίκων της ίδιας πονεμένης Πατρίδας, διαρκώς κατεργάζονται είτε από επιπολαιότητα είτε καθαρά προς ίδιο όφελος σκοτεινές πρακτικές απαξίωσης και ευτελισμού της. Που μπορούν τελικά να οδηγήσουν και στην εξαφάνισή της.

Και ας αφήσουν την Πατρίδα να πορευτεί στον δύσκολο δρόμο, που σίγουρα στο τέλος της διαδρομής των ‘’μουσκεμένων χιλιομέτρων’’ κάπου καλά φτάνει. Όπως και άλλοτε στο παρελθόν έχει το ίδιο συμβεί. Τότε που κάποιοι τη φώναζαν περιπαιχτικά ‘’Ψωροκώσταινα’’ και ‘’Λέγκω’’ και ‘’γύφτισσα μαϊμού’’.
Που δήθεν εγκατέλειψε τα ‘’παιδιά’’ της στο έλεος των εμπόρων της εκμετάλλευσης και στα ‘’σκλαβοπάζαρα’’ του καημού. Που κάποιοι μάλιστα την ύβρη αυτή την είπαν και ‘’υγιή πατριωτισμό’’. Ενώ η αλήθεια είναι πως τα ίδια τα παιδιά της την πότιζαν φαρμάκι και τη χλεύαζαν.

Είναι γνωστό πως πάντα μας άρεσε, να φταίει κάποιος άλλος. Το ίδιο συμβαίνει και τώρα, που για πολλούς φταίνε κάποιοι άλλοι. Ενώ οι ίδιοι – αν και ‘’μωρές παρθένες’’ οι περισσότεροι – είναι δήθεν τα μόνα θύματα.

Και ας έλθουν νοερά μαζί της πρόσωπο με πρόσωπο. Και ας την κοιτάξουν κατάματα. Και οι μικρόψυχοι πολιτικοί που κάποιοι απ’ αυτούς έπεσαν ξαφνικά από το πουθενά και που, ας έχουν χάρη στα γυρίσματα των καιρών, εξασκούνται στο ποιος θα την λιθοβολήσει κατακούτελα. Και οι καλομαθημένοι επαγγελματίες απεργοί των συνδικαλιστικών μειοψηφιών. Που απ’ ότι φαίνεται σύντομα θα τελειώσουν τα ‘’ψωμιά’’ τους.

Και οι άφρονες τρομοκράτες των ανύποπτων βομβών και των εγκληματικών ‘’καλάσνικωφ’’. Και οι αδίστακτοι κουκουλοφόροι εγκληματίες εμπρηστές του νέου φρούτου ‘’Κου Κλουξ Κλαν’’ της Χαλκιδικής - Τους οποίους συλλήβδην τους χαϊδεύουν κάποιοι σαν στοργικές παραμάνες των παλιών παραμυθιών της μετέωρης από τα γεννοφάσκια της ιστορικής ουτοπίας - Και οι παράνομοι καταληψίες των δειλών αδιεξόδων, που συνήθως μένουν ατιμώρητοι γιατί – ας όψονται οι εφαρμοστές του νόμου – το δικό τους άνομο δίκαιο υπερισχύει εκείνου του αδιαπραγμάτευτου της δημοκρατικής ολότητας.
Και οι αργυραμοιβοί των ταπεινών διαπλοκών. Που άλλοτε με τουρμπάνια και κελεμπίες. Άλλοτε με καθωσπρεπικές ολόσωμες μάσκες υποκρισίας. Και άλλοτε με στολές παραλλαγής τύπου commandande των πετρωμένων δασών της απρονοησίας, γυροφέρνουν στα εγχώρια ΜΜΕ, πουλώντας φύρδην μίγδειν φτηνό πατριωτισμό και απομεινάρια ά-νοστου κρατικισμού.

Παρά τις κάποιες δειλές ηλιαχτίδες, που τελευταία άρχισαν να προβάλλουν από τη μεριά του μέλλοντος, κάνει κι ‘’εφέτος πολύ κρύο’’. Και ‘’τούτος ο άνεμος μας κυνηγά’’ όλους. Και όλα μοιάζουν παγωμένα. Και η λογική έχει κι αυτή μουδιάσει. Οι αντοχές τελειώνουν. Τώρα είναι πλέον η ύστατη ώρα. Ας την κοιτάξουν λοιπόν βαθειά στα μάτια όλοι, σαν όπως που ψάχνουμε για την αλήθεια.

Ίσως μέσα από την αχλύ της παγωνιάς προβάλλει στ’ αλήθεια το άφθαρτο μεγαλείο της ιδεατής μορφής της. Και τότε, μεγάθυμη όπως πάντα η Πατρίδα και στεφανωμένη με την ‘’δοξαστική μυρσίνη’’, ίσως την νοιώσουν έτσι όπως και οι φευγάτοι ποιητές των άλλων πέτρινων χρόνων. Να υπενθυμίζει για το υπέρτατο όλων χρέος. ‘’Μη παρακαλώ σας. Μη λησμονάτε τη χώρα… σας’’.

Και ίσως τότε φανεί από κάπου ο ‘’Νοητός Ήλιος’’. Και λυθεί το κακό. Και μπουν τα μυαλά στη θέση της λογικής. Και αποδοθεί δικαιοσύνη. Που τόσο την έχει στερηθεί ο τόπος μας. Και που στις μέρες μας ως ύψιστη αρετή και – κατά τον Σωκράτη – και σοφία, είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ άλλοτε. Είναι γνωστό πως ένα από τα διακριτικά γνωρίσματα της σοφίας είναι και η λογική. Όχι όμως και ο παραλογισμός των ημερών μας.