Γράφει ο Μιχάλης Δ. Αντωνόπουλους*

Στην καρδιά της Καλαμάτας, εκεί όπου άλλοτε υψώνονταν τα τείχη των αρχαίων Φαρών, η κατάχωση ξαναβυθίζει την Ιστορία. Τα αρχαία ευρήματα, που ήρθαν στο φως ύστερα από ανασκαφές στην οδό Χρυσοστόμου Θέμελη, έχουν εκ νέου καλυφθεί. Όχι όμως, με τον τρόπο που επιβάλλει η επιστήμη της συντήρησης από ότι διαφαίνεται μέχρι σήμερα.

Η χρήση αμμωδών - χαλικωδών, σε συνδυασμό με γαιώδη υλικά και την τοποθέτηση καλύμματος που δεν προσφέρει στεγανοποίηση, έχει δημιουργήσει έναν διαπερατό σχηματισμό που επιτρέπει στο νερό να ανεβοκατεβαίνει με τις εποχές. Το αποτέλεσμα; Τα ίδια τα αρχαία, που διασώθηκαν επί τρεις χιλιετίες μέσα σε φυσικά αργιλικά ιζήματα, σήμερα «κολυμπούν» σε ένα περιβάλλον διαβρωτικό, που ευνοεί την οξείδωση και τη φθορά.

Η διεθνής εμπειρία (UNESCO, ICCROM) είναι σαφής: για την προστασία τέτοιων καταλοίπων απαιτούνται υλικά χαμηλής διαπερατότητας, στεγανοποίηση και παρακολούθηση των υδρολογικών συνθηκών.

Ζητείται, έλεγχος της μεθόδου κατάχωσης και δημοσιοποίηση της σχετικής τεχνικής μελέτης, ώστε να διαπιστωθεί αν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες προδιαγραφές. Αν έγινε επίβλεψη από αρχαιολόγους και εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό. Αν παραλήφθηκε το έργο κατάχωσης και πιστοποιήθηκε αρμοδίως. Γιατί οι Φαρές δεν είναι απλώς ένα κομμάτι του υπεδάφους μας, είναι η ίδια η μνήμη και ο πολιτισμός της Καλαμάτας.

(*) Γεωλόγος - Γεωτεχνικός Περιβάλλοντος M.Sc. - Επιστημονικός σύμβουλος περιβαλλοντικών και τεχνικών έργων - πρ. Αντιπρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Πελ. & Δ. Ελλάδος - Πρόεδρος ΑΣ Καλαμάτας - πρ. Δημοτικός Σύμβουλος.