Οι τρεις Νίκοι της αρχής της Παλαιολόγου

Γράφει η Ποτούλα Πασχαλίδη

50 χρόνια πριν.

Τη δεκαετία του 60, λίγο πριν, λίγο μετά δεν έχει σημασία, ένα σημαντικό εμπορικό κομμάτι της μικρής μας Σπάρτης είχε βρει καταφύγιο στην αρχή της Λ. Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.

Ανάμεσα στην Λ. Όθωνος και Αμαλίας και την οδό Μενελάου μπορούσαν άνετα να ικανοποιηθούν, όλες σχεδόν, οι μετρημένες ανάγκες σε υλικά αγαθά και υπηρεσίες, των ανθρώπων εκείνης της μακρινής εποχής.

Ξεκινώντας από τον τομέα της υγείας, στην πρώτη γωνία, με το ιατρείο του παθολόγου (της μοναδικής ίσως ιδιότητας γιατρού της εποχής στην πόλη μας) και απέναντι το μικροβιολογικό εργαστήριο και φτάνοντας στο εργαστήρι με τα κεραμικά στην άλλη γωνία με την Μενελάου.

Και στο μεσοδιάστημα να υπάρχει το μανάβικο στο υπόγειο, το γαλατάδικο με το φρέσκο γάλα στα γυάλινα μπουκάλια λίγο παραπάνω. Και τα έπιπλα στο υπόγειο απέναντι και από πάνω οι ηλεκτρικές συσκευές της εποχής.

Παραπέρα, στο βάθος, η αποθήκη με τα νεοφερμένα αναψυκτικά, δίπλα το ραφτάδικο και παραδίπλα το μαγαζί με τα γυαλικά και τα είδη σπιτιού.

Στην απέναντι γωνιά το κοσμηματοπωλείο με βασικό προϊόν προς πώληση τα ρολόγια, δίπλα το καθαριστήριο, παραδίπλα η Ιζόλα και στην άλλη γωνία το μαγαζί που εμπορευότανε τα πρωτοεμφανιζόμενα στην καλλιέργεια της γης τρακτέρ που αντικατέστησαν επάξια τα συμπαθή μουλάρια και τα υπομονετικά γαϊδούρια.

Υπήρχε φυσικά και το ανάλογο μπακάλικο (ο πρόγονος του σουπερμάρκετ) αλλά και το βενζινάδικο. Τώρα μπορεί να ξέχασα κάποια μαγαζιά αλλά η μνήμη με τα χρόνια αποκτά και τα κενά της.

Εκτός των άλλων καταστημάτων, τη δεκαετία για την οποία μιλάμε, σε αυτό το κομμάτι της Λ. Κων. Παλαιολόγου είχαν στήσει τα δικά τους και τρείς φίλοι. Και οι τρείς είχαν το ίδιο βαπτιστικό όνομα. Και οι τρείς ήταν <Νίκοι>.

Νίκος Κουμάνταρος, Νίκος Γιαννακόπουλος, Νίκος Τσίτσος. Για όσους απορούν για το ποιος ήταν ο Γιαννακόπουλος και έχουν δίκιο, τους λέω πως ήταν γνωστός ως Καρολιάς.

Τα μαγαζιά τους είχαν αντικείμενα εργασίας που συγγένευαν, με την ευρεία έννοια. Όμως αυτοί ένοιωθαν συναγωνιστές και όχι ανταγωνιστές γιαυτό και η φιλία τους κράτησε μέχρι την τελευταία μέρα της επίγειας παρουσίας τους.

Έξω και γύρω από τα μαγαζιά των <Νίκων> μεγάλωσαν και χόρτασαν παιγνίδι οι μοναχοθυγατέρες τους. Τα πεζοδρόμια της Παλαιολόγου εκείνη την εποχή τιμούσαν τον τίτλο τους. Δηλαδή ήταν για τους πεζούς. Και τα κορίτσια είχαν μετατρέψει το πλακόστρωτο σε παιχνιδότοπο. Κρυφτό, κυνηγητό, κουτσό, πεντόβολα και ότι βάλλει ο νους που δεν είχε ανάγκη τον ηλεκτρισμό και την τεχνολογία το διακονούσαν μέχρι τελευταίας πτώσης. Μπαινόβγαιναν που και που τα μαγαζιά των γονιών τους για να πιούν κανένα ποτήρι νερό, να ξαποστάσουν και γεμάτες ενέργεια να συνεχίσουν το <έργο> τους. Και με ένα κομμάτι ψωμί και ένα κομμάτι τυρί που είχε φροντίσει κάθε μάνα να εφοδιάσει το βλαστάρι της, χόρταιναν την πείνα που κουβαλούσε στην πλάτη του τόσο παιγνίδι.

Φίλοι οι μαγαζάτορες της περιοχής, μια οικογένεια, τις κερνούσαν που και πού και καμιά καραμέλα, κανένα σπιτικό κουλουράκι ή καμιά πορτοκαλάδα. Ότι διέθετε ο καθείς. Οι μικρές ήταν το στολίδι της περιοχής. Όλα αυτά βέβαια όταν δεν πήγαιναν σχολείο. Γιατί την σχολική περίοδο οι κανόνες ήταν αυστηροί, το διάβασμα μπόλικο και το παιγνίδι μετρημένο.

Τα χρόνια έτρεξαν σαν το νερό. Ο χάρτης της περιοχής άλλαξε. Οι άνθρωποι ακολούθησαν τη μοίρα τους. Οι μαγαζάτορες έκλισαν τον κύκλο τους. Οι συνθήκες της ζωής διαφοροποιήθηκαν και οι ανάγκες των ανθρώπων ως δια μαγείας πολλαπλασιάστηκαν. Ακόμη και η αρίθμηση στην Παλαιολόγου δεν είναι η ίδια. Από εκεί που ξεκινούσε από τη γωνία με την Λ. Όθωνος και Αμαλίας τώρα αρχίζει μετά τη Μαγουλίτσα ,στα Γυμνάσια.

Οι νοικοκύρηδες καταστηματάρχες έχουν μετακομίσει σχεδόν όλοι στη γειτονιά των αγγέλλων και από εκεί ψηλά μάλλον δεν χαίρονται με τις αλλαγές που έφερε ο χρόνος στα λημέρια τους. Και θα παίζουν τάβλι και ξερή μια και οι συνήθειες δεν κόβονται εύκολα.

Μαζί τους, σίγουρα, στο ίδιο σύννεφο, στο ίδιο τραπέζι αναπαύονται και οι τρείς Νίκοι της αρχής της Παλαιολόγου. Ο Κουμάνταρος, ο Καρολιάς, ο Τσίτσος. Και δεν αφήνουν ευκαιρία να ρίξουν κρυφές ματιές στη γη, να καμαρώσουν τις μοναχοθυγατέρες τους.

Τα κορίτσια μεγάλωσαν, έγιναν γυναίκες, έκαναν οικογένειες, απέκτησαν δικά τους παιδιά και έχουν αρχίσει να γεμίζουν τα σπιτικά τους με εγγόνια.

Η Κατερίνα, η Αθηνά και η Ποτούλα, τώρα δεν παίζουν πια στο πεζοδρόμιο της Παλαιολόγου κρυφτό, κυνηγητό, κουτσό, πεντόβολα. Δεν γίνεται. Όχι μόνο γιατί μεγάλωσαν, ούτε γιατί τα παιγνίδια που παίζανε τότε κατάντησαν μουσειακό κομμάτι, αλλά και γιατί τα πεζοδρόμια έχουν αλλάξει οριστικά χρήση στο μεγαλύτερο κομμάτι τους. Αντί για χώρο να κινούνται άνετα οι πεζοί βρίθουν τραπεζοκαθισμάτων και πάγκων.

Τώρα τα κορίτσια παίζουν σε ένα διαφορετικό, υποκατάστατο πεζοδρόμιου τα καινούργια παιγνίδια που χρειάζονται και τον ηλεκτρισμό και την τεχνολογία. Είναι στο <φέις μπούκ> και κάνουν <λάικ>!