Γράφει ο Χρήστος Α. Πλειώτας, Δικηγόρος

«Στόχος της πολιτείας η δημιουργία καλών καγαθών πολιτών» γράφει ο Αριστοτέλης στα «πολιτικά» του (1337α).

«Η πολιτεία είναι κάτι διαφορετικό από το σύγχρονο κράτος. Βασίζεται στην αυτοσυνειδησία των πολιτών». (Ι. Θεοδωρακόπουλος «πολιτεία, δίκαιον και έθνος» Ν. Δίκαιον, 1964 σελ. 1 Δ.1. Κυριαζής – Γουβέλης «Θεμελιώδη δικαιώματα εις την αρχαία Ελλάδα»).

«Ο άνθρωπος είναι αδύνατο να ζήσει μόνος. Η ύπαρξη του προϋποθέτει την ύπαρξη της κοινότητας. Η πραγματικότητα μας δείχνει το άνθρωπο να ζει πάντα ανάμενα στους όμοιούς του. Επομένως η πολιτική κοινότητα δεν είναι φτιαχτή ένωση ατόμων.

Ο άνθρωπος είναι πλασμένος απ’ την φύση του να αποτελεί μέρος ενός συνόλου.

Είναι: «ζώον πολιτικόν» και η πολιτεία δεν είναι τεχνητό κατασκεύασμα αλλά φυσικό δημιούργημα.

Η ένταξη του ατόμου στην πολιτική κοινότητα είναι ένα πρωταρχικό και υπαρξιακό του γνώρισμα. Αν ο άνθρωπος αποξενωθεί από την πολιτική κοινότητα είναι «ή θηρίο ή θεός».

Χωρίς την συμμετοχή του στην πολιτική ζωή ο άνθρωπος δεν μπορεί να αναπτύξει τις ικανότητές του και να αποκτήσει την αρετή που ταιριάζει στην φύση του.

Πυρήνας της κοινότητας είναι η οικογένεια. Από την ένωση πολλών οικογενειών προήλθαν τα χωριά και από την ένωση των χωριών η πόλη. Η πόλη αποτελεί επέκταση της οικογένειας. Όπως δηλαδή την συμβίωση του ανθρώπου μέσα στην οικογένεια την επιβάλει η ίδια η φύση του, έτσι και ο θεσμός της πολιτικής συμβίωσης έχει τις ρίζες του στην ανθρώπινη φύση».

Απλές και «τεράστιες» κουβέντες από έναν αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο του οποίου η συμβολή στην πολιτική εξέλιξη της σύγχρονης ανθρωπότητας τυγχάνει παγκοσμίως αναγνωρισμένη.

«Χωρίς την συμμετοχή του στην πολιτική ζωή ο άνθρωπος δεν μπορεί να αναπτύξει τις ικανότητές του και να αποκτήσει την αρετή που ταιριάζει στην φύση του».

Στοχαστείτε για ένα λεπτό την αξία και το νόημα αυτής της φράσης.

Η ψήφος ας μου επιτραπεί εμένα να πω, ως «πολιτική αρετή» είναι ο ουσιωδέστερος τρόπος συμμετοχής του ανθρώπου ως «ζώου πολιτικού» στην πολιτική του ζωή.

ΈΡΧΟΜΑΙ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ: 18 – 05 – 2014: «ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ».

ΑΞΙΖΕΙ ΤΟΝ ΚΟΠΟ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η τοπική αυτοδιοίκηση ως θεσμός συναντάται στις αρχαίες ελληνικές πολιτείες όπως αυτό προκύπτει από τις ξεκάθαρες αναφορές αρχαίων ιστορικών σε δρόμους, αγορές, λουτρά, θέατρα κ.λπ., πράγμα που σημαίνει ότι αποτελούσε ανέκαθεν έναν «Δημόσιο φορέα συνεχούς παρουσίας στην αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων του κοινωνικού συνόλου».

1/ Η σύγχρονη τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα εκκινεί από τον νόμο: «περί συστάσεως των Δήμων» της 27/12/1833 – Ιανουαρίου 1834 που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως την 10 – 01 – 1834.

Έκτοτε έως σήμερα μετρά 180 χρόνια συνεχούς, άμεσης και ενεργού παρουσίας της στην αντιμετώπιση και προσπάθεια επίλυσης τοπικών προβλημάτων.

Αποτελεί χωρίς υπερβολή το αιώνιο κύτταρο της Δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας.

Στο ξεκίνημά της είχε ως χαρακτηριστικό την επιδίωξη της κεντρικής εξουσίας να την ελέγχει στενά, να της επιβάλει την δύναμη της.

Αρκεί να αναφερθεί ενδεικτικά ότι οι ΔΗΜΑΡΧΟΙ «διορίζονταν» από τον Βασιλέα ή τον Νομάρχη (άρθρο 87 Νόμου 27/12/1833 – Ιανουαρίου 1834) «Οι δήμαρχοι και οι Πάρεδροι διορίζονται εις μεν τους Δήμους α΄ και β΄ τάξεως παρά τους Βασιλέως, εις δε τους δήμους γ’ τάξεως παρά της Νομαρχίας, λαμβανούσης επί τούτου πληρεξουσιότητα παρά του Βασιλέως».

Οι γυναίκες εξαιρούνταν ρητά του δικαιώματος του «ψηφοφορείν» και «εκλέγεσθαι».

2/ Αυτό «διορθώθηκε» πολύ αργότερα με τις διατάξεις του άρθρου 1 ν 959/1949 του άρθρου πρώτου ν 1730/1951, των άρθρων 1 – 4 του ν 2159/1952 του κωδικοποιημένου διατάγματος 13/14 Ιαν 1956 περί εκλογής βουλευτών, ώσπου φθάσαμε στο π.δ. 92/1994 περί εκλογής βουλευτών: «Το δικαίωμα του εκλέγειν έχουν οι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες» άλλως «οι δημότες του δήμου και της κοινότητας» κατά το άρθρο 43 πδ 410/95 και άρθρο 20 π.δ. 30/1996.

Τέλος με το άρθρο 1 παρ. 2 ν 2623/1998 ορίζεται ότι «οι εκλογικοί κατάλογοι συντάσσονται ενιαίοι, χωρίς διάκριση ανδρών και γυναικών».

Για σκεφτείτε πόσες γυναίκες τότε θα ήθελαν να εκλεγούν, θα ήθελαν να ψηφίζουν και δεν μπορούσαν, γιατί δεν τους επιτρεπόταν και σήμερα ΑΠΑΞΙΩΝΟΥΜΕ ευκόλως το πολύτιμο αυτό ΔΙΚΑΙΩΜΑ μας και ψάχνουμε να βρούμε αν είναι ή όχι ποινικά κολάσιμη πράξη η μη προσέλευσή μας στην ψηφοφορία!!!

3/ Ακολουθούν του Νόμου περί συστάσεως Δήμων της 27/12/1833 – Ιανουαρίου 1834 πολυάριθμα νομοθετήματα με κυριότερα τα κωδικοποιημένα κείμενα Νόμων.

Έτσι με τον Νόμο ΔΝΖ/1912 «περί συστάσεως δήμων και κοινοτήτων» ανατρέπεται όλο το προϋφιστάμενο σκηνικό με την δημιουργία των κοινοτήτων ως Ο.Τ.Α. (Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης).

Ορίζονται οι εκλογές ανά 4ετία υπάρχει πρόβλεψη προς «αντιπροσώπευση της μειοψηφίας», ασυμβίβαστα, κωλύματα, άσκηση ενστάσεων, εκτύπωση εκλογικών καταλόγων για πρώτη φορά με επιμέλεια του Υπουργού των Εσωτερικών, διορισμός αντιπροσώπων και εφορευτικών επιτροπών, εκλογικά τμήματα, ψηφοδέλτια «άνευ ουδενός διακριτικού γνωρίσματος».

4/ Με το ν.δ. 17/18 Σεπτεμβρίου 1926 κωδικοποιούνται 70 νομοθετήματα απ’ το 1836 έως το 1924, αναφερόμενα σε δήμους και κοινότητες.

Προβλέπεται για πρώτη φορά η προαιρετική συνένωση Δήμων και Κοινοτήτων, όπως για πρώτη φορά αναφέρεται η λέξη «αυτοδιοίκηση» των Δήμων και κοινοτήτων.

5/ Με το διάταγμα 17 Απριλίου/31 Ιουνίου 1936 κωδικοποιείται το νδ της 17/09/1926 καθώς και άλλα 43 νομοθετικά κείμενα που έχουν εν τω μεταξύ έως τότε (1936) εκδοθεί.

6/ Με το ν.δ. 2888/1954 κυρώνεται ο Δημοτικός και Κοινοτικός κώδικας: Εκλογικό δικαίωμα έχουν «οι συμπληρώσαντες το 21ο έτος της ηλικίας των».
Αναφέρονται εκλογικά βιβλιάρια, εκλογικό σύστημα κ.λπ.

7/ Με το νδ 222/1973 «περί Δημοτικού και Κοινοτικού κώδικος» καταργείται το νδ 2888/1954 και άλλα 20 σχετικά νομοθετικά κείμενα που αναφέρονται στους ΟΤΑ.

8/ Με το ν 180/1974 επανέρχονται σε ισχύ οι διατάξεις του νδ 2888/1954 όπως τροποποιήθηκαν, συμπληρώθηκαν και αντικαταστάθηκαν μέχρι την 20 – 04 – 1967 (τελευταία ημέρα Δημοκρατίας, προ της Χούντας της 21 – 04 – 1967).

9/ Με το π.δ. 933/1975 κωδικοποιούνται οι ισχύουσες διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα.

10/ Επακολούθησαν οι νόμοι 180/75, ο ν 1065/1980 «περί κυρώσεως δημοτικού και κοινοτικού κώδικα» ο ν 1270/1982, ο ν 1416/1984 (που αφορά συνενώσεις Δήμων – Κοινοτήτων), το πδ 76/1985 που κωδικοποίησε διατάξεις δέκα νόμων, ο ν 1832/1989 που όρισε όριο ηλικίας για την εκλογιμότητα Δημάρχου το 21ο έτος της ηλικίας, το πδ 323/89 που είναι το προτελευταίο νομοθετικό κείμενο με το οποίο κωδικοποιούνται 15 νόμοι, 3 προεδρικά διατάγματα και 2 υπουργικές αποφάσεις που ρυθμίζουν θέματα ΟΤΑ, έως ότου φθάσαμε στο πδ 410/1995 που κωδικοποιεί όλες τις διατάξεις του πδ 323/1989.

11/ Το πδ 410/95 τροποποιήθηκε με το ν 2503/1997, του ν 2539/97 και του ν 2623/98.

12/ Με το πδ 133/97 για πρώτη φορά ρυθμίζονται θέματα του δικαιώματος εκλέγειν και εκλέγεσθαι κατά τις Δημοτικές εκλογές, από πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κατοικούν στην Ελλάδα και δεν είναι Έλληνες πολίτες κατά την 94/80/Εκ οδηγία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ με τον Ν 2623/98 ρυθμίζονται θέματα άσκησης εκλογικού δικαιώματος ετεροδημοτών.

13/ Όσον αφορά την δευτεροβάθμια τοπική Αυτοδιοίκηση, διέπεται από το πδ 30/1996 όπου έχουν κωδικοποιηθεί οι σχετικές με την διεξαγωγή των εκλογών διατάξεις.

14/ Ώσπου φθάνουμε στον Ν 3463/2006 γνωστό ως «Καποδίστρια» «κύρωση του κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» (ΦΕΚ Α’ 114/8 – 06 – 2006) και του Ν 3852/2010 (ΦΕΚ Α΄ 87/07 – 06 – 2010) γνωστό ως «Καλλικράτης» «Νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης».

ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ

Στο χρονικό πλαίσιο αυτής της μακράς και ανεξίτηλης έως σήμερα διαδρομής των 180 ετών «οι δύο εξουσίες από την μία η κεντρική – κρατική και από την άλλη της Αυτοδιοίκησης, βρίσκονταν ανέκαθεν σε έναν λιγότερο ή περισσότερο εμφανή ανταγωνισμό από θεσμικούς αλλά και από προσωπικούς λόγους των φυσικών φορέων τους» τονίζει ο Δικηγόρος Σωκράτης Λεκέας στο σύγγραμμα του «εκλογές τοπικής Αυτοδιοίκησης» Νομική βιβλιοθήκη 2006.

Συμφωνώ απολύτως. Ευτυχώς μετά το 1989 και την κύρωση απ’ την Ελλάδα του Ευρωπαϊκού χάρτη τοπικής Αυτονομίας (Ν 1850/1989) που δεσμεύει τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι Ο.Τ.Α. αναβαθμίζονται και ανεξαρτητοποιούνται σημαντικά έναντι της κεντρικής αρχής.

Αποκτούν σταδιακά περισσότερες αρμοδιότητες, οι αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας γίνονται οι κατευθυντήριες αρχές δράσης τους όσον αφορά την ρύθμιση όλων των τοπικών υποθέσεών τους, μεγεθύνεται η δύναμη τους, αλλά και το βάρος της ευθύνης τους, ενώ ειδικά με τους δύο τελευταίους νόμους «Καποδίστρια» και «Καλλικράτη» μεταξύ άλλων διευρύνονται τα χωρικά τους πλαίσια και «κορυφώνονται» οι αρμοδιότητές τους, χωρίς όμως αντίστοιχη «κορύφωση» των πόρων τους και των μέσων για την επιτυχή ενάσκησή τους.

«Η Τοπική Αυτοδιοίκηση σίγουρο είναι ότι βρίσκεται σε αμεσότητα επαφής με τον πολίτη. Αυτό της επιτρέπει δικαιωματικά να τον ακούσει καλύτερα και να τον συνδράμει αποτελεσματικότερα».

Για να συμβεί όπως αυτό πρέπει πρώτα να προηγηθεί ο πολίτης: Ο ενεργός πολίτης.

Εμείς εκλέγουμε τους τοπικούς μας άρχοντες. Εμείς δια της ψήφου μας διαμορφώνουμε την αυριανή μέρα. Εμείς επιλέγουμε τους ανθρώπους που για μία 5ετία θα μας ακούσουν καλύτερα και θα μας συνδράμουν αποτελεσματικότερα.

Στα μικρά, τα μεσαία, τα μεγάλα. Στα καθημερινά και τα μεσομακροπρόθεσμα.

Εμείς θα εκλέξουμε αυτούς που θα οδηγήσουν τον Δήμο μας, την Περιφέρειά μας την νέα 5ετία, αυτούς που θα διαμορφώσουν την στρατηγική του μέλλοντός μας ως τοπικές κοινωνίες.

«ΤΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ».

Αν απόσχουμε από την ψηφοφορία, αν δεν εκλέξουμε θα αποδυναμωθούμε πολιτικά.

«Για να υπάρξει κοινωνία και οικονομία πρέπει να προϋπάρχει πολιτική δύναμη που να προστατεύει τα άτομα που επικοινωνούν μεταξύ τους και προφυλάσσει τα οικονομικά αγαθά που είναι προϊόντα της συνεργασίας τους».

Προϊόν συνεργασίας ενεργών πολιτών είναι το ΔΙΑ ΤΗΣ ΨΗΦΟΥ τους εκλογικό αποτέλεσμα.

Αυτή είναι η μόνη πολιτική αρετή «Η δύναμη της ψήφου».

Αυτό είναι το διακύβευμα του ενεργού πολίτη: «Να μην χάσει την πολιτική του αρετή: Την δύναμη της ψήφου του».

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr