Γράφει η Αναστασία - Αικατερίνη Αλεξοπούλου *

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έπειτα από απόφαση του πρωθυπουργού, συστάθηκε στη Βουλή των Ελλήνων, Επιτροπή για τη Βιοηθική και την Τεχνοηθική. Όροι πολύ καινούργιοι, που ως πρόσφατα ελάχιστοι ήταν οι συμπολίτες μας που τους είχαν ακούσει. Κι όμως, προς τα εκεί αναπόφευκτα κινούμαστε στο κοντινό μέλλον!

Βιοηθική και Τεχνοηθική, λοιπόν. Έννοιες σχετικά νέες στην Επιστήμη. Που όμως στους δύσκολους καιρούς μας -καιρούς πανδημίας ενός θανατηφόρου ιού- αποκτούν ιδιαίτερα μεγάλη σημασία. Ως πολιτικοί εκλεγμένοι από τον Ελληνικό λαό, καλούμαστε να πάρουμε θέση σ' αυτές τις ολότελα καινούργιες συγκλονιστικές εξελίξεις, που πέραν της Επιστήμης αγγίζουν την ίδια την καθημερινότητά μας...

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που συνεχώς ακούγεται σε επιστημονικούς, ιατρικούς και μη κύκλους: ο περίφημος Μετάνθρωπος. Το πέρασμα, δηλαδή, από τον άνθρωπο όπως τον γνωρίζουμε χιλιετίες τώρα μέσα στην ιστορική του πορεία σε μία “μετά τον άνθρωπο” κατάσταση, αδιευκρίνιστη όμως και με πολλά κενά σημεία. Εδώ ακριβώς είναι που υπεισέρχεται η Βιοηθική και ο ρόλος της, αλλά και ο ολωσδιόλου νέος τομέας της Τεχνοηθικής. Κατά πόσο είναι ηθικό, κατά πόσο είναι σωστό, να ξεπεράσουμε τον άνθρωπο; Είναι το κεντρικό ερώτημα, που προβάλλει αμείλικτο όσο και απειλητικό.

Ο άνθρωπος είναι ψυχή, όχι μηχανή. Μέσα από την ψυχή του γεννήθηκαν αριστουργήματα της τέχνης, ποίηση, φιλοσοφία και, φυσικά, οι επιστήμες. Είναι ένα δημιούργημα μοναδικό του Θεού. Πώς τώρα καλούμαστε, και στο όνομα ποιας “επιστημονικής προόδου” τάχατες, να... τον ξεπεράσουμε και να φτάσουμε στον Μετάνθρωπο; Πού θα πάει η ανθρωπιά μας, σε ένα κόσμο όλο και περισσότερο σκληρό, τεχνοκρατικό και μηχανιστικό;

Η λεγόμενη Ιατρική Ακριβείας συνιστά έναν ιδιαίτερο κλάδο της Βιοηθικής και θα μπορούσε να δώσει κάποιες απαντήσεις. Είναι ο τομέας που λαμβάνει υπόψη και εξετάζει τη γενετική σύσταση του ατόμου σε συνάρτηση με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που τον περικλείουν. Πρόκειται για έμμεση, έστω, αναγνώριση της Επιστήμης ότι κάθε άνθρωπος, αλλά και κάθε τόπος, είναι μοναδικός και ξεχωριστός. Άρα, η θεολογία, η παράδοσή μας έχει εδώ και αιώνες δίκιο. Πράγματα που θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε ως ιατρικές μεθόδους, π.χ. στην Ελλάδα, δεν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν με την ίδια αποτελεσματικότητα σε ξένα περιβάλλοντα και σε άλλους πληθυσμούς, οι οποίοι εξελίχθηκαν μέσα σε τελείως διαφορετικά περιβάλλοντα.

Άλλο παράδειγμα: το κοινωνικό -κατ' επέκταση, το ατομικό- δικαίωμα στην υγεία. Κατά πόσο οι νέες ιατρικές μεθοδολογίες αφορούν ευρύτερα πληθυσμιακά στρώματα, κι όχι μόνο τους πολύ λίγους; Το είδαμε πολύ χαρακτηριστικά στην περίπτωση με το φάρμακο κατά του κορωνοϊού. Δόθηκε σε υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, παγκοσμίως, για να θεραπευτούν γρήγορα και αποτελεσματικά. Γιατί όμως το φάρμακο αυτό δεν έγινε κτήμα όλης της παγκόσμιας κοινότητας; Σε θέματα που αγγίζουν τις πιο λεπτές χορδές των ψυχών μας, όπως η καταπολέμηση των ασθενειών, δεν θα έπρεπε να έχει θέση καμία η κερδοσκοπία...

Και πάμε έτσι στον ρόλο του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, του Π.Ο.Υ. Είναι τελικά φερέφωνο άλλων συμφερόντων, όπως συχνά τον κατηγορούν; Εάν ναι, όπως ανοιχτά λέγεται, παύει να είναι αξιόπιστο το οτιδήποτε σχετίζεται με την έρευνα για την αντιμετώπιση του COVID-19 και άλλων σοβαρών ασθενειών. Εάν όχι, όπως κάθε άνθρωπος ελπίζει, τότε πρέπει οι θέσεις του να είναι ξεκάθαρες και τεκμηριωμένες. Να μην δίνει ο σημαντικός αυτός Οργανισμός την εντύπωση ότι η ιερή επιστήμη της ιατρικής μπορεί να ξεπουληθεί για το χρήμα!

Περνάμε, λοιπόν, σε ένα κεντρικό θέμα, που τόσο απασχόλησε την κοινή γνώμη το περασμένο χρονικό διάστημα και είναι θέμα καθαρά Βιοηθικής: θα μπορούσαν άραγε οι υπεύθυνοι να πάρουν προληπτικά μέτρα, χωρίς να κλείσουν τον κόσμο μέσα; Σχεδόν επί ένα χρόνο σταμάτησε η καθημερινή μας ζωή και κάθε οικονομική δραστηριότητα! Θα μπορούσαμε αυτό να το είχαμε αποφύγει; Μήπως ήταν λάθος αυτό που έγινε, αλλά και όπως έγινε; Ποιος θα μας απαντήσει υπεύθυνα και οριστικά, όταν δεν υπάρχει ακόμα σαφής οριοθέτηση τόσο της Βιοηθικής όσο και της Τεχνοηθικής;

Στην πραγματικότητα, ο κεντρικός πυρήνας του θέματός μας είναι η ανθρωπιά μας. Πόσο θα θιγεί αυτή από τις τρέχουσες ιλιγγιώδεις εξελίξεις, αλλά και κατά πόσο η περιπέτεια του κορωνοϊού θα μας στερήσει το συναίσθημα και θα μας οδηγήσει στον Μετάνθρωπο; Αυτό το τελευταίο δεν θα πρέπει υπό καμία περίσταση, όσο ειδική κι αν φαίνεται, να το επιτρέψουμε! Να μην υποκαταστήσουμε με κανένα πρόσχημα και αφορμή τον άνθρωπο ως εικόνα και ομοίωση Θεού, να μην αποδεχτούμε τον μετασχηματισμό μας σε κάτι άλλο και, στην ουσία, ο μετανθρωπισμός να αποδειχτεί απ-ανθρωπισμός. Βάζοντας φραγμούς στην απεριόριστη δυναμική της Τεχνοηθικής, ας προλάβουμε δυσάρεστες εξελίξεις και τη μετατροπή της ανθρωπότητας σε άμορφη μάζα! Ας μην χάσουμε την ψυχή μας στο όνομα της “τεχνολογικής προόδου”. Δεν αξίζει.

(*) Βουλευτής Β1΄ Βορείου Τομέα Αθηνών, με την Ελληνική Λύση

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr