Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης

Η πραγματική αδυναμία πληρωμής, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης της τελευταίας δεκαετίας και της Πανδημίας του κορονοϊού, δεν μπορεί να εξισωθεί με την ανθρωποκτονία, τον Βιασμό,τον Εμπρησμό, τη Διάρρηξη, τη Ληστεία, την Παιδική κακαποίηση, την Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ,το εμπόριο λευκής σαρκός και με τα κακουργήματα που παραγράφονται στα 20 έτη. Το άρθρο 25 του Συντάγματος, κατοχυρώνει τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.

Με βάση αυτή την αρχή, ακόμη κι αν ο περιορισμός είναι κατάλληλος, δεν πρέπει να είναι επαχθέστερος από το αναγκαίο για την επίτευξη του επιδιωκόμενου αποτελέσματος μέτρο. Δηλαδή η αρχή της αναλογικότητας μεριμνά ώστε οι υφιστάμενοι νομοθετικοί περιορισμοί να είναι οι όσο το δυνατόν λιγότερο επαχθείς για το θιγόμενο αποδέκτη του μέτρου. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, στη νομολογιακή του ιστορία, φαίνεται ότι εξετάζει εάν ο περιορισμός ενός ατομικού δικαιώματος υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο, ώστε να αποφανθεί για την τήρηση της αρχής της αναλογικότητας. Ως προσήκον μέτρο τέλος, θεωρείται η επιλογή του περιορισμού αυτού που θα είναι αποτελεσματικός για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και συγχρόνως ο ηπιότερος ως προς τις δυσμενείς συνέπειες για το θιγόμενο δικαίωμα μεταξύ των ισοδύναμων σε αποτελεσματικότητα μέσων.

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (650/18), υπενθυμίζει ότι η Ευρωπαϊκή ένωση «εδράζεται στις αδιαίρετες και οικουμενικές αξίες της αξιοπρέπειας του ανθρώπου, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης» και «ερείδεται στις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου». Μεταξύ των αξιών αυτών, το κράτος δικαίου αποκτά ιδιαίτερη σημασία, αφού πρόκειται για συνταγματική αρχή με διττό περιεχόμενο, τυπικό και ουσιαστικό. Πράγματι, οι εκφάνσεις του κράτους δικαίου δεν συνιστούν απλώς τυπικές και διαδικαστικές επιταγές, αλλά αποτελούν το μέσον της εφαρμογής και του σεβασμού της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Ο σεβασμός του κράτους δικαίου ως αξίας της Ένωσης επιβάλλεται ως «λειτουργική ανάγκη» της Ένωσης.

Μετά την πανδημία του κορονοϊού, οι προβλέψεις παραμένουν, δυσοίωνες από όλους τους διεθνείς οργανισμούς, που αναφέρονται στην χειρότερη ύφεση που θα γνωρίσει η παγκόσμια οικονομία μετά τη Μεγάλη Υφεση του 1930, τη χειρότερη των τελευταίων 90 χρόνων, όπως τόνισε το ΔΝΤ. Είναι ενδεικτικό πως η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 5%.

Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου (πρόεδρος η Μαίρη Σάρπ και εισηγήτρια η σύμβουλος Επικρατείας Κωνσταντίνα Κονιδιτσιώτου) με την υπ΄ αριθμ. 1833/2021 απόφασή της έκρινε, ότι το άρθρο 95 παρ. 1 του νόμου 4387/2016 που όρισε ως γενικό κανόνα την εικοσαετή παραγραφή για αξιώσεις για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, όσων υπάγονται στο ΕΦΚΑ, αντίκειται στις συνταγματικές αρχές της αναλογικότητας και της ασφάλειας δικαίου.

Ειδικότερα η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά πλειοψηφία αποφάσισε υπέρ της αντισυνταγματικότητας της διάταξης για 20 έτη παραγραφή με το σκεπτικό ότι το επίμαχο άρθρο 95 του νόμου του 2016 «αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, καθόσον χρόνος παραγραφής 20 ετών δεν συνιστά εύλογη διάρκεια μιάς προθεσμίας, η οποία απαιτείται να είναι σχετικά σύντομη, δεδομένης και της αυξανόμενης ταχύτητας και πολυπλοκότητας των σύγχρονων βιοτικών σχέσεων και συναλλαγών, που αξιώνουν, κατ’ αρχήν, ταχεία εκκαθάριση των εκάστοτε τρεχουσών υποχρεώσεων των διοικουμένων».

Αναφορικά με την οργάνωση και τη λειτουργία των ασφαλιστικών φορέων, επισημαίνεται στην απόφαση της Ολομέλειας, ότι «ο προβλεπόμενος χρόνος παραγραφής πρέπει να επαρκεί, ώστε, με τη συνδρομή και των σύγχρονων δυνατοτήτων της τεχνολογίας, να διενεργούνται, στο πλαίσιο της ορθολογικής οργάνωσής τους, επίκαιροι και αποτελεσματικοί, από την άποψη της εισπραξιμότητας, έλεγχοι με στόχο την προστασία του ασφαλιστικού κεφαλαίου και τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους, χωρίς να εκτείνεται σε μεγάλη διάρκεια, η οποία, λόγω της χρονικής απόστασης από την παράβαση δεν συμβάλλει στην ορθή, κατά το χρόνο ισχύος της, εφαρμογή της διαρκώς μεταβαλλόμενης ασφαλιστικής νομοθεσίας και τη δημιουργία συνείδησης συμμόρφωσης προς αυτή, οδηγεί αναγκαίως, δεδομένης και της σοβαρής υποστελέχωσης των υπηρεσιών, σε ανεπίκαιρους και για το λόγο αυτό μειωμένης εισπραξιμότητας ελέγχους, συνεπάγεται μη διαχειρίσιμο φόρτο για τις υπηρεσίες και, ενδεχομένως, ενθαρρύνει την απραξία των ασφαλιστικών φορέων».

Ως προς τους βεβαρυμένους με τις ασφαλιστικές εισφορές υποχρέους, σημειώνεται ότι «ο χρόνος της παραγραφής απαιτείται να είναι ο αναγκαίος, ώστε, αφενός, να διασφαλίζεται το δικαίωμα άμυνας αυτών έναντι δυσχερειών απόδειξης περιστατικών αναγόμενων στο απώτερο παρελθόν, αφετέρου δε να μην οδηγούνται οι οφειλέτες σε οικονομική εξουθένωση λόγω της υποχρέωσης ταυτόχρονης καταβολής συσσωρευμένων οφειλών περισσότερων ετών, με περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση και την εθνική οικονομία γενικότερα».

(*)Δικηγόρος Αθηνών- Συνταγματολόγος- Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα- Δ.Σ. Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Δήμου Αθηναίων - Δ.Σ. Ιδρύματος Μπότσαρη- Νομικός σύμβουλος Βορειοηπειρωτών- Νομικός σύμβουλος Business Group Startoluxe LTD

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr