Γράφει ο Παναγιώτης Ηλ. Κομνηνός*

Ο άνθρωπος θεωρείται ανώτερο είδος σε σχέση με τα υπόλοιπα έμβια όντα, κυρίως λόγω της ικανότητάς του να παράγει έναρθρο λόγο, να σκέπτεται, να έχει συνείδηση της δύναμής του και κυρίως να κρίνει μεταξύ του ορθού και του εσφαλμένο.

Οι ιδιαίτερες όμως αυτές δυνατότητες του ανθρώπου δεν μπορεί να του δόθηκαν ή και να αποκτήθηκαν, μόνο και μόνο για να διαφέρει και να υπερέχει των υπολοίπων έμβιων όντων. Φαντάζει άδικο και ίσως ανώφελο για τη μοίρα του να εξαντλείται η ύπαρξή του στο νομοτελειακά ελάχιστο μιας διαφορετικότητας και μόνο σε σχέση με τα υπόλοιπα όντα, που εξαρτώνται αποκλειστικά από το ένστικτο για επιβίωση και διαιώνισή τους.

Δεν μπορεί, κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει. Που δεν θα πρέπει να είναι τυχαίο. Κάτι άλλο πιο υψηλό που συνδέεται με αυτή την ίδια την υπαρξιακή υπόστασή του, η οποία ανεξάρτητα του πότε και πως προέκυψε ο άνθρωπος μπορεί και τον ορίζει, τον προσδιορίζει και νοηματοδοτεί τη νοήμονα πορεία του, που φαίνεται πως είναι ο σκοπός της ύπαρξής του, δηλαδή αυτός τούτος ο προορισμός του.

Και αν ορίσουμε την έννοια του ανθρώπινου προορισμού, ως εκείνο που επιθυμεί ο άνθρωπος να επιτύχει ή εκεί που θέλει να φτάσει, τότε κρίνοντας τον άνθρωπο διαχρονικά, δεν μπορεί παρά να δεχτούμε, πως σταδιακά έχει αποδειχθεί πως είναι ικανός για σπουδαία πράγματα που προϋποθέτουν κυρίως νοητική ικανότητα.

Έτσι εχόντων των πραγμάτων, αναγκαστικά τίθεται ένα πελώριο ερώτημα. Αφού λοιπόν μέσα από το κεκτημένο της νόησης ο άνθρωπος μπορεί να χρησιμοποιεί το μυαλό και τη λογική, τότε πως εξηγείται το αντίθετο και διαρκώς σύρεται και φέρεται από τον παραλογισμό, την άγνοια, την εχθρότητα και την αντιπαλότητα, έτσι ώστε πολλές φορές να τίθενται υπό διακινδύνευση τα βιοτικά αγαθά του και συνακόλουθα η ίδια η ύπαρξή του;

Από την αρχαιότητα οι σοφοί του κόσμου είχαν αντιληφθεί αυτή την ανθρώπινη υστέρηση και κυρίως πολλοί από τους δικούς μας, οι οποίοι με τις προχωρημένες σκέψεις τους είχαν υποδείξει την αναγκαιότητα για πνευματικές και νοητικές υπερβάσεις, έτσι ώστε ο άνθρωπος να αχθεί σε υψηλά νοητικά επίπεδα σε μια πορεία βελτίωσής του και ακολούθως τελείωσής του.

Έκτοτε και μέχρι τώρα τα ανήσυχα και φωτισμένα μυαλά αγωνιούν και διαρκώς προτρέπουν για πνευματικές υπερβάσεις. Άνθρωποι με υψηλούς δείκτες πνεύματος και νοημοσύνης οι οποίοι μεταφορικά θα μπορούσαν να σταθούν δίπλα σε εκείνους που εικονίζονται στο περίφημο έργο του Σάντι Ραφαήλ «Η Σχολή των Αθηνών» ή «Ο Θρίαμβος της Φιλοσοφίας».

Στον πίνακα αυτό ο Πλάτων υψώνει το χέρι του για να διαδηλώσει εκείνο που έχει πει στο βιβλίο του «Τίμαιος», που το κρατάει στο άλλο του χέρι, πως ο θεός είναι ο δημιουργός του νοητού και αισθητού κόσμου των Ιδεών που είναι αγωνίσματα της ψυχής και του νου, ώστε να μπορέσει κάποιος ατενίσει την καθαρότητά τους. Αντιθέτως ο Αριστοτέλης εικονίζεται με τη δεξιά παλάμη του να δείχνει προς τη γη, κρατώντας στο άλλο χέρι το βιβλίο του με τον τίτλο «Etica=Ηθική» δηλαδή τα «Ηθικά Νικομάχεια», διακηρύσσοντας την αξία των ηθικών δεδομένων και του πρακτικού βίου, όπου βρίσκονται οι Ιδέες τις οποίες από το υπερουράνιο και υπεραίσθητο Πλατωνικό κόσμο ο Αριστοτέλης τις τοποθέτησε μέσα στα πράγματα αυτού εδώ του κόσμου.

Ανεξάρτητα από την πιο πάνω γνωστή διαφωνία τους ο Πλάτων όσο και ο Αριστοτέλης στην πραγματικότητα πασχίζουν για το ίδιο πράγμα. Οι Ιδέες για τις οποίες αμφότεροι συμπίπτουν δεν είναι παρά οι αξίες της παιδείας, ελευθερίας, δικαιοσύνης, ειρήνης, του ωραίου κ.ά. Είναι τα αγωνίσματα που μπορούν να οδηγήσουν τον άνθρωπο σε ανώτερα επίπεδα σκέψης και πράξης, έτσι ώστε από την νηπιακή πνευματική κατάσταση που βρίσκεται, να ανατάξει και να δώσει χώρο στο υπαρξιακό ανθρώπινο φρόνημά του, που είναι σύμφυτο με την ίδια την ύπαρξη και τον προορισμό του.

Είναι ανάξιο για τον άνθρωπο που είναι το ανώτερο είδος της δημιουργίας να συνεχίζει να πορεύεται στα τυφλά σε αδιέξοδες καταστάσεις πόνου και φθοράς. Και αξίζει, να φανταστούμε πόσο όμορφος θα ήταν ο κόσμος μας, αν αντί για αντιπαλότητες και πολέμους επικρατούσε μια διεθνής ειρήνη. Αν αντί της μισαλλοδοξίας και εχθρότητας επικρατούσε η αλληλοκατανόηση και η αγάπη. Και αν αντί του παραλογισμού και της παραφροσύνης επικρατούσε ο συναισθηματικός ορθολογισμός και η καθαρή γνώση.

Πάσχα και φέτος. Σε λίγες μέρες ο καθένας από μας θα σταθεί «ενώπιος ενωπίω», όχι μόνο απέναντι στον εαυτό μας και στους διαχρονικούς φιλοσόφους των μεγάλων Ιδεών, αλλά κυρίως απέναντι σε ένα Θεό που πάνω απ΄ όλους αγωνίστηκε ως άνθρωπος για χάρη των πανανθρώπινων Αξιών και Ιδεών, όχι μόνο με λόγια αλλά και με έργα. Με τον δια σταυρώσεως θάνατό του. Που δίδαξε την αγάπη. Ίσως την πρώτιστη των Ιδεών και Αξιών των φιλοσόφων, που ως προς την εννοιολογική ουσία της δεν διαφέρει από εκείνη της Ειρήνης. Που πλήρωσε βάναυσα την ανθρώπινη παραφροσύνη. Θα ανταποδώσουμε για το ολέθριο σφάλμα; Και όλοι εμείς πιστεύοντες και μη, γιατί όλους μας αφορά αυτή η Θυσία, θα σταθούμε απολογητικά ως υπόλογοι μπροστά στον Εσταυρωμένο που για χάρη μας προπηλακίστηκε και λογχίστηκε ως ο τελευταίος των ανθρώπων, έτσι ώστε να απαλλαγούμε από το βέβηλο άγος και να εξυψωθούμε δια της ταπείνωσης;

Μήπως αν έτσι συμβεί τούτο θα συνιστά επιβεβαίωση πως κάτι το σπουδαίο έχει συμβεί στον εσώτερο κόσμο μας, που δικαιώνει Θεό και φιλοσόφους για το ανθρώπινο «δέον» ; Που θα είναι κάτι, που θα μοιάζει με τον νικητήριο παιάνα «Χριστός Ανέστη» και θα ηχεί ως η απαρχή της δικαίωσης ενός αναγεννώμενου ανθρώπου και που τούτο θα φαντάζει ως «ανταπόδοση» προς Αυτόν;

Πριν λίγο καιρό ο τηλεοπτικός σταθμός της Βουλής των Ελλήνων μετέδωσε ένα κονσέρτο του Ουαλού μουσουργού Σερ Καρλ Τζεκινς ο οποίος διεύθυνε την πολυμελή Ορχήστρα του Βερολίνου με την συμμετοχή 2.000 χορωδών από 30 χώρες του κόσμου. Ο τίτλος τού συμφωνικού αυτού έργου ήταν «Κονσέρτο για την Ειρήνη- ΄Ενοπλος Αγώνας» και θεωρείται το πλέον ερμηνευμένο έργο εν ζωή συνθέτου κλασσικής μουσικής.

Ευτυχώς. Υπάρχουν και σήμερα άνθρωποι που νοιάζονται για τον άνθρωπο και το ανθρώπινο είδος. Που εξακολουθούν να πιστεύουν στο μέλλον του ανθρώπου. Που μάχονται για τις θείες και ανθρώπινες Ιδέες, υπέρ της Ειρήνης και της Αγάπης, όχι με καταστροφικά έργα και απειλές ακόμη και για την εξαφάνιση του πλανήτη με πυρηνικά εκρηκτικά. Μάχονται με τις Θείες και τις Ανθρώπινες Ιδέες που τον εξυψώνουν και εγγυώνται την ύπαρξή του και τον ανώτερο προορισμό του.

Καλό Πάσχα με Αγάπη, Ειρήνη και Ευδοκία!

(*) Δικηγόρος

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr