Περπατώντας στους δρόμους της Φιλιππούπολης (video)
Το notospress σας ξεναγεί στη Φιλιππούπολη. Την πόλη που για το μεγαλύτερο μέρος της καταγεγραμμένης ιστορίας με το Ελληνικό της όνομα
ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΗ. Η Φιλιππούπολη, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βουλγαρίας με πληθυσμό 341.567 κατοίκων το 2015, ενώ 544.628 ζουν στην αστική της περιοχή. Είναι σημαντικό οικονομικό, συγκοινωνιακό, πολιτιστικό και εκπαιδευτικό κέντρο.
Η Φιλιππούπολη έχει ενδείξεις κατοίκησης από την 6η χιλιετία π.Χ., με ίχνη Νεολιθικού από τα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ. Τον 12ο αιώνα π.Χ. το χωριό εξελίχθηκε σε πραγματική πόλη κατοικούμενη από Θράκες, κατατασσόμενη μεταξύ των αρχαιότερων πόλεων του κόσμου. Η πόλη ήταν γνωστή στη Δύση για το μεγαλύτερο μέρος της καταγεγραμμένης ιστορίας με το Ελληνικό της όνομα (Φιλιππούπολις). Η πόλη ήταν αρχικά Θρακικός οικισμός, που δέχθηκε αργότερα εισβολές Περσών, Κελτών, Ρωμαίων, Γότθων, Ούννων, Βουλγάρων, Ρώσων, Σταυροφόρων και Τούρκων.
Στις 4 Ιανουαρίου 1878 η Φιλιππούπολη απελευθερώθηκε από την Οθωμανική κυριαρχία από τον Ρωσικό στρατό. Παρέμεινε εντός των συνόρων της Βουλγαρίας μέχρι τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, οπότε έγινε πρωτεύουσα της αυτόνομης Οθωμανικής περιοχής της Ανατολικής Ρωμυλίας. Το 1885 η Φιλιππούπολη και η ίδια η Ανατολική Ρωμυλία έγιναν τμήμα της Βουλγαρίας.
Η Φιλιππούπολη βρίσκεται στη νοτιοκεντρική Βουλγαρία στις δύο όχθες του Ποταμού Έβρου. Η πόλη έχει αναπτυχθεί ιστορικά σε επτά λόφους, μερικοί από τους οποίους έχουν ύψος 250 μέτρα. Λόγω των λόφων αυτών η Φιλιππούπολη συχνά αναφέρεται στη Βουλγαρία ως «Επτάλοφος».
Η Φιλιππούπολη φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις όπως η Διεθνής Έκθεση, το διεθνές θεατρικό φεστιβάλ "Σκηνή στο σταυροδρόμι" και το τηλεοπτικό φεστιβάλ "Το χρυσό στήθος". Υπάρχουν πολλά μνημεία διατηρούμενα από την αρχαιότητα, όπως το αρχαίο Ρωμαϊκό θέατρο, το Ρωμαϊκό ωδείο, το Ρωμαϊκό υδραγωγείο, το Ρωμαϊκό Στάδιο, το αρχαιολογικό σύνολο «Ειρήνη» και άλλα.
Το παλαιότερο Αμερικανικό εκπαιδευτικό ίδρυμα εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών ιδρύθηκε στη Φιλιππούπολη το 1860 και αργότερα μεταφέρθηκε στη Σόφια - το σημερινό Αμερικανικό Κολλέγιο της Σόφιας. Στις 5 Σεπτεμβρίου 2014 επελέγη ως Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2019.
Συνδέεται με αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας (127 χιλιομέτρων) με τη Σόφια. Ο πληθυσμός της είναι κατεξοχήν Βουλγαρικός αλλά ζουν και μειονοτικοί πληθυσμοί Τσιγγάνων, Ελλήνων, Τούρκων, Εβραίων και Αρμενίων. Η Φιλιππούπολη έχει αδελφοποιηθεί με τη Θεσσαλονίκη καθώς και με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.
Η Φιλιππούπολη έχει ίχνη κατοίκησης, που χρονολογούνται από τη Νεολιθική εποχή, περί το 6.000 π.Χ. Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει ωραία αγγεία και άλλα αντικείμενα της καθημερινής ζωής, μέχρι και από τη Νεολιθική εποχή, που φανερώνουν ότι στο τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. υπήρχε εκεί εγκαταστημένος οικισμός, έχουν ανακαλυφθεί Θρακικές νεκροπόλεις που ανάγονται στη 2η και 3η χιλετία π.Χ., ενώ η Θρακική πόλη ιδρύθηκε μεταξύ της 2ης και της 1ης χιλετίας π.Χ.
Η πόλη ήταν φρούριο της ανεξάρτητης τοπικής Θρακικής φυλής των Βήσσων. Το 516 π.Χ., επί της βασιλείας του Δαρείου του Μεγάλου, η Θράκη περιελήφθη στην Περσική Αυτοκρατορία. Το 492 π.Χ. ο Πέρσης στρατηγός Μαρδόνιος ξαναϋπέταξε πάλι τη Θράκη, που ονομάστηκε υποτελής της Περσίας μέχρι το 479 π.Χ. και την αρχή της βασιλείας του Ξέρξη Α΄. Στο μεγαλύτερο διάστημα ύπαρξης του Βασιλείου των Οδρυσών (460 π.Χ.-46 μ.Χ.), Θρακικής ένωσης φυλών, η ανεξάρτητη τοπική Θρακική φυλή των Βήσσων μαζί με την πόλη αποτελούσε τμήμα του. Τον 4ο αιώνα π.Χ. η πόλη ήταν κέντρο εμποροπανήγυρης.
Το βασίλειο εξαναγκάσθηκε σε καθεστώς υποτέλειας στους Μακεδόνες το 352 π.Χ. μέχρι που το 342 π.Χ. καταλήφθηκε από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας και το βασίλειο των Οδρυσών καταλύθηκε. Δέκα χρόνια μετά τη Μακεδονική εισβολή οι Θράκες βασιλείς άρχισαν να ασκούν πάλι την εξουσία, αφότου ο Οδρύσης Σεύθης Γ΄ είχε παλινορθώσει το βασίλειό τους υπό τη Μακεδονική επικυριαρχία, ως αποτέλεσμα μιας σχετικά επιτυχούς εξέγερσης κατά της εξουσίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με έκβαση ούτε νίκη ούτε ήττα.
Το βασίλειο των Οδρυσών σταδιακά υπερίσχυσε της Μακεδονικής κυριαρχίας, ενώ η πόλη καταστράφηκε από τους Κέλτες, στο πλαίσιο του Κελτικού εποικισμού της Ανατολικής Ευρώπης, πιθανότατα τη δεκαετία του 270 π.Χ. Το 183 π.Χ. ο Φίλιππος Ε΄ της Μακεδονίας κατέλαβε την πόλη αλλά λίγο αργότερα οι Θράκες την ανακατέλαβαν.
To 72 π.Χ. καταλήφθηκε από τον Ρωμαίο στρατηγό Μάρκο Λούκουλο, αλλά γρήγορα επέστρεψε στον έλεγχο των Θρακών. Το 46 μ.Χ. η πόλη ενσωματώθηκε τελικά στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο, κατέστη μητρόπολις (πρωτεύουσα) της επαρχίας της Θράκης και απέκτησε καθεστώς πόλης στα τέλη του 1ου αιώνα. Οι Θράκες ονόμαζαν τότε την πόλη Πουλπουδέβα, όπως αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Ιορδάνη το 551 μ.Χ., που μπορεί να σήμαινε "Λιμνούπολη" στα Θρακικά ή να ήταν μετάφραση του "Φιλιππόπολις".
Η πόλη ανέπτυξε το δουλεμπόριο στον βαθμό που να επονομαστεί από τους Έλληνες "Δούλων πόλις". Απέκτησε καθεστώς πόλης στα τέλη του 1ου αιώνα μ.Χ. Το Τριμόντιον ήταν σημαντικό σταυροδρόμι για τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και ονομαζόταν η μεγαλύτερη και ομορφότερη των πόλεων από τον Λουκιανό. Αν και δεν ήταν η πρωτεύουσα της Επαρχίας της Θράκης ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο κέντρο της και ως τέτοια ήταν η έδρα της Ένωσης των Θρακών. Την εποχή αυτή περνούσε από την πόλη η Βία Μιλιτάρις (ή Βία Ντιαγκονάλις), ο σημαντικότερος στρατιωτικός δρόμος στα Βαλκάνια. Η Ρωμαϊκή εποχή ήταν περίοδος ανάπτυξης και πολιτιστικής υπεροχής.
Τα αρχαία μνημεία διηγούνται την ιστορία μιας σφύζουσας αναπτυσσόμενης πόλης, με πολυάριθμα δημόσια κτίρια, ιερά, λουτρά, θέατρα, στάδιο και το μόνο ανεπτυγμένο αρχαίο σύστημα υδροδότησης στη Βουλγαρία. Η πόλη είχε προηγμένα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης. Την υπεράσπιζαν διπλά τείχη, πολλά από τα οποία διατηρούνται ακόμη και είναι ορατά από τους τουρίστες. Σήμερα μόνο να μικρό μέρος της αρχαίας πόλης έχει ανασκαφεί.
To 250 μ.Χ. όλη η πόλη κάηκε ολοσχερώς από τους Γότθους υπό τον ηγέτη τους Κνίβα και οι περισσότεροι πολιτες της, 100.000 σύμφωνα με υπολογισμό του Αμμιανού Μαρκελλίνου, σκοτώθηκαν. Χρειάστηκε ένας αιώνας και σκληρή δουλειά για να συνέλθει η πόλη. Ομως καταστράφηκε πάλι από τους Ούννους του Αττίλα το 441-442 και από τους Γότθους του Θεοδώριχου Στράβωνα το 471.
Μετά την ενοποίηση η Φιλιππούπολη παρέμεινε η δεύτερη πόλη της Βουλγαρίας σε πληθυσμό και σημασία μετά την πρωτεύουσα Σόφια. Η πρώτη σιδηροδρομική γραμμή στην πόλη κατασκευάσθηκε το 1874 και το 1888 η πόλη συνδέθηκε με τη Σόφια. Το 1892 η πόλη φιλοξένησε την Πρώτη Βουλγαρική Έκθεση με διεθνή συμμετοχή, που τη διαδέχθηκε η Διεθνής Έκθεση Φιλιππούπολης. Μετά την απελευθέρωση εγκαινιάσθηκε στην πόλη η πρώτη ζυθοποιία.
Στις αρχές του 20ού αιώνα η πόλη αναπτύχθηκε ως σημαντικό βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο με ανεπτυγμένη ελαφρά βιομηχανία, κυρίως τροφίμων. Στην πόλη επενδύθηκαν γερμανικά, γαλλικά και βελγικά κεφάλαια στην ανάπτυξη του σύγχρονου εμπορίου, των τραπεζών και της βιομηχανίας. To 1939 υπήρχαν 16.000 τεχνίτες και 17.000 εργάτες σε βιομηχανίες, κυρίως επεξεργασίας τροφίμων και καπνού. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο επεκτάθηκε η καπνοβιομηχανία, καθώς και η εξαγωγή φρούτων και λαχανικών. Το 1943 1.500 Εβραίοι διασώθηκαν από την εκτόπιση σε στρατόπεδα συγκέντρωσης από τον αρχιεπίσκοπο της Φιλιππούπολης Κύριλλο, που αργότερα έγινε Βούλγαρος Πατριάρχης. Το 1944 η πόλη βομβαρδίσθηκε από τους Συμμάχους (Βρετανόυς-Αμερικανούς).
Οι εργάτες των Καπναποθηκών απήργησαν στις 4 Μαΐου 1953. Στις 6 Απριλίου 1956 ανοίχθηκε η πρώτη γραμμή τρόλεϊ και τη δεκαετία του 1950 κατασκευάστηκε το Ξενοδοχείο Τριμόντσιουμ. Τις δεκαετίες 1960 και 1970 υπήρξε μια έκρηξη ανοικοδόμησης και διαμορφώθηκαν πολλές από τις σύγχρονες συνοικίες. Το 1973 άρχισε η κατασκευή με προκατασκευασμένα τμήματα του οικιστικού συγκροτήματος Trakiya, που είναι μία από τις μεγαλύτερες συνοικίες της πόλης και ένα από τα μεγαλύτερα συγκροτήματα πολυκατοικιών στη Βουλγαρία. Εγκαινιάστηκε το 1976 και βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα της και είναι μία εκ των έξι διοικητικών περιφερειών του Δήμου Φιλιππούπολης. Έχει πληθυσμό 61,920 κατοίκων. Το 1983 η «Trakiya» έγινε ανεξάρτητη διοικητική μονάδα.
Ακόμη, τις δεκαετίες 1970 και 1980 ανασκάφτηκαν αρχαία ερείπια και έγινε αποκατάσταση της Παλιάς Πόλης. Το 1990 ολοκληρώθηκε το αθλητικό συγκρότημα "Πλόβντιβ". Περιελάμβανε τα μεγαλύτερα στάδιο και κανάλι κωπηλασίας της χώρας. Την περίοδο αυτή η πόλη έγινε η γενέτειρα του Βουλγαρικού κινήματος για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, που το 1989 είχε κερδίσει υποστήριξη αρκετή για να μπει στην κυβέρνηση. Η Φιλιππούπολη έχει φιλοξενήσει εξειδικευμένες εκθέσεις της Παγκόσμιας Έκθεσης το 1981, το 1985 και το 1991.
Η πόλη έχει πάνω από 200 αρχαιολογικούς χώρους, από τους οποίους 30 είναι εθνικής σημασίας. Υπάρχουν πολλά απομεινάρια από την αρχαιότητα, η πόλη είναι μεταξύ των λίγων, που έχουν δύο αρχαία θέατρα, τμήματα μεσαιωνικών τειχών και πύργων, Οθωμανικά λουτρά και τζαμιά, μια καλοδιατηρημένη παλιά συνοικία από την περίοδο της Εθνικής Αναγέννησης με ωραίες κατοικίες, εκκλησίες και λιθόστρωτα δρομάκια. Υπάρχουν πολλά μουσεία, πινακοθήκες και πολιτιστικά ιδρύματα. Η πόλη φιλοξενεί μουσικές, θεατρικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Θεωρείται αφετηρία για εκδρομές σε μέρη της περιοχής, όπως το Μοναστήρι Μπάτσκοβο, 30 χλμ. προς νότον, το χιονοδρομικό κέντρο Παμπόροβο, 90 χλμ. προς νότον ή τα κέντρα ιαματικών πηγών προς βορράν Χισάρια, Μπάνυα, Κράσνοβο και Στρέλτσα.