ΚΟΣΜΟΣ. Η 23η Μαΐου έχει ορισθεί διεθνώς ως Ημέρα της Χελώνας και σταδιακά λαμβάνει ευρύτερη δημοσιότητα καθώς οι χελώνες αποτελούν είδος υπό εξαφάνιση η υπό απειλή σε πολλές περιοχές της Γης. Είναι μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2000 στις ΗΠΑ με σκοπό την πληροφόρηση και την ευαισθητοποίηση του κοινού για τις χελώνες, ενθαρρύνοντας δράσεις για την προστασία τους.

Με εξαφάνιση κινδυνεύουν ένα στα πέντε είδη ερπετών και θαλάσσιας χελώνας

Περισσότερα από 1 στα 5 είδη ερπετών παγκοσμίως απειλούνται με εξαφάνιση, και από τη διαπίστωση αυτή δεν εξαιρείται ούτε η βασιλική κόμπρα και είδη θαλάσσιας χελώνας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature.

Από τα 10.196 είδη ερπετών που τέθηκαν υπό μελέτη, το 21% ταξινομήθηκε ως απειλούμενο, απειλούμενο με μεγάλο κίνδυνο ή ευάλωτο στην εξαφάνιση.

«Αυτό το έργο είναι ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα – προσθέτει στη γνώση μας για το πού βρίσκονται τα απειλούμενα είδη και πού πρέπει να εργαστούμε για να τα προστατεύσουμε», δήλωσε ο οικολόγος του Πανεπιστημίου Ντιουκ Στιούαρτ Πιμ.

Ιδιαίτερα οι θαλάσσιες χελώνες

Παρότι συμπληρώθηκαν ήδη 21 χρόνια εορτασμού της Παγκόσμιας Μέρας για τις Χελώνες, οι χελώνες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες επιβίωσης. Ιδιαίτερα οι Θαλάσσιες Χελώνες των οποίων η επιβίωση απειλείται σε μεγάλο βαθμό από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, έχουν ξεχωριστή ημέρα εορτασμού στις 16 Ιουνίου, ώστε να αναδειχθεί η σημασία τους και οι λόγοι που πρέπει να προστατευτούν. Για αυτό περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδος.

Στην Ελλάδα, τα φώτα της δημοσιότητας τραβούν οι θαλάσσιες χελώνες «Καρέτα-Καρέτα». Στη χώρα μας ωοτοκεί ο μεγαλύτερος πληθυσμός της Μεσογείου και βρίσκεται υπό την απειλή της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Την προστασία των θαλάσσιων χελωνών στην Ελλάδα έχει αναλάβει εδώ και 25 χρόνια η μη κυβερνητική οργάνωση «Αρχέλων». Με τους εθελοντές της απ' όλο τον κόσμο, οργανώνει προγράμματα στις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας των χελωνών (Ζάκυνθο, Πελοπόννησο, Κρήτη), με σκοπό τη μελέτη και προστασία τους.

Η οργάνωση διατηρεί από το 1994 «νοσοκομείο» θαλάσσιων χελωνών στη Γλυφάδα (3η Μαρίνα Γλυφάδας, πίσω από τη στάση του ΤΡΑΜ «Παλαιό Δημαρχείο») για την περίθαλψη και την επανένταξή τους στο φυσικό τους περιβάλλον.

Το πανάρχαιο αυτό ζώο, που συμβολίζει τη μακροβιότητα στις ανατολικές φιλοσοφίες, κατοικεί στον πλανήτη Γη πολύ πριν από τον άνθρωπο. Για την ακρίβεια, επέζησε από την εποχή των δεινοσαύρων, για να φθάσει να κινδυνεύσει με εξαφάνιση μόνο κατά τους τελευταίους, «πολιτισμένους» αιώνες, που η ανθρωπότητα περιφρονεί κάθε άλλη μορφή ζωής, στο βωμό του όποιου συμφέροντος.

Ας μάθουμε για αυτή

Οι χελώνες είναι ερπετά και χωρίζονται σε τρία είδη, τις χερσαίες, τις θαλάσσιες και τις αμφίβιες χελώνες. Ζουν και σε εύκρατα και σε τροπικά κλίματα. Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι το καβούκι τους, το οποίο προστατεύει το σώμα τους, καθώς και η σαρκώδης γλώσσα και η απουσία δοντιών. Οι χελώνες αναπαράγονται κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Γεννούν αυγά τα οποία αφήνουν σε τρύπες τις οποίες σκάβουν. Οι χελώνες στη συνέχεια δεν έχουν καμιά σχέση με τα μικρά τους, τα οποία μεγαλώνουν μόνα τους.

Οι χερσαίες χελώνες ζουν αποκλειστικά στην ξηρά, ενώ στο νερό πνίγονται. Σήμερα υπάρχουν περίπου 50 είδη. Στη χώρα μας ζουν τρία είδη χερσαίας χελώνας που ανήκουν στην ίδια οικογένεια (Testudinidae).

Τα είδη είναι:

• Eλληνική χερσαία χελώνα (testudo graeca)

• Κρασπεδωτή χελώνα (testudo marginata)

• Χελώνα του χέρμαν (testudo hermanni)

Η ελληνική χερσαία χελώνα και η χελώνα του χέρμαν μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους και είναι αυτές που συναντάμε πιο συχνά σε αυλές και κήπους. Οι χερσαίες χελώνες τρέφονται κυρίως με φυτά, τους χειμερινούς μήνες πέφτουν σε χειμερία νάρκη και τους θερινούς μήνες αναπαράγονται, γεννώντας από 2 ως 12 αυγά.

Γενικώς δεν θεωρούνται απειλούμενα είδη, αλλά ο πληθυσμός τους έχει περιοριστεί τα τελευταία χρόνια. Τα μωρά χελωνάκια γεννιούνται με μαλακό κέλυφος και κατά την διάρκεια των πρώτων μηνών η θνησιμότητα είναι πολύ υψηλή, κατά κύριο λόγο εξαιτίας των εχθρών τους (αλεπούδες, καρακάξες, σκύλους, γάτες, ποντίκια, φίδια, κ.λ.π.). Όταν όμως μεγαλώσει η χελώνα, ο μόνος τους εχθρός είναι ο άνθρωπος με τις φωτιές, το εμπόριο, τη χρήση φυτοφαρμάκων και την κατανάλωση σαν τροφή.

Οι θαλάσσιες χελώνες είναι ένα από τα μεγαλύτερα ερπετά στη Γη και είναι ένας από τους παλαιότερους ζωντανούς οργανισμούς στον πλανήτη μας. Βρίσκονται σε όλο τον κόσμο, αλλά απαντώνται κυρίως σε εύκρατα και τροπικά νερά. Όπως όλα τα ερπετά, είναι ποικιλόθερμες, το οποίο σημαίνει ότι χρησιμοποιούν τη θερμότητα του περιβάλλοντος σαν την κύρια πηγή ρύθμισης της θερμότητας του σώματός τους. Μπορούν να κολυμπούν γρήγορα και πολλά είδη είναι ικανά να αναπτύξουν ταχύτητα έως και 35 χλμ/ώρα και σε αντίθεση με τις χελώνες του γλυκού νερού, προχωρούν με ταυτόχρονη κίνηση των μπροστινών ποδιών.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις