Φλέβα χρυσού η αρχαιολογική ανακάλυψη του Σπυρόπουλου στην Πελλάνα
Γράφει ο Νίκος Μπακής
Δείτε video αφιερωμένο στον κορυφαίο αρχαιολόγο του 21ου αιώνα Θεόδωρο Σπυρόπουλο
ΠΕΛΛΑΝΑ. Τα παιδιά της Πελλάνας μαζί με την Proud To Be A Spartan Pictures παρουσιάζουν για μια ακόμη φορά ένα νέο μουσικό ντοκιμαντέρ με τίτλο: «ΓΚΡΕΜΙΣΤΕ ΤΑ ΤΕΙΧΗ – Η ΠΕΛΛΑΝΑ ΕΙΝΑΙ ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ», αφιερωμένο στον Μεγάλο Δάσκαλο και Κορυφαίο Έλληνα Αρχαιολόγο του 21ου αιώνα Θεόδωρο Σπυρόπουλο και στο ανασκαφικό του έργο. Το αποκαλυπτικό αυτό ντοκιμαντέρ προβάλλει φωτογραφίες που βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας, όπου περιέχει και το γνωστό πλέον βιντεάκι με το μοναδικό στο είδος του βαθμιδωτό λαξευτό Βασιλικό Τάφο στον κόσμο, όπου μπαζώθηκε με τον πιο απάνθρωπο και βάρβαρο τρόπο κάτω από 250 τόνους ακατέργαστου υλικού και μπάζα και το οποίο χαρακτηρίστηκε από τον Ελληνικό Τύπο και τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης ως «η μεγαλύτερη αρχαιολογική ανακάλυψη του αιώνα, η οποία καταστράφηκε εν μία νυκτί». Καθώς επίσης μοναδικά ευρήματα από μια σειρά ανθρώπινων σκελετών γιγαντιαίων διαστάσεων, όπου κυμαίνονταν από 2 έως 2.50 μ. ύψος ο καθένας και βρέθηκαν στο Μυκηναϊκό Νεκροταφείο της αρχαίας Πελλάνας.
Επίσης δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητο και οι σπουδαίες ανακαλύψεις της εξαίρετης Αρχαιολόγου κ. Αδαμαντίας Βασιλογάμβρου, όπου εν έτη 2008 έγινε ανεύρεση για πρώτη φορά στη Λακωνία ενεπίγραφης πήλινης πινακίδας σε Γραμμική Γραφή Β΄ και έστρεψε το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων στον αρχαιολογικό χώρο του Αγίου Βασιλείου Ξηροκαμπίου, μια χαμηλή λοφοσειρά στο νοτιοδυτικό τμήμα της πεδιάδας της Σπάρτης, σε απόσταση περίπου 12 χλμ. από την πόλη. Πολύ γρήγορα η αρχαιολογική σκαπάνη φέρνει στο φως άλλες 4 πινακίδες Γραμμικής Β΄, καθώς κι ένα οικοδόμημα του 14ου αιώνα π. Χ. με 7 δωμάτια, όπου ανακαλύφθηκαν πάνω από 17 ξίφη μέσα σε κιβώτιο κολλημένα μεταξύ τους εξαιτίας μεγάλων θερμοκρασιών (προφανώς από πυρκαγιά) κ.ά.
Ενώ τα επίσημα χείλη της επιστημονικής κοινότητας δεν έχουν αποφανθεί ακόμα ή καταλήξει αν τα ευρήματα αυτά ανήκουν σε ανάκτορο αν και τα πρώτα στοιχεία δημιουργούν αυτή την αισιοδοξία, κάποιοι ενθουσιώδεις αρχαιολόγοι από την άλλη πλευρά, παρέα με κάτι αδαείς δημοσιογράφους βιάστηκαν να το βαφτίσουν «Σπάρτη του Μενελάου» (!), χωρίς βέβαια να έχουν εντοπιστεί γύρω από το λόφο του Ξηροκαμπίου Βασιλικοί Τάφοι, Κυκλώπεια τείχη ή ανάκτορα, αδιάσειστες αποδείξεις που να καταδεικνύουν την μεγαλοπρέπεια ενός ανακτορικού κέντρου, κάτι ανάλογα με εκείνα που είχαν βρεθεί στην Τροία, στις Μυκήνες, στην Τίρυνθα, στην Πύλο και στην Πελλάνα, θέτοντας σοβαρά σε αμφισβήτηση ακόμη και την ύπαρξη του Ομηρικού Βασιλείου της ΦΑΡΙΔΟΣ.
Ο ποιητής Όμηρος αναφέρει σαφέστατα στην ΙΛΙΑΔΑ πως την εποχή εκείνη υπήρχαν 10 Πόλεις «…οι δε είχον κοίλην Λακεδαίμονα κητώεσσαν, Φαρίν τε Σπάρτην τε πολυτρήρωνά τε Μέσσην, Βρυσειάς τα ενέμοντο και Βρυσειάς τ᾽ ἐνέμοντο καὶ Αὐγειὰς ἐρατεινάς, οἵ τ᾽ αρ᾽ Ἀμύκλας εἶχον Ἕλος τ᾽ ἔφαλον πτολίεθρον, οἵ τε Λάαν εἶχον ἠδ᾽ Οἴτυλον ἀμφενέμοντο …» (Ομήρου Ιλιάδα, Ραψωδία Β΄, στίχοι 581 – 585). Τις πόλεις αυτές τις συναντάμε ακόμα και στις μέρες μας είτε ως μικρά χωριά, είτε απλά ως τοπωνύμια. Η μοναδική Πόλη που δεν είχε ανακαλυφθεί ακόμη και αποτελούσε πονοκέφαλο όχι μόνο στους ιστορικούς και περιηγητές, αλλά και στους ίδιους τους αρχαιολόγους ήταν η Λακεδαίμων. Ο Όμηρος δίνει στην Λακεδαίμονα δύο επίθετα «κοίλην» και «κητώεσσαν». Το κοίλην είναι εύκολο να εξηγηθεί, πρόκειται για μια περιοχή που μοιάζει με γούβα. Το κητώεσσαν όμως σημαίνει γεμάτη με κήτη δηλαδή θαλάσσια θηλαστικά (δελφίνια, φώκιες κ.ά.), οι γεωτρήσεις τα τελευταία χρόνια απέδειξαν ότι το υπόστρωμα στην Λακεδαίμονα είναι πλούσια σε λιγνίτη. Πλην του λιγνιτικού στρώματος υπήρχαν και τα απολιθώματα των κητών.
Σύμφωνα με τον κ. Σπυρόπουλο προς το τέλος της εποχής των Παγετώνων και αφού ξεκίνησε η σταδιακή τήξη των πάγων κατά τη διάρκεια του Πλειστόκαινου, ο Ελληνικός χώρος άρχισε να αναδύεται σιγά σιγά από τη θάλασσα της Μεσογείου και να σχηματίζονται τμήματα ξηράς. Από το φαινόμενο αυτό δημιουργήθηκαν τεράστιες λιμνοθάλασσες. Μία από αυτές παρέμεινε έως το 1750 π. Χ. και ήταν η Λίμνη της Λακεδαίμονος «Η ΙΕΡΗ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ», η οποία έφθανε από την Πελλάνα έως το Γύθειο, ενώ ο Ποταμός Ευρώτας (ευ + ρότα = καλή πλοήγηση) ήταν πλωτός μέχρι τη θάλασσα.
Ο χρόνος θα δείξει τελικά αν ο κ. Σπυρόπουλος είχε δίκιο ή όχι και όσοι τον αμφισβητούν ας βγουν με το ονοματεπώνυμό τους και όχι να κρύβονται μέσα στα καφενεία όπως συνηθίζεται άλλωστε στην Ελλάδα και να τον διαψεύσουν δημόσια, γιατί ο μόνος που μπορεί να τον διαψεύσει ή καλύτερα να τον κρίνει είναι η ίδια η Ιστορία και κανένας άλλος. Εκτός από αντίζηλους που είχε αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που τον συκοφαντούσαν και καταπολεμήθηκε βάναυσα από το σύστημα, έχει αποκτήσει και φανατικό κοινό, ένας από αυτούς τους ένθερμους υποστηρικτές είναι και ο πρώην Υπουργός και πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής» κ. Ιωάννης Μ. Βαρβιτσιώτης, ο οποίος σ’ ένα απόσπασμα από το άρθρο του στο Βήμα της Κυριακής με τον τίτλο: «Το Ανάκτορο του Μενελάου διχάζει» στις 23/2/2003, μας παραθέτει πως είναι πλέον πεπεισμένος ότι η Ομηρική Λακεδαίμων ευρέθη: «Ανεξάρτητα όμως από αυτό που ανάγεται στη σφαίρα της επιστημονικής ανάλυσης είναι γεγονός ότι η Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή από το 1830 αναζητούσε το ανάκτορο του Μενελάου στη μυκηναϊκή Σπάρτη, δηλαδή στο ύψωμα της Κοκκινόραχης, όπου υπήρχε ιερό του Μενελάου και της Ελένης, ιδρυμένο περί το 700 π. Χ. Ανάκτορο όμως δεν ευρέθη εκεί που να ταιριάζει σ' έναν Μενέλαο! Ούτε βασιλικοί τάφοι βρέθηκαν εκεί ή αλλού στη Λακωνία, ούτε Κυκλώπεια τείχη, ούτε μέγαρο με ιερά και αποθήκες, τίποτα από αυτά που χαρακτηρίζουν ένα μυκηναϊκό κέντρο και μάλιστα ένα ανάκτορο ανάλογο του Ατρείδη Μενελάου. Όλα όμως αυτά βρέθηκαν κοντά στη σημερινή Πελλάνα, που κατά τον Σπυρόπουλο, που επικαλείται τον Όμηρο, είναι η Ομηρική Λακεδαίμων - που υπήρξε η πρωτεύουσα του Μενελάου».
Όλες αυτές οι κυκλώπειες και μυστηριώδεις κατασκευές μας βάζουν σε σκέψεις, η κατασκευή λαξευτού τάφου προϋποθέτει μεγάλες τεχνικές γνώσεις, κατασκευαστική εμπειρία και μακροχρόνια εργασία και οικοδομικά μέσα υψηλά. Παρότι η σύγχρονη τεχνολογία έχει φθάσει σε απίστευτα ύψη κι όμως εξακολουθούν να προβληματίζουν τους ειδικούς για το αν οι πολιτισμοί εκείνοι κατοικήθηκαν από εξωγήινους ή γίγαντες, με αποτέλεσμα να υποπίπτουν συνεχώς σε λανθασμένα και ανυπόστατα συμπεράσματα. Γι’ αυτό ο Δάσκαλος μάς δίδαξε να ερευνούμε και να ετυμολογούμε τα πανάρχαια τοπωνύμια που μας προσφέρει μέσα από τα σπλάχνα της η Ελληνική Γη και όχι να κολλάμε σε εγκαταλειμμένες, εδώ και εκατοντάδων ετών, θεωρίες όπως είναι της απαρχαιωμένης Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής, οι οποίοι Άγγλοι Αρχαιολόγοι ισχυρίζονται, με το έτσι θέλω, ότι το Ανάκτορο του Μενελάου και της Ελένης βρίσκεται στην σημερινή Σπάρτη δίχως να υπάρχουν χειροπιαστά στοιχεία για να καταδείξουν την ορθότητα των επιχειρημάτων τους, κατά συνέπεια όλες αυτές οι θεωρίες χαρακτηρίστηκαν αβάσιμες και έχουν απορριφθεί από την επιστημονική κοινότητα.
Η Χώρα μας η Ελλάς εκτός από Γεωγραφικός είναι και ένας απέραντος «Μυθολογικός» Χάρτης, όπου οι αρχαίοι ημών πρόγονοι φρόντισαν να κρυπτογραφήσουν όλη την Ιστορία του πολιτισμού τους χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της φύσεως ως σημείο αναφοράς όπως ήταν για παράδειγμα ο Ήλιος, η Σελήνη, πλανήτες, αστρικά νεφελώματα, βουνά, ποτάμια, λίμνες, πελάγη, νησιά, δάση, το ζωικό βασίλειο ακόμα και ανθρώπινα συναισθήματα όπως ήταν ο εγκέφαλος, η ψυχή κτλ, μετατρέποντας το καθένα σε ξεχωριστές οντότητες ή αλλιώς θεότητες. Η όλη διαδικασία είχε ως σκοπό την διαφύλαξη των αρχείων ενός Κράτους ή στοιχεία για την προέλευση μιας φυλής από τυχόν λεηλασία ή τον αφανισμό του πολιτισμού τους, ούτως ώστε οι μεταγενέστερες γενεές να έχουν άμεση πρόσβαση στις χαμένες γνώσεις σπάζοντας τους κώδικες που ήταν καλά κρυμμένες μέσα από την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα.
Για την Ιστορία είπαμε πολλά για τον σπουδαίο αυτόν άνδρα δεν είπαμε το παραμικρό. Τον κ. Θεόδωρο Σπυρόπουλο έχουμε ακουστά μονάχα το όνομά του, αλλά κανείς ή τουλάχιστον ελάχιστοι γνωρίζουν τι ακριβώς έχει πετύχει στην μακρόχρονη και πλούσια καριέρα του ως Αρχαιολόγος και πόσα ακόμα μπορεί να μας διδάξει. Είναι Δρ. Αρχαιολογίας με πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό του, οι οποίες περγαμηνές ξεπερνάνε ακόμα και το λαμπρό ανασκαφικό του έργο. Είναι:
- Ανασκαφέας Αρχαιολόγος
- Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών
- Μέλος της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρίας
- Μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου
- Επίτιμο Μέλος στην Εταιρία Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά
- Επίτιμος Δημότης Πελλάνας (πρώην Δήμος Πελλάνας) και
- Συγγραφέας βιβλίων και μελετών που έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα Ελληνικά και ξένα περιοδικά όπως είναι: Το Αρχαιολογικό Δελτίου, Το Τρίτο Μάτι, ΑΕΡΩΠΟΣ, Δαυλός, Sparta in Laconia, CORPUS κ.ά.
Υπήρξε μαθητής του Μεγάλου Αρχαιολόγου Σπύρου Μαρινάτου, όπου μαζί με τον Δάσκαλό του το 1967 έκαναν την μεγαλύτερη, μέχρι τότε, αρχαιολογική ανακάλυψη στην Ελλάδα στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης. Εκεί ήρθε στο φως μια ολόκληρη προϊστορική πόλη της Υστεροκυκλαδικής Α΄ περιόδου (1600 – 1400 π. Χ.), θαμμένη κάτω από τα ηφαιστειακά υλικά. Χάρη σ’ αυτό το ελαφρύ υλικό (τέφρα) τα σπουδαία αυτά οικοδομήματα διατηρήθηκαν επί αιώνες ακέραια και σε άριστη κατάσταση, όπου η δόμηση ήταν πυκνή και διέθετε πολυώροφα κτίρια με πλούσιες τοιχογραφίες, οργανωμένες αποθήκες, βιοτεχνικούς χώρους, άριστη πολεοδομική οργάνωση με δρόμους, πλατείες και είχε ένα πλήρως αναπτυγμένο αποχετευτικό σύστημα, το οποίο περνούσε κάτω από το λιθόστρωτο και συνδεόταν απευθείας με τα σπίτια, όπως συμβαίνει και στις σύγχρονες πόλεις.
Από το έτος 1968 έως και το έτος 1984 η Αρχαιολογική Εταιρία της Αθήνας διενεργεί συστηματική ανασκαφή στην Τανάγρα υπό την διεύθυνση του Δρ. Σπυρόπουλου σε δύο θέσεις, 500 και 800 μ. Ανατολικά του σημερινού χωριού της Τανάγρας, Νοτίως του Στρατιωτικού Αεροδρομίου, σε δύο Νεκροταφεία των μυκηναϊκών χρόνων. Κατά την ανασκαφή ήλθαν στο φως γραπτές λάρνακες και τα άλλα αρχαία της Τανάγρας των μυκηναϊκών χρόνων περίπου 1350 – 1180 π. Χ.
Αργότερα ως Έφορος αρχαιοτήτων στην πόλη της Θήβας ανακαλύπτει κατά την χρονική περίοδο 1971 και 1973 στο χώρο του Αμφείου την μεγαλύτερη βαθμιδωτή πυραμίδα της τρίτης χιλιετίας π. Χ, η οποία έχει όλες τις προϋποθέσεις να αναδειχθεί σ’ ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία του Ευρωπαϊκού χώρου. Καθώς επίσης και τους τάφους των μυθικών αδερφών Ζήθου και Αμφίωνα, όπου σύμφωνα με τα Ομηρικά Έπη ήταν υιοί του Δία και της Αντιόπης και ήταν εκείνοι που πρώτοι έκτισαν την έδρα και τα τείχη της «εφτάπυλης» Θήβας (Οδύσσεια λ 260 – 289). Θα περίμενε κανείς να επαινεθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ο καθηγητής για τις σπουδαίες αυτές ανακαλύψεις, παραταύτα εκδιώχθηκε βιαίως από τις ανασκαφές και «μετατέθηκε» άρον άρον στη Σπάρτη, όπου και παρέμεινε μέχρι την συνταξιοδότησή του το 2002.
Η έπαυλη του Ηρώδη Αττικού στην Εύα/Λουκού Κυνουρίας είναι το σημαντικότερο μνημείο των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων στον ελληνικό χώρο, όπως καταδεικνύουν η μεγάλη της έκταση και κυρίως ο εξαιρετικός πλούτος των αρχιτεκτονικών λειψάνων και των πολυσχιδών γλυπτών και ψηφιδωτών ευρημάτων της. Το μνημείο ήρθε στο φως έπειτα από είκοσι ένα χρόνια συστηματικής ανασκαφής από τους καθηγητές Δρ. Θεόδωρο Σπυρόπουλο (1980 - 2001) και τον γιό του Δρ. Γεώργιο Σπυρόπουλο (1990 - 2001).
Θα πρέπει να δοθεί ένα τέλος σ’ αυτό το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι που παίζει με τόση επιδεξιότητα το Υπουργείο Πολιτισμού και να αποδοθεί δικαιοσύνη για τις καταστροφές στην αρχαία Πελλάνα. Γιατί όμως κρύβονται; Γιατί δεν μιλάει κανείς; Γιατί τα Μ.Μ.Ε. και ειδικά η δημόσια τηλεόραση Ε.Ρ.Τ. μαζί με τα υπόλοιπα «τουρκοκάναλα» δεν βγάζουν αυτό το μείζον θέμα στην επικαιρότητα; Οι απαντήσεις είναι απλούστατες και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη σκέψη για να αντιληφθεί κανείς πως στην ιδέα και μόνο αν ανατρεπόταν η Ελληνική Ιστορία από τις ανακαλύψεις του κ. Σπυρόπουλου, τότε ολόκληρη η διδακτική ύλη της Ιστορίας θα διαγραφόταν από όλα τα σχολικά βιβλία, αυτομάτως το γεγονός αυτό θα προκαλούσε τριγμούς τόσο στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων όσο και στους κύκλους της Αρχαιολογίας. Επίσης θα τάραζε τα λιμνάζοντα νερά μιας μερίδας «βολεμένων» της συντηρητικής κοινωνίας της πόλης μας γνωστοί κι ως «τζάκια της Σπάρτης», οι οποίοι με το έμμονο οικονομικό συμφέρον ως πρόσχημα δεν θα δίσταζαν να σαμποτάρουν αρχαιολογικούς χώρους, έργα υποδομής, την κατασκευή υπερσύγχρονων αυτοκινητόδρομων ή ακόμα και να παρεμποδίσουν τη δημιουργία μουσείου στην Σπάρτη πλήττοντας έτσι ανεπανόρθωτα τον τουρισμό και την ανάπτυξη της Λακωνίας, για να ικανοποιήσουν το αρρωστημένο τους προσωπικό όφελος.
Γεγονός είναι πως ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος έχει χτυπήσει φλέβα χρυσού και η ανακάλυψή του δεν είναι καθόλου τυχαία. Πρώτη φορά στα χρονικά της Αρχαιολογίας συναντάμε ασύλητο (σφραγισμένο) βαθμιδωτό λαξευτό Βασιλικό Τάφο τέτοιας υψίστης σπουδαιότητας, δηλαδή από την αρχή του διαδρόμου μέχρι την είσοδο της Πύλης κλείνει προς τα μέσα σχηματίζοντας στα τοιχώματα βαθμιδωτή πυραμίδα και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο αποκαλυπτικό βίντεο, ο οποίος εμπεριέχει στο εσωτερικό του κι άλλους δυο καλά φυλαγμένους τάφους (τρείς τάφους μέσα σε ένα μεγάλο). Και ένας Θεός ξέρει τι αμύθητους θησαυρούς και γνώσεις θα κρύβουν μέσα τους, προσθέτοντας επιπλέον άλλα 1.000 χρόνια Ιστορίας στην αρχαία Σπάρτη. Έτσι άλλωστε δεν συνέβη με τον Μανόλη Ανδρόνικο με την ανακάλυψή του για τον τάφο του Φιλίππου;
Είναι προφανές πως το σάπιο «Ελληνικό» καθεστώς που κυβερνάει τη Χώρα μας εδώ και 40 χρόνια ενοχλείται από την παρουσία λαμπρών προσωπικοτήτων και δεν επιτρέπει στην Ελλάδα να ορθώσει το ανάστημά της εκεί που δικαιωματικά της αξίζει. Δυστυχώς θύματα αυτού του οργανωμένου σχεδίου εξόντωσης, το οποίο τείνει να γίνει παγκόσμιο φαινόμενο είναι η νεολαία μας και τώρα εξαπλώνεται σαν πανώλη και στον πολιτισμό μας. Συνήθως χτυπάει σε δυο μέτωπα πρώτα με το χρήμα στοχεύοντας στην υπερκατανάλωση και στην οκνηρία και μετά στην παιδεία αφανίζοντας γλώσσα και οικογένεια.
Τέλος εμείς οι κάτοικοι της Πελλάνας δεν θα εγκαταλείψουμε έτσι εύκολα τα όπλα, ο αγώνας μας συνεχίζεται μέχρι το τέλος και όπως έχει ειπωθεί επανειλημμένως κατά το παρελθόν: «παίρνοντας την γενναία απόφαση παραδίδουμε τις περιουσίες και τα χωράφια μας στα χέρια του κ. Σπυρόπουλου για το καλό της Ιστορίας και του τόπου μας και αν δεν αλλάξει το πολιτικό σκηνικό θα πάρουμε το νόμο στα χέρια μας και σύντομα θα μας βρείτε μπροστά σας».