Παγκόσμια Ημέρα Συνεταιρισμών - Το παράδειγμα του Συνεταιρισμού Ελαιοπαραγωγών Παλαιοπαναγιάς

ΣΠΑΡΤΗ. Η Παγκόσμια Ημέρα Συνεταιρισμών καθιερώθηκε το 1995, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την ίδρυση της Διεθνούς Συμμαχίας των Συνεταιρισμών και εορτάζεται το πρώτο Σάββατο κάθε Ιουλίου (φέτος 5 Ιουλίου).

Ο Συνεταιρισμός αποτελεί μία μορφή επιχειρηματικότητας, που συσπειρώνει τους μικροπαραγωγούς. Σήμερα, οι συνεταιρισμένοι παραγωγοί ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο παγκοσμίως. Στην Ελλάδα υπάρχει το Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και μια ευρύτατη Νομοθεσία που διέπει τη λειτουργία τους.

Παράδειγμα αναπτυσσόμενου υγιούς Συνεταιρισμού αποτελεί ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Παλαιοπαναγιάς. Ιδρύθηκε το 1965, σύμφωνα με το καταστατικό του, έλαβε την υπ' αριθ.87306/28-04-1965 απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας. Ιδρυτές του Συνεταιρισμού ήταν ντόπιοι παραγωγοί, οι οποίοι αποφάσισαν να συστήσουν στο χωριό τους Αγροτικό Συνεταιρισμό. Ο Συνεταιρισμός εξελίχθηκε και σήμερα διακρίνεται και αναπτύσσεται στην ευρύτερη περιοχή.

Έδρα του Συνεταιρισμού είναι το χωριό Παλαιοπαναγιά της Δ.Ε Φάριδος του Δήμου Σπάρτης, ένα χωριό περίπου 400 κατοίκων στους πρόποδες του Ταϋγέτου. Στην περιοχή της έδρας το κύριο και σχεδόν αποκλειστικό προϊόν είναι το ελαιόλαδο. Η καλλιέργεια της ελιάς καλύπτει σε ποσοστό άνω του 90% των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Συνεταιρισμός με μηδενική δανειοδότηση.

Ο Συνεταιρισμός αποσκοπεί, με την ισότιμη συνεργασία, τη συμμετοχική δημοκρατία και την αμοιβαία βοήθεια των μελών του στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη αυτών μέσα σε μια κοινή σύμπραξη. Και καταφέρνει τους στόχους του σε μεγάλο βαθμό.

Αναπτύσσει δραστηριότητες με τις οποίες καλύπτει όλο το φάσμα της παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, της παραγωγής και προμήθειας γεωργικών εφοδίων, καθώς και της παραγωγής και προμήθειας των μέσων αγροτικής παραγωγής.

Οι προσπάθειες εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων και της βελτίωσης του παραγόμενου προϊόντος έχουν δημιουργήσει ένα υπερσύγχρονο ελαιουργείο εναρμονισμένο με τις τελευταίες απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.

Σήμερα ο Συνεταιρισμός διαθέτει ένα ταμείο περίπου 400.000€ και παραγωγή 300 τόνους. Υλοποιεί δε ένα ακόμα επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 1 εκ.€ για την αναβάθμιση των παγίων του Συνεταιρισμού που θα τον καταστήσουν πρωτοπόρο. Θεωρείται «πράσινος» Συνεταιρισμός, με πάνελ φωτοβολταϊκών για την ενέργεια, ηλεκτρικά κλαρκ και μηχανή μεταποίησης του κουκουτσιού της ελιάς ώστε να εξασφαλίζεται η ενεργειακή αυτονομία. Χαρακτηριστική είναι η λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου που αφενός ανανεώνεται ψύχραιμα και αφετέρου λειτουργεί με τις αρχές της συμμετοχικής δημοκρατίας δίνοντας λόγο και ρόλο σε όλα τα μέλη του ΔΣ αλλά και του Εποπτικού Συμβουλίου και αποδίδοντας ομαδική δουλειά με σημαντικά αποτελέσματα.

Σχετικά με την παραγωγή του εργοστασίου του Συνεταιρισμού, το 30% του Ελαιόλαδου που παράγεται είναι extra Παρθένο Βιολογικό Ελαιόλαδο, πιστοποιημένο, ενώ γνωστές και αξιοζήλευτες είναι οι εμπορικές επιτυχίες του Συνεταιρισμού στην περίοδο διάθεσης του προϊόντος, κυρίως λόγω της ποιότητας και της συναλλακτικής συνέπειας του Συνεταιρισμού.

Ο Συνεταιρισμός παρέχει στα μέλη του τη δυνατότητα χρηματοδότησης για την κάλυψη του εργατικού κόστους και για την αγορά εφοδίων, λιπασμάτων , κ.λ.π. την κρίσιμη εποχή ενώ διεκπεραιώνει (γραφειοκρατικές) διαδικασίες όπως αυτή του ΟΣΔΕ κ.α. για τα μέλη του.

Δεν είναι τυχαίο ότι ως Συνεταιρισμός αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για άλλους Συνεταιρισμούς της χώρας στους τομείς ανάπτυξης αλλά και λειτουργίας. Πρόσφατα είναι δημοσιεύματα όπως το «Μια ιστορία επιτυχίας στη μάχη κατά του δάκου της ελιάς - Ένα μοντέλο προς αναπαραγωγή» - Η περίπτωση της Παλαιοπαναγιάς αποτελεί παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο η ψηφιακή γεωργία, τα προσαρμοσμένα κατώτατα όρια επέμβασης και οι στοχευμένες τεχνικές εφαρμογές μπορούν να συνδυάσουν κέρδος, ποιότητα και σεβασμό στο περιβάλλον. Η ενσωμάτωση καινοτόμων τεχνολογιών στην παραδοσιακή ελαιοπαραγωγή ανοίγει τον δρόμο για ένα πιο βιώσιμο και ανταγωνιστικό μέλλον για τον κλάδο.

Η κοινωνική του προσφορά και η αρωγή του σε δομές και ομάδες κοινωνικές είναι διαρκής. Σε συνεργασία με φορείς και την Εκκλησία για την στήριξη Ιερών Ναών, Μονών και ιδρυμάτων αλλά και όποτε και όπου η κοινωνία δοκιμάστηκε όπως μετά από φυσικές καταστροφές (Daniel, κ.λ.π.)

Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ελαιοπαραγωγών Παλαιοπαναγιάς, έχοντας πλαισιώσει την ευρύτερη παραγωγική περιοχή, και επι 60 χρόνια, δίνει την θετική απάντηση στο ερώτημα αν ένας Συνεταιρισμός μπορεί να αποτελέσει πυλώνα ανάπτυξης, βιωσιμότητας και ποιότητας ζωής των μελών του, σε μια χώρα που, αλήθεια είναι ότι, το Συνεταιριστικό Κίνημα έχει αμφισβητηθεί, και όχι άδικα.