Η Σπάρτη απαιτεί σύγχρονο Μουσείο. Οι «αιρετοί ούτε καν επαιτούν;

ΣΠΑΡΤΗ. Το Σωματείο Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης «Παναγιώτης Σταματάκης» παρεμβαίνει με ανακοίνωσή του με αφορμή την ανακοίνωση και τις τοποθετήσεις που έγιναν στα πλαίσια της πρόσφατης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Σπάρτης σχετικά με τη μεταφορά στο…στρατόπεδο του Κ.Ε.Ε.Μ., όλων των κινητών αρχαιολογικών ευρημάτων.

Στην ανακοίνωση εκφράζεται ο φόβος και η απογοήτευση γιατί ένα ζωτικής σημασίας θέμα παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες.

Καταγγέλλεται η ολιγωρία που έχει σαν αποτέλεσμα να χαθούν οι ευκαιρίες όχι μόνον του Γ΄ Κ.Π.Σ., αλλά και του Ε.Σ.Π.Α. (2007-2013).
«Η πολιτιστική κληρονομιά της Λακωνίας μας θα έπρεπε να ετοιμάζεται για στέγαση στο εκσυγχρονισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης και όχι να παρατείνεται επ’ αόριστον η αποθήκευση των συλλογών και η απώλεια αξιοποίησης από το νομό μας της ακτινοβολίας τους» αναφέρουν καθιστώντας έτσι υπεύθυνους τους «αιρετούς» της Σπάρτης να απαντήσουν.

Η ανακοίνωση έχει ως εξής:
«Απομακρύνεται -και γεωγραφικά, πλέον- ο εν δυνάμει εκθεσιακός πλούτος του Αρχαιολογικού Μουσείου της Σπάρτης, ενώ η «σιγή ιχθύος» για τα χρονίζοντα ζητήματα του εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης και της δημιουργίας του Νέου Μουσείου στη θέση του ΧΥΜΟΦΙΞ, δημιουργεί σοβαρότατα ερωτήματα για τα όρια ενδοτισμού και ανοχής της τοπικής κοινωνίας και των αιρετών εκπροσώπων της έναντι της παρελκυστικής τακτικής του Υπουργείου Πολιτισμού και των κατά καιρούς εξαγγελιών για «εκκινήσεις» και «επανεκκινήσεις» από εξέχοντες εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης…

Με αφορμή την ανακοίνωση και τις τοποθετήσεις που έγιναν στα πλαίσια της πρόσφατης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Σπάρτης σχετικά με τη μεταφορά στο…στρατόπεδο του Κ.Ε.Ε.Μ., όλων των κινητών αρχαιολογικών ευρημάτων που βρίσκονταν αποθηκευμένα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης και σε απαλλοτριωμένα οικόπεδα -και τα οποία με πολύχρονο μόχθο και δαπάνες είχαν συγκεντρωθεί «προσωρινά» σε μισθωμένο κτήριο που πληρούσε τις προδιαγραφές φύλαξης που είχαν θέσει οι αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου Πολιτισμού, με σκοπό την εκτέλεση του έργου συντήρησης και εκσυγχρονισμού του Μουσείου- το Σωματείο Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης «Παναγιώτης Σταματάκης» θέλει να καταθέσει δημόσια την απογοήτευση, ανησυχία και διαμαρτυρία του για την παραπομπή, γι’ άλλη μια φορά, του ζωτικής σημασίας θέματος της δημιουργίας μιας σύγχρονης αρχαιολογικής μουσειακής υποδομής της Σπάρτης στις ελληνικές καλένδες !

Με έκπληξη, λοιπόν, διαπιστώσαμε πως στα διαμειφθέντα κατά την εν λόγω συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου δεν έγινε καμία αναφορά και εμβάθυνση στην «ταμπακιέρα» -στο λόγο, δηλαδή, για τον οποίο είχε συναποφασιστεί (ΥΠΠΟ –Δήμος Σπάρτης) η μίσθωση κτηρίου προσωρινής αποθήκευσης των αρχαιοτήτων- ενώ διάχυτο ήταν ένα πνεύμα «ανακούφισης» -σχεδόν ικανοποίησης- που…ξεφορτωθήκαμε τα αρχαία ! Ούτε λόγος, δηλαδή, για να τεθεί επί τάπητος η μη τήρηση των πολιτικών δεσμεύσεων του ΥΠΠΟ, έναντι των οποίων ο Δήμος Σπάρτης κατέβαλλε επί μια πενταετία σχεδόν, ένα σεβαστό ποσό σε μισθώματα.

Οπωσδήποτε, το πρόβλημα που είχε ανακύψει με την αδυναμία παράτασης της μίσθωσης είχε δημιουργήσει αντικειμενικό πρόβλημα τόσο στον ιδιοκτήτη και εκμισθωτή, όσο και στην Οικονομική Υπηρεσία του Δήμου Σπάρτης και στους πολιτικούς προϊσταμένους της – χωρίς να είναι η στιγμή για επισήμανση και των ιδίων ευθυνών για άστοχους χειρισμούς και σπασμωδικές αντιδράσεις.

Οπωσδήποτε, και ο Λάκωνας ΥΦΕΘΑ κ. Δαβάκης, γνώστης των τοπικών αρχαιολογικών ζητημάτων και εκκρεμοτήτων, με την άμεση ανταπόκρισή του στο αίτημα της Γενικής Γραμματέως του ΥΠΠΟ για «φιλοξενία» των αρχαιοτήτων στο στρατόπεδο του Κ.Ε.Ε.Μ και στις αγωνιώδεις εκκλήσεις της Δημοτικής Αρχής, έσπευσε να ανταποκριθεί σε μια ανάγκη πρώτα απ’ όλα φύλαξης των αρχαιοτήτων που κινδύνευαν να βρεθούν στο…δρόμο.

Όμως :

Αυτή τη στιγμή η πολιτιστική κληρονομιά της Λακωνίας μας θα έπρεπε να ετοιμάζεται για στέγαση στο εκσυγχρονισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης και όχι να παρατείνεται επ’ αόριστον η αποθήκευση των συλλογών και η απώλεια αξιοποίησης από το νομό μας της ακτινοβολίας τους.

Μετά από συνεχείς αναβολές, παλινωδίες και διαψεύσεις, ουσιαστικά ο χρόνος έχει σταματήσει στον Ιανουάριο του 2004, όταν, μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), είχε εκδοθεί η υπουργική απόφαση που ενέκρινε το κτιριολογικό πρόγραμμα για το νέο Μουσείο της Σπάρτης στο οικόπεδο του πρώην ΧΥΜΟΦΙΞ, συνολικού εμβαδού 5.682 τ.μ.

Επίσης, για το κτίριο του υπάρχοντος Μουσείου είχε αποφασιστεί η επισκευή του και η δημιουργία σε αυτό «διαδραστικής» έκθεσης με ελάχιστα αρχαία εκθέματα, ώστε να είναι βιώσιμα και τα δύο μουσεία από την άποψη αναγκών φύλαξης και προστασίας (και σχετικών δαπανών). Ο χρόνος εκτέλεσης του έργου είχε υπολογιστεί για την πενταετία 2004-2009, με το σκεπτικό, το μεγαλύτερο μέρος του κόστους να καλυφθεί από το Γ΄ Κ.Π.Σ.

Μετά από τις αποτυχημένες προσπάθειες πολλών υπουργών Πολιτισμού και την τακτική εξαγοράς χρόνου, ΧΑΘΗΚΑΝ οι ευκαιρίες όχι μόνον του Γ΄ Κ.Π.Σ., αλλά και του Ε.Σ.Π.Α. (2007-2013).

Οι επιλογές και χειρισμοί όλων των πολιτικών ηγεσιών του ΥΠΠΟ τα τελευταία χρόνια, είχαν σαν συνέπεια τη συνεχή παράταση της αποθήκευσης των εκθεμάτων και την αποδοχή πως τίποτα δεν πρόκειται να βελτιωθεί στο ορατό μέλλον, ούτε ως προς την προοπτική του νέου Μουσείου, ούτε για τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος.

Σε κάθε περίπτωση, τα 17 επιπλέον χιλιόμετρα απομάκρυνσης των αρχαιολογικών ευρημάτων από το φυσικό χώρο έκθεσης και μελέτης τους και ο εφησυχασμός που μια τέτοια προοπτική φαίνεται να χαρίζει στους πάσης φύσεως αρμοδίους, συνιστούν, κατά την άποψή μας, και μια συμβολική απομάκρυνση των στόχων για μια μουσειακή υποδομή αντάξια της ιστορίας και των ευρημάτων της Σπάρτης, αλλά και εφαλτήριο για μια αξιόπιστη και μακροπρόθεσμη προοπτική ανάπτυξης του τόπου.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι με τη νέα αυτή απώθηση και αναβολή, οι υπηρεσίες και οι άρχοντες «ανακουφίζονται» από τις σκοτούρες, οι αρχαιότητες βρίσκουν φθηνή στέγη σε στρατιωτικά «τολ», η πίεση για τη δημιουργία των αναγκαίων υποδομών εκτονώνεται. Όλοι «βολεύονται», καταπώς φαίνεται… Ενώ το παλαιό Μουσείο βυθίζεται στην απαξίωση και το Νέο Μουσείο φαντάζει όνειρο μακρινό, ο μόνος χαμένος από τις συνεχείς αναβολές, τελικά, είναι η Σπάρτη και η Λακωνία

».