ΜΕΣΣΗΝΙΑ. Τη βεβαιότητά του ότι ο τρόπος που αντιμετωπίστηκε η πανδημία από πλευράς της Εκκλησίας δεν είχε επιπτώσεις σε επίπεδο πίστης, ενώ οι αποφάσεις που πάρθηκαν είχαν σκοπό την οριοθέτηση της θέσης της Εκκλησίας απέναντι στην πρωτοφανή κρίση που βιώσαμε, εξέφρασε ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος κατά την ομιλία του στο 6ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

Ολόκληρη η ομιλία:

«Από την πρώτη στιγμή η Ιερά Σύνοδος βρέθηκε απέναντι σ’ ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο, όπως βρέθηκε και η Πολιτεία αλλά και οι θεσμοί. Σε όλους δημιουργήθηκαν ερωτήματα τα οποία έπρεπε να απαντήσουμε για να οριοθετήσουμε την θέση μας απέναντι σ’ αυτό το φαινόμενο. Η Ιερά Σύνοδος στην πρώτη φάση του πανδημικού αυτού γεγονότος, προσπάθησε μέσα από κριτήρια καθαρά ανθρωπολογικά, τα οποία ήταν σύμφωνα με την παράδοση και την διδασκαλία των πατέρων, να προφυλάξει αφενός το ποίμνιό της, την υγεία του ποιμνίου της και επιπλέον να δώσει τέτοιες οδηγίες και να κρατήσει τέτοια στάση, ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε εκτροπή η οποία θα έχει συνέπειες σε αυτή την υγεία και τη ζωή των ανθρώπων.

Γνώριζα από την πρώτη στιγμή ότι η ποιμαντική αντιμετώπιση αυτού του θέματος, δεν έχει να κάνει ούτε με επιπτώσεις στο επίπεδο της πίστεως, ούτε με δογματικούς μινιμαλισμούς, ούτε με κάτι ήταν αντίθετο στην παράδοσή της. Ποτέ για την Ιερά Σύνοδο δεν ετέθη θέμα διάστασης μεταξύ πίστεως και επιστήμης, γι’ αυτό και προσπάθησε να αναπτύξει επικοινωνιακή σχέση πρώτα με την ίδια την Κυβέρνηση στα πλαίσια της συναλληλίας και των διακριτών ρόλων, και δεύτερον να παίξει ένα ρόλο καθοριστικό μέσα στο κοινωνικό σύνολο ευρύτερα, ώστε να του εμπνεύσει το πνεύμα της ελπίδας και της προσδοκίας ότι θα απαλλαγούμε και από αυτή την κρίση και θα οδηγηθούμε έτσι σ΄ ένα καλύτερο και ευοίωνο μέλλον.

Όλες λοιπόν οι αποφάσεις οι οποίες ελήφθησαν κατά την πρώτη περίοδο της Συνόδου, είχαν ως κριτήριο να διατηρηθεί και να διαφυλαχθεί η υγεία και η ζωή των συνανθρώπων μας. Έτσι λοιπόν, αναζητήθηκε και βρέθηκε μια τομή στο επίπεδο της σχέσης μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας, ώστε τα μέτρα τα οποία υπεδείκνυαν οι ειδικές Επιτροπές των Λοιμοξιολόγων να υιοθετούνται από την Εκκλησία και αυτή να έχει τον τρόπο εφαρμογής στην ποιμαντική και λειτουργική της ζωής αυτών των μέτρων. Μπορεί σε κάποια σημεία να βρέθηκαν σε μια κατάσταση τριβής, αλλά νομίζω ότι σε ζωντανούς οργανισμούς αυτά είναι θεμιτά και αντιμετωπίστηκαν πολύ γρήγορα ώστε να μην δημιουργηθούν κρίσεις.

Το δεύτερο θέμα, είναι η στάση την οποία κράτησε η Ιερά Σύνοδος απέναντι στον εμβολιασμό. Για την Εκκλησία δεν τίθεται θέμα, ούτε νοηματοδοτείται ο εμβολιασμός κάτω από όλες αυτές τις μεταφυσικές ερμηνείες που έχουν δοθεί και τις θρησκοληψίες. Η Ιερά Σύνοδος εξαρχής ήταν θετική απέναντι στο θέμα του εμβολιασμού, βλέποντάς το μέσα από μια προοπτική ότι αποτελεί έκφραση ανθρωπιάς και συμβολής στην διατήρηση της υγείας των συνανθρώπων μας.

Υπάρχει όμως ένα μεγάλο ερώτημα. Θα περάσουμε πολύ γρήγορα όπως φαίνεται, σε μια μεταπανδημική κατάσταση στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως. Νομίζω ότι εδώ, θα κληθεί και πάλι η Εκκλησία της Ελλάδος στο τοπικό επίπεδο που την αφορά να δώσει το δικό της χέρι, να καταθέσει την δική της συμβολή και την δική της προσφορά για να ξαναβρεί η ανθρώπινη κοινωνία και οι σχέσεις των ανθρώπων το ουσιαστικό τους περιεχόμενο.


Αυτό το οποίο έχουμε δει, είναι ότι μέσα από την πανδημική κρίση, έχει εδραιωθεί έντονα στον άνθρωπο η έννοια της ατομικής θεώρησης της ζωής του. Ο άνθρωπος περισσότερο κρίνει τη ζωή του κάτω από το δικό του ατομικό συμφέρον, και δεν μπορεί να δει την κρίση ως ένα φαινόμενο συλλογικό της ίδιας της κοινωνίας. Η Εκκλησία λοιπόν, θα κληθεί πρώτη από όλους να πει ότι η ζωή δεν μπορεί να είναι ένα ατομικό γεγονός στον άνθρωπο, αλλά είναι ένα γεγονός που περνάει μέσα από μια συλλογικότητα. Η συλλογικότητα της κοινωνίας η οποία νοηματοδοτείται από τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους.

Η ατομική θεώρηση της ζωής, ήταν αποτέλεσμα του απομονωτισμού αφενός, ο οποίος ήταν σε μια περίοδο αναγκαίος για να μπορέσουμε να πετύχουμε αυτή την θεραπεία της κρίσης και να απομακρυνθούμε από αυτό το πανδημικό φαινόμενο. Το δεύτερο είναι ότι μέσα στο κοινωνικό σύνολο, αναπτύχθηκαν τέτοιες δυνάμεις που εμφανίζονται ως δυνάμεις δικαιωματισμού που θεωρούν ότι εκμεταλλευόμενοι την κρίση αυτή, μπορούν να υπερισχύσουν έναντι του συνόλου.

Θα είναι ο δεύτερος πυλώνας ο οποίος θα πρέπει η Εκκλησία να δώσει το δικό της στίγμα για το τί είναι αυτό που ονομάζουμε ανθρώπινο δικαίωμα. Πώς το προσεγγίζουμε αυτό το ανθρώπινο δικαίωμα; Πώς λειτουργεί αυτό το ανθρώπινο δικαίωμα μέσα στο κοινωνικό σύνολο και επιπλέον το πώς μπορεί να δημιουργήσει τέτοιες σχέσεις ώστε μέσα από αυτή την λειτουργική σχέση συνόλου και ατόμου να μην δημιουργούνται τριβές. Το φαινόμενο του δικαιωματισμού θα πρέπει να μας προβληματίσει όλους. Θα είναι ένα πρόβλημα το οποίο θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον όλοι όσοι σχετιζόμαστε με τον τρόπο λειτουργίας της ίδιας της ανθρώπινης κοινωνίας. Δεν είναι εύκολη αντιμετώπιση, χρειάζεται πολλή προσοχή, πολλή μελέτη και πρέπει να το δούμε το θέμα πολύ ουσιαστικά και βέβαια για την Εκκλησία υπάρχει μια Διοικούσα γραμμή που είναι η γραμμή των πατέρων της Εκκλησίας, που κι εκείνοι μέσα από την δική τους διδασκαλία έδωσαν το περιεχόμενο του τι σημαίνει ανθρώπινο δικαίωμα.

Δηλαδή εάν θέλουμε το δικαίωμα να οδηγεί σε αυτό που ονομάζεται ελευθερία του ανθρώπου ή αν νομίζουμε ότι το δικαίωμα μπορεί να αποτελέσει κριτήριο εφαρμογής μια ασυδοσίας για την ελληνική κοινωνία.

Νομίζω ότι και η δεύτερη φάση της πανδημικής κρίσης αντιμετωπίζεται με τον καλύτερο δυνατό και ουσιαστικό τρόπο από μέρους της Εκκλησίας. Η Εκκλησία έχει αναπτύξει τρόπους και μέσα επικοινωνίας με την Κυβέρνηση, βρίσκεται σε μια αγαστή συνεργασία. Βρίσκονται τρόποι επίλυσης μέσα από ένα διάλογο. Νομίζω ότι οι τελευταίες αποφάσεις που ελήφθησαν και ίσως δημιούργησαν κάποιες τριβές ή έστω και κριτικές έναντι αυτών των αποφάσεων από κάποιους, ήταν αποφάσεις οι οποίες επιβεβαίωναν τη διαχρονική αξία και τιμή που δίνει η Εκκλησία στην υγεία του ανθρώπου και στην ανθρώπινη ζωή. Μέσα από τον διάλογο θα δοθεί η ευκαιρία να αναπτυχθούν όλα αυτά τα θέματα.

Χριστίνα Μανδρώνη