Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος*

1.Η απόφαση του Δ’ Τμήματος του Σ.τ.Ε ακυρώνει την Υ.Α 331/20735/26.2.2018 του ΥπΑΑΤ καθώς, όπως αναφέρεται στην απόφαση, «οι αρμόδιοι υπουργοί προχώρησαν στην καταχώρηση του ονόματος “Kalamata” χωρίς να λάβουν υπόψη τις προϋποθέσεις που επιτάσσει η ευρωπαϊκή νομοθεσία» .

Υπενθυμίζω ότι στην προσφυγή στο ΣτΕ του ΣΥΜΕΠΟΠ (Σύλλογος Υπέρ των Μεσσηνιακών Ελαιοκομικών Προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης), εναντίον της Υ.Α περιέχει: «η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση επιτρέπει τη χρησιμοποίηση του όρου ελιά Καλαμάτας ως συνώνυμο της ποικιλίας της ελιάς Καλαμών, παρά το γεγονός, η ονομασία “Καλαμάτα” αποτελεί προστατευόμενο δικαίωμα προέλευσης, ενώ παράλληλα αυτό αποτελεί παραπλανητική ένδειξη για τους καταναλωτές».

2. Τα προϊόντα Π.Ο.Π / Π.Γ.Ε αποτελούν Εθνική Κληρονομιά και µπορούν να λειτουργούν ως εργαλείο marketing και όχι ως τροχοπέδη όταν δεν θεσπίζονται µε ολοκληρωτική γνώση και λειτουργούν κοντόφθαλµα με τοπικιστικά ή παλαιοκομματικά κριτήρια. Ας σηµειωθεί ότι τα Π.Ο.Π σηµαίνουν κατ’ αρχήν προέλευση και δευτερευόντως ποικιλία, το όνοµα της οποίας συµπίπτει µε την προέλευση.

Αυτό συνέβη και με το Π.Ο.Π «Ελιά Καλαµάτας» όπου brand ΠΟΠ Καλαμών/ PDO «Elia Kalamatas», κατοχυρώθηκε με την Υ.Α ΥπΑΑΤ 44304/11-11-93-ΦΕΚ Β’ και τον Κανονισμό της Ε.Ε.1107/96 L 148/21-6-1996.

3. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας, ότι το ίδιο το ελληνικό κράτος με το Π.Δ. 221/1979, θωράκισε το ήδη τότε γνωστό- από την εποχή του Ελευθερίου Βενιζέλου (1928)- brand name “Κalamata olives” στις αγορές του εξωτερικού και υποχρέωσε ρητά τις εξαγωγικές επιχειρήσεις να εξάγουν τις επιτραπέζιες ελιές της ποικιλίας Καλαμών με την ονομασία αυτή.

4. Η Υ.Α 331/20735/26.2.2018/ΦΕΚ648/Τ.Β’ του ΥπΑΑΤ ως Σολωμόντεια Λύση με τα όποια λάθη της, επιχείρησε να διαχειριστεί τα προβλήματα που υπήρχαν στην αγορά, όταν αποδεδειγμένα το ελληνικό brand name της ποικιλίας «Kalamata Olives» πουλάει σε πάνω από 100 χώρες και προσπορίζει στη χώρα πάνω από 200 εκατ. ευρώ.

5. Μετά την κατάργηση της Υπουργικής Απόφασης μπορεί κάποιοι να πανηγυρίζουν όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για «παραγωγική αυτοκτονία» αν δεν βρεθεί άμεση λύση. Το σύνολο της ελληνικής παραγωγής είναι 90.000 τόνοι με τους 65.000 τόνους εξαγόµενου προϊόντος με συνεχείς ανοδικές τάσεις. Στην Μεσσηνία με 7.000 παραγόμενους τόνους ελιάς περίπου, εκ των οποίων ως ΠΟΠ χαρακτηρίζονται μόλις οι 500 τόνοι. (Γιάννης Παζιός αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ένωσης Μεσσηνίας).

Αυτό επειδή όπως αναφέρεται στον ελληνικό φάκελο του ΠΟΠ που εγκρίθηκε από την ΕΕ το 1996, στον ορισμό του ΠΟΠ «Ελιά Καλαμάτας» εντάσσεται μόνο «η ολόκληρη ελιά σε άλμη με ελαιόλαδο»

6. Δαιμονοποιούμε τις ελληνοποιήσεις για την Ελιά Καλαμών/Καλαμάτας, ενώ στην πραγματικότητα οι τρίτες χώρες (Μαρόκο , Τουρκία κλπ) μπορούν να χρησιμοποιούν την ονομασία «ποικιλία ΚΑΛΑΜΑΤΑ» ή «KALAMATA VARIETY», με την εγγραφή στον Διεθνή Κατάλογο Ποικιλίας Ελιάς (Μάιος του 2000) του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου, ως συνώνυμο της ήδη εγγεγραμμένης ποικιλίας «ΚΑΛΑΜΩΝ».

Ενημερώνω ότι στο Πρωτόκολλο 3 της πρόσφατης κύρωσης από την Ελληνική Βουλή της συμφωνίας με τη Ν. Αφρική θα διαπιστώσει κανείς ότι αναφέρει για την «ονομασία της ποικιλίας ‘’Καλαμών’’ και ‘’Καλαμάτα’’ μπορεί να εξακολουθήσει να χρησιμοποιείται για παρόμοιο προϊόν, υπό την προϋπόθεση ότι δεν παραπλανάται ο καταναλωτής όσον αφορά τη φύση του εν λόγω όρου ή την ακριβή καταγωγή του προϊόντος». Συνεπώς οι τρίτες χώρες αποκτούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα με υποδεέστερο προϊόν και σε χαμηλότερες τιμές, αφού η νομοθεσία της Ε.Ε απαγορεύει στους εκτός Μεσσηνίας Έλληνες παραγωγούς να χρησιμοποιούν την ονοματοδοσία «kalamata Olives».

7. Αυτή είναι η πραγματικότητα σήμερα και δυστυχώς τα αυτονόητα στη χώρα µας γίνονται δυσνόητα. Θεωρητικολογούµε και προβάλλουμε ως επιχειρήματα, ψευτοδιλήμματα, θεωρητικές προσεγγίσεις και ουτοπίες αλλά το μέλλον δυσοίωνο. Ας αναρωτηθεί η ηγεσία του ΥπΑΑΤ πώς θα πορευθούν οι 8.700 ελαιοπαραγωγών της ποικιλίας Καλαµών που παράγουν το 97% του ελληνικού προϊόντος και οι 150+ ελληνικές µεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις.

8. Συνεπώς αν δεν θέλουμε να αυτοπυροβοληθούμε και να δοθεί συνολική διέξοδος τώρα πριν την ολοκλήρωση και εκσυγχρονισμό του Π.Ο.Π και για τους εκτός Μεσσηνίας παραγωγούς και περιοχές που πληρούν τα κριτήρια πρέπει άμεσα νέα Υπουργική Απόφαση για άρση του αδιεξόδου ώστε:

  • Να μην παρουσιαστούν φαινόμενα εκτός των ελληνοποιήσεων και μεσσηνιοποιήσεων
  • Να μην αναγκαστούν οι χιλιάδες εκτός Μεσσηνίας ελαιοπαραγωγοί να οδηγήσουν µεγάλο µέρος του προϊόντος τους στην έκθλιψη, για να εισπράξουν την τιµή «απόσυρσης» µέσω του ελαιολάδου ή να δώσουν το προϊόν τους αντί πινακίου φακής.
  • Να μην αναγκαστούν οι µεταποιητικές/εξαγωγικές επιχειρήσεις από την συρρίκνωση των εργασιών τους να οδηγηθούν ενδεχομένως σε χρεοκοπία.

9. Η Λακωνία με το 30% της Ελληνικής παραγωγής πλην του Επιμελητηρίου παραμένει εδώ και δύο χρόνια άφωνη χωρίς συντονισμό και διεκδικητικό πλαίσιο και κατευθύνσεις έως την θεσμοθέτηση Π.Ο.Π. Ιδιαίτερα πλήττονται οι περιοχές του Δήμου Ευρώτα και το μόνο διεκδικητικό πλαίσιο είναι το ομόφωνο ψήφισμα του 2013 που χρειάζεται επικαιροποίηση.

10. Η λύση είναι απλή για την άρση του αδιεξόδου και την εξυπηρέτηση των συμβολαίων στην παγκόσμια αγορά:

  • Ισχυροποίηση του ΠΟΠ Καλαμάτας Μεσσηνίας και θεσμική κατοχύρωση σε όλες τις εξαγωγικές επιχειρήσεις ελιάς Καλαμών της χώρας να κάνουν χρήση του ονόματος «ποικιλία Καλαμάτας olives».
  • Ρεαλισμός αντί παραγωγικής αυτοκτονίας 9000 ελλήνων παραγωγών επιτραπέζιας ελιάς Καλαμών/ Καλαμάτας.

Υ.Γ : Έχω γράψει επανειλημμένα για το συγκεκριμένο θέμα. Επειδή «οι καιροί ου μενετοί» ας επικρατήσει ενότητα -σχέδιο - στόχοι και διεκδικητικό πλαίσιο.

(*) Πρώην Αντιδήμαρχος Δήμου Ευρώτα

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις