Χαρακτηριστικά μιας έξυπνης πόλης με τα μάτια μιας φοιτήτριας

Απόσπασμα - Χαρακτηριστικά μιας έξυπνης πόλης

Η έξυπνη πόλη εμπεριέχει ορισμένα χαρακτηριστικά και υποδομές, τα οποία προσδίδουν τις ιδιότητες και την ταυτότητά της, και αποκαλούνται και πυλώνες της έξυπνης πόλης. Στην πραγματικότητα η υποδομή αποτελεί ένα βασικό χαρακτηριστικό για κάθε έξυπνη πόλη, το οποίο παρέχει την λειτουργική πλατφόρμα.

Ακολούθως, θα αναλυθούν τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά που συνθέτουν μια έξυπνη πόλη (Silva et al., 2018).

Η σύνθεση πολλαπλών γνωρισμάτων – χαρακτηριστικών δημιουργεί μια έξυπνη πόλη. Σύμφωνα με την πλειοψηφία των προτάσεων για τις έξυπνες πόλεις αποτελείται από τέσσερα κύρια γνωρίσματα: Βιωσιμότητα, ποιότητα ζωής, αστικοποίηση και ευφυία. Κάτω από κάθε ένα από αυτά τα γνωρίσματα αντιστοιχούν και κάποια δευτερεύοντα χαρακτηριστικά. Οι υποδομές και η διακυβέρνηση, η ρύπανση και η σπατάλη, η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή, τα κοινωνικά ζητήματα, η οικονομία και η υγεία, είναι χαρακτηριστικά που εμπίπτουν στην βιωσιμότητα (Silva et al., 2018).

Η ικανότητα μίας πόλης να διατηρεί την ισορροπία του οικολογικού συστήματος σε όλες τις προαναφερθείσες πτυχές κατά την εξυπηρέτηση και την εκτέλεση των λειτουργειών της, είναι γνωστή ως βιωσιμότητα. Τόσο η συναισθηματική όσο και η οικονομική ευημερία του αστικού πολίτη επιτυγχάνεται μέσω της βελτίωσης της ποιότητας της ζωής. Το χαρακτηριστικό της αστικοποίησης εστιάζει σε πτυχές της τεχνολογίας, της οικονομίας, των υποδομών και των κυβερνητικών δραστηριοτήτων για τον μετασχηματισμό από αγροτικό σε αστικό περιβάλλον. Η ευφυία, ορίζεται ως η επιθυμία να βελτιωθούν τα κοινωνικά, περιβαλλοντικά, και οικονομικά σημεία αναφοράς της πόλης και των κατοίκων της (Silva et al., 2018).

Από την δεκαετία του 1980, η βιωσιμότητα διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στην αστική ανάπτυξη. Στην πραγματικότητα, η επικέντρωση στην βιωσιμότητα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των έξυπνων πόλεων. Τα υποχαρακτηριστικά της βιωσιμότητας ακολουθούν την έννοια του τριπλού συμπεράσματος (Barton, 2010; Rydin, 2012; Wheeler & Beatley, 2014). Η έννοια αυτή εξετάζει την αλληλεπίδραση και την αλληλεξάρτηση μεταξύ των δευτερευόντων χαρακτηριστικών, όπως αυτές παρουσιάζονται στο σχήμα 1 (Silva et al., 2018)

Οι πόλεις του σύγχρονου κόσμου αναπτύσσονται όλο και περισσότερο με την χρήση των φυσικών πόρων. Είναι λοιπόν σημαντικό να εξεταστεί ενδελεχώς η διακλάδωση της σπανιότητας των μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Κατά συνέπεια, η προστασία της φυσικής κληρονομιάς και των ενεργειακών πηγών είναι επιτακτική για την διατήρηση της βιωσιμότητας των έξυπνων πόλεων (Silva et al., 2018).

Στο παρελθόν οι έξυπνες πόλεις είχαν ως απώτερο στόχο την βελτίωση της ποιότητας ζωής. Οι βελτιώσεις στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών επιτυγχάνονται με το να συμπεριλαμβάνουν καινοτόμες λύσεις, οι οποίες μειώνουν τους περιορισμούς της κοινωνικής μάθησης, καθώς και τα εμπόδια της κοινωνικής συμμετοχής. Επιπλέον, τα συμβούλια των σύγχρονων πόλεων εισάγουν σαφώς καθορισμένες κοινωνικές πολιτικές προκειμένου να αναγνωρίσουν και να απασχολήσουν πολίτες με προσόντα. Κατά συνέπεια, η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών για την πόλη αναβαθμίζεται, ενώ βελτιώνεται η ποιότητα ζωής και η οικονομική κατάσταση των ειδικευμένων και με προσόντα υπαλλήλων. Συνεπώς, η οικονομική και συναισθηματική ευημερία τόσο των εργαζομένων όσο και των πολιτών δικαιολογούν την επιβολή της βελτίωσης του επιπέδου διαβίωσης. Για τους λόγους αυτούς έχουν πραγματοποιηθεί παρόμοιες προσπάθειες σε διάφορες πόλεις. Για παράδειγμα, η πόλη της Γιοκοχάμα στην Ιαπωνία δημιούργησε έναν κύκλο από καλλιτέχνες ώστε να οργανώσει εκθέσεις, εργαστήρια και παραστάσεις (Sasaki, 2010) για την βελτίωση των κοινωνικών αξιών. Ακόμα, στο Σικάγο οργανώθηκαν εκστρατείες για την βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρονταν σε μη προνομιούχους πολίτες στην πόλη (Silva et al., 2018).

Ο σύγχρονος κόσμος αντιλαμβάνεται τις έξυπνες πόλεις ως τις νέες αστικές ουτοπίες (Datta, 2015). Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η έξυπνη πόλη αποτελεί την ιδανική λύση για τη διαχείριση των προκλήσεων που προκύπτουν από την δραστική αστικοποίηση. Ορισμένες από τις κύριες προκλήσεις που ακολουθούνται από την αστικοποίηση είναι η πολύ δύσκολη διαχείριση των απορριμμάτων, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η κυκλοφοριακή συμφόρηση, που έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, η σπανιότητα των πόρων και η γήρανση των υποδομών (Borja, 2007; Toppeta, 2010;Washburn et al., 2009). Η αστικοποίηση κατηγοριοποιείται με βάση τον σκοπό, δηλαδή αστικοποίηση υπό την ηγεσία της εκβιομηχάνισης και αστικοποίηση με γνώμονα την επιχειρηματικότητα, έτσι ώστε να παρέχεται σωστή και ανθεκτική διαχείριση. Η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και η αλληλεπίδραση μεταξύ διαμόρφωσης και υλοποίησης της πολιτικής βρίσκονται στο επίκεντρο της επιχειρηματικής αστικοποίησης. Οι θαυμαστές εξελίξεις της τεχνολογίας έχουν αλλάξει την συμβατική αντίληψη για την αστικοποίηση σε μια πιο εξελιγμένη και εκλεπτυσμένη οπτική. Έχουν πραγματοποιηθεί διάφορες μελέτες για να γίνει κατανοητή η σύνδεση ανάμεσα στην αστικοποίηση και την έξυπνη πόλη. Η έξυπνη πόλη και έννοιες της αστικής ανάπτυξης, όπως η κουλτούρα, η επιστήμη και η τεχνολογία, οι αστικές πολιτικές, οι αστικές πολιτικές και η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της πόλης της Μελβούρνης στην Αυστραλία έχουν αξιολογηθεί από τους Yigitcanlar, O’connor, and Westerman (2008). Ομοίως, οι συγγραφείς Caragliu, Del Bo, and Nijkamp (2011) μελέτησαν την συσχέτιση μεταξύ της αστικοποίησης και των έξυπνων πόλεων μελετώντας έξυπνες πόλεις στην Ευρώπη. Οι συγγραφείς αναγνώρισαν πολλούς παράγοντες, όπως η προσοχή στο αστικό περιβάλλον, το επίπεδο της μόρφωσης, η προσβασιμότητα στο ICT και η χρήση των τεχνολογιών αυτών στην δημόσια διοίκηση επηρεάζουν θετικά τον αστικό πλούτο. Γύρω από αυτές τις θετικές πτυχές σύμφωνα με τους ειδικούς περιστρέφεται η αστικοποίηση ως βασικό χαρακτηριστικό της έξυπνης πόλης. Οι ίδιοι ανέλυσαν τις μερικές συσχετίσεις μεταξύ του ανθρώπινου κεφαλαίου, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, του μήκους του δικτύου των δημόσιων συγκοινωνιών, του κατά κεφαλήν Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Α.Ε.Π.) και της απασχόλησης στον τομέα της ψυχαγωγίας , ώστε να μετρήσει το επίπεδο ευφυίας των έξυπνων πόλεων στην Ευρώπη (Silva et al., 2018).

Η ευφυία της πόλης στοχεύει στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της αστικής κοινότητας αναφορικά με τους όρους των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών πτυχών της. Χωρίς να κάνουν αναφορά στις έννοιες της εξυπνάδας, διάφοροι ερευνητές διεξήγαγαν μελέτες για τον προσδιορισμό της συσχέτισης μεταξύ των υποδομών ΤΠΕ και της οικονομικής ανάπτυξης για τις τελευταίες δύο δεκαετίες σύμφωνα με τους Röller & Waverman, 2001. Οι Alawadhi et al. πραγματοποίησαν μία μελέτη περίπτωσης (case study), η οποία κάλυπτε τέσσερις πόλεις στην Βόρεια Αμερική ώστε να γίνει κατανοητός ο βαθμός ευφυίας μιας πόλης με αναφορά στο πλαίσιο πρωτοβουλιών των έξυπνων πόλεων (Silva et al., 2018)