Γράφει ο Βαγγέλης Μητράκος

Στα 1963 δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς , κάτω απ' τα βλέμματα της Αστυνομίας , ο βουλευτής της Αριστεράς και αγωνιστής της Ειρήνης Γρηγόρης Λαμπράκης . Ο αδέκαστος ανακριτής Χρ. Σαρτζετάκης , παρά τις ασφυκτικές πιέσεις της πολιτικής και δικαστικής εξουσίας , αποκαλύπτει και στέλνει στο Δικαστήριο τους φυσικούς αλλά και τους ηθικούς αυτουργούς της δολοφονίας . Η τότε κυβέρνηση Κ. Καραμανλή παραιτείται . Ο Καραμανλής αναρωτιέται : "Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;" και αηδιασμένος φεύγει στο εξωτερικό , ταξιδεύοντας μάλιστα με ψευδώνυμο .

Τέσσερα χρόνια μετά , στις 21 Απριλίου 1967 , γίνεται η δικτατορία . Η χώρα μπαίνει στο «γύψο» της χούντας , χιλιάδες δημοκρατικοί πολίτες στέλνονται στα βασανιστήρια , στις φυλακές και τις εξορίες και ο Σαρτζετάκης απολύεται , συλλαμβάνεται , φυλακίζεται και βασανίζεται ενώ ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου του 1963 , Κ. Κόλλιας , που πίεζε τότε το Σαρτζετάκη να συγκαλύψει την υπόθεση Λαμπράκη , γίνεται ο πρώτος πρωθυπουργός της χούντας .

Με λίγα λόγια και ως ηθικόν δίδαγμα :

Οι φανεροί ένοχοι του 1963 στάλθηκαν στο δικαστήριο , κάποιοι τιμωρήθηκαν (όσοι και όσο τιμωρήθηκαν) , η κοινή γνώμη ικανοποιήθηκε (όσο ικανοποιήθηκε) αλλά ως εκεί : Το σύστημα και οι βαθύτερες αιτίες που είχαν ανδρώσει το φασισμό , έμειναν στο απυρόβλητο και συνέχισαν να δουλεύουν και να παράγουν έργο κι αποτελέσματα, μέχρις ότου κατόρθωσαν να πετύχουν το στρατηγικό τους στόχο , που ήταν η εγκαθίδρυση της ξενόδουλης δικτατορίας και τα συνακόλουθα αποτελέσματά της.

Σήμερα , λοιπόν , μπροστά στις καταιγιστικές εξελίξεις που έχουν σχέση με το νέο-ναζιστικό μέτωπο , ας μην επιτρέψουμε στην Ιστορία να επαναληφθεί ούτε ως φάρσα ούτε ως τραγωδία . ΚΑΙ στις δυο περιπτώσεις η χώρα και ο λαός θα είναι χαμένοι.

Ας είμαστε σε διαρκή πολιτική επαγρύπνηση και ας μην εφησυχάζουμε .

Οφείλουμε ως κοινωνία να φωτίσουμε με ενάργεια τις πραγματικές αιτίες (ιστορικές , πολιτικές , κοινωνικές , οικονομικές , πολιτιστικές , κλπ) που έφεραν και φέρνουν το φασισμό κάθε φορά στο προσκήνιο , ώστε να χαράξουμε με γνώση και αποφασιστικότητα τη στρατηγική της ριζικής αντιμετώπισής του .

Ο θόρυβος των χειροκροτημάτων και των ζητωκραυγών αυτήν τη στιγμή , μπορεί να σκεπάσει τους ήχους από τον ενδεχόμενο ερχομό κάποιου «θηρίου» , να γίνει «μαξιλάρι» πάνω στο οποίο θα κοιμηθούμε τον ύπνο του δικαίου μέχρι να μας ξυπνήσει κάποιος εφιάλτης ή να γίνει ταφόπλακα για τους αναγκαίους αγώνες του Λαού στην προσπάθειά του να αποτινάξει από πάνω του το άγος των μνημονίων που τον σκεπάζει , να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά του και τη χώρα του , να κατακτήσει(επιτέλους) τη χαμένη του περηφάνια και την εθνική του ανεξαρτησία , να περάσει η εξουσία (πραγματικά) στα χέρια του λαού , να σταματήσει η καταδολίευση των θεσμών και η ανατροπή της δημοκρατικής πολιτείας, να βαθύνει και να πλατύνει η δημοκρατία στη χώρα που γεννήθηκε .