Γράφει η Μαριγώ Τζανετάκη

24 Μαρτίου του 1882: Η ανακοίνωση στη Φυσιολογική Εταιρεία του Βερολίνου της ανακάλυψης του Mycobacterium Tuberculosis (βάκιλος της φυματίωσης) από τον Robert Koch (11Δεκεμβρίου 1843-27 Μαΐου 1910), σπουδαίο Γερμανό γιατρό και θεμελιωτή της μικροβιολογίας και της βακτηριολογίας.

Η φυματίωση αποτελεί μία αερομεταφερόμενη λοιμώδη πάθηση. Εξαπλώνεται μέσω σταγονιδίων στον αέρα, μέσω φταρνίσματος ή βήχα από άτομα που έχουν μολυνθεί με το μυκοβακτηρίδιο. Αν και ο αριθμός κρουσμάτων της φυματίωσης έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, κυρίως στις οικονομικά ακμάζουσες χώρες, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού βιοτικού επιπέδου.

Διαβάζοντας για αυτήν ο νους μου περιπλανήθηκε στα λόγια των γονέων μου για την προτέρα κατάσταση του μετέπειτα ονομαζόμενου Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης. Όλοι εμείς οι λίγο μεγαλύτεροι είχαμε ακούσει από τους δικούς μας στις συζητήσεις τους για το λεγόμενο Σανατόριο - Θεραπευτήριο της δεκαετίας του 1950 στο οποίο νοσηλεύονταν οι άνθρωποι με φυματίωση τις δεκαετίες που πέρασαν. Σκέφτηκα λοιπόν με την ευκαιρία της παγκόσμιας αυτής ημέρας να γίνει μια μικρή μνεία στην σπουδαία προσφορά του Σανατόριου στην περιοχή μας όπου βρήκαν ανακούφιση από την νόσο πολλοί συμπολίτες μας.

Κατά τον 19ο και 20ό αιώνα µεγάλο µέρος του πληθυσμού είχε ασθενήσει και πεθάνει από φυματίωση. Κατόπιν τούτου ήταν επιτακτική η ανάγκη για ίδρυση ειδικών αντιφυµατικών νοσοκοµείων. Στον Γερµανό ιατρό Hermann Brehmer (1826-1889) γεννήθηκε η ιδέα του «σανατορίου». Το 1863 ο Brehmer ίδρυσε στην πόλη Görbersdorf το νοσοκοµείο µε την ονοµασία «Σανατόριο του Brehmer για πνευµονικές παθήσεις» όπου σε αυτό οι ασθενείς εκτίθοντο σε καθαρό αέρα, σε υψόµετρο, μέσα σε δάση κωνοφόρων και τους δινόταν καλή διατροφή. Τα επιτυχή αποτελέσµατα του πρώτου σανατορίου συνετέλεσαν στην εξάπλωση της ιδέας ίδρυσης σανατορίων σε όλο τον τότε πολιτισµένο κόσµο και φυσικά και στην Ελλάδα αφού η φυµατίωση ήταν σε έξαρση. Η «αποµόνωση» των ασθενών σε περιβάλλον υγιεινό, µακριά από το συγχνωτισµό και το συνωστισµό των µεγάλων αστικών κέντρων µε τις άθλιες συνθήκες ζωής και δεδοµένης της µεταδοτικότητας της ασθένειας συντελούσαν στη µείωση των κρουσµάτων.

Τελικά, σύμφωνα με τις τότε κρατούσες ιατρικές αντιλήψεις και δεδομένης της μη ύπαρξης φαρμάκου για την αντιμετώπιση της ασθένειας, το 1919 η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε ότι πρέπει ν’ ανεγερθούν 15 αντιφυµατικά ιατρεία και αντιφυµατικά νοσοκοµεία σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Έτσι µε το Ν. 1979/1920 «Περί ιδρύσεως αντιφυµατικών ιατρείων, νοσοκοµείων, αναρρωτηρίων και ορεινών θεραπευτηρίων» προβλέπεται πλήρης κρατική µέριµνα για τον αντιφυµατικό αγώνα.

Στα πλαίσια αυτού του αγώνα ιδρύθηκε και το Σανατόριο Σπάρτης µε τον Αναγκαστικό Νόµο 713 του 1937 και µετά από δωρεά της Αικατερίνης και του Ιωάννη Γρηγορίου οι οποίοι ήταν Λάκωνες ευεργέτες εκπρόσωποι του παροικιακού ελληνισµού στη Μανσούρα της Αιγύπτου. Το κτίριο άρχισε να κτίζεται το 1939 σε ένα χώρο 70.000 τ.µ. και λειτούργησε για πρώτη φορά το 1953 ως σανατόριο µέχρι το 1962 οπότε και µετατράπηκε σε Γενικό Νοσοκοµείο και µε την ιδιότητα αυτή λειτουργεί ως σήµερα.

Το παλαιό αυτό κτήριο της Σπάρτης και όσοι υπηρέτησαν σ’ αυτό δικαιούνται την τιμή της αναφοράς, της μνήμης και της ευγνωμοσύνης αφού χάρη σ’ αυτούς βρήκαν ανακούφιση, γιατρειά και αποδοχή οι αναξιοπαθούντες και βασανισμένοι πολίτες του τόπου μας σε εκείνους τους χαλεπούς καιρούς.

… Και σκέφτομαι… με αφορμή μία λέξη, φυματίωση, και την παρουσίασή της αδρομερώς ταξιδεψα στο χρόνο και στις αναμνήσεις μου… Εύχομαι να πήρα και κάποιους από εσάς μαζί μου σε αυτό το ταξίδι μου… Καλή συνέχεια.

Πηγές:

http://www.iedep.gr/images/stories/teuxi/issue32_2/MedicalStoryI.pdf

http://hosplak.gr/?q=node/96

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις