Στοχασμοί στον κήπο του Ροντέν

Γράφει η Ελεάννα Βλαστού* / kathimerini.gr

Μία από τις απολαύσεις του Παρισιού σε συνδυασμό με την άσκοπη περιπλάνηση που συγκαταλέγεται στις πλέον ουσιαστικές κατά τη γνώμη μου δραστηριότητες, κάτι σαν ενεργητική τεμπελιά, είναι η περιήγηση στα μικρότερα μουσεία της πόλης. Το σπίτι του γλύπτη Ροντέν στεγάζει τώρα τα έργα του. Υπήρξε τόσο παραγωγικός που όλες οι επιφάνειες της έπαυλης του 18ου αι. και του κήπου είναι κατειλημμένες. Ο κήπος είναι τόσο δελεαστικός για όποιον περνάει απ’ έξω στο αστικό 7ο διαμέρισμα της πόλης που αξίζει το αντίτιμο της κάθε επίσκεψης. Οι περισσότεροι βρίσκονται μέσα στο μουσείο απαθανατιζόμενοι και απαθανατίζοντας το πολυφωτογραφημένο «φιλί». Πηγαινοέρχομαι στις αλέες προσηλωμένη περισσότερο στην ταξινόμηση των κωνικών συστάδων και στο έντονο φως που καταφέρνει να διεισδύσει μέσα από την πυκνότητα των καστανιών, δημιουργώντας αυτό το σκιερό αισθαντικό ημίφως που μόνο οι ιμπρεσιονιστές μπορούν να αποδώσουν. Σχεδόν σκοντάφτω στη φιγούρα μιας γυμνής σμιλεμένης γυναίκας οκλαδόν, με το όμορφο πρόσωπό της στραμμένο αναγκαστικά στη μια πλευρά, καθώς μια πέτρα πιέζει το κρανίο της. Φαίνεται να υποφέρει η «καρυάτιδα με πέτρα». Θα μπορούσε απλώς να έχει τίτλο «Μαριάν», μια αλληγορία της Γαλλίας, έτσι είναι η τέχνη, μας σπρώχνει σε συνειρμούς. Μοιάζει με τη γαλλική ομορφιά που πάντα καταφέρνει να αυτοακυρώνεται υπό το βάρος του χαρακτήρα της. Γιατί εάν έχω να διαλέξω ένα εθνικό χαρακτηριστικό είναι η παθολογική γκρίνια που προκύπτει από τον πεσιμισμό.

Ανήμερα στην ίδια περιοχή γιορτάζεται η πρωτιά του 58,8%. Με μουσική υπόκρουση Μπετόβεν, την ευρωπαϊκή «Ωδή στη χαρά», το προεδρικό ζεύγος εισέρχεται στο Champ de Mars περιστοιχισμένο με μια χούφτα παιδιά. Στο φόντο ο Πύργος του Αϊφελ στραφταλίζει όπως κάνει καθημερινά, δημιουργώντας με φυσικότητα ένα σκηνικό νίκης. Ο νεότερος πρόεδρος στην Ιστορία, που πάντα μοιάζει να βιάζεται, είχε δηλώσει την άποψή του για τη χώρα από την πρώτη του θητεία: «Πάντα φτάνουμε πολύ αργά σε έναν κόσμο πολύ γερασμένο». Σήμερα δηλώνει ότι η χώρα είναι «πετρωμένη από αμφιβολίες και διχασμό». Στο τέλος της ομιλίας δίνει χειραψίες, δέχεται αγκαλιές και ασπασμούς, απολαμβάνει τη σύντομη περίοδο χάριτος, που γνωρίζει ότι δεν θα κρατήσει. Την επομένη στις εφημερίδες, η «Φιγκαρό» γράφει «Εκλεγμένος από διάσπαση, επανεκλεγμένος από παραίτηση» και η «Λιμπερασιόν» «Νίκη χωρίς δόξα».

Παραδόξως, «την ίδια στιγμή», για να χρησιμοποιήσω την αγαπημένη έκφραση του Μακρόν –που έχει χρήση ασπίδας καλύπτοντας όλα τα ενδεχόμενα–, η Λεπέν θριαμβολογεί για την «εκθαμβωτική νίκη» (victoire éclatante). Εντυπωσιάστηκα τόσο που ανέτρεξα στο λεξικό για να βεβαιθώ ότι δεν υπάρχει άλλη ερμηνεία του επιθέτου. Η μεγάλη κυρία της απαισιοδοξίας –να θυμίσω «η Γαλλία είναι η πρωταθλήτρια της ανεργίας, του χρέους, της φτώχειας»–, που ποντάρει διαχρονικά στους θυμωμένους μεμψίμοιρους ψηφοφόρους που θρηνούν για την υποτονική Γαλλία σε κατάρρευση, πρώτη φορά μιλάει οπτιμιστικά. Ας είναι, συχνά είναι αβάσιμη η αισιοδοξία, αλλά πάντα ευπρόσδεκτη. Ας της ευχηθούμε λοιπόν τέτοια αντίστοιχη νίκη και στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου.

Πολλά μπορεί να διευθετήσει ένας πρόεδρος, αλλά όχι να εξαλείψει την ιδιοσυγκρασία ενός έθνους βολεμένου στον σκεπτικισμό, αγκιστρωμένου στη δυσφορία, γοητευμένου από τη ρήξη. Παρότι ο Μακρόν χειρίστηκε τα «Κίτρινα Γιλέκα», τη δημόσια ασφάλεια, την πανδημία, επιτυχώς την εξωτερική πολιτική, έριξε τον δείκτη ανεργίας και το ποσοστό αποχής από τις κάλπες δεν ξεπερνούσε αυτό των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, οι Γάλλοι έχουν πάντα λόγους να δυσανασχετούν. Το 2013 έρευνα έδειξε ότι τα δύο τρίτα των Γάλλων έχουν την άποψη ότι η χώρα βρίσκεται σε «απόλυτη παρακμή». Τα επόμενα χρόνια το θέμα απασχόλησε σοβαρά τόσο τους ειδικούς όσο και τους πολίτες. Αυτά μου είπε ένας Γάλλος φίλος, ο οποίος πρόσθεσε ότι οι συμπατριώτες του είναι οι μεγαλύτεροι χρήστες αντικαταθλιπτικών. «Από πού πηγάζει αυτή η νοοτροπία;», ρώτησα. «Από την πολλή σκέψη», απάντησε γελώντας, προσθέτοντας «ακόμα και οι ηλίθιοι έχουν πάψει να είναι χαρούμενοι». Τουλάχιστον υπάρχει χιούμορ και αυτοσαρκασμός. Μου ήρθε στον νου ο «Στοχαστής» του Ροντέν. Είναι ογκώδης και εντυπωσιακός, ωστόσο στέκει κυρτωμένος και εσωστρεφής με το χέρι να υποβαστάζει το πιγούνι κοιτώντας κάτω. Είναι τόσο απορροφημένος από τις ιδέες και τις σκέψεις του, που δεν βλέπει γύρω του την καλαισθησία που τον περιτριγυρίζει.

Αποχαιρετώ την πόλη ρίχνοντας τα τελευταία βλέμματα. Χρειάστηκαν δεκαεπτά χρόνια και ένα πρόσωπο, ο βαρόνος Οσμάν, για να πραγματοποιηθεί ένα από τα πιο εκτεταμένα αστικά σχέδια ανάπλασης. Το Παρίσι μεταμορφώθηκε σε μια πόλη γραμμικών δρόμων, εκτεταμένων βουλεβάρτων, ομοιόμορφων προσόψεων ασβεστόλιθου, ομοιογενούς δημόσιου φωτισμού. Πραγματοποιήθηκαν 20.000 κατεδαφίσεις και άλλες 44.000 ανεγέρσεις κατοικιών. Δημιουργήθηκε με πολλές αντιδράσεις μια πόλη λειτουργική, σύγχρονη, καθαρή, πανέμορφη και παρ’ όλα αυτά κάποιοι αγανακτούσαν. Δεν ξέρω αν προτιμώ μια πεσιμίστρια καλλονή ή μια αυτάρεσκη οπτιμίστρια σαν την πόλη του Λονδίνου. Αν κάποτε κατάφερναν να συνεργαστούν μεταγγίζοντας η μια στην άλλη λίγο από τον χαρακτήρα τους, θα θαυματουργούσαν.

* Η κ. Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις