Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης*

Σημαντικές βελτιώσεις στην τεχνική γονιμοποίηση, επιφέρει ο νέος νόμος. Βελτιώσεις σημαντικές, διότι η χώρα μας αντιμετωπίζει δημογραφικό πρόβλημα και ταυτόχρονα η Ελλάδα έχει καταστεί πόλος έλξης επισκεπτών από το εξωτερικό, με σκοπό την τεχνική γονιμοποίηση, άρα απαιτείται εκσυγχρονισμός της σχετικής νομοθεσίας. Πρόκειται για νέο πλαίσιο για τις εξωσωματικές, το οποίο είναι περισσότερο ελεύθερο και υποστηρικτικό για τις γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν ακόμη και σε μεγαλύτερη ηλικία και χωρίς τη συναίνεση του συντρόφου .

Σήμερα η Ελλάδα κατέχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στην Ευρώπη με την εφαρμογή των πιο πρωτοποριακών τεχνικών, ενώ παράλληλα η ελληνική νομοθεσία είναι από τις πλέον προοδευτικές στην Ευρώπη. Η εξωσωματική γονιμοποίηση εμπλουτίζεται συνεχώς με καινοτόμες τεχνικές, ενώ οι νέες μέθοδοι και επιτεύγματα κάνουν τη διαδικασία περισσότερο προσιτή και λιγότερο επίπονη για τη γυναίκα, ανεβάζοντας εντυπωσιακά τα ποσοστά επιτυχίας.

Ειδικότερα, προβλέπεται:

  • Αύξηση του ορίου ηλικίας στα 54 έτη. Αύξηση του ηλικιακού ορίου των γυναικών που δύνανται να προσφύγουν σε ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή από το 50ο στο 54ο έτος της ηλικίας τους, καθώς και η πρόβλεψη περί χορήγησης ειδικής άδειας για ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή σε γυναίκες ηλικίας από 50 έτη και 1 ημέρα μέχρι 54 ετών.
  • Η δυνατότητα κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού, ζυγωτών και γονιμοποιημένων ωαρίων και για κοινωνικούς λόγους, και η κατάργηση του ανώτατου ορίου των 20 ετών όσον αφορά τη διάρκειά της,
  • το δικαίωμα του ατόμου να καταθέτει μη γονιημοποιημένο γεννητικό υλικό για κρυοσυντήρηση χωρίς τη συναίνεση του ή της συζύγου ή του μέρους με το οποίο έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή του συντρόφου του, καθώς και για ελεύθερη χρήση του σε περίπτωση διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου, διάστασης, λήξης ή καταγγελίας του συμφώνου συμβίωσης ή λήξης της ελεύθερης ένωσής του,
  • η ρητή πρόβλεψη ότι η διάθεση γεννητικού υλικού για τη δημιουργία Τραπεζών Κρυοσυντήρησης ανεξάρτητα από την ύπαρξη ληπτών κατά το χρόνο της διάθεσης δεν αποτελεί απαγορευμένη διάθεση.
  • η δυνατότητα λήψης και κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού δότη ή δότριας από Τράπεζα Κρυοσυντήρησης, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ληπτών τη δεδομένη χρονική περίοδο,
  • η δυνατότητα του δότη ή της δότριας να αποφασίζει ο ίδιος ή η ίδια για την ανωνυμία του ή της,
  • η ίδρυση Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (Μ.Ι.Υ.Α.) και Τράπεζας Κρυοσυντήρησης αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση προσώπων οροθετικών στον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπαρκείας.
  • η διασφάλιση του σεβασμού της προσωπικότητας των ίντερσεξ ατόμων και του δικαιώματός τους στον σωματικό αυτοκαθορισμό, καθώς και η ρύθμιση των προϋποθέσεων υπό τις οποίες κατ’ εξαίρεση θα επιτρέπεται η παρέμβαση στα χαρακτηριστικά φύλου των ανηλίκων ίντερσεξ ατόμων.

Τα τελευταία χρόνια, έχει αναπτυχθεί ένας νέος πόλος έλξης επισκεψιμότητας στην χώρα μας, που προέρχεται από τον ιατρικό τουρισμό. Οι θεραπείες γονιμότητας αποτελούν πλέον τον κύριο τομέα μεταξύ των άλλων ιατρικών πεδίων που ωθεί χιλιάδες υπογόνιμα ζευγάρια του εξωτερικού, να επισκεφτούν την Ελλάδα.

Με γνώμονα την ισχυροποίηση της γυναίκας και την υποστήριξη των επιλογών της, το νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται στον υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, κατατάσσει τη χώρα μας στα πλέον προοδευτικά κράτη στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Με το νέο πλαίσιο σε ισχύ, αυξάνεται – με τη σύμφωνη γνώμη των ιατρών αναπαραγωγής – το όριο ηλικίας από τα 52 έτη στα 54 για τις γυναίκες που θέλουν να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση και διασφαλίζονται τα δικαιώματα της γυναίκας σε ότι αφορά την κατάψυξη των ωαρίων και τη χρήση τους, ανεξάρτητα από τη συναίνεση του συζύγου/συντρόφου.

Ειδικά για την κατάψυξη των ωαρίων:

– επιτρέπεται η κρυοσυντήρηση ωαρίων όχι μόνο για ιατρικούς αλλά και για κοινωνικούς λόγους. Δηλαδή, παρέχεται η δυνατότητα στις γυναίκες να διατηρήσουν τα ωάρια τους και να κάνουν χρήση αυτών όποτε το επιθυμήσουν, ανεξάρτητα αν υπάρχει ή όχι ιατρικός λόγος (π.χ. ενδομητρίωση, καρκίνος, ισχυρή φαρμακευτική θεραπεία, κ. λπ.),

– καταργείται η απαιτούμενη συναίνεση του συζύγου για την κρυοσυντήρηση ωαρίων από τη γυναίκα που το επιθυμεί,

– επιτρέπεται στη διαζευγμένη γυναίκα να κάνει χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων της χωρίς τη συναίνεση του συζύγου/ συντρόφου

Γίνεται αντιληπτό λοιπόν, ότι ο νομοθέτης όχι μόνο έρχεται πιο κοντά στην κοινωνία, απελευθερώνοντας τις επιλογές της γυναίκας, αλλά αναγνωρίζει ότι οι όποιοι δισταγμοί ή ενδοιασμοί είχαν διατυπωθεί στο παρελθόν, έχουν πλέον ξεπεραστεί λόγω της τεράστιας επιστημονικής προόδου που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως π.χ. η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης για την επιλογή των ωαρίων εκείνων που μπορούν να επιβιώσουν στη διάρκεια της διαδικασίας.

Το αίτημα για αύξηση του ορίου ηλικίας της γυναίκας στην εξωσωματική γονιμοποίηση είχε γίνει πιο έντονο τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο από τις γυναίκες αλλά και από τους γιατρούς. Χώρες, όπως το Ισραήλ και η Αυστραλία έχουν εδώ και χρόνια θεσπίσει το όριο των 54 ετών, ενώ αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των ερευνητικών εργασιών που αποδεικνύουν ότι η κύηση σε υγιείς γυναίκες ηλικίας έως 55 ετών, είναι ασφαλής τόσο για την ίδια όσο και για το μωρό της.

Η κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους (επαγγελματικοί ή προσωπικοί), είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρόκειται για μία μόδα. Πρόκειται για μία ιατρική πράξη που καλύπτει μία συνειδητή επιλογή της γυναίκας: να αποκτήσει αργότερα παιδί, αλλά με το δικό της βιολογικό υλικό νεότερης ηλικίας.

Ωστόσο, με το νομικό καθεστώς που ίσχυε, η χρήση των κατεψυγμένων ωαρίων μίας γυναίκας θα μπορούσε να επιτευχθεί μετά από συναίνεση του συζύγου ή συντρόφου. Τώρα, καταργείται αυτή η αναχρονιστική ρύθμιση και η γυναίκα είναι ελεύθερη να προχωρήσει στην απόψυξη των ωαρίων της, χωρίς την έγκριση του συζύγου/συντρόφου, ακόμα και αν έχουν χωρίσει.

Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν αποδεδειγμένα κάποιες από τις μεγαλύτερες μονάδες αναπαραγωγικής ιατρικής στην Ευρώπη, ενώ ένα στα 20 παιδιά κάθε χρόνο γεννιέται ύστερα από επιτυχημένη εφαρμογή κάποιας μεθόδου τεχνητής γονιμοποίησης. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός επίσης ότι ζευγάρια με προβλήματα υπογονιμότητας από όλο τον κόσμο επιλέγουν την Ελλάδα προκειμένου να αποκτήσουν ένα παιδί και να δημιουργήσουν την οικογένεια που ονειρεύονται. Προσωπικές ιστορίες επιτυχίας, αφιερώματα σε μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία και δημοσιεύσεις σε μεγάλα περιοδικά καταδεικνύουν την Ελλάδα ως έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς για ιατρικό τουρισμό και το ξεκίνημα του ταξιδιού μιας νέας ζωής. Η συνεχής προσήλωση στην εξέλιξη των προσπαθειών, η συσσώρευση εμπειρίας, η επιμονή στην έρευνα, η υιοθέτηση νέων τεχνικών αλλά και τεχνολογιών αλλά και η ανάλυση της θεραπείας του κάθε ζευγαριού αλλά και του κάθε προσώπου ξεχωριστά συναποτελούν τα στοιχεία αυτά που σε συνδυασμό κατορθώνουν να αναδεικνύουν τη χώρα μας σε πρωτοπόρο στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποιήσης και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι γιατροί του κόσμου, υποστηρίζουν ότι τα εθνικά συστήματα υγείας στην Ευρώπη αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, καθώς η δημόσια υγεία στις περισσότερες χώρες της ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει καταστεί ακριβή και οικονομικά " ασύμφορη". Αντίθετα, στην Ελλάδα το εθνικό σύστημα υγείας, με τα διαχρονικά προβλήματα του, θεωρείται από τα πλέον προσβάσιμα σε όλους, με κοινωνικό χαρακτήρα.

Οι Γιατροί του Κόσμου προειδοποιούν σε νέα έκθεσή τους πως τα εθνικά συστήματα υγείας στην Ευρώπη αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων. Η έκθεση επισημαίνει ότι οι πολιτικές λιτότητας θέτουν τη δημόσια υγεία σε κίνδυνο και προτρέπει τις Ευρωπαϊκές Κυβερνήσεις να επιβεβαιώσουν τις δεσμεύσεις τους για καθολική ιατρική κάλυψη.

Η έκθεση βασίζεται σε δεδομένα και συνεντεύξεις που συγκεντρώθηκαν από 43.286 ασθενείς, που επισκέφτηκαν τις κλινικές και τα λοιπά προγράμματα των Γιατρών του Κόσμου και των εταίρων τους σε 14 χώρες . Στους ασθενείς αυτούς περιλαμβάνονται τόσο πολίτες της εκάστοτε χώρας όσο και μετανάστες, πολίτες δηλαδή χωρών εκτός ΕΕ αλλά και ευρωπαίοι που μετανάστευσαν σε άλλα κράτη μέλη.

(*) Δικηγόρος Αθηνών - Συνταγματολόγος - Νομικός συνεργάτης Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ελλάδα - Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα - Δ.Σ. Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Δήμου Αθηναίων - Δ.Σ. Ιδρύματος Μπότσαρη - Νομικός σύμβουλος Βορειοηπειρωτών Ελλάδος

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr