Ἡ ὥρα τῆς ἀλήθειας γιά τό Καστελλόριζο

Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης / estianews.gr

Τήν Επομένη τῆς ὑπογραφῆς τῆς Διακήρυξης τῶν Ἀθηνῶν μεταξύ τοῦ Πρωθυπουργοῦ, Κυριάκου Μητσοτάκη, καί τοῦ Τούρκου Προέδρου, Ταγίπ Ἐρντογάν, μέ κάλεσε στό τηλέφωνο κορυφαῖο ἱστορικό στέλεχος τῆς Νέας Δημοκρατίας γιά νά ἀνταλλάξουμε ἀπόψεις σχετικά μέ τό περιεχόμενό της.

Εἶχα μόλις προσγειωθεῖ στό ἀεροδρόμιο τῆς Ἀλεξανδρουπόλεως, ὅπου μετέβην γιά τήν παρουσίαση τοῦ βιβλίου μου μέ τόν Κώστα Καραμανλῆ. Ἡ ἐφημερίδα μας ἦταν ἡ μόνη πού τήν ἐπαύριον τῆς ὑπογραφῆς αὐτοῦ τοῦ γκρίζου ἀμφιλεγόμενου κειμένου τόλμησε νά κυκλοφορήσει μέ τόν τίτλο «Σύμφωνο ἐγκαταλείψεως ἐθνικῶν θέσεων» καί αὐτό προκάλεσε προβληματισμό, δυσφορία, ἴσως καί ἐνόχληση σέ ὁρισμένους κυβερνητικούς κύκλους γιά τή… βιασύνη μας νά ἀποδομήσουμε τό ἱστορικό αὐτό κείμενο.

Τό κορυφαῖο αὐτό ἱστορικό στέλεχος, τήν ἄποψη τοῦ ὁποίου ἀκούω πάντοτε μέ προσοχή καί σέβομαι, μολονότι πολλές φορές διαφωνοῦμε – ἀλλά ἔχουμε κατακτήσει τό δικαίωμα νά συζητᾶμε μέ ἐντιμότητα τίς διαφωνίες μας, μέ κάλεσε νά ἀναλογιστῶ ἐάν ἡ ἀνάλυση τῆς διακήρυξης πού κάναμε, ἦταν πιθανῶς βεβιασμένη καί ἄστοχη. Ἄκουσα μέ προσοχή τό σκεπτικό τό ὁποῖο μοῦ ἀνέπτυξε καί σέ κάποια σημεῖα του εἶχε λογική βάση. Ἀλλά ἐπέμεινα. Ἀφοῦ διερωτήθηκα γιατί δέν μπῆκαν κάμερες στό γραφεῖο τοῦ Πρωθυπουργοῦ, γιά νά καταγράψουν αὐτήν τήν ἱστορική στιγμή τῆς Διακήρυξης τῶν Ἀθηνῶν, καί τό Μαξίμου περιορίστηκε σέ ἁπλῆ διανομή φωτογραφιῶν (ὅλα ἔχουν τήν σημασία τους στήν διπλωματία), ζήτησα πειστικές ἀπαντήσεις σέ ἀπορίες μου γιά ὁρισμένες παραγράφους τῆς Διακήρυξης, εἰδικά αὐτές πού μᾶς καλοῦσαν νά ἀπέχουμε ἀπό ἐνέργειες καί πρωτοβουλίες μονομερεῖς. Κάτι πού ἐπανέλαβε καί ὁ ὑπουργός Ἐξωτερικῶν, Γιῶργος Γεραπετρίτης, στήν πρόσφατη ὁμιλία του στήν Βουλή, κατά τή διάρκεια τῆς συζήτησης γιά τόν προϋπολογισμό. Ἐπειδή τό θέμα ἦταν σύνθετο, συνεννοηθήκαμε νά συναντηθοῦμε μετά τίς ἑορτές στό γραφεῖο τοῦ κορυφαίου μητσοτακικοῦ στελέχους, γιά νά ἀνταλλάξουμε ἐπιχειρήματα. Τό μόνο τό ὁποῖο περιορίστηκα νά ἐπισημάνω σέ αὐτήν τήν προσωπικότητα τοῦ δημοσίου βίου, πού ἀδικήθηκε ἀπό τήν ἱστορία, ἦταν τό ἑξῆς:

«Ἄν ἐγώ κάνω λάθος, τό κόστος γιά τήν πατρίδα εἶναι μηδέν. Πόσῳ μᾶλλον ὅταν ἡ κυβέρνηση ἔχει σχεδόν ὅλα τά μέσα ἐνημέρωσης, ἔντυπα καί ἠλεκτρονικά, μαζί της. Ἄν κάνει, ὅμως, λάθος στήν ἐκτίμησή του ὁ Πρωθυπουργός, τό κόστος θά τό πληρώσουμε ὅλοι μαζί. Ἀργά ἤ γρήγορα». Ἦταν Σάββατο. Τήν Κυριακή τό πρωΐ, ὁ Κώστας Καραμανλῆς, μιλῶντας γιά τό βιβλίο μου, σέ σύντομη παρέμβασή του προειδοποίησε ἀνήσυχος γιά τίς «γκρίζες» ρυθμίσεις τῆς Διακήρυξης τῶν Ἀθηνῶν, πού ὁδηγοῦν σέ συνδιαχείριση ἤ διχοτόμηση τοῦ Αἰγαίου. Θέσεις πού ἐξαφανίστηκαν ἀπό τά περισσότερα δελτία εἰδήσεων, πλήν ἐξαιρέσεων, κατόπιν ἐπίμονων ἐνεργειῶν τῆς κυβέρνησης. Οἱ ἐξελίξεις τελικῶς «ἔτρεξαν» πιό γρήγορα ἀπό τό ἀναμενόμενο καί αὐτό μᾶς αἰφνιδίασε. Ἡ ἐλεγχόμενη ἀπό τήν Ἄγκυρα κυβέρνηση τῆς Λιβύης ἔκλεισε χθές τόν κόλπο τῆς Σύρτης, χάραξε γραμμές βάσεως γιά χωρικά ὕδατα 12 μιλίων καί συνορεύουσας ζώνης 24 μιλίων ἀπό ἐκεῖ. Στήν πραγματικότητα, ἀμφισβητεῖ τό δικαίωμα τῆς Ἑλλάδος νά ἐπεκτείνει τά χωρικά της ὕδατα στά 12 μίλια νότια τῆς Κρήτης. Διπλωματική κίνηση ἀριστοτεχνική. Διότι, ἐνῷ κατά βάθος πρόκειται γιά μία μονομερῆ παρασκηνιακή πρωτοβουλία τῆς Ἄγκυρας, πού ὑπονομεύει τήν διευθέτηση τῆς ὑφαλοκρηπῖδας καί τῆς ἀποκλειστικῆς οἰκονομικῆς ζώνης μέ τήν Ἑλλάδα (ἐξυπηρετῶντας ἀποκλειστικά τά δικά της συμφέροντα στή Μεσόγειο), στήν πράξη ἀνέλαβε νά τήν πραγματοποιήσει τρίτο μέρος, πού δέν δεσμεύεται ἀπό τή Διακήρυξη τῶν Ἀθηνῶν! Ἡ Λιβύη!

Δηλαδή, ἐδῶ τί ἔχουμε; Ἡ Ἑλλάδα διατηρεῖ τίς νομικές της θέσεις γιά τό Δίκαιο τῆς Θάλασσας καί τά 12 μίλια, ἀλλά μέχρι τήν ὑπογραφή τοῦ συνυποσχετικοῦ ἔχει δεσμευτεῖ νά μήν ἀσκήσει τό δικαίωμά της γιά ἐπέκταση μονομερῶς, ἐπειδή, κατά τήν Ἄγκυρα, εἶναι αἰτία πολέμου καί ὑπονομεύει τή Διακήρυξη τῶν Ἀθηνῶν. Ἐνῷ ἡ Ἄγκυρα, ἀπό τήν ἄλλη, ὑπονομεύει τή διακήρυξη μέσῳ τρίτων κρατῶν, χωρίς ἡ ἴδια νά μπορεῖ νά κατηγορηθεῖ γιά τό παραμικρό. Ἀτιμώρητα.

Σημειώνεται ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἔχει διπλωματικές σχέσεις μέ τή φιλοτουρκική κυβέρνηση τῆς Λιβύης! Τήν ἔχει ἀναγνωρίσει! Κάπως ἔτσι θά φτάσουμε μέχρι τόν Ἰούνιο, ἐνδεχομένως, σέ σημεῖο νά ὑπογράψουμε συνυποσχετικό γιά τήν ὁριοθέτηση τῆς ὑφαλοκρηπῖδος, σέ ἕνα περιβάλλον ἀπολύτως ὑπονομευμένο ἀπό τό τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, πού ἔχει καταχωρηθεῖ στόν ΟΗΕ, καί ἀπό τήν ἐπέκταση τῶν χωρικῶν ὑδάτων τῆς Λιβύης στά 12 μίλια, πού καί αὐτή ἀπό χθές ἔχει καταχωρηθεῖ στόν Ὀργανισμό Ἡνωμένων Ἐθνῶν. Στά ἀποθετήρια τῶν χαρτῶν. Καθώς ὁ ΟΗΕ εἶναι ὁ θεματοφύλακας τῆς σύμβασης γιά τό Δίκαιο τῆς Θάλασσας. Μιλᾶμε, λοιπόν, γιά ἕνα ὑπονομευμένο νομικό περιβάλλον στόν δρόμο γιά τό Ἁμβοῦργο ἤ τή Χάγη.

Ἔφτασε ἡ ὥρα τῆς ἀλήθειας, λοιπόν! Νά δοῦμε, γιά νά θυμηθῶ καί τή συνομιλία μέ τό κορυφαῖο στέλεχος, «ποιανοῦ τό λάθος εἶναι δωρεάν καί ποιανοῦ τό λάθος ἔχει κόστος». Ἄν ἡ κυβέρνηση ἔχει δίκιο, ὅτι ἡ Διακήρυξη τῶν Ἀθηνῶν δέν τήν δεσμεύει νά ἐπεκτείνει τά χωρικά της ὕδατα στά 12 μίλια, τότε ἰδού ἡ Ρόδος. Ὁ Πρωθυπουργός πρέπει νά σπεύσει νά συνεννοηθεῖ μέ τόν Πρόεδρο τῆς Αἰγύπτου, Σίσι, καί μονομερῶς νά ἐπεκτείνει τά χωρικά μας ὕδατα στά 12 μίλια νοτίως τῆς Κρήτης. Καί, βεβαίως, νά φροντίσει, λεπτομέρεια μέ πολύ μεγάλη σημασία, νά διατηρήσει ἀλώβητη τή νομική ὁμάδα ξένων εἰδικῶν, πού διαχειρίζεται στό Ὑπουργεῖο Ἐξωτερικῶν τά μεγάλα αὐτά θέματα. Διότι ὁ Ἄγγλος χαρτογράφος, πού κληρονόμησε ὁ Νῖκος Δένδιας ἀπό τόν Νῖκο Κοτζιᾶ, παραμένει καί ἀποτελεῖ ἐθνικό asset, ἀλλά ὁ ἄλλος εἰδικός τοῦ διεθνοῦς δικαίου, ὁ Γάλλος, ξενοκοιτάει πρός τήν Ἄγκυρα καί δέν εἶναι διόλου ἀπίθανο νά μετεγγραφεῖ πρός τά ἐκεῖ. Πιό γρήγορα ἀπ’ ὅσο ἦρθε ὁ Φατίχ Τερίμ στόν Παναθηναϊκό (ἐκτός ἄν πάει ἀλλοῦ δανεικός).

Ἦρθε ἡ ὥρα τῆς ἀλήθειας, λοιπόν. Ἤ ἐπεκτείνουμε τώρα τά χωρικά μας ὕδατα στά 12 μίλια ἐντός τῆς ἀποκλειστικῆς οἰκονομικῆς ζώνης μέ τήν Αἴγυπτο, ὅπου ἔχουμε ἐγκυρότατο τίτλο κυριαρχίας ἤ θά ὁδηγηθοῦμε στή διεθνῆ δικαιοσύνη πληγωμένοι, τσαλακωμένοι, σφαγμένοι καί μέ ἀσθενεῖς νομικές θέσεις. Ἡ εὐθύνη τῆς Κυβέρνησης εἶναι ἱστορική. Εἶμαι βέβαιος ὅτι ὁ Πρωθυπουργός τό καταλαβαίνει. Θά χαρῶ πολύ νά μᾶς/μέ διαψεύσει καί νά προχωρήσει στή συνεννόηση γιά τά χωρικά ὕδατα καί τήν ὁριοθέτηση μέ τήν Αἴγυπτο, σκίζοντας, ἔτσι, στήν πράξη τή Διακήρυξη τῶν Ἀθηνῶν καί τίς ἀνόητες δεσμεύσεις πού ἀναλάβαμε μέ αὐτήν. Ἄν τό κάνει, εἴμαστε ἐντάξει καί θά τοῦ τό ἀναγνωρίσουμε δημοσίως. Ἄν δέν τό κάνει, θά κάνουμε δεύτερες σκέψεις. Γιά τό Καστελλόριζο. Δυστυχῶς.