Για το καλό μας...Σε ποιο όμως Αυτοδιοικητικό περιβάλλον;

Γράφει ο Ηλίας Παναγιωτακάκος

«…Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατική κοινωνία χωρίς δημοκρατική παιδεία. Η παιδεία αρχίζει με τη γέννηση του ανθρώπου και τελειώνει με τον θάνατό του. Συντελείται παντού και πάντα. Οι τοίχοι της πόλης, τα βιβλία, τα θεάματα, ακόμη και τα γεγονότα, εκπαιδεύουν τους πολίτες».

| Η άνοδος της ασημαντότητας |

Κορνήλιος Καστοριάδης |

Δόθηκε ο προβλεπόμενος όρκος με τις νέες εκλεγμένες αυτοδιοικήσεις να βρίσκονται στο σημείο εκκίνησης για την νέα πενταετία. Εκ προοιμίου δεν πρέπει να υπάρξει αμφισβήτηση για τις καλές προθέσεις τόσο των κατά τόπους συμπολιτεύσεων όσο και των αντιπολιτεύσεων. Είναι βέβαιο ότι η πρωτοβουλία των κινήσεων και των αποφάσεων ανήκει αποκλειστικά στην πλειοψηφία για να υλοποιήσει τα υπεσχημένα προγράμματά της. Γνωρίζουν πολύ καλά όλοι ότι οι μετεκλογικές ομιλίες μετά την ορκωμοσία, πέρα από τα τετριμμένα πλέον κλισέ «η πόρτα μου ορθάνοικτη για εσάς» , «θέλουμε προτάσεις και όχι στείρα αντιπολίτευση», «αντίπαλος μας τα προβλήματα» είναι θεμιτές, όμως ο χρόνος θα αποδείξει τις πραγματικές προθέσεις της πλειοψηφίας. Ως εδώ καλά.

Είναι όμως βέβαιο πέρα από τα ζητήματα της ικανότητας και της διαχειριστικής επάρκειας των αιρετών στην επίλυση των προβλημάτων το κεντρικό πρόβλημα είναι σε ποιο πλαίσιο και πολιτικό περιβάλλον κινείται σήμερα η Αυτοδιοίκηση των δύο βαθμών. Πέραν του ότι επανέρχεται το σύμφωνο σταθερότητας και δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ε.Ε, οι τελευταίες αποκαλούμενες «μεταρρυθμίσεις», αντί να συγκλίνουν προς τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας (ΕΧΤΑ) ως την πρώτη διεθνή συνθήκη που κατοχυρώνει την αμφίδρομη σχέση της αυτοδιοίκησης με τη δημοκρατία, τις πολιτικές ελευθερίες και την τοπική ανάπτυξη, είναι πιο αποκλίνουσες με κεντρικό προσανατολισμό οι Δήμοι και οι Περιφέρειες να αποτελέσουν το μακρύ χέρι του Κράτους. Δηλαδή έμμεσα εδραιώνεται η μετάβαση από την αυτοδιοίκηση στη κρατική διοίκηση!!!

Είναι απίστευτη η μεθοδολογία των θεσμικών ρυθμίσεων για την αυτοδιοίκηση, ενσωματωμένων σε άσχετα νομοσχέδια με κορυφαία τις απ’ ευθείας αναθέσεις και στους πρόχειρους διαγωνισμούς. που πλέον υλοποιούνται κατόπιν υποβολής προσφοράς, δηλαδή δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνον οι προσκληθέντες από τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές. Ενώ στο θεσμικό πεδίο αφαιρούνται ad hoc αρμοδιότητες, όπως συνέβη με την εταιρεία «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.», όπου μετά τις εκλογές μεταβιβάστηκε από τον Δήμο Αθηναίων στην αρμοδιότητα της Κυβέρνησης , λόγω εκλογής του νέου μη αρεστού Δημάρχου!!!

Συνεπώς δεν αρκούν οι καλές προθέσεις και τα λογύδρια όταν το πλαίσιο λειτουργίας είναι περιορισμένο και οι χρηματοδοτήσεις λιγοστεύουν, ενώ οι αρμοδιότητες αυξάνουν με την σύμπτυξη των διοικητικών οργάνων (Ν.Π.Δ.Δ, Κοινωφελείς Επιχειρήσεις κλπ). Το κεντρικό Κράτος εν πολλοίς καθορίζει τις προτεραιότητες εξ ονόματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης -ερήμην όμως ουσιαστικά αυτής- αντί να εξασφαλίζει ως οφείλει τις χρηματοδοτήσεις και το αναγκαίο και ικανό στελεχιακό προσωπικό, προκειμένου η Τοπική Αυτοδιοίκηση να μπορεί να αναλάβει την πλήρη ευθύνη του κύκλου διαχείρισης και της υλοποίησης των δεσμεύσεων, βάση της οποίας κέρδισαν την εμπιστοσύνη των πολιτών και σ’ αυτούς θα λογοδοτήσει ως δημοτική αρχή.Στην τριγωνική σχέση Κράτους , Αυτοδιοίκησης και ο Πολίτης/ψηφοφόρος πέρα από την ευθύνη της επιλογής των σωστών ανθρώπων για τους σωστούς λόγους, πρέπει να εκπαιδευτεί ώστε να συναισθανθεί το μερίδιο της συλλογικότητα και συνεπώς της ευθύνης που του αναλογεί.

Να συμβάλει με τις δικές του δυνάμεις διευκολύνοντας το έργο για παράδειγμα της πολιτικής προστασίας, της καθαριότητας και άλλων δράσεων στα πλαίσια του Εθελοντισμού. Γενικά να είναι ενεργός και συμμετέχει, αναλογιζόμενος ότι η προσωπική ευθύνη έχει άμεσο αντίκτυπο στη συλλογική επιτυχία. Σε μια δύσκολη και κρίσιμη περίοδο των διαδοχικών κρίσεων δεν είναι δυνατόν τα συσσωρευμένα προβλήματα να λυθούν με τα παλιά εργαλεία του παλαιοκομματισμού. Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία θα πρέπει να είναι η πρώτιστη πολιτική/μαθησιακή λειτουργία των θεσμών και της Κοινωνίας των Πολιτών. Είναι ώρα της ουσιαστικής μετάβασης από την κοινωνία των κολλητών και των πωλητών του εμπορίου ελπίδων, στην ενεργή κοινωνία των πολιτών με συμμετοχική δημοκρατία, διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία.

Συμπερασματικά απαιτούνται πολιτικές που θα εμπνέουν και θα έχουν προσανατολισμό εμπιστοσύνης ότι Κράτος, Πολίτης και Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι όψεις του ίδιου νομίσματος. Απαιτείται λοιπόν αυτονομία, συντονισμός υποχρεώσεων, συνύπαρξη χωρίς αλληλοεπικαλύψεις. Όλοι έχουν την υποχρέωση να συνεισφέρουν ο ένας στην επιτυχία του άλλου, γιατί στη Δημοκρατία είναι βέβαιο ότι η συναίσθηση της ευθύνης είναι εκείνη που καθορίζει την ισχύ των θεσμών που τη συναπαρτίζουν.Γι’ αυτό είναι σημαντικοί ,αλλά διακριτοί οι ρόλοι της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης , με την κοινωνία παρούσα και ελέγχουσα, για το καλό μας!!!

«…Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι μια δημοκρατία τέλεια, ολοκληρωμένη κ.λπ. μας πέφτει από τον ουρανό, είναι σίγουρο ότι δεν θα μπορέσει να επιζήσει περισσότερο από μερικά χρόνια, αν δεν δημιουργήσει τα άτομα που της αντιστοιχούν και που είναι, πρώτα και πάνω απ’ όλα, ικανά να την κάνουν να λειτουργήσει και να την αναπαραγάγουν…»

| Η άνοδος της ασημαντότητας |

Κορνήλιος Καστοριάδης |