Γράφει ο Παναγιώτης Κουμουνδούρος Εκπαιδευτικός μέλος της ΝΕ Λακωνίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Το ερώτημα που υπάρχει αυτή τη στιγμή σχεδόν σε κάθε Έλληνα και σε κάθε Ελληνίδα, είναι πού πάει το πράγμα. Υπάρχει, όπως αρέσκεται ο υπουργός της Οικονομίας να λέει, πάτος στο βαρέλι. Αυτό που δεν είναι δεδομένο εκ των προτέρων είναι πού μας οδηγεί τελικά η κυβέρνηση Παπανδρέου με την επιμονή της σε αυτή την καταστροφική πολιτική, ή για πού το πάει η Γερμανία και η ελίτ της Ευρώπης, ποιες εναλλακτικές επιλογές έχουμε, τι πρέπει να κάνουμε για να ξαναδώσουμε ελπίδα σωτηρίας και ανασυγκρότησης της χώρας; Να λοιπόν ορισμένες απαντήσεις σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα.

Είναι πλέον φανερό ότι βρισκόμαστε σε μία νέα ιστορική φάση, σε μία ιστορική τομή σε παγκόσμια κλίμακα. Η οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008 αλλάζει τις παγκόσμιες ισορροπίες, επανακαθορίζει τον ρόλο των παγκόσμιων δυνάμεων. Η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής δεν μπορεί πλέον να παίζει τον ρόλο της μαύρης τρύπας κεφαλαίων σε παγκόσμιο επίπεδο και η ηγεμονία της έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα, νέες δυνάμεις αναδεικνύονται στην παγκόσμια σκακιέρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με ηγεσίες πολύ κατώτερες των περιστάσεων και δέσμιες των πιο ακραίων νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων και πολιτικών, όχι μόνο αδυνατεί να παίξει ρόλο μιας δύναμης σταθερότητας, αλλά βυθίζει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες στην κρίση, με αλλεπάλληλα προγράμματα λιτότητας.

Η κεντρική επιλογή των ακριβών δανείων που διασώζουν χρεοκοπημένους τραπεζίτες και τα προγράμματα λιτότητας που διαλύουν τις κοινωνίες απειλούν πλέον όχι μόνο να εξαφανίσουν την κοινωνική συνοχή, αλλά και την ίδια την Ευρωζώνη. Κανείς πλέον δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η κρίση μπορεί να αντιμετωπισθεί με την υφιστάμενη αρχιτεκτονική του ευρώ και ιδίως με λογικές κατευνασμού των αγορών μέσα από μνημόνια σκληρής λιτότητας.
Οι επιλογές λιτότητας μπορεί σε πρώτη φάση να πέτυχαν σε διεθνές επίπεδο ορισμένους από τους στόχους του κεφαλαίου, όπως για παράδειγμα την κρατικοποίηση των ζημιών των τραπεζών ή την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, τη μείωση των μισθών που θα οδηγήσει σε μια πρόσκαιρη ανάκαμψη της κερδοφορίας μερίδας κεφαλαίου. Ταυτόχρονα, όμως, δημιούργησαν ανεργία και ανεξέλεγκτη ύφεση, που σε συνδυασμό με την επιδεινούμενη κρίση δημόσιου χρέους προκαλούν πλέον μία δευτερογενή κρίση του τραπεζικού τομέα, των τραπεζών δηλαδή, που αποτελούν πλέον τις μαύρες τρύπες της παγκόσμιας οικονομίας.

"Πειραματόζωο η Ελλάδα"
Ο φαύλος κύκλος δεν σταματά και δεν πρόκειται να υπάρξει πάτος στο βαρέλι όσο η εφαρμοζόμενη πολιτική δεν αντιμετωπίζει τις θεμελιώδεις αιτίες της κρίσης: Την υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και πλούτου, τις μεγάλες κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες, την υπερμεγέθυνση των άυλων χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, έναντι του παραγόμενου πλούτου, και φυσικά την ολοένα και εντεινόμενη άδικη και άνιση διανομή του πλούτου. Η κρίση αυτή, δεν είναι ούτε πρόσκαιρη ούτε εφήμερη. Είναι κρίση συστημική, είναι κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού, σηματοδοτεί το τέλος μίας ολόκληρης εποχής, σηματοδοτεί το τέλος της εποχής της νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας.

Η χώρα μας βέβαια βρέθηκε και βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα αυτής της κρίσης όχι κατά τύχη, αλλά εξαιτίας των διαχρονικών ανισοτήτων και στρεβλώσεων του παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου. Και, φυσικά, εξαιτίας των αδιανόητα καταστροφικών και απαράδεκτων χειρισμών της κυβέρνησης Παπανδρέου, που άνοιξε εν κρυπτώ από τον ελληνικό λαό την πόρτα της Ευρώπης στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και στα καταστροφικά του προγράμματα, βάζοντας έτσι τον ελληνικό λαό στη θέση του πειραματόζωου, σε ένα παγκόσμιο πείραμα εφαρμογής προγραμμάτων σοκ, το αποτέλεσμα του οποίου θα κρίνει και την εξάπλωση αυτού του μοντέλου σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Αυτή όμως η κακή συγκυρία για τη χώρα μας την καθιστά ταυτόχρονα και οδηγό των εξελίξεων, υπό την έννοια ότι, αν το πειραματόζωο αντιδράσει, αν το πείραμα δεν πετύχει, αν οι κοινωνικές αντιδράσεις ακυρώσουν αυτό το πείραμα, θα δημιουργηθούν σημαντικές προϋποθέσεις για να ανατραπεί αυτή η πολιτική όχι μόνον στην Ελλάδα, αλλά σε ευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όχι μόνο δεν βρισκόμαστε κοντά στον πάτο του βαρελιού ή κοντά στην έξοδο της κρίσης, όχι μόνο δεν βρισκόμαστε στο τέλος της κρίσης, αλλά βρισκόμαστε στο τέλος της αρχής της κρίσης, με την έννοια ότι οι μέχρι στιγμής δοκιμασμένες λύσεις φτάνουν στα εσωτερικά τους αδιέξοδα. Πρόκειται για εξελίξεις τις οποίες τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και η Ευρωπαϊκή Αριστερά, αλλά και άλλες δυνάμεις είχαμε προβλέψει πολύ καιρό πριν το ξέσπασμα της κρίσης και δυστυχώς δικαιωθήκαμε.

Δικαιωθήκαμε όταν λέγαμε ότι το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό, τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση μίλαγε για λαμόγια, για κοπρίτες και διεφθαρμένους Έλληνες. Δικαιωθήκαμε όταν προτείναμε ευρωπαϊκή ρύθμιση του χρέους με διαγραφή μεγάλου μέρους του, τη στιγμή που η κυβέρνηση έλεγε ότι αναδιάρθρωση σημαίνει χρεωκοπία και μόνο η βάρβαρη λιτότητα θα μας ξαναβγάλει στις αγορές. Δικαιωθήκαμε όταν από το 2008, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει πρόταση που έλεγε ότι, αν κάποιοι μέτοχοι τραπεζών ιδιοκτήτες δεν μπορούν να επανακεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζές τους, τότε αυτές να περνάνε υπό δημόσιο έλεγχο. Δικαιωθήκαμε όταν λέγαμε ότι όσο πιο πολλά είναι τα εισπρακτικά μέτρα, τόσο χειρότερα θα πηγαίνει η οικονομία και η κοινωνία. Όταν λέγαμε ότι νομισματική ένωση χωρίς δανειστή τελευταίας καταφυγής δεν μπορεί να υπάρξει και ζητάγαμε την αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Όταν προτείναμε σειρά μέτρων για να αποφύγουμε τη λιτότητα, όπως απευθείας δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έκδοση ευρωομολόγου ή φορολόγηση των μεγάλων περιουσιών και των εισοδημάτων του κεφαλαίου.

Λύσεις υπάρχουν. Ο κόσμος και οι κοινωνίες δεν βρίσκονται μπροστά σε ένα απόλυτο αδιέξοδο, σε απόλυτο αδιέξοδο βρίσκεται το μοντέλο του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού. Λύσεις υπάρχουν, αλλά αυτές οι λύσεις δεν βρίσκονται στο σημερινό πλαίσιο, βρίσκονται στα αριστερά του αξιακού και ιδεολογικού φάσματος. Λύσεις υπάρχουν, αλλά προϋποθέτουν τη ριζική ανατροπή του σημερινού παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου. Αυτό το μοντέλο έχει φάει τα ψωμιά του, τώρα πια μόνο καταστροφή και βαρβαρότητα έχει να προσφέρει στους λαούς, γι' αυτό άλλωστε και το βλέπουμε να καταρρέει.

"Αγώνας για την υπέρβαση του καταρρέοντος μοντέλου"
Καλούμε σήμερα όλους να αγωνιστούμε σε έναν ανένδοτο αγώνα, ενάντια στο Μνημόνιο για την υπέρβαση της κρίσης, ταυτόχρονα καλούμε σε έναν αγώνα για τη συνολική υπέρβαση του καταρρέοντος μοντέλου ανάπτυξης, του πελατειακού και αντιπαραγωγικού κράτους, των παραγωγικών προτύπων στην οικονομία και στην κοινωνία.
Αγωνιζόμαστε για τα αλλάξουμε όλα και όχι για να επιστρέψουμε στα χρεωκοπημένα πρότυπα του παρελθόντος. Για να τα αλλάξουμε όλα στη χώρα μας και για να πετύχουμε μία σημαντική μεγάλη νίκη στην πρώτη γραμμή του μετώπου που έλαχε να είναι η χώρα μας για λογαριασμό όχι μόνον των Ελλήνων, αλλά και όλων των λαών της Ευρώπης.

Στη χώρα μας σήμερα βρίσκεται η πρώτη γραμμή του μετώπου ενός πανευρωπαϊκού και ίσως παγκόσμιου οικονομικού πολέμου, που από τη μία μεριά έχει τους λαούς και τους εργαζόμενους και από την άλλη μεριά έχει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο και τους τραπεζίτες.

Σ' αυτό τον πόλεμο η κυβέρνηση του κ. Παπανδρέου επέλεξε να είναι η γραμμή του πυρός για λογαριασμό των δυνάμεων του κεφαλαίου. Είναι πρόθυμη να εφαρμόσει ό,τι της ζητήσουν τα διεθνή και ευρωπαϊκά νεοφιλελεύθερα κέντρα. Γι' αυτό και αυτή η κυβέρνηση πρέπει το συντομότερο δυνατόν να ανατραπεί. Δεν πρέπει απλά να φύγει, ή να επιλέξει μία ευνοϊκή γι' αυτήν ημερομηνία εκλογών. Πρέπει να ανατραπεί υπό το βάρος των κοινωνικών αντιδράσεων, να ανατραπεί υπό το βάρος της αφόρητης πίεσης του λαϊκού ξεσηκωμού, που θα αποτελέσει το έναυσμα και για τον ξεσηκωμό των υπόλοιπων λαών της Ευρώπης.

Η κυβέρνηση που εθελόδουλα παρέδωσε τα κλειδιά στην τρόικα και υποθήκευσε το μέλλον των επόμενων γενεών πρέπει να λογοδοτήσει ενώπιον του ελληνικού λαού. Του ελληνικού λαού που έχει το αναφαίρετο δικαίωμα να επιλέξει ο ίδιος το μέλλον του, να επιλέξει ανάμεσα στις δυνάμεις των δύο παραδοσιακών κομμάτων του κράτους και των παραφυάδων τους, που του ετοιμάζουν μία κόλαση δίχως τέλος, ή στις δυνάμεις που επιδιώκουν την ανατροπή αυτής της πορείας, την ανατροπή του Μνημονίου.

Η πλειοψηφία του λαού μας έχει πλέον συνειδητοποιήσει ότι δεν έχουμε άλλο δρόμο διεξόδου, πέραν του να απαλλαγούμε απ’ αυτή τη δυσβάστακτη θηλιά των Μνημονίων. Η πρόταση μας είναι βασισμένη στην ανάγκη να στραφούμε σε μία εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. Βασική στρατηγική η συγκρότηση ενός νέου συνασπισμού εξουσίας. Ένας συνασπισμός πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που θα εκφράζει κοινωνικές ανάγκες και θα εκπροσωπεί τις κοινωνικές δυνάμεις, τα στρώματα εκείνα που σήμερα συμπιέζονται, που θα συμπυκνώνει το σύνολο χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσεις των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων του τόπου που μάχονται τη λαίλαπα του Μνημονίου και που θα εκφράζει την πλειοψηφία του λαού μας, που έχει ήδη μιλήσει.
Ο λαός μίλησε και είπε ότι δεν θέλει την κυβέρνηση, δεν θέλει το Μνημόνιο, θέλει δημοκρατία.

Συντελείται αυτή τη στιγμή μια μεγάλη αλλαγή συσχετισμών τα δύο κόμματα του κράτους που γνωρίσαμε και που το έφτιαξαν όπως ήθελαν αυτά, τα πρώην μεγάλα κόμματα εξουσίας είναι ήδη στο μισό της εκλογικής τους δύναμης. Οι πολιτικές δυνάμεις που αντιμάχονται το Μνημόνιο έχουμε χρέος να κάνουμε τα πάντα, ώστε η εκφρασμένη βούληση του λαού να τελεσφορήσει. Έχουμε ευθύνη ιστορική όχι να ενδιαφερθούμε για την επιβίωσή μας, για το μαγαζάκι μας, αλλά να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις μιας νέας πλειοψηφίας που θα προωθήσει μια εναλλακτική λύση.

Οι πέντε βασικοί άξονες της εναλλακτικής λύσης του ΣΥΡΙΖΑ
1) Πρώτον, άρνηση εφαρμογής των Μνημονίων και του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος και των σκληρών αυτών μέτρων και η αντικατάστασή τους από ένα πρόγραμμα ριζικής αναδιανομής του πλούτου.
Να φτάσουμε βεβαίως σε πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά φορολογώντας τους πλούσιους και όχι ξεζουμίζοντας τους μη έχοντες. Να αντιστρέψουμε αυτή την άδικη σχέση έμμεσων - άμεσων φόρων που έχει φτάσει στο 60 προς 40 σήμερα. Να μειώσουμε τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας για τα είδη πρώτης ανάγκης μαζικής κατανάλωσης και εστίασης.

Να αυξήσουμε τη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων και του μεγάλου πλούτου και κυρίως να καταργήσουμε επιτέλους τις σκανδαλώδεις φοροαπαλλαγές τους. Να προχωρήσουμε σε γενναία φορολόγηση όλων των χρηματιστικών συναλλαγών.

Να φορολογήσουμε την εκκλησιαστική περιουσία. Να προχωρήσουμε στη δημιουργία πλήρους περιουσιολόγιου για όλους τους Έλληνες όπου θα καταγράφεται υποχρεωτικά όλη η κινητή και ακίνητη περιουσία τόσο εντός της Ελλάδας όσο και στο εξωτερικό, ώστε όλοι να συμβάλουμε ανάλογα με τις πραγματικές μας οικονομικές δυνατότητες.
Το νέο οριζόντιο χαράτσι στα ακίνητα είναι απαράδεκτο και πρέπει άμεσα να ανακληθεί. Να πληρώσουν αυτοί που έχουν, αυτοί που με βάση δημοσιεύματα έχουν πάνω από 600 δισ. καταθέσεις στην Ελβετία, όχι οι μικροϊδιοκτήτες.

2) Δεύτερος άξονας, να προχωρήσουμε άμεσα σε επαναδιαπραγμάτευση του χρέους σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο αξιοποιώντας όλα τα όπλα που μπορούμε να έχουμε στη φαρέτρα μας για την επιλεκτική διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους και την εξασφάλιση ευνοϊκών όρων αποπληρωμής του υπόλοιπου ανάλογα και με τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

3) Τρίτος άξονας, να κοινωνικοποιήσουμε άμεσα τον χρηματοπιστωτικό τομέα, το τραπεζικό σύστημα. Ήδη έχουμε δώσει πάρα πολλά, 108 δισ. σε ρευστό και εγγυήσεις στις τράπεζες και έχουν το θράσος να μας λένε ότι δεν κλείνουν τις κάνουλες, αλλά δεν υπάρχει νερό.
Όσοι ιδιώτες μέτοχοι δεν δύνανται να ανακεφαλαιοποιήσουν τις τράπεζές τους να παραδίδουν τα κλειδιά στο Δημόσιο. Και ταυτόχρονα να δημιουργήσουμε δημόσιες τράπεζες ειδικού σκοπού για τη στήριξη της ανάπτυξης, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της αγροτοκτηνοτροφικής οικονομίας.

4) Τέταρτος άξονας, ανάπτυξη. Να σχεδιάσουμε την ανάπτυξη, αλλά όχι με επίκεντρο τα κέρδη των ισχυρών, αλλά με επίκεντρο τις κοινωνικές ανάγκες. Να χρηματοδοτήσουμε στοχευμένα παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας που χρίζουν ανασυγκρότησης και περικλείουν αξιόλογες αναπτυξιακές δυνατότητες. Να αποκτήσουμε εθνική στρατηγική για την ανάπτυξη της αγροτικής και κτηνοτροφικής οικονομίας, με στόχο η χώρα μας να έχει σε ένα βάθος χρόνο μεσομακροπρόθεσμα διατροφική επάρκεια, αλλά και να αναπτύξουμε τις εξαγωγές μας.

Να κοινωνικοποιήσουμε και να αξιοποιήσουμε τους σημαντικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους της χώρας μας ενισχύοντας και τις αντίστοιχες βιομηχανίες. Να ενισχύσουμε την ανάπτυξη εφαρμογών στις νέες τεχνολογίες και ιδιαίτερα σε τομείς όπως είναι η νανοτεχνολογία, αξιοποιώντας τις σημαντικές ερευνητικές δυνατότητες των ελληνικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που λοιδορεί η κυβέρνηση Παπανδρέου.

Να αξιοποιήσουμε τη γεωγραφική θέση της χώρας, όχι για να εκχωρήσουμε τα κέρδη από την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, να τα εκχωρήσουμε αυτά στην εγχώρια διαπλοκή και στην ξένη τοκογλυφία, αλλά να τα αξιοποιήσουμε προς όφελος της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνικής ανταποδοτικότητας.

5) Και τέλος, πέμπτον, να προχωρήσουμε άμεσα σε μία ασπίδα αλληλεγγύης και κοινωνικής προστασίας για όσες και όσους πλήττονται περισσότερο απ’ αυτή την κρίση. Να θεσπίσουμε ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, καθώς και εγγυημένη πρόσβαση σε δημόσια αγαθά και βασικές υπηρεσίες.

Να καταπολεμήσουμε την ανεργία με στοχευμένους πόρους για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κάλυψη των κατεπειγουσών αναγκών του δημόσιου τομέα: βρεφονηπιακοί σταθμοί, σχολεία, νοσοκομεία, αξιοποιώντας βέβαια και τους πόρους του ΕΣΠΑ που οι ανίκανες κυβερνήσεις δεν έχουν αξιοποιήσει.

Να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων, αυτός πρέπει να είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους. Αυτό θα πει χρεωκοπία. Όχι αν κλείσουν κάποιες τράπεζες, αλλά αν δεν έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία να δώσουν συντάξεις.

Πώς; Καταργώντας τους αντιασφαλιστικούς νόμους και αξιοποιώντας, όχι εκποιώντας, τις κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις, οι οποίες πρέπει να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο, μεταφέροντας τις μετοχές τους για τη στήριξη των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων.

Να εξασφαλίσουμε, τέλος, ότι κανένας άνεργος δεν θα είναι χωρίς αξιοπρεπές επίδομα ανεργίας και χωρίς δωρεάν ιατροφαρμακευτική κάλυψη. Στους επιδοτούμενους ανέργους πρέπει να συμπεριλαμβάνονται και οι αυτοαπασχολούμενοι με μπλοκάκι, που χάνουν τη δουλειά τους, καθώς και οι μικροεπιχειρηματίες που κλείνουν τα μαγαζιά τους -έχουμε πάνω από 120.000 λουκέτα- οι οποίοι δεν καταγράφονται στους ανέργους, δεν παίρνουν επίδομα ανεργίας.

Σε όλα τα παραπάνω, μπορούμε και οφείλουμε να βρούμε κοινό βηματισμό όλες οι δυνάμεις που εννοούμε ότι είμαστε ενάντια στο Μνημόνιο και υπέρ της κοινωνίας. Να δημιουργήσουμε ένα νέο συνασπισμό εξουσίας, που θα κάνει τη βούληση του λαού ενάντια στο Μνημόνιο πραγματικότητα.