ΚΟΣΜΟΣ. O Κόζιμο ο Πρεσβύτερος από τον Οίκο των Μεδίκων, ήταν τραπεζίτης. Λόγω της μεγάλης του περιουσίας είχε τη δύναμη να γίνει στην πραγματικότητα κυβερνήτης της Φλωρεντίας, ο πρώτος από τους Μεδίκους που είχε τη θέση αυτή. Στην πόλη, που τυπικά ήταν Δημοκρατία, ήταν πρώτος μεταξύ ίσων και μετά το θάνατό του πατήρ της πατρίδος. Έζησε στην αρχή της Αναγέννησης και ήταν προστάτης της Τέχνης και του Ανθρωπισμού.

Γεννήθηκε το 1389 στη Φλωρεντία και ήταν γιος του Τζοβάνι ντι Μπίτσι, τραπεζίτη και της Πικάρντα Μπουέρι. Είχε έναν δίδυμο αδελφό, τον Δαμιανό, που απεβίωσε σύντομα. Οι δύο τους ονομάστηκαν έτσι προς τιμή των Αγ. Αναργύρων. Έξι έτη μικρότερος ήταν ο αδελφός του Λαυρέντιος των Μεδίκων ο Πρεσβύτερος, που επίσης συμμετείχε στην Τράπεζα της οικογένειας.

Ο πατέρας του ξεκίνησε από δανειστής χρημάτων, προσχώρησε στην Τράπεζα τού συγγενούς του Βιέρι ντι Κάμπιο και το 1397 άνοιξε δική του στη Ρώμη, την Τράπεζα των Μεδίκων. Επέστρεψε στη Φλωρεντία και μέσα σε 20 έτη είχε ανοίξει υποκαταστήματα στη Γενεύη, στη Βενετία και προσωρινά στη Νάπολη. Τα περισσότερα κέρδη προέρχοντο από το υποκατάστημα της Ρώμης, όπου ήταν διαχειριστής των οικονομικών του πάπα με αντάλλαγμα μία προμήθεια.

Ακολούθησαν υποκαταστήματα στο Λονδίνο, την Πίσα, την Αβινιόν, το Μπουρζ, το Μιλάνο και τη Λυβέκη. Οι επίσκοποι μπορούσαν να δώσουν στο πλησιέστερο υποκατάστημα τις αμοιβές και να λάβουν τις άδειες από τον διαχειριστή. Ο πάπας μπορούσε να παραγγείλει μπαχαρικά, υφάσματα, κ.ά. πολύτιμα είδη και να τα έχει μέσω του χονδρικού εμπορίου της Τράπεζας. Μέσα σε 15 έτη είχε κέρδος 290.000 φλωρίνια.

Ο Κόζιμο το 1410 δάνεισε στον Μπαλτασάρε Κόσα χρήματα για να αγοράσει το αξίωμα του καρδιναλίου· έγινε ο αντίπαπας Ιωάννης ΚΓ΄ και για να τον ξεπληρώσει τον έκανε διαχειριστή των οικονομικών της Αυλής (Curia). Αυτό του έδωσε τεράστια δύναμη: καθυστερημένους οφειλέτες μπορούσε να τους απειλεί με αφορισμό. Το 1415 τον συνόδευσε στη Σύνοδο της Κωνσταντίας, που καθαίρεσε τον Ιωάννη ΙΓ΄, έτσι ο Κόζιμο έχασε το (σχεδόν) μονοπώλιο που είχε στην Αυλή.

Το ίδιο έτος ονομάστηκε Εκπρόσωπος της Δημοκρατίας από τη Φλωρεντία. Τώρα έπρεπε να ανταγωνιστεί τις άλλες τράπεζες, αλλά όταν η Τράπεζα των Σπίνι πτώχευσε, εξασφάλισε πάλι την προτεραιότητα. Ο Ιωάννης ΚΓ΄ διέφυγε στη Γερμανία, όπου τον φυλάκισε ο Σιγισμούνδος της Γερμανίας. Ο Κόζιμο πλήρωσε λύτρα για την ελευθέρωσή του.

Ο πατέρας του, ο Τζοβάνι ντι Μπίτσι, αποσύρθηκε από την επιχείρηση το 1420, αφήνοντας τούς δύο γιους του. Τα 2/3 των εσόδων της Τράπεζας προερχόταν από τη Ρώμη και το 1/10 από τη Φλωρεντία· η Βενετία τους απέφερε περισσότερα από την πόλη τους. Ο Κόζιμο με τον αδελφό του είχαν τα 2/3 της Τράπεζας και το υπόλοιπο ένας συνεταίρος. Εκτός από την Τράπεζα είχαν και εκτάσεις γύρω από την πόλη, όπως το Μουτζέλο, την περιοχή καταγωγής της οικογένειας. Ο πατέρας τους απεβίωσε το 1429 αφήνοντάς τους 180.000 φλωρίνια.

Ο Κόζιμο είναι σημαντικός ως προστάτης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Αφού με την ευφυέστατη επιχειρηματική λογική του αύξησε την οικογενειακή περιουσία, τη δαπάνησε γενναιόδωρα για τον εξωραϊσμό της Φλωρεντίας. Κατά τον Σαλβιάτι ο ίδιος είχε πει ότι «για 50 έτη κέρδιζα χρήματα και τα ξόδευα για τη δόξα του Θεού και τη δική μου ανάμνηση. Δαπανούσα για τη Φλωρεντία με μεγαλύτερη ευχαρίστηση από ότι τα αποκτούσα με την επιχείρησή μου.» Με την προστασία του στους καλλιτέχνες διακήρυξε την ευθύνη του πολίτη, που έχει πλουτίσει, προς την πόλη του.

Μίσθωσε τον νέο τότε Μικελότσο Μικελότσι για να του κτίσει το παλάτσο Μέντιτσι, ένα αυστηρό και μεγαλόπρεπο, πρωτότυπο κτήριο. Περιλαμβάνει παρεκκλήσιο, που ο Μπενότσο Γκοτσόλι ζωγράφισε την προσκύνηση των μάγων το 1461. Οι τρείς μάγοι, με μορφές των Μεδίκων, παρελαύνουν μέσα σε ένα Τοσκανικό τοπίο. Ο Κόζιμο ήταν προστάτης και έμπιστος του φρα Αντζέλικο, του φρα Φιλίππο Λίππι. Στον Ντονατέλο παρήγγειλε τον διάσημο "Δαβίδ" και την "Ιουδήθ που αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη", αγάλματα που βρίσκονται στη Στοά των Λογχοφόρων (Loggia dei Lanzi).

Υπό την αιγίδα του κτίστηκε ο τρούλος της Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε και έτσι ολοκληρώθηκε ο ναός. Αρχιτέκτονας ήταν ο εκκεντρικός και πτωχευμένος Μπρουνελέσκι. Η κατασκευή του τρούλου είναι το μεγαλύτερο από τα έργα με τα οποία εμπλουτίστηκε η πόλη.

Απεβίωσε την 1 Αυγούστου 1464 στη βίλα του στο Κορέτζι και τάφηκε στο ναό του Σαν Λορέντσο. Το Συμβούλιο (Signoria) του απένειμε μεταθανάτια τον τίτλο του Κικέρωνα «πατήρ της πατρίδος», που σκαλίστηκε στον τάφο του. Τον διαδέχθηκε ο πρωτότοκος γιος του Πέτρος.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις