ΛΑΚΩΝΙΑ. Το μεγαλύτερο καρναβάλι της Λακωνίας και ένα από τα παλαιότερα της Πελοποννήσου, το Καρναβάλι των Κροκεών προσελκύει κάθε χρόνο μικρούς και μεγάλους που συμμετέχουν στις αποκριάτικες εκδηλώσεις και στην παρέλαση του βασιλιά Καρνάβαλου, με χορό, τραγούδια, κεράσματα και κρασί. Φέτος το καρναβάλι επιστρέφει ύστερα από δύο χρόνια απουσία λόγω της πανδημίας, πιο πλούσιο και ξέφρενο από ποτέ!

Η ιστορική πορεία του Καρναβαλιού των Κροκεών χρονολογείται από το 1950-60 μέχρι σήμερα. Η Κροκεάτικη Αποκριά μπορεί να διέθετε πολλά κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα με ανάλογες εκδηλώσεις σε άλλες πόλεις της χώρας, όμως με τη σημερινή Αποκριά θα έλεγε κανείς ότι υπάρχει μια φαινομενική συγγένεια.

Στην παλιά Αποκριά, όπως περιγράφεται στο λεύκωμα που δημιούργησε το 2000 ο Σύλλογος Γυναικών Κροκεών, ο λαός είχε συμμετοχική παρουσία. Ο κόσμος ήταν πρωταγωνιστής και δημιουργός, χωρίς να περιορίζεται στον ρόλο του θεατή.

Πώς ξεκίνησε το καρναβάλι των Κροκεών;

Μιλώντας με την Ελένη Μανάκου-Φαρλέκα, πρόεδρο του Συλλόγου Φίλων Καρνάβαλου Κροκεών, δόθηκε η ευκαιρία στο Notospress να κάνει ένα ταξίδι στη μνήμη και να φέρει στο φως άγνωστες αλλά και πιο γνώριμες πληροφορίες για τον σπουδαίο αυτό πολιτιστικό θεσμό που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ένα λαϊκό πολιτιστικό δρώμενο, για το οποίο μάλιστα έχει εκφράσει το ενδιαφέρον της η Περιφέρεια προκειμένου να δημιουργηθεί Μουσείο Καρναβαλιού.

«Το καρναβάλι των Κροκεών έχει πάνω από 100 χρόνια ζωής» μας λέει η κ. Μανάκου- Φαρλέκα. «Το καρναβάλι στην αρχή είχε μη οργανωμένη μορφή» και ο κόσμος φορώντας δέρματα ζώων, άναβε φωτιές σε κάθε γειτονιά γιορτάζοντας τις Απόκριες. Μέσα στη δεκαετία του ’60, οι Κροκεάτες ξεκίνησαν να φτιάχνουν άρματα, τα οποία έβγαιναν στους δρόμους των Κροκεών την Κυριακή της Αποκριάς. «Από την Τσικνοπέμπτη και κάθε μέρα μέχρι την Κυριακή της Αποκριάς, ο κόσμος έβγαινε στους δρόμους, φωτιές έκαιγαν σε κάθε γειτονιά, και ο κόσμος πήγαινε από σπίτι σε σπίτι και από γειτονιά σε γειτονιά, δημιουργώντας αυτοσχέδια γλέντια» λέει στο Notospress η πρόεδρος του Συλλόγου.

Το πολύτιμο φωτογραφικό υλικό απαθανατίζει το καρναβάλι από την δεκαετία του ΄50 και συλλέχθηκε από μέλη του Συλλόγου Γυναικών Κροκεών, χτυπώντας πόρτα-πόρτα τα σπίτια του οικισμού. Μέσα από τις μαρτυρίες και το φωτογραφικό υλικό του λευκώματος αναβιώνει ο θεσμός του καρναβαλιού από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του.

Η ιδιαιτερότητα του Καρναβαλιού στις Κροκεές

«Η ιδιαιτερότητα του Κροκεάτικου Καρναβαλιού είναι η ιστορικότητά του» μας τονίζει η πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Καρνάβαλου Κροκεών. Η οργανωμένη μορφή του καρναβαλιού αριθμεί 62 χρόνια. Πολλά καρναβάλια υπάρχουν σε όλη την Πελοπόννησο και την Ελλάδα, όμως αυτό που κάνει τόσο ξεχωριστή την εμπειρία του καρναβαλιού των Κροκεών, είναι η ιστορική του υπόσταση και οι ντόπιοι που υποστηρίζουν τον θεσμό με όσα μέσα διαθέτουν.

Η ομάδα κατασκευαστών των αρμάτων αποτελείται από ντόπιους, των οποίων οι παππούδες και οι γιαγιάδες ξεκίνησαν να φτιάχνουν από ξύλο και άλλα υλικά τις κατασκευές που χρησιμοποιούνταν για τον εορτασμό του καρναβαλιού. Όλες οι κατασκευές είναι χειροποίητες και αποτελούν συλλογική υπόθεση. Από τα Χριστούγεννα και μετά οι κατασκευαστές και όσοι βοηθούν γενικά στην προετοιμασία της διοργάνωσης συγκεντρώνονται στο εργοτάξιο της Δεξαμενής που έχει παραχωρηθεί από τον Δήμο. Εκεί, ο κόσμος εθελοντικά, μετά την καθημερινή τους εργασία, συγκεντρώνονται και καταπιάνονται με την κατασκευή αρμάτων χρησιμοποιώντας ξύλο, σίδηρο, φελιζόλ, και εφημερίδες.

Το καρναβάλι ως συλλογική δραστηριότητα

Οι προετοιμασίες δεν είναι υπόθεση μόνο των μεγαλύτερων ηλικιακά κατοίκων της περιοχής, αλλά όλοι μαζί, τρεις και τέσσερις γενιές, συμμετέχουν σε αυτές ενεργά σε όλη της διάρκειά τους, καθώς θεωρούν υποχρέωση τους να συμβάλλουν με οποιονδήποτε τρόπο στην διεκπεραίωση των εργασιών. Σπάνια βλέπουμε νεότερες γενιές να ενδιαφέρονται τόσο ενεργά για τους θεσμούς του τόπου τους. «Η κοινότητα έχει μνήμες, γι’ αυτό συμμετέχει ενεργά», σημειώνει η κ. Μανάκου - Φαρλέκα.

Με το πέρας των χρόνων, οι κοινωνίες αλλάζουν. Μικρές ή μεγάλες κοινωνίες διαμορφώνουν και διαμορφώνονται από τους πολίτες της. Δεν βλέπει κανείς συχνά τέτοιες συλλογικές δραστηριότητες που συμπεριλαμβάνουν τόσες διαφορετικές γενιές, να έχουν ένα κοινό όραμα, να δημιουργούν, και στο τέλος να προσφέρουν κάτι χειροπιαστό και άυλο ταυτόχρονα στο ευρύτερο κοινό.

Πώς χρηματοδοτείται το καρναβάλι;

Από το 2014 ο Σύλλογος Φίλων Καρναβαλιού Κροκεών φέρει την ευθύνη της διοργάνωσης του καρναβαλιού. Οι πόροι για τα υλικά κατασκευής των αρμάτων, για τις φιλοξενίες και οποιαδήποτε άλλη οικονομική βοήθεια, προέρχονται κατά ένα μέρος από τον Δήμο Ευρώτα, από τους ίδιους του Κροκεάτες, τους ομογενείς καθώς και Αθηναίους που θέλουν να υποστηρίξουν οικονομικά τον ιστορικό θεσμό. Επιπλέον, προσφέρεται λαχειοφόρος κλήρωση στηρίζοντας τους τοπικούς εμπόρους, που αποτελούν σημαντικό κομμάτι της τοπικής κοινότητας και του καρναβαλιού.

Καρναβάλι Κροκεών ή Σκάλας;

«Καρναβάλια μικρής εμβέλειας γίνονται παντού σε όλη την Πελοπόννησο, αλλά αυτά που ξεχωρίζουν είναι όσα διαθέτουν ιστορικότητα» δηλώνει η κ. Μανάκου-Φαρλέκα. Στην περιοχή της Σκάλας έχει δημιουργηθεί τοπικό καρναβάλι, όμως ακόμα και σε αυτό, έχουν αφήσει το στίγμα τους οι Κροκεάτες, καθώς τα άρματα τα είχαν δημιουργήσει οι ίδιοι τεχνίτες που κατασκευάζουν τα άρματα για το καρναβάλι των Κροκεών. Η παρουσία ενός δεύτερου καρναβαλιού στον ίδιο Δήμο, είχε δημιουργήσει αρκετά ερωτήματα τα οποία στο τέλος απαντήθηκαν από τον τότε Δήμαρχο Ευρώτα, τον κ. Γιάννη Γρυπιώτη, ο οποίος μαζί με το Δημοτικό Συμβούλιο της κοινότητας έλαβαν μια ιστορική απόφαση: να αναγνωριστεί ως νούμερο ένα καρναβάλι του Δήμου Ευρώτα το Καρναβάλι Κροκεών.

Τι να περιμένει κανείς από το φετινό Καρναβάλι Κροκεών;

Έπειτα από δύο χρόνια απουσίας λόγω της πανδημίας, το 62ο Καρναβάλι Κροκεών επιστρέφει πιο δυνατό από ποτέ στις 23 Φεβρουαρίου 2023. Οι ντόπιοι και οι επισκέπτες του Καρναβαλιού ανυπομονούν να δουν τον θεσμό να παίρνει ξανά σάρκα και οστά. Ήδη πραγματοποιούνται κρατήσεις από τα Τουριστικά Γραφεία για το τριήμερο των Αποκριών, δηλώνοντας συμμετοχή στο φετινό καρναβάλι. Άλλωστε, η συμμετοχή στο καρναβάλι δεν γίνεται αποκλειστικά από την τοπική κοινωνία αλλά από την ευρύτερη Πελοπόννησο και όλη την Ελλάδα.

Μάλιστα, όπως εκμυστηρεύτηκε στο Notospress η κ. Μανάκου - Φαρλέκα, είναι τέτοια η αγάπη των ντόπιων για τον συγκεκριμένο θεσμό που ακόμη κι αν τα προηγούμενα έτη είχαν ακυρωθεί οι εκδηλώσεις λόγω της πανδημίας, οι ντόπιοι τεχνίτες είχαν καθίσει και είχαν φτιάξει άρματα θέλοντας έτσι να τιμήσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά. Αξίζει λοιπόν να δώσει κανείς το παρών και να στηρίξει ένα τέτοιο λαϊκό δρώμενο, τόσο χρωματιστό που διώχνει έστω και για λίγο το διάχυτο γκρίζο που μας περιβάλλει.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορεί να λάβει κανείς μέρος στην παρέλαση ή για να μάθει γενικότερα πληροφορίες για το Καρναβάλι μπορεί να επισκεφθεί την σελίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Κροκεών ή την επίσημη ιστοσελίδα του Κροκεάτικου Καρναβαλιού.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις