Σαν σήμερα ξεκινά η αποχώρηση των τουρκοαιγυπτιακών στρατευμάτων από την Πελοπόννησο

ΕΛΛΑΔΑ. Στις 9 Αυγούστου 1828 υπογράφεται η Συνθήκη της Αλεξάνδρειας, από τους Κόδριγκτον και Μοχάμετ Άλι. Σύμφωνα μ’ αυτήν, ο Μοχάμετ Άλι υποσχόταν ότι θα ελευθέρωνε όσους Έλληνες είχαν μεταφερθεί από την Πελοπόννησο στην Αίγυπτο, μετά τη ναυμαχία του Ναβαρίνου, ενώ ο Κόδριγκτον θα μεσολαβούσε για την απελευθέρωση Αιγυπτίων που είχαν αιχμαλωτίσει οι Έλληνες.
Παράλληλα, ο Μοχάμετ Άλι θα έστελνε, το ταχύτερο δυνατό, πολεμικά και φορτηγά πλοία στο Νεόκαστρο (Πύλο), για να παραλάβουν τον Ιμπραήμ και τους άνδρες του.

Επίσης: «Ούτε ο Ιμβραήμ πασάς, ούτε κανείς αξιωματικός εκ της οικίας ή του στρατεύματός του, τέλος πάντων κανείς εκ των αναχωρούντων δεν θέλει δυνηθεί να πάρει κανένα Έλληνα, εκτός εάν αυτός εκείνος θέλει, είτε γυνή είτε παιδίον είναι».

Και τέλος: «Ο Ιμβραήμ πασάς, αναχωρών εκ Πελοποννήσου, θέλει δυνηθεί να αφήσει εις τα φρούρια των Πατρών, Χλουμουτσίου (σημαντικό κάστρο κοντά στην Κυλλήνη), Μεθώνης, Κορώνης και Νεοκάστρου, φρουράν ικανήν προς υπεράσπισίν των…».

Ο γαλλικός στρατός στην Πελοπόννησο – Ο Ιμπραήμ και οι άνδρες του αποχωρούν

Μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου, συγκεντρώθηκε στην Τουλόν γαλλικό εκστρατευτικό σώμα με επικεφαλής τον στρατηγό Μεζόν (Nicolas Joseph Maison), με εντολή να αναγκάσει τα αιγυπτιακά στρατεύματα να αποχωρήσουν άμεσα από τον Μοριά. Η δύναμη του γαλλικού στρατού, ήταν 14.000 – 16.000 (ο Σπηλιάδης αναφέρει 18.000 από τους οποίους οι 6.000 παρέμειναν σαν εφεδρεία στην Τουλόν), οι οποίοι χωρίστηκαν σε 3 μοίρες υπό τον Μεζόν, τον Σεμπαστιανί και τον Σνάιντερ.

Οι δύο πρώτες έφτασαν στην Πελοπόννησο στις 29 Αυγούστου και αποβιβάστηκαν η μία στο Πεταλίδι, με επικεφαλής τον Μεζόν και η άλλη υπό τον Σεμπαστιανί κοντά στην Κορώνη, ενώ η τρίτη, με επικεφαλής τον Σνάιντερ έφτασε και αποβιβάστηκε στο Ναβαρίνο 4 ημέρες αργότερα.

Η άφιξη των γαλλικών στρατευμάτων στον Μοριά, προκάλεσε μεγάλη έκπληξη στον Ιμπραήμ, ο οποίος γνωρίζοντας τη Συνθήκη της Αλεξάνδρειας, περίμενε αιγυπτιακά πλοία στις αρχές Σεπτεμβρίου, για να φύγει με τους άντρες του από την Πελοπόννησο.

Ο Μεζόν, αρχικά με διπλωματικό τρόπο, διαβεβαίωσε τον Ιμπραήμ για τα φιλικά αισθήματα της κυβέρνησής του απέναντι του. Όμως, ταυτόχρονα καθόριζε όλα τα σημεία για την οριστική απαγκίστρωση των αιγυπτιακών στρατευμάτων από την Πελοπόννησο.

Σύντομα, ο Μεζόν έδειξε ότι δεν ήταν διατεθειμένος να τηρήσει τους όρους της Συνθήκης της Αλεξάνδρειας. Δεν επέτρεψε σε κανέναν Έλληνα αιχμάλωτο να ακολουθήσει, έστω κι αν το ήθελε, τον Ιμπραήμ στην Αίγυπτο. Παράλληλα, ζήτησε την άμεση παράδοση των φρουρίων που κατείχαν οι Αιγύπτιοι. Ο Ιμπραήμ του υπενθύμισε τον όρο της Συνθήκης για την παραμονή 1.200 ανδρών στα πελοποννησιακά κάστρα, μέχρι τον τελικό διακανονισμό του ζητήματος ανάμεσα στις Μεγάλες Δυνάμεις και την Πύλη.

Ο Μεζόν απάντησε ότι δεν αναγνώριζε τη Συνθήκη της Αλεξάνδρειας και ότι οι ενέργειες του Κόδριγκτον ήταν αυθαίρετες. Παράλληλα, διέταξε ένα τμήμα του στρατού του να επιτεθεί κατά του φρουρίου της Κορώνης, ένα άλλο, από 4.000 άνδρες να κινηθεί εναντίον της Μεθώνης και του Ναβαρίνου και ένα τρίτο, εναντίον της Πάτρας.

Ο Ιμπραήμ κατάλαβε ότι δεν είχε περιθώρια αντίδρασης. Στις 4 Σεπτεμβρίου 1828 επιβιβάσθηκαν στα αιγυπτιακά πλοία, γύρω στους 6.000 άνδρες, ενώ στις 20 Σεπτεμβρίου, έφυγε κι ο Ιμπραήμ με τους υπόλοιπους άνδρες του, υπό τη συνοδεία συμμαχικών πλοίων.
«…και οι νικηταί επιστρέφουσιν ηττημένοι από την καρτερίαν των Πελοποννησίων, εις τα ίδια…», γράφει χαρακτηριστικά ο Σπηλιάδης.

Με την αποχώρηση του Ιμπραήμ, παραδόθηκαν αμαχητί τα φρούρια της Μεθώνης, της Κορώνης και του Ναβαρίνου. Μετά από συνθήκη που επικυρώθηκε και από τον Σνάιντερ, παραδόθηκε στους Γάλλους και το φρούριο της Πάτρας. Αντίσταση προβλήθηκε μόνο από 800 Τούρκους της φρουράς της, που κλείστηκαν στο φρούριο του Ρίου.

Μετά από 11 ημέρες πολιορκίας όμως, παραδόθηκαν κι αυτοί στον Σνάιντερ άνευ όρων. Τον Οκτώβριο του 1828, ο Μοριάς ήταν και πάλι λεύτερος. Τότε τερματίστηκε η τετράχρονη σχεδόν δοκιμασία (από τον Φλεβάρη του 1825), καθώς είχε υποστεί τεράστιες καταστροφές, λεηλασίες, ερημώσεις και αιχμαλωσίες των κατοίκων του.

Λίγο μετά ελευθερώθηκαν και οι Έλληνες αιχμάλωτοι από τα μεσσηνιακά κάστρα. Τέλη Νοεμβρίου, έφτασαν με γαλλικό πλοίο στον Πόρο 300 Έλληνες άνδρες, γυναίκες και παιδιά, που κρατούνταν αιχμάλωτοι στην Αίγυπτο. Άλλοι 200 προτίμησαν να μείνουν εκεί…