Οι μετρήσεις έδειξαν ότι ο μέσος όρος στην παραλία της Πλύτρας ήταν 5 αποτσίγαρα/ τ.μ. ακτής

Το ευρωπαϊκό έργο LIFE AMMOS για την πρόληψη και των περιορισμό των απορριμμάτων καπνιστών στις παραλίες, που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2013, συνεχίζει εντατικά την πορεία του, οδεύοντας βαθμιαία στην τελική ευθεία και στην κορύφωση των δράσεών του το προσεχές καλοκαίρι.

To LIFE AMMOS είναι ένα έργο που αποσκοπεί στην πρόληψη και τον περιορισμό των απορριμμάτων καπνιστών στις παραλίες. Με δεδομένη την ένταση και έκταση εμφάνισης των συγκεκριμένων απορριμμάτων στις ελληνικές ακτές, καθίσταται επιτακτική τόσο η αλλαγή συμπεριφοράς του ευρέως κοινού (καπνιστών και μη), όσο και η ανάπτυξη υποδομών και μέσων για την άμβλυνση του φαινομένου. Παράλληλα, και έχοντας ως αιχμή το ζήτημα των απορριμμάτων καπνιστών, το LIFE AMMOS στοχεύει στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για το γενικότερο πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης, που πλήττει το φυσικό περιβάλλον, τα οικοσυστήματα (χλωρίδα και πανίδα), την ανθρώπινη υγεία και το τουριστικό προϊόν της χώρας. Η επιδιωκόμενη αλλαγή στη συμπεριφορά των χρηστών του παράκτιου μετώπου, αναμένεται να διατηρηθεί και μετά το πέρας του έργου και να εμπεδωθεί ως μια υπεύθυνη περιβαλλοντικά στάση που θα λειτουργεί πολλαπλασιαστικά και, κυρίως, διαχρονικά με πολυεπίπεδο όφελος για την τοπική κοινωνία κάθε περιοχής.

Προκειμένου να επιτευχθεί αντιπροσωπευτικότητα ως προς το δείγμα της υφιστάμενης κατάστασης, αλλά και διασπορά των απότοκων της υλοποίησης του έργου, επελέγησαν 15 παραλίες που καλύπτουν σχεδόν όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας και οι οποίες αποτελούν το πεδίο δράσης του LIFE AMMOS. Πιο συγκεκριμένα οι περιοχές που θα διεξαχθεί το έργο είναι: Φανάρι (Δήμος Κομοτηνής), Επανομή (Δήμος Θερμαϊκού), Αγ. Ιωάννης/ Άη Γιάννης (Δήμος Ζαγορίου- Μουρεσίου), Λούτσα/ Βράχος (Δήμος Πάργας), Καλογριά (Δήμος Δυμαίων), Βοϊδοκοιλιά (Δήμος Πύλου- Νέστορος), Πλύτρα/ Παχιά Άμμος (Δήμος Μονεμβάσιας), Βάι (Δήμος Σητείας), Γεωργιούπολη (Δήμος Αποκορώνου), Τσαμπίκα (Δήμος Ρόδου), Καρφάς (Δήμος Χίου), Αγ. Ισίδωρος (Δήμος Λέσβου), Αγ. Ιωάννης/ Μοναστήρι (Δήμος Πάρου), Περίσσα (Δήμος Θήρας) και Σχινιάς (Δήμος Μαραθώνα).

Βασικό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων του έργου είναι η ανάπτυξη και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης εκστρατείας για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση όλων των χρηστών της παράκτιας ζώνης (λουομένων, επιχειρηματιών, δημοτικών αρχών κ.ά.) αναφορικά με τα προβλήματα που δημιουργεί η παρουσία των απορριμμάτων καπνιστών. Για τον σκοπό αυτό έχει επιστρατευθεί μια ευρεία και συνδυασμένη χρήση εργαλείων τεχνολογίας, αλλά και παραδοσιακών μέσων ευαισθητοποίησης, όπως εγκατάσταση info kiosk στις παραλίες, υλοποίηση εθελοντικών καθαρισμών και διαδραστικών παιχνιδιών, δημοσιεύσεις στον ηλεκτρονικό και έντυπο τύπο, μετάδοση τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού σποτ, ανάπτυξη σελίδων κοινωνικής δικτύωσης και εφαρμογής σε έξυπνα κινητά, προώθηση εκστρατείας do-it-yourself, διοργάνωση συνεντεύξεων τύπου/ εκδηλώσεων, καθώς και σχεδιασμός ενός Ολοκληρωμένου Εκπαιδευτικού Πακέτου, προκειμένου να επιτευχθεί η κομβικής σημασίας για την υλοποίηση του LIFE AMMOS διασύνδεσή του με τους μικρούς πολίτες της χώρας.

Δικαιούχοι του έργου είναι η περιβαλλοντική οργάνωση Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, η περιβαλλοντική, τεχνική, συμβουλευτική Ε.Π.Ε TERRA NOVA, το Πανεπιστήμιο Πατρών (Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας) και η εταιρεία ερευνών MARC A.E.

Αποτελέσματα αρχικής επίσκεψης στην παραλία Πλύτρας(Παχειά Άμμος)

1. Γενικά χαρακτηριστικά της παραλίας

Η παραλία Πλύτρα/ Παχιά Άμμος βρίσκεται στο εσωτερικό του Λακωνικού Κόλπου, στην άκρη του οικισμού Πλύτρα και ανήκει διοικητικά στο Δήμο Μονεμβάσιας. Αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό και συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Το εύρος της παραλίας κυμαίνεται στα 16 μ. και στο ανώτερο όριό της υπάρχουν αμμοθίνες με πλούσια παράκτια βλάστηση. Στη Ν.Α. πλευρά του οικισμού βρίσκεται η βυθισμένη αρχαία πολιτεία Ασωπός που χρονολογείται από την ύστερη ελληνιστική εποχή. Αρχαία ευρήματα είναι ορατά τόσο στην ακτή, όσο και μέσα στη θάλασσα, όπου έχει καταβυθιστεί μεγάλο μέρος της αρχαίας πόλης. Στην ακτή σώζονται ταφικά μνημεία, δύο λουτρικά οικοδομήματα, ένα από τα οποία με ψηφιδωτά δάπεδα, καθώς και λείψανα άλλων κτηρίων, δεξαμενών κ.ά..

Στον οικισμό της Πλύτρας και του Καραβοστασίου, που βρίσκεται από την άλλη πλευρά της παραλίας, λειτουργούν τουριστικά καταλύματα όλων των τύπων (ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία), καθώς επίσης και εστιατόρια και καφετέριες. Επιπλέον, η Πλύτρα διαθέτει λιμάνι για σκάφη αναψυχής. Στην παραλία υπάρχει γήπεδο beach-volley και λειτουργεί, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, cafe-εστιατόριο, που τοποθετεί και ομπρέλες/ καρέκλες στην ακτή, χωρίς όμως να καλύπτει το σύνολο της έκτασής της. Η παραλία ενδείκνυται για κολύμπι, καθώς τα νερά είναι αβαθή και ήρεμα, αλλά και για σπορ. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού επιτηρείται από επαγγελματία ναυαγοσώστη και κατά σειρά ετών έχει βραβευθεί με «Γαλάζια Σημαία». Η παραλία καθαρίζεται με μηχανικό εξοπλισμό τον Ιούνιο, βάσει του συνολικού προγραμματισμού του Δήμου που ξεκινάει από τον Απρίλιο κάθε χρονιά.

2. Άποψη των μελών της Τοπικής Συμβουλευτικής Επιτροπής

Όπως προκύπτει τόσο από τις επιτόπιες συζητήσεις που διενεργήθηκαν με αρμόδιους φορείς, όσο και από τα συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, τα κυριότερα ζητήματα που εντοπίζονται αφορούν στην παράνομη κατασκήνωση (camping), κυρίως με τροχόσπιτα στην παράκτια ζώνη και τον αρχαιολογικό χώρο, στην ηχορύπανση και τα αδέσποτα σκυλιά που εντοπίζονται στην παραλία. Σημειώνεται, επίσης, η ανάγκη προστασίας της χλωρίδας της περιοχής και η διατήρησή της σε καλή κατάσταση από άποψη καθαριότητας. Τέλος, καταγράφονται κλοπές καθισμάτων από την παραλία.

Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων σημειώνει ότι στην παραλία εντοπίζονται σημαντικές ποσότητες απορριμμάτων και ότι αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα. Υπάρχει επαρκής σήμανση, καθώς αυτό αποτελεί και προϋπόθεση για τη βράβευση με «Γαλάζια Σημαία», καθώς επίσης και κάδοι απορριμμάτων, αν και τίθενται ζητήματα χωροθέτησης, αριθμητικής επάρκειας, αλλά και αισθητικής, για τους υπάρχοντες κάδους. Η συλλογή των απορριμμάτων γίνεται σε καθημερινή βάση. Όπως σημειώνουν, η παραλία καθαρίζεται τόσο με μηχανικά μέσα από το Δήμο, όσο και στο πλαίσιο εθελοντικών καθαρισμών. Να σημειωθεί ότι το 2011 πραγματοποιήθηκε εθελοντικός καθαρισμός, με καταγραφή των απορριμμάτων, στο πλαίσιο της εκστρατείας «ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ» που συντονίζει το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS.

Σε σχέση με τα απορρίμματα καπνιστών, το πρόβλημα αξιολογείται σοβαρό έως πολύ σοβαρό από την πλειονότητα των συμμετεχόντων, ενώ οι περισσότεροι σημειώνουν ότι δεν διατίθενται τασάκια. Σε μικρό αριθμό ερωτηματολογίων αναφέρεται ότι υπάρχουν κάποια σταχτοδοχεία κατά περιόδους στην παραλία που τοποθετούνται από ιδιώτες, αλλά εντοπίζεται ως πρόβλημα η κλοπή τους, ενώ η δράση είναι αποσπασματική.

Οι πλειοψηφία των επισκεπτών της παραλίας είναι Έλληνες και σε σημαντικά μικρότερο ποσοστό άλλες εθνικότητες (Γερμανοί, Ιταλοί, Γάλλοι, Αυστριακοί, Ρώσοι, Ελβετοί, Άγγλοι, Ισπανοί, Σκανδιναβοί), ηλικίας 30 έως 45 ετών και κάτω των 18. Επιπρόσθετα, οι συμμετέχοντες εκτιμούν ότι οι επισκέπτες επηρεάζουν δυσμενώς το φυσικό περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής. Τέλος, σημειώνουν ότι έργο θα συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της περιβαλλοντικής κατάστασης της παραλίας.

3. Αποτελέσματα Μετρήσεων

Στην παραλία υλοποιήθηκε καταγραφή των αποτσίγαρων σε μήκος ακτής 221 μ. και εύρους 16 μ.. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των καταγραφών, στην ακτή μετρήθηκαν 232 αποτσίγαρα σε δώδεκα (12) ζώνες καταγραφής (Εικ. 2):

• Το μέγιστο πλήθος αποτσίγαρων/ τ.μ. ακτής ήταν 39, ενώ το ελάχιστο ήταν 0.
• Ο μέσος όρος ήταν 5 αποτσίγαρα/ τ.μ. ακτής.
• Ο αριθμός των αποτσίγαρων ανά μέτρο μετώπου ακτής κυμαίνεται από 2 έως 73 με
μέση τιμή 19 αποτσίγαρα/ μ.

Οι χαμηλότερες τιμές αποτσίγαρων εντοπίστηκαν κυρίως πλησίον του ανώτερου ορίου της ακτής (προς την ξηρά), ενώ μεγαλύτερη συγκέντρωση εντοπίστηκε από τη ζώνη απόσβεσης του κύματος μέχρι τα 5-6 μ. προς το ανώτερο όριο. Τα τμήματα της ακτής με την εντονότερη παρουσία αποτσίγαρων (5-39 αποτσίγαρα/ τ.μ. ακτής) φαίνεται να είναι εκείνα που προσελκύουν περισσότερους λουόμενους λόγω της φυσικής σκιάς και της παρουσίας ομπρελοκαθισμάτων, ενώ επιπλέον σε αυτό το τμήμα της ακτής λειτουργεί beach bar κατά τους θερινούς μήνες. Στο δυτικότερο τμήμα της ακτής, όπου γίνεται ελεύθερη χρήση της από λουόμενους, το πλήθος των αποτσίγαρων είναι πιο περιορισμένο συγκριτικά με την υπόλοιπη ακτή, αλλά εξακολουθεί να είναι υψηλό (1-8 αποτσίγαρα/ τ.μ.).

Συμπερασματικά, διαπιστώνεται ότι τα τμήματα της ακτής που εμφανίζουν την υψηλότερη πυκνότητα αποτσίγαρων είναι εκείνα που παρουσιάζουν και την υψηλότερη πυκνότητα λουόμενων, λόγω φυσικών χαρακτηριστικών της ακτής, αλλά και των δραστηριοτήτων αναψυχής που προσελκύουν τους επισκέπτες.