Γράφει ο Βαγγέλης Μητράκος*

Σαν αναγκαίο πρόλογο πρέπει να τονίσουμε ότι στον προϋπολογισμό και το Τεχνικό πρόγραμμα του δήμου Σπάρτης αποτυπώνονται ξεκάθαρα τα αποτελέσματα της αντιλαϊκής - μνημονιακής πολιτικής , η οποία επιφέρει δραματικές επιπτώσεις τόσο στη ζωή των εργαζομένων στο Δήμο όσο και στη ζωή των δημοτών που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες που παρέχει ο Δήμος.

Ειδικότερα ο προϋπολογισμός δεν είναι μόνο λογιστική κατάσταση και περιγραφή έργων, αλλά ο καθρέφτης της πολιτικής που εφαρμόζεται σ’ όλο το οικοδόμημα από την κεντρική εξουσία μέχρι και το δήμο .

Οι συνεχείς μειώσεις των πόρων προς τους δήμους και η δραματική μείωση της κρατικής χρηματοδότησης έχουν φέρει τα πράγματα σε σημείο να εξασφαλίζεται με μεγάλη δυσκολία η μισθοδοσία των εργαζομένων και των λειτουργικών αναγκών των δομών του Δήμου όπως είναι υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, πολιτισμού και άθλησης κ.λπ. , με συνακόλουθες επιπτώσεις στην προσπάθεια για την αναπτυξιακή πορεία του δήμου και τη βελτίωση της ζωής των δημοτών . Το γεγονός αυτό βάζει ως απόλυτη προτεραιότητα την υποχρέωση του δήμου για πολιτικό αγώνα ανατροπής των μνημονιακών πολιτικών, κινητοποιώντας τους πολίτες προς αυτήν την κατεύθυνση και αξιοποιώντας κάθε θεσμικό βήμα διεκδίκησης και αγωνιστικής δράσης .
Kατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού και του Τεχνικού Προγράμματος δε συζητούνται μόνο τα έσοδα και τα έξοδα και τα έργα ρουτίνας του δήμου αλλά και οι στοχεύσεις , δηλαδή , σε ποιους τομείς της τοπικής κοινωνίας θεωρεί ο δήμος ότι πρέπει να αναπτυχθεί η περιοχή αρμοδιότητάς του ή αν απλά θέλει να κάνει μια απλή διαχείριση. Με άλλα λόγια εδώ φαίνεται στην πράξη ποιο είναι το οραματικό σχέδιο της δημοτικής αρχής για το παρόν και το μέλλον .
Mε δεδομένο ότι ως πολίτες δεν διαθέτουμε την «τεχνογνωσία» ανάγνωσης και ανάλυσης των στοιχείων τους ούτε και τη δυνατότητα πρόσβασης σε στοιχεία και αρχεία του δήμου , θεωρούμε ότι οι απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα-παρατηρήσεις θα βοηθήσουν ώστε η δημότες να σχηματίσουν μια πολιτική σαφή άποψη για ένα τόσο σοβαρό θέμα που αφορά την αναπτυξιακή πορεία του τόπου και την ποιότητα ζωής των πολιτών , αλλά και το δημοτικό συμβούλιο να φτάσει σε μια τελική απόφαση ουσιαστική και τεκμηριωμένη .
-Πραγματοποιήθηκε απογραφή στο δήμο σύμφωνα με την προεκλογική αλλά και μετεκλογική δέσμευση του δημάρχου και ποια ήταν τα αποτελέσματά της ;
-Αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό η αναγκαίότητα μείωσης των ανταποδοτικών τελών υπέρ των δοκιμαζόμενων λαϊκών νοικοκυριών , των φτωχών συνταξιούχων , των ανέργων , των πολυτέκνων , κ.α. , για όσο διαρκεί η κρίση ;

-Αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό του 2016 τάση για αναλογική , ως προς την απώλεια εισοδήματος , μείωση των τελών φωτισμού , καθαριότητας , ύδρευσης και αποχέτευσης ;

-Αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό η αναγκαία αναλογικότητα των τελών καταστημάτων , ανάλογα με το εύρος και τον τζίρο εργασιών τους ;

-Ο προϋπολογισμός του 2016 αντιμετωπίζει με δικαιοσύνη τα τέλη καθαριότητας με βάση όχι τα τετραγωνικά αλλά τον όγκο των σκουπιδιών που καθένας παράγει ;

-Αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό και στο Τεχνικό Πρόγραμμα προσπάθεια του δήμου για αυτοδύναμη οικονομική ανάπτυξη που δε θα βασίζεται ΜΟΝΟ στις κρατικές επιχορηγήσεις και στους δημοτικούς φόρους ;

-Ποια ποσά προβλέπονται για επενδύσεις , για αγορές οικοπέδων και για σύνταξη μελετών και ποια είναι η σχέση τους με αυτά των προηγούμενων χρόνων ;

-Ποια ποσά έχουν προϋπολογισθεί ως έσοδα από το ΕΣΠΑ ; Πού ακριβώς είναι οι μελέτες που θα προετοιμάσουν το Δήμο για να συμμετέχει στις χρηματοδοτήσεις από το νέο ΕΣΠΑ;

-Ποια έσοδα προβλέπει ο προϋπολογισμός από αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας ;
Τι σχεδιάζει ο δήμος για την πλήρη αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας . Έχει γίνει πλήρης καταγραφή της ;

-Η πορεία των τοκοχρεολυσίων για εξυπηρέτηση δανείων έχει πτωτική , σταθερή ή ανοδική πορεία ;

-Ποιες είναι οι αντιμισθίες που λαμβάνουν οι αιρετοί ; Υπάρχει σκέψη για έθελοντικό «ψαλίδισμά» τους ώστε να «αναπνεύσει» ο δήμος , με δεδομένο ότι η ενασχόληση με τα κοινά πρέπει να είναι πάνω απ’ όλα προσφορά στο κοινωνικό σύνολο ;

-Ποια είναι η εικόνα του προϋπολογισμού σχετικά με τις επιχορηγήσεις του δήμου προς τα ΝΠΔΔ τα οποία υλοποιούν την ποιοτική διάσταση του δήμου στον πολιτισμό , τον αθλητισμό , την εκπαίδευση , την αλληλεγγύη κλπ ;

-Επειδή οι πολίτες πρέπει να έχουν πλήρη και ακριβή γνώση για την αξιοποίηση των ανταποδοτικών τελών που καταβάλλουν , γιατί δεν συντάσσεται ξεχωριστός προϋπολογισμός- απολογισμός γι’ αυτά ;

-Σε ποια οργανωτική αναδιάρθρωση του δήμου στοχεύει η δημοτική αρχή για πιο ευέλικτη , αποτελεσματική και οικονομική λειτουργία ;

-Υπάρχει κάποιος σχεδιασμός για ενεργειακή εξοικονόμηση σε κτίρια κι εγκαταστάσεις ή αξιοποίησης δημοτικών κτιρίων για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ;

-Υπάρχει προγραμματισμός για αξιοποίηση των φυσικών πόρων του δήμου για δημιουργία νέων πηγών εσόδων ;

-Ποια είναι η σχέση των ποσών που κατανέμονται στις Τοπικές Κοινότητες με τα ποσά που κατανέμονται στη Δημοτική Κοινότητα Σπάρτης και με το σύνολο των σχετικών εξόδων του προϋπολογισμού ;

-Ποιο είναι το ετήσιο όφελος του δήμου από τη μετεγκατάσταση των υπηρεσιών σε δημοτικά κτίρια και πώς αυτή επέστρεψε στους πολίτες ;

-Έχει εκπονηθεί και με ποια διαδικασία το 5ετές Τεχνικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΤΕΠ) του δήμου Σπάρτης (Ν.3852/άρθρο 266) ; Αν όχι , πώς συζητείται Τεχνικό Πρόγραμμα και Προϋπολογισμός που εξαρτώνται άμεσα από το Τεχνικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και του οποίου αποτελούν ετήσια εξειδίκευση ;

-Γιατί ο προϋπολογισμός είναι εκπρόθεσμος , αφού σύμφωνα με το Ν.3852/άρθρο 266/παρ5 οι διαδικασίες για τη σύνταξη του προσχεδίου ΕΠΔ και προϋπολογισμού καθώς και οι διαδικασίες διαβούλευσης έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι 30 Σεπτεμβρίου ; Η καθυστέρηση στην ψήφιση του προϋπολογισμού βάζει σε αμφισβήτηση το κατά πόσον αυτός είναι πραγματικός και οδηγεί σε άμεσες αναμορφώσεις . Το φαινόμενο αυτό έχει επιβεβαιωθεί από προηγούμενες χρονιές κατά τις οποίες ο δήμος έκανε συνεχείς αναμορφώσεις προϋπολογισμού με αποτέλεσμα κανείς να μην ξέρει πραγματικά , ΤΙ είχε αποφασιστεί , ΤΙ είχε προϋπολογιστεί και ΤΙ εκτελέστηκε τελικά .

-Σε ποιο ποσοστό εκτελέστηκε ο προϋπολογισμός και το Τεχνικό Πρόγραμμα της τρέχουσας χρονιάς και ποια μέτρα θα ληφθούν ώστε να βελτιωθεί το ποσοστό εκτέλεσης του ήδη μειωμένου φετινού προϋπολογισμού και του ΤΠ ;

-Χρήσιμο , επίσης , θα ήταν να ενημερωθούν οι δημότες για τη σχέση του δήμου Σπάρτης με το περίφημο «Παρατηρητήριο Οικονομικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ» το οποίο αποτελεί μηχανισμό παρακολούθησης των προϋπολογισμών των δήμων , προκειμένου να πετύχουν τους μνημονιακούς στόχους που είναι :
Α.Περιορισμός δαπανών , παρακράτηση της ΣΑΤΑ , υποχρεωτικές μετατάξεις προσωπικού , αύξηση ιδίων τοπικών εσόδων κλπ για τους δήμους που θα έχουν απικλίσεις εσόδων κλπ .
Β.Δυσβάσταχτοι δανεισμοί από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων που η πληρωμή τους θα μεταφέρεται στις πλάτες των δημοτών σε περιπτώσεις «μη ισοσκελισμένων» προϋπολογισμών .

-Η απουσία της εισήγησης επί του προϋπολογισμού , στην οποία θα αναφέρεται το σκεπτικό με το οποίο συντάσσεται ο προϋπολογισμός , εμποδίζει τους πολίτες να σχηματίσουν άποψη επί του προϋπολογισμού . Ο δημοτικός προϋπολογισμός πρέπει να έχει ως προαπαιτούμενο μια φιλοσοφία , μια πολιτική σκέψη και απόφαση πάνω στην οποία θα υλοποιηθεί . Εμάς , ως πολίτες , δε μας ενδιαφέρει μόνο αν , λογιστικά , θα πάρουμε από έναν κωδικό το ένα ή το άλλο ποσό και θα το πάμε παρακεί. Εμάς ως πολίτες μας ενδιαφέρει ποιους , τελικά , θα εξυπηρετήσει ο προϋπολογισμός του δήμου , πού και με ποια ιεράρχηση θα κατευθυνθούν οι δαπάνες κι αν ο προϋπολογισμός εξυπηρετεί την ανάπτυξη και την προκοπή του τόπου και των δημοτών .

- Μια πρώτη ανάγνωση προσέγγιση του Προϋπολογισμού και του Τεχνικού Προγράμματος δίνουν τη σαφή εντύπωση πως πρόκειται για ένα φτωχό , μη ρεαλιστικό προϋπολογισμό και τεχνικό πρόγραμμα , που ακολουθούν τη γενικότερη διαχρονική φθίνουσα πορεία του δήμου Σπάρτης , δεν αποπνέουν ανάπτυξη και ελπίδα και δε δίνουν λύσεις και προοπτική στα μεγάλα προβλήματα και τις καθυστερήσεις του δήμου :
-στην εκπαίδευση ,
-την υγεία ,
-τον πολιτισμό ,
-την κοινωνική πρόνοια ,
-το περιβάλλον ,
- το κυκλοφοριακό και στην ανάπτυξη ποδηλατοδρόμων και αστικής συγκοινωνίας ,
-τις αναπτυξιακές υποδομές ,
-την τουριστική ανάπτυξη ,
-την τόνωση και ανάπτυξη της τοπικής αγοράς ,
-την καταπολέμηση της ανεργίας , ιδιαίτερα των νέων ,
-τις υποδομές ,
-τη στρατηγική ανάπτυξης της υπαίθρου κσι την ενίσχυση των έργων και των ποσών ,
-τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των δημοτών ,
-την κατάρτιση μελετών για απορροφήσεις από το ΕΣΠΑ ,
-τη λειτουργικότητα του δήμου και την αναβάθμιση των υπηρεσιών του ,
-τη σχολική στέγη ,
-την ανάπτυξη βρεφονηπιακών σταθμών και κέντρων δημιουργικής απaσχόλησης παιδιών (ΚΔΑΠ) ,
-την επίλυση του προβλήματος στέγασης των νηπιαγωγείων της πόλης ,
-τη δέσμευση και αξιοποίηση κοινόχρηστων χώρων ,
-τη λύση του προβλήματος αποκομιδής των σκουπιδιών και το κλείσιμο-αποκατάσταση του ΧΑΔΑ ,
-την αναβάθμιση του κέντρου και των εισόδων της πόλης αλλά και των συνοικιών ,
-τις πεζοδρομήσεις ,
-τη δημιουργία δομών για την Τρίτη ηλικία ( Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας -Ηλικιωμένων –ΚΗΦΗ κλπ) ,
-τη δημιουργία Κέντρων ενίσχυσης της γυναικείας και νεανικής απασχόλησης ,
-την προσαρμογή του δήμου στις υπουργικές αποφάσεις για πρόσβαση κι εξυπηρέτηση των ΑΜΕΑ ,
-τις διανοίξεις κλειστών οδών ,
-την ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου και της αρχαίας Σπάρτης με αξιοποίηση της Μελέτης που παρέδωσε το ΔΙΑΖΩΜΑ ,
-την αξιοποίηση του ΞΕΝΙΑ ,
-την τόνωση της επιχειρηματικότητας ,
-την ανάπτυξη Βιομηχανικής Περιοχής ,
-την αντισεισμική , αντιπυρική και αντιπλημμυρική προστασία ,
-την ανάπτυξη και προστασία του πρασίνου ,
-την προστασία και ανάδειξη του Ευρώτα και των παραποτάμων του , του Ταϋγέτου και του Πάρνωνα ,
-τη δημιουργία αστικού άλσους στη Μαγουλίτσα ,
-την ανάπλαση – αναβάθμιση-προβολή και αξιοποίηση του πάρκου τένις στον Ευρώτα ,
την αναβάθμιση και αξιοποίηση του Πάρκου Κυκλοφοριακής Αγωγής ,
-τη συνεχή και απρόσκοπτη λειτουργία του Μουσείου Φωτογραφικών Μηχανών στο Μυστρά ,του Μουσείου της Νεότερης Σπάρτης και του Μανουσάκειου Μουσείου Αστικού και Λαϊκού Βίου ,
-τη βελτίωση της λειτουργίας του Βιολογικού ώστε να μη ρυπαίνει τον Ευρώτα και το περιβάλλον ,
-τις απαλλοτριώσεις για δημόσιο όφελος ,
-την επίλυση των προβλημάτων και των αναγκών στις τοπικές και δημοτικές ενότητες ,
-τη βελτίωση και ανάπτυξη του οδικού δικτύου ,
-την ανακατασκευή των οδών και των πεζοδρομίων της πόλης ,
-την ανάπλαση και αξιοποίηση του πάρκου ΟΤΕ και του κήπου του Μουσείου ,
-τη δημιουργία αθλητικών υποδομών στα σχολεία και στον δήμο ,
-την προσαρμογή των παιδικών χαρών στις προδιαγραφές καταλληλότητας ,
-την ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας ,
-την ανάδειξη του πολιτισμού της Σπάρτης και διασύνδεσής του με το τουριστικό προϊόν,
-τη δημιουργία νέου δημοτικού σταδίου και απόδοση του χώρου του νυν σταδίου στην -αρχαιολογική ανασκαφή ,
-την υπογειοποίηση του δικτύου δημοτικού φωτισμού ,
-τη δημιουργία μιας σύγχρονης δημοτικής αγοράς ,
-την οριστική λύση του προβλήματος των αδέσποτων ,
-τη λύση του μεγάλου και χρόνιου προβλήματος της γέφυρας του Ευρώτα ,
-τη θεσμοθέτηση ενός Φεστιβάλ που θα βγάλει τον Δήμο Σπάρτης από την απομόνωση ,
-την ανάπλαση των καμαρών πέριξ της πλατείας και την προστασία των νεοκλασικών διατηρητέων κτιρίων της πόλης ,
-την προστασία , ανάδειξη και αξιοποίηση των αρχαιολογικών ευρημάτων μέσα στον αστικό ιστό ,
-τη δημιουργία πολιτιστικών στεκιών νεολαίας ,
-τη δημιουργία Δημοτικού Θερινού Σινεμά ,
-την αναβάθμιση γειτονιών και τοπικών διαμερισμάτων (κέντρα γειτονιάς , πεζοδρόμια , πεζοδρομήσεις , χώροι πολιτισμού και άθλησης , δενδροφυτεύσεις κ.α.),
-τα προγράμματα για μετανάστες και πρόσφυγες , την οριστική λύση του προβλήματος των Ρομά , κλπ , κλπ .

Δυστυχώς , πρόκειται για Τεχνικό Πρόγραμμα μη αναπτυξιακό , φτωχό και πενιχρό και για Προϋπολογισμό στοιχειωδών αναγκών προκειμένου να μην καταρρεύσουν οι υποδομές του δήμου , πρόγραμμα οικονομικής τακτοποίησης προηγούμενων ετών και λογιστικού κλεισίματος . Είναι σαφέστατο ότι στο νέο τεχνικό πρόγραμμα και τον προϋπολογισμό δεν περιλαμβάνεται κάποιο έργο που να δίνει πραγματικά το στίγμα της νέας δημοτικής αρχής , η οποία όφειλε , με το που ανέλαβε την εξουσία , να είναι έτοιμη να σχεδιάσει και να δρομολογήσει νέα έργα που θα έδιναν πνοή , χρώμα και ποιότητα ζωής στην Σπάρτη και στα χωριά , που θα έλυναν πραγματικά και χρόνια προβλήματα και θα γίνονταν σημεία αναφοράς .

Τέλος θα ήταν χρήσιμη να είχε ζητηθεί από τη μεριά του δήμου μια αναλυτική κατάσταση για τις προτεραιότητες του κάθε χωριού , ώστε να έχουμε ένα τεχνικό πρόγραμμα κι έναν προϋπολογισμό που να περιλαμβάνουν συγκεκριμένα στοιχεία για τα έργα που θα πρέπει να γίνουν καθώς και να αναλυθεί από τη μεριά της δημοτικής αρχής ποια αιτήματα από εκείνα που έθεσαν οι πολίτες στις λαϊκές συνελεύσεις ικανοποιούνται και σε τι ποσοστό .

*Μέλος της Επιτροπής Διαβούλευσης του Δήμου Σπάρτης