Σπάρτη: Το μνημείο του Χρήστου Καρβούνη δια στόματος του γλύπτη Δημοσθένη Τζανάκου

ΣΠΑΡΤΗ. Μία από τις παλαιότερες και πιο αξιόλογες μορφές τέχνης που έχει αναπτυχθεί στην ανθρώπινη ιστορία, είναι η γλυπτική. Καμία άλλη τέχνη δεν φέρει στο προσκήνιο την επιθυμία του ανθρώπου για αθανασία όσο η ίδια, και αυτό διότι η τρισδιάστατη απόδοση ενός ανθρώπινου σώματος παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο αψηφώντας τη φθορά και αξιώνοντας την ανθρώπινη ύπαρξη.

Με αφορμή την δωρεά της προτομής του Χρήστου Καρβούνη που φιλοτέχνησε ο Λάκωνας γλύπτης Δημοσθένης Τζανάκος, το Notospress ήρθε σε επαφή μαζί του «ανοίγοντας μια συζήτηση» αναφορικά με την ιστορική φιγούρα του Χρήστου Καρβούνη και την έννοια της αθανασίας στην καλλιτεχνική δημιουργία.

Κριτήρια καλλιτεχνικής δημιουργίας

«Σκοπός ενός μνημείου είναι –εξ ορισμού- η διαφύλαξη της μνήμης. Η δημιουργία μιας προτομής ή ενός ανδριάντα, εν είδει μνημείου, σηματοδοτεί αυτόματα και το πέρασμα του εικονιζόμενου στην αθανασία (εφόσον το γλυπτό τοποθετηθεί σε δημόσιο χώρο). Ως εκ τούτου, το κριτήριο για μια τέτοια απόφαση θα πρέπει να ορίζεται από την αξία του εκάστοτε προσώπου για έναν τόπο. Χρέος του γλύπτη είναι το να διακρίνει αυτές τις αξίες, όσο μπορεί, είτε μέσω της ιστορικής συναναστροφής είτε βιωματικά, έτσι ώστε να μπορέσει το γλυπτό να πει την ιστορία του», δηλώνει ο κ. Τζανάκος.

Ο Χρήστος Καρβούνης ως σύμβολο αυτοθυσίας

«Ο Καρβούνης συμβολίζει την αυτοθυσία. Μια αμιγώς σπαρτιάτικη αρετή. Στο πρόσωπό του συγκλίνουν όλα τα ιδανικά της νεότερης ιστορίας της πόλης μας. Συμβολίζει τον αγώνα, την αυταπάρνηση και το ήθος. Συμβολίζει τους 118 εκτελεσθέντες, ως ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους εξ αυτών. Φυσικά, στο πρόσωπο του αποδίδεται εύφημος μνεία σε όλους τους μάρτυρες του Μονοδενδρίου» συμπληρώνει ο ίδιος.

Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του Καρβούνη

«Το φωτογραφικό υλικό που σχετίζεται με τη φυσιογνωμία του ήρωα είναι περιορισμένο. Έτσι, έπρεπε να κατανοήσω –όσο αυτό είναι δυνατόν- την ψυχοσύνθεσή του, ώστε να μπορέσω να αποδώσω τη φυσιογνωμία του. Η δράση του ανδρός είναι γνωστή στην πόλη μας. Ένας σπουδαίος γιατρός, φιλελεύθερος άνθρωπος, που είχε την επιλογή να μην εκτελεσθεί, αλλά το αρνήθηκε προκειμένου να μην πάει άλλος στη θέση του. Μια τέτοια απόφαση δε μπορεί να την πάρει οποιοσδήποτε», σχολιάζει ο κ.Τζανάκος και συμπληρώνει: «Δεν αρκεί η ανδρεία και το πείσμα. Χρειάζεται εσωτερική γαλήνη και αρμονία. Οπωσδήποτε αυτά τα χαρακτηριστικά θα πρέπει να είναι εμφανή σε ένα πρόσωπο από τα μάτια και το στόμα. Τα μάτια που είδαν και έκριναν. Το στόμα, που άρθρωσε την απόφαση στη γλώσσα του εχθρού».

Η γλυπτική τέχνη στη Λακωνία και παντού

Το γλυπτό «κρύβει» μέσα του ένα ολόκληρο μεγαλείο, την ιστορία, η οποία θεμελιώνεται στη μνήμη. Η γλυπτική ως τέχνη αντικατοπτρίζει την ανθρώπινη δημιουργικότητα και αισθητική, όπως και τον πολιτισμό και την ιστορία της κοινωνίας στην οποία αναπτύσσεται. Η αντοχή της στο πέρασμα του χρόνου σηματοδοτεί την αναμέτρηση με την αθανασία και δίνει πραγματική υπόσταση στη λέξη «μνημείο».

Η επιτυχία του γλύπτη στη δημιουργία των έργων του εξαρτάται από την ικανότητα να αναδείξει την ομορφιά και την προσωπικότητα του αντικειμένου που δημιουργεί.

Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη

O Δημοσθένης Τζανάκος γεννήθηκε το 1992 στη Σπάρτη όπου και πέρασε τα μαθητικά του χρόνια μέχρι που έφυγε για σπουδές στη ζωγραφική και τη σκηνογραφία στη Σχολή Καλών Τεχνών Φλώρινας. Έχοντας επιβλέποντα καθηγητή τον Γιάννη Ζιώγα, αποφοίτησε με άριστα από τη Σχολή το 2016. Έκτοτε διατηρεί εργαστήρι Γλυπτικής στη Σπάρτη και από το Σεπτέμβρη του 2018 εργάζεται ως καθηγητής καλλιτεχνικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έργα του εκτίθενται μόνιμα στο Μουσείο Νεότερης Σπάρτης (προτομή του συγγραφέα Δ. Πετσετίδη), στο διοικητήριο του ΚΕΕΜ (προτομή του οπλαρχηγού Κυριακούλη Μαυρομιχάλη), στην κεντρική πλατεία Βασιλικής (Κουρτσούνα) Λακωνίας (προτομή της Μανιάτισσας ηρωίδας Ιωάννας Γιατράκου), καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές.

Μερικές από τις εκθέσεις που έχει συμμετάσχει είναι:

• στην ομαδική έκθεση «Πραγματικότητα» στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας
• στην ομαδική έκθεση «Εικαστικοί στην Εκπαίδευση» στην Κουμαντάρειο Πινακοθήκη Σπάρτης (παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης)
• στην πολιτιστική εκδήλωση «Σπάρτη, Παγκόσμια Πόλη»
• στην ομαδική έκθεση «Η αρχαία Σπάρτη με σύγχρονη ματιά» στον προαύλιο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης, σε συνδιοργάνωση του Δήμου Σπάρτης και της Εφορείας Αρχαιοτήτων.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις