ΚΟΣΜΟΣ. Στη νότια και δυτική Τουρκία, τον χώρο που φιλοξένησε τον μεγαλοπρεπή ελληνισμό της Μικράς Ασίας, υπάρχει μία πόλη με το όνομα Σπάρτη. Το σύγχρονο όνομα της είναι Isparta.

Η παραφθορά του ονόματος

Η ονομασία της είναι παραφθορά του δωρικού Σπάρτα (Ιων. Σπάρτη). Στην τουρκική γλώσσα, όταν μια λέξη έχει δύο σύμφωνα στην αρχή της, προστίθεται το φωνήεν γιώτα “ι”, για καλύτερη προφορά. Όμοιες παραφθορές ονομάτων ελληνικών πόλεων είναι πολλές. Το πιο γνωστό όμοιο παράδειγμα παραφθοράς είναι το αυτό της Κωνσταντινούπολης Istanbul <Is–tan–bul, εις-την-Πόλην>, αλλά και άλλων πόλεων όπως Σμύρνη-Izmir, Νίκαια-Isnik κλπ. Έτσι λοιπόν, η Σπάρτη έγινε Isparti, και το δωρικό Σπάρτα έγινε Isparta.

Η πρωτεύουσα της Πισιδίας, Σπάρτη

Η Σπάρτη ήταν πρωτεύουσα της αρχαίας Πισιδίας. Μέχρι τον διωγμό των Ελλήνων το 1922, η Σπάρτη παρέμενε η πιο μεγάλη πόλη της περιοχής. Στην Τουρκία του σήμερα, η πόλη έχει 247.580 κατοίκους, ανήκει στην Περιοχή Μεσογείου (Akdeniz Bölgesi) και είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Ισπάρτας (Isparta ili).

Σπαρτιάτες και Σπαρταλήδες

Για τον διαχωρισμό τους από τους Σπαρτιάτες Πελοποννήσου, οι κάτοικοι της Σπάρτης αποκαλούσαν τους ευατούς τους Σπαρταλήδες ή κατοίκους της μικρασιατικής Σπάρτης και τη πόλη τους Σπάρτα ή μικρασιατική Σπάρτη. Άλλες ονομασίες της πόλης είναι Σπάρτη της Πισιδίας ή Σπάρτη της Ανατολής.

Πισίδιοι και Λακεδαιμόνιοι

Η κληρονομιά του ονόματος “Σπάρτη”, στήριξε την ταυτότητα των σπαρταλήδων, ως απόγονους των Λακεδαιμονίων Σπαρτιατών. Εντός της πόλης της Σπάρτης όμως, δεν έχουν σωθεί αρχαιότητες. Σε γραπτά του ο παπα-Ιωακείμ Πεσμαζόγλου (ο άνθρωπος που οδήγησε τις γυναίκες και παιδιά από τη μικρασιατική Σπάρτη στην Ελλάδα, μετά τον διωγμό απ’ τους Τούρκους), γράφει: “Ελέγετο λοιπόν ότι παλαιά οι πρόγονοι μας είχαν μεταναστεύσει από την Σπάρτη της Πελοποννήσου”. Οι σπαρταλήδες είχαν τη συνείδηση, ότι οι αρχικοί τους πρόγονοι ήταν Πελοποννήσιοι.

Νέα Σπάρτη όπως Νέα Ιωνία

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, πολλοί εκδιωγμένοι απ’ τον τόπο τους σπαρταλήδες, εγκαταστάθηκαν στη περιοχή της Νέας Ιωνίας. Αρχικά, τη νέα τους πατρίδα, ήθελαν να ονομάσουν Νέα Σπάρτη. Το 1933, ίδρυσαν εκεί τον πολιτιστικό σύλλογο “τα Σπάρτα”. Σήμερα, ο σύλλογος συνεχίζει να υπάρχει, με το όνομα “Ένωση Σπάρτης Μικράς Ασίας”.

Σπάρτη πόλη των ρόδων

Το ροδέλαιο, η καλλιέργεια καλλωπιστικών φυτών και τριαντάφυλλων, ήταν βασικά προϊόντα της περιοχής της Σπάρτης για αιώνες. Μέχρι σήμερα, η Σπάρτη διατηρεί τον τίτλο πόλη των ρόδων ή πόλη των τριαντάφυλλων.

Η Τουρκία για τη Σπάρτη

Σύμφωνα με τη τουρκική εκδοχή, η Isparta δεν σχετίζεται με το όνομα Σπάρτη, ούτε την αρχαία Σπάρτη της Πελοποννήσου. Η πλευρά της Τουρκίας υποστηρίζει, ότι το όνομα προέρχεται από το αραβικό Saparda ή Sabarta ή Saporda. Γενικότερα, η απόκρυψη στοιχείων που σχετίζονται με τον ελληνισμό της Μ. Ασίας, είναι μια γνωστή τουρκική τακτική και από αυτό δεν ξεφεύγει ούτε η περίπτωση της μικρασιατικής Σπάρτης.

Αξιοθέατα της Πισιδίας και της νοτιοδυτικής Μ. Ασίας

Στις πόλεις της νοτιοδυτικής Μ. Ασίας: Σίδη, Πέργη, Αλάνια, Αττάλεια, Μύρα της Λυκίας, Σαλαγασσός, Λαοδίκεια, αλλά και σε ολόκληρη τη Μικρά Ασία, ο αρχαίος και χριστιανικός πολιτισμός της Ανατολής είναι τεράστιος. Είναι πάρα πολλά τα μουσεία, τα αρχαία θέατρα, οι πόλεις, οι εκκλησίες, οι τόποι μαρτυρίων, τα μνημεία και γενικότερα τα αξιοθέατα, του ελληνισμού και του χριστιανισμού.

Αποστολές ταξιδιωτών και προσκυνητών

Απ’ όλη την Ελλάδα και τη μητρόπολη Σπάρτη γίνονται συχνά ταξιδιωτικές αποστολές στη Τουρκία. Οι απόγονοι των σπαρταλήδων από την Ελλάδα οργανώνουν πολύ συχνά, επισκέψεις στον τόπο των προγονικών τους εστιών. Η σύνδεση του ονόματος οδηγεί επίσης και πολλούς Λάκωνες να ταξιδέψουν στη μικρασιατική Σπάρτη.

Ενδεικτικά στην περιοχή της Σπάρτης κάποιος μπορεί να επισκεφθεί:

- Σπάρτη της Πισιδίας (Isparta): Ι.Ν. Εισοδίων της Θεοτόκου, Ι.Ν. Γενέσιου της Θεοτόκου

- Νησίο Εγίρντιρ (Egirdir): Ι.Ν. Αγ. Αναργύρων

- Αντιόχεια Πισιδίας Γιαλβάτς (Yalvaç): Αρχαιολογικό μουσείο, Κρύπτη του Ι.Ν.Αγ.

Παύλου, αρχαίο θέατρο της Αντιόχειας

Η μητρόπολη Σπάρτη είναι πασίγνωστη για τον αρχαίο της πολιτισμό. Ας μη ξεχνάμε και τον ιστορικό ελληνισμό της Ανατολής, στην μακραίωνη πορεία του.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις