ΑΡΚΑΔΙΑ. Αφετηρία μεγάλων ιδεών και στιγμών, προορισμός για όποιον αναζητά ρίζες, ανθό και καρπό Ελλάδας. Η Αρκαδία είναι περιφερειακή ενότητα (Π.Ε.) και πρώην νομός της Ελλάδας, η οποία βρίσκεται στην Πελοπόννησο, στο κέντρο επί το πλείστον του γεωγραφικού διαμερίσματος. Υπάγεται διοικητικά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, καθώς και στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου.

Μέχρι το 1997, η Αρκαδία χωριζόταν διοικητικά στις τέσσερις επαρχίες Μαντινείας, Μεγαλοπόλεως, Γορτυνίας και Κυνουρίας.

Σημαντικές πόλεις της Αρκαδίας είναι η πρωτεύουσα Τρίπολη (30.090 κατ.), η Τεγέα, η Μεγαλόπολη (5.135 κατ.), το Λεωνίδιο (3.249 κατ.), το Άστρος (2.674 κατ.), ο Τυρός ( 1.779 κατ.), το Λεβίδι (1.219 κατ.). Σε άνθηση βρίσκονται τα τελευταία χρόνια, λόγω αυξημένης τουριστικής κίνησης, τα κεφαλοχώρια Δημητσάνα, Λαγκάδια και Βυτίνα.

Οι σημαντικότεροι λιμένες της Αρκαδίας είναι του Παραλίου Άστρους, του Τυρού και της Πλάκας Λεωνιδίου.

Η Αρκαδία καταλαμβάνει το κέντρο της Πελοποννήσου καθώς και μέρος του ανατολικού τμήματος της, εκεί που τμήμα του νομού και συγκεκριμένα η περιοχή της Κυνουρίας, έχει έξοδο στη θάλασσα, στον Αργολικό Κόλπο και το Μυρτώο Πέλαγος. Συνορεύει στα βόρεια με την Αχαΐα, στα βορειοανατολικά με την Κορινθία, στα βόρεια και ανατολικά με την Αργολίδα, στα νότια με την Λακωνία, στα νοτιοδυτικά με την Μεσσηνία και στα δυτικά με την Ηλεία.

Έχει έκταση 4.420 τ.χλμ και καταλαμβάνει το 18% της συνολικής έκτασης της Πελοποννήσου, αποτελώντας έτσι τον μεγαλύτερο νομό αυτής.

Το έδαφος της Αρκαδίας είναι κυρίως ορεινό και οι κυριότεροι ορεινοί όγκοι της είναι το Μαίναλο (1.981 μ.), ο Πάρνωνας (1.934 μ.) και το Λύκαιο (1.421 μ.).

Η οικονομία της Αρκαδίας βασίζεται κατά κύριο λόγο και ανά τις περισσότερες περιοχές στον πρωτογενή τομέα, ιδιαίτερα στην γεωργία και την κτηνοτροφία, όπως επίσης και στον τουρισμό ανά μέρη.

Η γεωργική παραγωγή αποτελείται από τα εξής φυσικά προϊόντα και αγαθά: δημητριακά, πατάτες, όσπρια, λαχανικά, μήλα, αχλάδια, αμύγδαλα, καρύδια, βύσσινα, κεράσια, καθώς και κρασί και τσίπουρο. Στο Μαίναλο υπάρχει χιονοδρομικό κέντρο που αποτελεί «πυλώνα ανάπτυξης» μέσω του χειμερινού τουρισμού, για την εκεί όμορη περιοχή, τους δήμους Γορτυνίας και Τρίπολης, και ευρύτερα όλον τον νομό.

Ακόμα, η εμπορική δραστηριότητα λόγω της γεωγραφικής θέσης του νομού, κατέχει σημαντική θέση στην τοπική οικονομία· ενώ στην Αρκαδία εδρεύουν και βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες, οι πλειοψηφία των οποίων συγκεντρώνονται στη νέα Βιομηχανική Περιοχή της Τρίπολης.

Ο Νομός Αρκαδίας έχει παράδοση στα τοπικά Τραγούδια και στους Χορούς της Αρκαδίας αλλά και του κάθε τόπου ξεχωριστά.

Στην Τεγέα, κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο, πραγματοποιείται το μεγαλύτερο εμπορικό πανηγύρι της Πελοποννήσου. Είναι το πρώτο πανηγύρι που πραγματοποιήθηκε επίσημα υπό την αιγίδα του Τεγεατικού Συνδέσμου τον Αυγούστο του 1883, ο οποίος κατάφερε να επισημοποιήσει τον θεσμό την 1 Οκτωβρίου 1885. Οι επισκέπτες υπολογίζονται σε περισσότερους από 60.000 κάθε χρόνο.

Από το 2011 και πλέον, με την νέα διοικητική διαίρεση της χώρας που διαμορφώθηκε σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» (Ν. 3852/2010), ο Νομός Αρκαδίας μετατρέπεται σε Περιφερειακή Ενότητα της Περιφέρειας Πελοποννήσου -που ανήκε και πρωτίστως- και οι άλλοτε 22 δήμοι και 1 κοινότητα -του προηγούμενου διοικητικού προγράμματος «Καποδίστριας» (Ν. 2539/97)- συγχωνεύονται σε 5 ευρύτερους, σε έκταση και πληθυσμό, δήμους.

Σύμφωνα με την Διοικητική διαίρεση της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας, αυτοί οι δήμοι, είναι οι εξής:

  • Δήμος Τρίπολης (47.457 κατ. / 1.481 τ.χλμ.),
  • Δήμος Μεγαλόπολης (13.980 κατ. / 727,33 τ.χλμ.),
  • Δήμος Βόρειας Κυνουρίας (10.341 κατ. / 575,7 τ.χλμ.),
  • Δήμος Νότιας Κυνουρίας (9.686 κατ. / 583,16 τ.χλμ.) και
  • Δήμος Γορτυνίας (10.109 κατ. / 1.054,34 τ.χλμ.).

Πέραν των δήμων, η Διοικητική διαίρεση της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας αναφέρεται στις δημοτικές ενότητες, τις τοπικές κοινότητες και τους οικισμούς της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας.

Σημαντικές Μάχες

  • Μάχη του Λεβιδίου
  • Μάχη του Βαλτετσίου
  • Μάχη των Δολιανών
  • Μάχη των Βερβένων
  • Μάχη της Καρύταινας
  • Μάχη της Γράνας
  • Άλωση της Τριπολιτσάς

Προσωπικότητες

Πολιτικοί, Στρατιωτικοί, Αγωνιστές

  • Δημήτρης Αβραμόπουλος, πολιτικός, διπλωμάτης, ιδρυτής κόμματος, Δήμαρχος Αθηναίων, Υπουργός (Ελληνικό Αρκαδίας)
  • Ευάγγελος Γιαννόπουλος, δικηγόρος, μέλος του ΕΛΑΣ, ιδρυτικό στέλεχος ΠΑΣΟΚ, πολιτικός, βουλευτής, Υπουργός (Μυγδαλιά)
  • Δημήτριος Γόντικας, Πρόεδρος της Βουλής, βουλευτής (Μαγούλιανα)
  • Κωνσταντίνος Γόντικας, βουλευτής, Υπουργός (Μαγούλιανα)
  • Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας, δικηγόρος (Τρίπολη)
  • Θεόδωρος Δηλιγιάννης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας (Λαγκάδια Αρκαδίας)
  • Κανέλλος Δεληγιάννης, Αγωνιστής του ΄21, Πρόεδρος της Βουλής (Λαγκάδια)
  • Γεώργιος Διαμαντόπουλος, Αγωνιστής του '21, πρόκριτος Τρίπολης, πολιτικός (Τρίπολη Αρκαδίας)
  • Γιάννης Ζέβγος, στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ (Δόριζας)
  • Ιωάννης (Τσάκαλος) Θεοφιλόπουλος, Αγωνιστής του '21, πυρπολητής της τουρκικής ναυαρχίδας στην Χίο (Λαγκάδια Αρκαδίας)
  • Γεώργιος Καρατζαφέρης, πολιτικός, ιδρυτής κόμματος (Ποταμιά)
  • Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Αγωνιστής του 21', στρατιωτικός, πολιτικός απο (Λιμποβίσι και Αλωνίσταινα)
  • Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνης, Αγωνιστής του 21', Πρωθυπουργός της Ελλάδας (Στεμνίτσα)
  • Βασίλης Κοντοζαμάνης, ερευνητής, πολιτικός, Υφυπουργός Υγείας (Άστρος)
  • Κώστας Λαλιώτης, πολιτικός, Υπουργός (Δολιανά)
  • Γρηγόρης Λαμπράκης, πολιτικός, αθλητής και ιατρός (Κερασίτσα)
  • Μαρίκα Μητσοτάκη σύζυγος του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, το γένος Γιαννούκου (Στεμνίτσα)
  • Νικηταράς, Αγωνιστής του 21', στρατιωτικός, πολιτικός (Τουρκολέκα)
  • Παλαιών Πατρών Γερμανός Αγωνιστής του 21', κληρικός (Δημητσάνα)
  • Αλέξανδρος Παπαναστασίου, Πρωθυπουργός της Ελλάδας, κοινωνιολόγος (Λεβίδι)
  • Δημήτρης Πλαπούτας, Αγωνιστής του 21', πολιτικός (Παλούμπα)
  • Νίκος Πλουμπίδης, στέλεχος του ΚΚΕ (Λαγκάδια)
  • Δημήτρης Ρέππας, πολιτικός, Υπουργός (Λεωνίδιο)
  • Αντώνης Σαμαράς, Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Υπουργός, ιδρυτής κόμματος (η οικογένεια του κατάγεται από την Στεμνίτσα, όπου και διασώζεται η οικία τους)
  • Δημήτριος Σαπουνάκης, Δήμαρχος Πειραιώς (Τυρός)
  • Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας (Ζάτουνα)
  • Πέτρος Τατούλης, πολιτικός, Υπουργός, Περιφερειάρχης Πελοποννήσου (Καστρί)
  • Θεόδωρος Τουρκοβασίλης, Υπουργός, ιδρυτής κόμματος (Αλωνίσταινα)

Λογοτέχνες

  • Θανάσης Βαλτινός, ποιητής (Του Καράτουλα)
  • Νίκος Γκάτσος, ποιητής (Ασέα)
  • Ιωάννης Καλοστύπης, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, φιλόλογος, δημοσιογράφος, εκδότης εφημερίδας και πολιτικός (Δολιανά)
  • Κώστας Καρυωτάκης, ποιητής (Τρίπολη)
  • Γιάννης Πάνου, ποιητής (Τρίπολη)
  • Ηλίας Σιμόπουλος, ποιητής (Κραμποβός)

Καλλιτέχνες

  • Αρκάς, σκιτσογράφος
  • Κώστας Γαβράς, σκηνοθέτης (Λουτρά Ηραίας)
  • Αντωνία Γιαννούλη, ηθοποιός (Τρίπολη)
  • Νίκος Καρβέλας, συνθέτης, τραγουδιστής (Ασέα)
  • Βασίλης Κούκουρας, ηθοποιός (Βέρβενα)[2]
  • Μαρία Μενούνος, Ελληνοαμερικανίδα ηθοποιός, τηλεπαρουσιάστρια (Άκοβο)
  • Μαίρη Μηλιαρέση, τηλεπαρουσιάστρια (Άγιος Πέτρος)
  • Κυριάκος Ντούμος, στιχουργός (Καστρί)
  • Δημήτρης Μητρόπουλος, διευθυντής ορχήστρας, μαέστρος, συνθέτης, με καταγωγή από την Μελισσόπετρα Γορτυνίας
  • Τζίμης Πανούσης, συνθέτης, τραγουδιστής, σατυρικός καλλιτέχνης (Σαρακίνι Ηραίας[3])
  • Βασίλης Παπακωνσταντίνου, συνθέτης και τραγουδιστής (Βάστα)
  • Κώστας Τουρνάς, συνθέτης, ποιητής και τραγουδιστής (Τρίπολη)
  • Κώστας Τριανταφυλλόπουλος, ηθοποιός (Αθήναιο)
  • Μπάμπης Τσέρτος, μουσικός, τραγουδιστής (Τρόπαια)
  • Σταύρος Τσιώλης, σκηνοθέτης (Τρίπολη)
  • Μίμης Φωτόπουλος, ηθοποιός (Ζάτουνα)

Επιστήμονες και Πανεπιστημιακοί

  • Άγγελος Αγγελόπουλος, οικονομολόγος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακαδημαϊκός (Βλαχορράπτη)
  • Γεώργιος Βαλκανάς, χημικός, καθηγητής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (Χράνοι)
  • Νίκος Βέης, βυζαντινολόγος, νεοελληνιστής, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ακαδημαϊκός (Τρίπολη)
  • Θεόδωρος Βουγιουκλάκης, ιατροδικαστής, καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (Τρίπολη)
  • Λεωνίδας Ζέρβας, χημικός, καθηγητής οργανικής χημείας του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ακαδημαϊκός (Μεγαλόπολη)
  • Χρήστος Γ. Κωνσταντινόπουλος, ιστορικός, λαογράφος (Μυγδαλιά)
  • Ηλίας Μαριολόπουλος, φυσικός, μετεωρολόγος, πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών (Μαγούλιανα)
  • Γεώργιος Μερίκας, ιατρός, Ακαδημαϊκός, Υπουργός (Άγιος Ανδρέας)
  • Γεώργιος Μιστριώτης, φιλόλογος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τρίπολη)
  • Βασίλειος Οικονομίδης, νομικός, καθηγητής και πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών (Βυτίνα)
  • Κωνσταντίνος Ρωμαίος, αρχαιολόγος, Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών (Βούρβουρα)
  • Βασίλειος Σμυρνιώτης, ιατρός, καθηγητής χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Λουκάς)
  • Παναγιώτης Τρεμπέλας, θεολόγος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Στεμνίτσα)
  • Γκίκας Χαρδούβελης, Υπουργός, οικονομολόγος (Πούλιθρα)
  • Παράγοντες του αθλητισμού
  • Στάικος Βεργέτης, προπονητής ποδοσφαίρου (Τρίπολη)
  • Δημήτριος Θανόπουλος, Ολυμπιονίκης ελληνορωμαϊκής πάλης (Στεμνίτσα)
  • Βασίλης Κούβαλης, διεθνής ποδοσφαιριστής (Βέρβενα)
  • Δημήτρης Κουρμπέλης, διεθνής ποδοσφαιριστής (Κορακοβούνι)
  • Γιάννης Κούρος, υπερμαραθωνοδρόμος (Τρίπολη)
  • Μιχάλης Μουρούτσος, Χρυσός Ολυμπιονίκης Ταεκβοντό (Λαγκάδια)
  • Σταμάτης Σμυρνιώτης, βαλκανιονίκης και πανελληνιονίκης του στίβου, προπονητής (Γαρέα)
  • Πολύβιος Χατζόπουλος, διεθνής ποδοσφαιριστής (Τρίπολη)

Δημοσιογράφοι

  • Γρηγόρης Μιχαλόπουλος, δημοσιογράφος (Τρίπολη Αρκαδίας)
  • Γιώργης Χριστοφιλάκης, δημοσιογράφος, θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης (Ελληνίτσα)

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις