Καμπή

Γρλαφει ο Λευτέρης Κουσούλης

Συμβαίνει συχνά στην ανθρώπινη ιστορία. Ο ήχος των γεγονότων παύει να ακούγεται. Και έξαφνα μια αιφνίδια ανατροπή έρχεται να θυμίσει ποιός έχει τα πρωτεία. Εκεί που καμιά φορά διστάζουμε να αποδεχθούμε την πραγματικότητα, αυτή έρχεται ορμητικά και άτεγκτα να επιβληθεί.

Καθώς η χρονιά γυρίζει σιγά-σιγά, το βάρος της κάμπτει στέρεες για δεκαετίες αντιλήψεις και το αόρατο χέρι της γράφει από την αρχή τις σελίδες. Η πανδημία έχει εγκατασταθεί στη μνήμη ως ένα τέλος, το τέλος μιας συγκεκριμένης θεώρησης του σύγχρονου κόσμου.

Ο ρομαντισμός της γραμμικής εξέλιξης κατέπεσε. Όσο και αν αυτό δεν εκφράζεται ακόμη άμεσα και χειροπιαστά, όσο και αν η φαντασία του ξεχύνεται στους φωταγωγημένους δρόμους των Χριστουγέννων, οι ρωγμές εκείνης της αδιατάρακτης αισιοδοξίας είναι ήδη βαθειές.

Παντού. Και στις αδύναμες κοινωνίες και στον ισχυρό δυτικό κόσμο. Εκεί που φάνταζε ότι ο θάνατος είναι μια υπόθεση του «περιθωρίου», ήρθε τώρα να εγκατασταθεί στις οθόνες, ανάμεσα στις κατάφωτες πλατείες, που μόλις φανεί η απειλή του, κλείνουν βιαστικά για να τον αφήσουν έξω.

Και εμείς εδώ στον μικρό μας κόσμο, περπατάμε στους στενούς δρόμους του. Με μια κόπωση να συνοδεύει την κοινωνία, αλλά και ένα μάθημα να φτάνει στα αυτιά μας πιο πειστικά. Υπάρχουμε σε μια σχέση πραγμάτων που κανείς δεν ορίζει, σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη κατάσταση που υπερβαίνει τον εαυτό μας. Και εκεί που ο φόβος μας συνοδεύει, δίπλα του, συνειδητά ή μη, χτίζεται μια νέα εμπειρία. Σε αυτή τη στροφή των πραγμάτων, τίποτε δεν μένει όπως πριν.

Νέα εμπειρία. Για κάθε έναν από μας διαφορετική, αλλά νέα. Μαζί οι νέες απαιτήσεις της, που δεν έχουν προλάβει ακόμη να δουν το φως. Να γίνουν φωνή και κοινωνικό και πολιτικό αίτημα στην καμπή αυτή των πραγμάτων.

Αυτή η νέα εμπειρία ορίζεται κυρίως από τη συνειδητοποίηση του πεπερασμένου κάθε κυβερνητικής δυνατότητας. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Ούτε εναλλακτικές επιλογές. Ούτε ατομική σωτηρία. Η μοίρα είναι κοινή. Αυτή η αναμέτρηση με τα όριά μας έχει καταστήσει σε όλους ορατή την ανάγκη της ενότητας του κοινωνικού σώματος. Όχι μιας θεωρητικής και ανυπόστατης σύμπνοιας, αλλά μιας έμπρακτης ενότητας, που εκφράζεται ως υλοποιημένη συναποδοχή της κοινής μοίρας.

Όταν με το καλό περάσει η πανδημία, όταν το μέτωπο αυτό γίνει παρελθόν, όταν το εμβόλιο μας πάει σε μια ασφαλή κατάσταση, θα έρθει η ώρα της ανακεφαλαίωσης. Οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να ζυγίσουν τα πράγματα από την αρχή και να κάνουμε την καμπή της ώρας αφετηρία μιας σύγκρουσης για τα ουσιώδη και σημαντικά της ζωής μας.