ΚΟΣΜΟΣ. Σαν σήμερα στις 28 Απριλίου του 1945, ο ιδρυτής του ιταλικού φασιστικού καθεστώτος και δικτάτορας της Ιταλίας από το 1922 ως το 1943, Μπενίτο Μουσολίνι, έπεφτε νεκρός ύστερα από εκτέλεση της θανατικής ποινής που του επέβαλε η ηγεσία των ιταλών Παρτιζάνων, λίγες ημέρες πριν τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Την επόμενη ημέρα, ένας εξαγριωμένος όχλος 5000 ανθρώπων, κλωτσούσε έφτυνε και ουρούσε στα πτώματα τους στο κέντρο της πόλης όπου γεννήθηκε ο ιταλικός φασισμός.

Στο πρόσωπο του Μουσολίνι υπήρχε μια περιφρονητική έκφραση. Πέθανε φωνάζοντας «Όχι! Όχι!» στο εκτελεστικό απόσπασμα, που του πήρε τη ζωή, καθώς και της ερωμένης του, κοντά στο χωριό Ντόγκο στη λίμνη Κόμο λίγο πριν τα ελβετικά σύνορα.

Είχε προηγηθεί η συντριπτική ήττα που υπέστη ο ιταλικός στρατός στα βουνά της Πίνδου από τις ελληνικές δυνάμεις, ενώ η ήττα του Αξονα στο μέτωπο της Βορείου Αφρικής έθεσε την Ιταλία εντός του πεδίου βολής των Συμμάχων. Ο ιταλικός στρατός σχεδόν κατέρρευσε μετά τη Συμμαχική απόβαση στη Σικελία και ο Μουσολίνι ανατράπηκε από το ίδιο το Φασιστικό Κόμμα. Ήταν τότε που ο βασιλιάς της χώρας διέταξε τη σύλληψή του. Τον ελευθέρωσαν Γερμανοί αλεξιπτωτιστές και ο Χίτλερ τον τοποθέτησε επικεφαλής κυβέρνησης στην πόλη Σαλό του ιταλικού Βορρά.

Η σύλληψη

Στις 27 Απριλίου του 1945, ο Μουσολίνι και η ερωμένη του, μαζί και με άλλους φασίστες του υπουργικού συμβουλίου, ταξίδευαν κρυμμένοι σε μια γερμανική φάλαγγα κοντά στο χωριό Ντόγκο στην όχθη της λίμνης Κόμο, ώστε να περάσουν τα σύνορα για την Ελβετία. Μια ομάδα κομμουνιστών ανταρτών επιτέθηκε στο κομβόι και το ανάγκασε να σταματήσει. Οι αντάρτες είχαν πληροφορίες ότι ανάμεσα στους Γερμανούς, βρισκόταν ο Ιταλός φασίστας και οι συνεργάτες του. Και ήταν ακριβώς έτσι. Παρά το γεγονός ότι μεταμφιέστηκε με τη γερμανική στρατιωτική καπαρντίνα, θα αναγκαζόταν να παραδοθεί στους Ιταλούς, αφού οι ίδιοι εκβίασαν τους Γερμανούς. Άν δεν τους έδιναν το Μουσολίνι, δεν θα άφηναν να περάσει κανείς. Τελικά ο Μουσολίνι αποκαλύφθηκε. Ήταν μέσα σε ένα από τα οχήματα συνοδείας.

Οι αντάρτες συνέλαβαν τον Μουσολίνι και τον πήγαν στο Ντόγκο, όπου πέρασε μέρος της νύχτας στους τοπικούς στρατώνες. Πάνω από πενήντα φασίστες ηγέτες με τις οικογένειές τους βρέθηκαν στο κομβόι και συνελήφθησαν από τους αντάρτες. Εκτός από το Μουσολίνι και την Πετάτσι, δεκαέξι από αυτούς θα εκτελεστούν με συνοπτικές διαδικασίες την επόμενη ημέρα και άλλοι δέκα θα πέσουν νεκροί μέσα σε δύο νύχτες.

Οι μάχες συνεχίζονταν στην περιοχή γύρω από το Ντόγκο. Φοβούμενοι ότι υποστηρικτές του φασισμού μπορεί να προσπαθούσαν να διασώσουν τον Μουσολίνι και την Πετάτσι, οι αντάρτες τους οδήγησαν, στη μέση της νύχτας, σε ένα κοντινό αγρόκτημα. Ο Μουσολίνι και η Πετάτσι πέρασαν εκεί το υπόλοιπο της νύχτας και το μεγαλύτερο μέρος της επόμενης ημέρας.

Το βράδυ της σύλληψης του Μουσολίνι, ο Σάντρο Περτίνι, ο ηγέτης των Σοσιαλιστών ανταρτών στη βόρεια Ιταλία, ανακοίνωσε στο Ράδιο Milano: «Ο επικεφαλής αυτής της συμμορίας των παραβατών, ο Μουσολίνι, που μαζί με τον με εχθρό και με φόβο προσπάθησε να διασχίσει τα σύνορα της Ελβετίας, συνελήφθη. Θα πρέπει να παραδοθεί στο δικαστήριο του λαού, ώστε να μπορεί να τον κρίνει γρήγορα. Αυτό θέλουμε, ακόμα κι αν νομίζουμε ότι η εκτέλεση από μια διμοιρία, είναι πάρα πολύ μεγάλη τιμή για αυτόν τον άνθρωπο. Θα άξιζε να σκοτωθεί σαν ψωριάρικο σκυλί».

Την επόμενη μέρα δικάστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από το ανώτατο αρχηγείο των «εθελοντικών σωμάτων Ελευθερίας» και εκτελέστηκαν μαζί με 16 ακόμη άτομα, τα περισσότερα μέλη της κυβέρνησης του Σαλό. Τα πτώματά τους μεταφέρθηκαν και κρεμάστηκαν στην Πιατσάλε Λορέτο (Piazzale Loreto) του Μιλάνου.

Η εκτέλεση

Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές εξηγήσεις για τη γρήγορη εκτέλεση του Μουσολίνι. Μία από τις πιο δημοφιλείς είναι ότι, ο θάνατός του είχε διαταχθεί πολύ πριν τη σύλληψή του. Γεγονός είναι ότι ο Μουσολίνι και η Πετάτσι αιφνιδιάστηκαν, την ώρα που έκαναν βόλτα στον κήπο του σπιτιού. Τότε ορισμένοι αντάρτες, εκτελώντας εντολές, τους ακινητοποίησαν για να γίνει ένα πρόχειρο λαϊκό δικαστήριο. Όταν άκουσε την ποινή του θανάτου, ο Μουσολίνι φώναξε: «Επιτρέψτε μου να σώσω τη ζωή μου και εγώ θα σας δώσω μια αυτοκρατορία!»

Η Πετάτσι πέρασε τα χέρια της γύρω από τον Μουσολίνι και φώναξε, «Όχι, δεν πρέπει να πεθάνει». Εκείνη τη στιγμή ο εκτελεστής τους την πυροβόλησε και η ερωμένη του Ιταλού ηγέτη έπεσε κάτω. Ο Μουσολίνι τότε, άνοιξε το σακάκι του και φώναξε, «Ρίξε μου στο στήθος!» Ο Γουόλτερ Αουντίζιο, που σημάδευε τον Μουσολίνι, δεν δίστασε. Ο Ντούτσε έπεσε αλλά δεν ήταν νεκρός. Μια άλλη σφαίρα καρφώθηκε στο στήθος του για να σιγουρευτούν οι αντάρτες. Οι σοροί τους πετάχτηκαν στο πίσω μέρος ενός φορτηγού, μαζί με εκείνες των 16 συνεργατών του Μουσολίνι, και μεταφέρθηκαν στο Μιλάνο.

Το λιντσάρισμα των σορών

Οι εγκέφαλοι του φασισμού που βούτηξαν στον πόλεμο την Ιταλία, κείτονταν τώρα στην λάσπη και το βούρκο σε μια πλατεία στο κέντρο του Μιλάνου. Το πτώμα του Μουσολίνι παρέμεινε σε δημόσια θέα για αρκετό διάστημα, όπου και εξευτελιζόταν από τους περαστικούς.

Περισσότερα από 5.000 άτομα συγκεντρώθηκαν για να δουν τα πτώματα που σηματοδοτούσαν το οριστικό τέλος στο φασισμό. Όσοι κατάφερναν να φτάσουν κοντά στις σορούς ουρούσαν πάνω τους ως ένδειξη χλεύης. Μια γυναίκα που σύμφωνα με τις αναφορές, πυροβόλησε πέντε φορές στο σώμα του νεκρού Μουσολίνι, είπε κλαίγοντας: "Πέντε σφαίρες για τους πέντε γιους μου που δολοφονήθηκαν"

Το πλήθος παραληρούσε και μικρή ομάδα ανταρτών κρέμασε τα πτώματα ανάποδα, ενώ οι ένοπλοι αντάρτες έκαναν μεγάλη προσπάθεια να κρατήσουν πίσω τον κόσμο. Ένα κύμα ανθρώπων θα προσπαθήσει να τους περάσει για να διαπομπεύσει ακόμη περισσότερο τις σορούς, ωστόσο αυτό θα αποφευχθεί, με πυροβολισμούς στον αέρα.

Νωρίς το πρωί, οι σοροί κατέβηκαν. Το κεφάλι του Μουσολίνι είχε τοποθετηθεί πάνω στο στήθος της νεκρής ερωμένης του. Το σώμα της είχε αρκετές τρύπες από σφαίρες και οι λεκέδες αίματος έδωσαν ένα βυσσινί χρώμα στη φίνα λευκή μπλούζα με βολάν, η οποία ως εκ θαύματος είχε ξεφύγει από τη βρωμιά που κάλυπτε τους υπόλοιπους.

Το πρόσωπο του Μουσολίνι ήταν σταχτί γκρι. Φορούσε στρατιωτικό μπουφάν και το γκρι παντελόνι ιππασίας της ιταλικής πολιτοφυλακής, το οποίο είχε μια μικρή κόκκινη λωρίδα στις πλευρές.

Όμως, ο αέρας του μεγαλείου, που κάποτε περιέβαλλε το γιο του σιδηρουργού, είχε εξαφανιστεί. Το σώμα του, είχε κακοποιηθεί βάναυσα και ήταν καλυμμένο με βρωμιά. Φορούσε τις ψηλές μαύρες μπότες, αλλά δεν υπήρχε πουθενά η λάμψη τους. Δύο ημέρες αργότερα, ο Χίτλερ θα έπεφτε επίσης νεκρός.

Η είδηση του θανάτου του κυριαρχεί, φυσικά, στον Τύπο των ημερών εκείνων.

Γράφουν τα «ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ» της 30ης Απριλίου 1945: «Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί και ιδιαιτέρως ο σταθμός των Ιταλών πατριωτών του Μιλάνου από της νυκτός της προχθές εκπέμπουν συνεχώς ειδήσεις σχετικάς με την σύλληψιν, την καταδίκην υπό του επαναστατικού δικαστηρίου και την εκτέλεσιν του Μουσσολίνι και των κυρίων συνεργατών του».

Η αποτυχημένη μεταμφίεση και η εκτέλεση

Σύμφωνα με τις ανταποκρίσεις που έφταναν στην Αθήνα από τη Ρώμη, την Παρασκευή 27 Απριλίου, ο ελεύθερος ραδιοφωνικός σταθμός του Μιλάνου ανήγγειλε ότι ο Μουσσολίνι και η ερωμένη του Κλάρα Πετάτσι συνελήφθησαν παρά την λίμνην του Κόμο, πλησίον των ιταλοελβετικών συνόρων, ενώ απεπειρώντο να διέλθουν κρυφίως την μεθόριον. «Ο Ντούτσε ακολουθείτο από πολυμελή ακολουθίαν, μεταξύ των οποίων και πολλοί Γερμανοί, και είχε και αυτός μεταμφιεσθή εις Γερμανόν στρατιώτην, καθώς και οι ακόλουθοί του».

Ο Μουσολίνι όμως έγινε αντιληπτός από τους ιταλούς Κομμουνιστές Παρτιζάνους, οι οποίοι τον πέρασαν από δίκη χωρίς να χρονοτριβήσουν. «Εις το Κόμο συνεκροτήθη αμέσως λαϊκόν δικαστήριον, το οποίον εδίκασε και κατεδίκασεν εις θάνατον τον Μουσσολίνι και 17 άλλα άτομα, μετ’ αυτού συλληφθέντα, εκ των πιστών συνεργατών. (…) Η απόφασις του λαϊκού δικαστηρίου εξετελέσθη αμέσως. Μεταξύ των άλλων καταδικασθέντων μετ’ αυτού και εκτελεσθέντων είνε η ερωμένη του Κλάρα Πετάτσι».

Εις κοινήν θέαν

Οι επαναστάτες όμως δεν αρκέστηκαν στην άμεση εκτέλεση του φασίστα δικτάτορα. Τα πτώματα των εκτελεσθέντων μετεφέρθησαν το απόγευμα του Σαββάτου στο Μιλάνο και εξετέθησαν σε κοινή θέα στην πλατεία Λορέττο, οπόθεν από τη στιγμή εκείνη διέρχεται συνεχώς το πλήθος για να δεί τη δίκαιη τιμωρία του ετέρου των δύο μεγάλων υπευθύνων της πενταετούς ανθρωποσφαγής. «Εις το στήθος του πτώματος του Μουσσολίνι ετοποθετήθη πινακίς με τας λέξεις: “Απενεμήθη δικαιοσύνη”». «Μετά των άλλων πτωμάτων, εξετέθησαν εις την κοινήν θέαν και τα πτώματα του Ρομπέρτο Φαρινάτσι, πρώτου γραμματέως του φασισμού, όστις είχε συλληφθή, δικασθή και εκτελεσθή εις την Βερόναν, καθώς και του άλλοτε υπουργού και μέλους του μεγάλου φασιστικού συμβουλίου Ρενάτο Ρίτσι, όστις μετά την σύλληψίν του αυτοκτόνησε»

Όπως έγραφαν τα «ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ» της 30ης Απριλίου στο κύριο άρθρο τους «Ένας από τους δύο εγκληματικούς τυχοδιώκτας, των οποίων η ανάμνησις, θα καλύπτη πάντοτε με καταισχύνην τας χώρας, όπου εξεκολάφθησαν, εσταδιοδρόμησαν και κατώρθωσαν μάλιστα να θεωρηθούν μεγαλοφυείς (…) ο Μπενίτο Μουσσολίνι». Ο άλλος «εγκληματικός τυχοδιώκτης» ήταν ο Αδόλφος Χίτλερ, ο οποίος αυτοκτόνησε την ημέρα εκείνη, 30 Απριλίου, όμως η είδηση του θανάτου του πλανιόταν στον ημερήσιο Τύπο, ως φήμη ακόμα.

Το τέλος του δικτάτορα

Μετά τις στρατιωτικές αποτυχίες σε Ελλάδα, Γιουγκοσλαβία και Σοβιετική Ένωση, η δημοφιλία του Μουσολίνι άρχισε να καταβαραθρώνεται ακόμα και εντός του κόμματός του. Η αποβίβαση των συμμαχικών στρατευμάτων στη Σικελία το 1943 έστρεψε εναντίον του το σύνολο των συντρόφων του.

Στις 24 Ιουλίου 1943 το Gran Consiglio del Fascismo (Μεγάλο Φασιστικό Συμβούλιο) ψήφισε τη μεταβίβαση της εκτελεστικής εξουσίας στον Βασιλιά Βιττόριο Εμμανουέλε ΙΙΙ. Ο Βασιλιάς κάλεσε τον Μουσολίνι στα Ανάκτορα και του αφαίρεσε κάθε εξουσία, ενώ κατά την έξοδό του συνελήφθη και εξορίστηκε στο Γκραν Σάσο (Gran Sasso), στα Αβρούζια Όρη της κεντρικής Ιταλίας, σε πλήρη απομόνωση.

Η υπογραφή παράδοσης από μέρους της νέας ιταλικής κυβέρνησης οδήγησε στην εισβολή από βορρά των ναζιστικών στρατευμάτων και στην κατάληψη μέρους της βόρειας Ιταλίας. Με μία εντυπωσιακή επιχείρηση Γερμανοί αλεξιπτωτιστές με διοικητή τον Ότο Σκορτσένυ, απελευθέρωσαν τον Μουσολίνι και τον φυγάδευσαν στα γερμανοκρατούμενα εδάφη.

Εκεί τέθηκε επικεφαλής της επονομαζόμενης Repubblica Sociale Italiana (Ιταλικής Κοινωνικής Δημοκρατίας) ή όπως επικράτησε να λέγεται Δημοκρατία του Σαλό, από το όνομα της πόλης όπου έδρευε η κυβέρνηση.

Ο ρόλος του ήταν μάλλον διακοσμητικός, αφού ουσιαστικά κυβερνούσαν οι Γερμανοί, ωστόσο είχε την ευκαιρία να εξοντώσει αρκετούς από αυτούς που απομακρύνθηκαν από κοντά του, όπως τον γαμπρό του Γκαλεάτσο Τσιάνο (Galeazzo Ciano). Τότε συνέγραψε και την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Η άνοδος και η πτώση μου».

Ο Μουσολίνι διασώθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα και απελευθερώθηκε από τη φυλακή στο Campo Imperatore στις 12 Σεπτεμβρίου 1943.

Η επίσημη εκδοχή για το θάνατο του Μουσολίνι βασίζεται στην αφήγηση του Walter Audisio, πρώην κομμουνιστή αντάρτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο 1947. Νωρίτερα, το 1945, είχε δημοσιευθεί στην κομμουνιστική εφημερίδα L’Unita ότι τον Μουσολίνι σκότωσε ο αντάρτης “Colonnello Valerio”, χωρίς να αναφέρεται το πραγματικό του όνομα.

Η άποψη αυτή της εκτέλεσης γίνεται γενικά αποδεκτή, αλλά μέσα στην Ιταλία έχουν κυκλοφορήσει και άλλες εκδοχές. Σύμφωνα με μια από αυτές, που στηρίζεται σε μαρτυρία Ιταλού πρώην αντάρτη που ήταν παρών, ο Μουσολίνι εκτελέστηκε από Βρετανούς πράκτορες πριν παραδοθεί στους αντάρτες.

Την εκδοχή αυτή επιβεβαιώνει ένας πρώην Βρετανός πράκτορας, ο Peter Tompkins. Αυτό φέρεται ότι έγινε κατά διαταγή του Τσώρτσιλ ο οποίος αγωνιούσε να μην έρθουν στο φως έγγραφα που κατείχε ο Μουσολίνι και έδειχναν την επικοινωνία του με τον Τσώρτσιλ.

Δεν έχουν βρεθεί έγγραφα που να επιβεβαιώνουν τέτοια επικοινωνία, εκτός από δύο επιστολές με τις οποίες ο Τσώρτσιλ ζητά από τον Μουσολίνι να μην εισέλθει στον πόλεμο. Η θεωρία αυτή διατυπώνεται και από τον ειδικό στο φασισμό Pierre Milza, στο βιβλίο του Οι τελευταίες μέρες του Μουσολίνι.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις