ΚΟΣΜΟΣ. Θέλω ν’ ακούσω τους άλλους θεατές, θέλω τη γνώμη τους, να μου πουν πως τους φάνηκε, τι αίσθηση τους άφησε, τι νιώθουν και τι σκέφτονται τώρα που την είδαν. Κάπως έτσι έφτιαξα σιγά-σιγά μες το μυαλό μου μια λίστα με ταινίες που είδα και μετά μπορούσα να συζητήσω γι’ αυτές για ώρες ή και για μέρες.

Ταινίες που με άγγιξαν πολύ και βαθιά, άλλοτε με προβλημάτισαν, άλλοτε με συγκίνησαν, άλλοτε με έκαναν χαρούμενη. Το σίγουρο είναι ότι μου έμειναν αξέχαστες. Πάντα τις αναφέρω μέσα στις καλύτερες που έχω δει και ο πιο σημαντικός λόγος γι’ αυτό παραμένει ένας: πρόκειται για ταινίες που μεταφέρουν ένα δυνατό «μήνυμα» τ’ οποίο αν όλοι το αντιλαμβάνονταν και δρούσαν, ίσως ο κόσμος γύρω μας να ήταν πολύ καλύτερος.

1. Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας – American History Χ

Δυστυχώς εξαιρετικά επίκαιρη ταινία στην εποχή που ζούμε. Μια ταινία που μιλάει με ωμό, βίαιο και βαθιά ειλικρινή τρόπο για τη βία, το μίσος, το ρατσισμό, την επίθεση στον ξένο, τον αδύναμο. Ένας συγκλονιστικός Έντουαρντ Νόρτον που από απίστευτα μισητός καταφέρνει να γίνει αφάνταστα συμπαθής μέχρι το τέλος της ταινίας. Ένα σενάριο βγαλμένο κυριολεκτικά από τη ζωή. «Μυρίζει» σαπίλα, αίμα, ιδρώτα, αδικία, απανθρωπιά αλλά και δικαιοσύνη, όραμα, συγχώρεση. Όποιος έχει την καρδιά θα δει την ταινία και μετά απλά θα καταλάβει την αλήθεια.

2. The Matrix

Βεβαίως, βεβαίως! Αν το Μάτριξ δεν είναι μια από τις ταινίες που είναι ικανές ν’ αλλάξουν τον κόσμο, τότε δεν ξέρω σε τι κόσμο ζούμε πραγματικά! Τα αδέλφια Γουατσόφσκι έγιναν γνωστά σε παγκόσμια κλίμακα με την τριλογία του Νίο, του Μορφέα και της Τριάδας. Οι Γουατσόφσκι ανήκουν στη γεννιά των πολύ καλά διαβασμένων σκηνοθετών. Άνθρωποι με πραγματική κουλτούρα και βαθιά γνώση της ιστορίας, της θρησκειολογίας και της φιλοσοφίας δημιούργησαν μια τριλογία γεμάτη συμβολισμούς, μύθους, διδάγματα. Όσοι δεν παρέμειναν επιφανειακά στο συνεχές πιστολίδι και τη γρήγορη δράση της ταινίας κατάλαβαν πολλά και ενδιαφέροντα που σίγουρα τους οδήγησαν σε βαθιά σκέψη και ανάγκη ν’ αποσυμβολίσουν τις ταινίες Μάτριξ από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό.

3. The Shawshank Redemption – Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ

Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Στίβεν Κινγκ η αριστουργηματική αυτή ταινία κατατάσσεται πάντα στις λίστες με τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Ο Τιμ Ρόμπινς υποδύεται έναν φυλακισμένο ο οποίος περνάει δύο δεκαετίες από τη ζωή του στη φυλακή καθώς κατηγορείται άδικα για το φόνο της γυναίκας του και του εραστή της. Η βαθιά φιλία που θα δημιουργήσει μ’ έναν συγκρατούμενο του (Μόργκαν Φρίμαν) θα τον κάνει ν’ αντέξει τη βαναυσότητα της φυλακής αλλά και θα του δημιουργήσει την ανάγκη και την ελπίδα της οριστικής διαφυγής. Το μήνυμα επιβίωσης αυτής της ταινίας είναι τόσο έντονο που κυριολεκτικά σπάει κόκκαλα!

4. V for Vendetta

Μια μάλλον προφητική ταινία γι’ αυτά που έρχονται ( ή γι’ αυτά που ήρθαν;). Τα αδέλφια Γουατσόφσκι στη θέση των παραγωγών συμβάλλουν στη δημιουργία μιας διαφορετικής μέχρι τώρα ταινίας, η οποία μίλησε με σκληρά και σοφά λόγια στους θεατές. Ο πρωταγωνιστής της ταινίας μας, ο μασκοφόρος V θα γίνει σύμβολο της Ελευθερίας και της Επανάστασης μες τα επόμενα χρόνια (τυχαίο που οι περιβόητοι χάκερς Anonymous φοράνε τη μάσκα του;) και ατάκες της ταινίας θα μείνουν διαχρονικές. Δεν είναι δυνατόν ένας άνθρωπος με ιδανικά να μην νιώσει την ανάγκη της πραγματικής εξέγερσης μετά από αυτή την ταινία.

5. Trilogy of Kieslowski (Three colors:Blue, White, Red) – Τριλόγια Κισλόφσκι (Τρία χρώματα:Μπλε, Άσπρη, Κόκκινη)

Τι να πούμε για τον άνθρωπο που στιγμάτισε το ευρωπαϊκό σινεμά όσο ελάχιστοι καλλιτέχνες; Οι τρεις τελευταίες ταινίες της καριέρας του και ίσως οι πιο γνωστές του (μαζί μάλλον με το «Η διπλή ζωή της Βερόνικα»)μιλούν για τις τρεις μεγάλες αρχές – χρώματα της γαλλικής σημαίας: την ελευθερία, την ισότητα και την αδελφοσύνη. Με τέτοιο ιδεολογικό υπόβαθρο υπάρχει περίπτωση να μην έχουμε να κάνουμε με αληθινά σπουδαίες ταινίες; Όχι, όπως μαντεύετε!

6. Das experiment – Το πείραμα

Η ταινία βασίστηκε στην αληθινή ιστορία του πειράματος του Αμερικανικού πανεπιστημίου του Στάνφορντ (Stanford Prison Experiment). To 1971 ο Philip Zimbardo αποφάσισε να προχωρήσει στη διεξαγωγή ενός κοινωνικού πειράματος που θα μελετούσε τη ψυχολογική μεταβολή της κατάστασης κάποιων ατόμων που θα τους δινόταν είτε ο ρόλος του φυλακισμένου, είτε ο ρόλος του δεσμοφύλακα. 24 άντρες συμμετείχαν σε αυτό το πείραμα και τ’ αποτελέσματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι ακόμη κι αν ξέρουν ότι συμμετέχουν απλά σ’ ένα πείραμα, στο τέλος θα εμφανίσουν πραγματικά τη συμπεριφορά ενός δεσμοφύλακα ή ενός φυλακισμένου. Κι αν το πραγματικό πείραμα του Στάντφορντ διακόπηκε την 6η από τις 14 μέρες που είχε προβλεφθεί αρχικά ότι θα κρατούσε, η ταινία μας πηγαίνει μέχρι το τέλος. Η υποταγή του ανθρώπου απέναντι στην Αρχή, ο σαδισμός του εξουσιαστή και η αλλοίωση των ανθρώπινων χαρακτηριστικών μέσω μιας επιβαλλόμενης συνθήκης μπορούν να μας προβληματίσουν απεριόριστα για την ποιότητα της ψυχοσύνθεσης μας.

7. Amelie

Κι εδώ τα λόγια απλά περισσεύουν. Η ταινία-φαινόμενο του γαλλικού κινηματογράφου που μίλησε στις καρδιές όλων γεμίζοντας τες με πολλά χαμόγελα. Σε αντίθεση με τις σπουδαίες δραματικές ταινίες που μέσα από τα δάκρυα, τον πόνο και τη συμφορά αναδεικνύουν το μεγαλείο των ηρώων τους, η Αμελί κατάφερε μέσα από το γαλλικό σαρκασμό και την ευρωπαϊκή χάρη και φινέτσα να μεταφέρει σε όλο τον κόσμο το μήνυμα της χαράς, της αισιοδοξίας, του παιδικού ονείρου, της προσφοράς στο συνάνθρωπο και τέλος του έρωτα, με τον πιο τρελό και ανορθόδοξο τρόπο. Ταινία – φαινόμενο που ήδη έχει μείνει στην ιστορία του γαλλικού σινεμά.

8. The life of David Gale – Η ζωή του Ντέιβιντ Γκέιλ

Τολμώ να πω τη λέξη αριστούργημα γι’ αυτή την ταινία, αλλά δε θέλω να φανώ υπερβολική καθώς ακολουθούν και άλλα αριστουργήματα κατ’ εμέ. Να πω μόνο ότι εδώ έχουμε και πάλι πρωταγωνιστή τον Κέβιν Σπέισι, ο οποίος δύσκολα μάλλον θα παίξει σε κάτι που δε θα κλέψει τις εντυπώσεις. Ή όπως διάβασα σε μια κριτική στο ίντερνετ «Δεν μπορείς να περιμένεις τι τέλος θα έχει η ταινία, εάν σε αυτήν παίζει ο Kevin Spacey». Οπότε μετά από αυτή την παρατήρηση ξέρετε ήδη ότι το τέλος θα είναι απρόσμενο κι εντελώς απρόβλεπτο – και φυσικά δε θα σας πω τίποτε γι’ αυτό. Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι μια ταινία που μιλάει τόσο ξεκάθαρα για τα ιδανικά κάποιων ανθρώπων και το πάθος τους να τα υπηρετούν μέχρι πραγματικά το τέλος, δεν είναι δυνατόν να μη σας αγγίξει/συγκινήσει/αφυπνίσει. Μια πραγματικά ουσιαστική ταινία!

9. PhiladelphiaΦιλαδέλφεια

Μια ταινία που ήρθε να δώσει ένα δυνατό, ανθρώπινο μήνυμα για το μέγιστο ιατρικό και κοινωνικό ζήτημα της δεκαετίας του ’80, το Aids. Ο Τομ Χανκς στο ρόλο του φορέα του ιού HIV και ο Ντένζελ Ουάσινγκτον στο ρόλο του ομοφοβικού δικηγόρου έδωσαν ρεσιτάλ ερμηνείας (Ο Χανκς πήρε το πρώτο του Όσκαρ για το συγκεκριμένο ρόλο) σε μια ταινία που μίλησε ανοιχτά για το Aids, την ομοφυλοφιλία και την ομοφοβία, θέλοντας να ξορκίσει τα «δαιμόνια» και να κάνει τον κόσμο να ξανά σκεφτεί από την αρχή γι’ αυτά τα θέματα. Μια ταινία που ενδεχομένως στις μέρες μας φαντάζει υπερβολική σε κάποιους. Από την άλλη όμως είμαι τόσο σίγουρη ότι για τους περισσότερους εκεί έξω ακόμα και σήμερα μπορεί να αποτελέσει μια ταινία «αποκάλυψη».

10. Brokeback mountain – Τομυστικότου Brokeback Mountain

Μια μεγάλη ταινία που δέχτηκε θερμότατες κριτικές, πολλά βραβεία αλλά και τρομερή αμφισβήτηση για δυο λόγους: (α) για το θέμα της, (β) για το γεγονός ότι ήταν αμερικάνικη. Μπορεί οι και καλά «φιλελεύθεροι» και «άνετοι» να το αρνηθούν, αλλά ελάχιστοι συγχώρησαν στον Ανγκ Λι την τόλμη του να «φέρει» στο Χόλλυγουντ μια πραγματικά καλαίσθητη ταινία που αφορούσε τον έρωτα δυο αντρών. Πέρα όμως απ’ αυτές τις παραφωνίες ο κόσμος αποκρίθηκε «ομόφωνα» θετικά στην ταινία και οι ομοφυλόφιλοι είχαν επιτέλους ένα λόγο να νιώθουν περήφανοι πηγαίνοντας στο σινεμά. Μια ταινία που έδειξε ότι ένα γκέι θέμα μπορεί να δοθεί καλαίσθητα, με ευαισθησία και ανθρωπιά, κάνοντας τους ετεροφυλόφιλους να «ζηλέψουν» για την απουσία τέτοιου πάθους από άλλους κινηματογραφικούς έρωτες.

11. American Beauty

Ίσως η καλύτερη και πιο γνωστή ταινία του Σαμ Μέντες και σίγουρα η ταινία της χρονιάς για το έτος 1999. Πολυβραβευμένη και πολυσυζητημένη το δίχως άλλο, με πρωταγωνιστή το «τέρας» υποκριτικής Κέβιν Σπέισι, η ταινία ήρθε να καταρρίψει μια για πάντα – αν δεν είχε ήδη γίνει καλλιτεχνικά αυτό – την αμερικανική ψευδαίσθηση της Αγίας Οικογένειας και μαζί τη παγκόσμια φαντασίωση της ανέφελης οικογενειακής ζωής. Επειδή όμως με την αποκάλυψη κάθε αλήθειας έρχεται και μια λύτρωση, το μήνυμα της αγάπης και της προσπάθειας για μια καλύτερη ζωή φτάνει δυνατό στο θεατή.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις