Πριν από πολλά χρόνια, ως Νομάρχης Λακωνίας και εκπρόσωπος της ΕΝΑΕ στην Ευρώπη, ο Γρηγόρης Αποστολάκος είχε αναφερθεί στη διάρθρωση της διοίκησης και τη μορφή της αυτοδιοίκησης σε ευρωπαϊκές χώρες. Είχε περιγράψει και καταδείξει την ανάγκη ενίσχυσης της Αυτοδιοίκησης προκειμένου να θεμελιωθεί η ανάπτυξη και να ευστοχήσουν οι υποδομές στην ελληνική Περιφέρεια.

Λίγο αργότερα, ο Πέτρος Τατούλης, περιφερειάρχης Πελοποννήσου, έδειξε στην πράξη και στόχευσε στη διαμόρφωση ενός μοντέλου περιφερειακής διακυβέρνησης με ελευθερία κινήσεων, υπερκομματικό χαρακτήρα και σημαντική εξωστρέφεια στην ουσία και όχι στον τύπο. Πολλά από τα έργα που τρέχουν σήμερα συνδέονται με αυτό το μοντέλο.

Όμως. Κάθε προσπάθεια αυτονομίας, ανάπτυξης και εδραίωσης της Αυτοδιοίκησης ανακόπτεται από τον κομματισμό που εκμεταλλεύεται σφάλματα, αδυναμίες και πρωτόπειρα στελέχη της Αυτοδιοίκησης. Η ανάγκη των Κυβερνήσεων να αιμοδοτούνται από τις δυνάμεις αλλά και τα πρόσωπα της Αυτοδιοίκησης είναι μεγάλη και καμουφλαρισμένη. Μία - από την φύση της στρεβλή νοοτροπία - θέλει τον Αυτοδιοικητικό, για να είναι - τελικά - επιτυχημένος, να μεταπηδά στο εθνικό ψηφοδέλτιο του κόμματος του έχοντας, όμως, υποστεί προηγουμένως, μια μακρόχρονη ομηρία, όσο θητεύει στην αυτοδιοίκηση αλλά υπηρετεί επίορκα το κόμμα στο οποίο τελικά «ανήκει».

Ο αυτοδιοικητικός που είναι αμετακίνητος κάτω από την κομματική στέγη, όσο χρηματοδοτείται από το Κόμμα - Κυβέρνηση και όσο πριμοδοτείται από μηχανισμούς και συστήματα, μεσουρανεί. Έχει αποτελέσματα, πιο άμεσα και πιο εντυπωσιακά αλλά πρόσκαιρα. Όταν χάσει την κομματική «κάλυψη» ή όταν η επετηρίδα τον συνταξιοδοτήσει τότε αντιλαμβάνεται το σφάλμα να θυσιάσει την αυτοδιοικητική του οντότητα στον βωμό του κομματισμού.

Μπροστά μας βρίσκεται – όπως μας περιγράφουν – μια νέα επανάσταση, η ψηφιακή και η ανάπτυξη θα έχει πλέον τον προσδιορισμό «πράσινη». Ένας ολόκληρος κόσμος μεταβαίνει σε μια άλλη εποχή όπου ο ανθρώπινος παράγοντας δεν θα έχει πλέον τον ρόλο που έχει σήμερα.

Είναι πολύ κρίσιμο η Αυτοδιοίκηση να διατηρήσει τον χαρακτήρα της εκπροσώπησης των κοινωνιών και του θεματοφύλακα της ιδιαιτερότητας, της αυτονομίας και της αυτοδιάθεσης των κατοίκων πόλεων και χωριών. Να προσαρμοστεί, να εξελιχθεί αλλά να μην αποκοπεί από τον λώρο που τη συνδέει με τον πολίτη.

Η ψηφιακή διακυβέρνηση από τη μια αλλά και το αγαθό - νερό από την άλλη, η εργασία αλλά και η μόρφωση του πολίτη, η υγεία του και οι υπηρεσίες πρόνοιας είναι τομείς εξαιρετικά κρίσιμοι όπου η αυτοδιοίκηση οφείλει να έχει πρόταση και θέση.

Αλίμονο αν η Αυτοδιοίκηση γίνει ο ραβδούχος μιας «εθνικής» ή «παγκόσμιας» κυβέρνησης. Αλίμονο αν η Αυτοδιοίκηση μεταφέρει μόνον τις αποφάσεις των «από πάνω» στους «προς τα κάτω» και κρίμα αν η αυτοδιοίκηση δεν προβάλει τις βουλές των «από κάτω» στους «προς τα πάνω». Και για να είμαι πιο ακριβής, «πάνω» πρέπει στο εξής να είναι και να λέγεται ο λαός, η πλατεία βάση, και «κάτω» να είναι και να λέγεται το πολιτικό προσωπικό και το σύστημα διοίκησης που καλείται να υπηρετήσει την κοινωνία και τον άνθρωπο. Χωρίς διάθεση ανατροπής και διάλυσης εννοώ ότι η Αυτοδιοίκηση είναι το πολιτικό μεσολόβιο για να έχει νόημα η ενεργοποίηση του πολίτη. Αλλιώς η αδράνεια θα διαποτίσει τα πάντα και η απάθεια θα οδηγήσει και πάλι σε δρόμους αδιέξοδους. Η πολιτική αναπηρία, η κοινωνική παράλυση και η αναπτυξιακή σπαστικότητα θα είναι αναπόφευκτες.

Με τον κομματισμό τόσο ενεργό, τόσο συντηρητικό και τόσο φοβικό η Αυτοδιοίκηση είναι καταδικασμένη σε μαρασμό - στην καλύτερη περίπτωση - και σε προδοσία της αποστολής της - στην πιθανότερη -.