ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ: Η Αγία Λαύρα, η ιστορική Μονή των Καλαβρύτων με μια πορεία 1050 (και πλέον) χρόνων, αποτελεί σήμερα έναν από τους σημαντικότερους θρησκευτικούς προορισμούς της Πελοποννήσου. Οι θρύλοι που τη ζώνουν δημιουργούν ένα πέπλο σεβασμού στο χώρο ο οποίος ερημώθηκε αρκετές φορές, καταστράφηκε, πυρπολήθηκε και ξανά χτίστηκε μέχρι να αποκτήσει τη σημερινή του μορφή.

Η Ιερά Μονή της Αγίας Λαύρας 4 χλμ δυτικά των Καλαβρύτων, είναι χτισμένη σε υψόμετρο 933 μέτρων στους πρόποδες του όρους Βελιά. Θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα μοναστήρια στην Πελοπόννησο και ένα μέρος άρρηκτα συνδεδεμένο με την ελληνική ιστορία.

Η πορεία του μοναστηριού που έμελλε να γίνει ένα από τα μεγαλύτερα θρησκευτικά μουσεία της χώρας

Η Μονή χτίστηκε το 961 μ.Χ. 300 μέτρα μακρύτερα από τη σημερινή θέση της. Δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια σπηλιά με δυο σειρές τοιχογραφιών, μέρος των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα. Το σημείο αυτό που ήταν και το πρώτο Καθολικό της Μονής, έχει μείνει στην ιστορία με την ονομασία «Παλαιομάστηρο».

Καταστράφηκε ολοσχερώς το 1585 από φωτιά και για 15 χρόνια δεν ασχολήθηκε κανείς με αυτό το μέρος. Τύχη που έμελλε να αλλάξει από έναν Καλαβρυτινό ράφτη ο οποίος απογοητευμένος από την προσωπική του ζωή και τις απιστίες της συζύγου του (σύμφωνα με τις προφορικές παραδόσεις), αποφάσισε να μονάσει και να δώσει ξανά ζωή στη μικρή Μονή.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, το μοναστήρι μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση, άκμασε και αποτέλεσε ένα σημαντικό θρησκευτικό κέντρο. Με τον καιρό να προσαρτήθηκαν στη Μονή άλλα μικρότερα μοναστήρια της περιοχής και ο αριθμός των ενεργών μοναχών έφτασε τους 1000. Αξιόλογη είναι και η περιουσία που απέκτησε η Μονή.

Σταθμός για το χώρο αποτέλεσαν τα Ορλωφικά όπου η Αγία Λαύρα δοκιμάστηκε και αργότερα το πέρασμα του Ιμπραήμ από την Πελοπόννησο όπου τα στρατεύματά του, πυρπόλησαν το μοναστήρι. Οι μοναχοί είχαν προλάβει να εγκαταλείψουν το χώρο και να σώσουν πολλά από τα ιστορικά κειμήλια.

Η Μονή, χτίστηκε εκ νέου μέχρι ο σεισμός του 1844 να την καταστρέψει ξανά. Λειτούργησε το 1850 αλλά κάηκε το 1943 από τους Γερμανούς που εκτός από υλικές καταστροφές, εκτέλεσαν και όσους από τους μοναχούς δεν είχαν προλάβει να διαφύγουν.

Η έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης στην Αγία Λαύρα

Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς η έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης έγινε στην Αγία Λαύρα στις 25 Μαρτίου 1821. Ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός τέλεσε δοξολογία, ευλόγησε τους συγκεντρωμένους επαναστάτες και ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης.

Μελετητές και ιστορικοί όμως, αμφισβητούν τα γεγονότα αυτά. Από τις μαρτυρίες και τα απομνημονεύματα του μητροπολίτη και άλλων οπλαρχηγών της εποχής δεν προκύπτει ξεκάθαρα πως όσα πιστεύουμε σήμερα, συνέβησαν όντως στην Αγία Λαύρα.

Αναφέρεται όμως ξεκάθαρα, πως η Μονή αποτελούσε κέντρο ανεφοδιασμού των στρατοπέδων και χώρος συγκέντρωσης των προεστών και άλλων παραγόντων της Επανάστασης.

Ίσως φταίει η κακή διαχείριση των απομνημονευμάτων πριν τη δημοσίευσή τους ή ακόμη και η κακή μεταφορά των γεγονότων σε συνδυασμό με την ελλιπή πληροφόρηση που στις μέρες μας δεν έχουμε μια σαφή εικόνα για τα γεγονότα εκείνης της περιόδου. Ίσως πάλι η ανάγκη ενός βαθιά θρησκευόμενου λαού να συνδυάσει τη δίψα για ελευθερία με τα «πιστεύω» του, να βρήκε αποκούμπι στην ιστορική Μονή των Καλαβρύτων.

Όπως και να ‘χει, η Αγία Λαύρα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής των Καλαβρύτων και αναμφίβολα ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά μουσεία της Ελλάδας.

Ιστορικά κειμήλια και εκθέματα στο μουσείο της Μονής

Το λάβαρο της Επανάστασης του ’21 είναι ένα από τα σπουδαιότερα εκθέματα της Μονής. Ο επιτάφιος του 1754, κεντημένος στη Σμύρνη, όπλα των αγωνιστών του ’21, το Ευαγγέλιο που δώρισε η Αυτοκράτειρα της Ρωσίας Αικατερίνη Β’ η Μεγάλη, τα χρυσοκέντητα άμφια του Παλαιών Πατρών Γερμανού και πολλά άλλα ιερά κειμήλια.

Εντύπωση προκαλεί η βιβλιοθήκη με την πλούσια συλλογή εντύπων που φτάνουν τα 3.000 με το παλαιότερο να χρονολογείται από το 1502.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις