Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Την ημερομηνία αυτή συντελέστηκαν δυο πολιτικά γεγονότα πολύ σημαντικά, συγκλονιστικά και «σκοτεινά», που σημάδεψαν τον ελληνισμό και αποτελούν θλιβερές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας μας. Η μνήμη επαναφέρει αυτά τα πεπραγμένα, σχεδόν επιγραμματικά, με νηφαλιότητα και ηρεμία, μακριά από τα πάθη του παρελθόντος, τα οποία με ενέργειες και πρακτικές, κινήσεις και επιλογές αμαύρωσαν και διέσυραν τη Δημοκρατία, η οποία μέσα από μηχανορραφίες, ίντριγκες και πλεκτάνες έβγαινε μειωμένη, κλονισμένη, λαβωμένη και τελικά παραδομένη και προδομένη. Η καταγραφή τους αποτυπώνει τις σκευωρίες και τις ραδιουργίες των τότε υποτακτικών ανδρείκελων του πολιτικού συστήματος.

15 Ιουλίου 1965. Η ημέρα του βασιλικού πραξικοπήματος, η αρχή της αποστασίας και το στρώσιμο του δρόμου στη χούντα του ΄67.

Ο βασιλιάς εξαναγκάζει σε παραίτηση τον δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου (52,72% και 171 έδρες), όταν θέλησε να αντικαταστήσει τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Πέτρο Γαρουφαλιά και να αναλάβει το υπουργείο ο ίδιος, και ταυτόχρονα διορίζει κατά παράβαση του Συντάγματος την πρώτη κυβέρνηση των αποστατών, με πρωθυπουργό τον πρόεδρο της βουλής Γεώργιο Αθανασιάδη-Νόβα. Ήταν μια πράξη-μαχαιριά στην καρδιά της Δημοκρατίας, η οποία μόλις είχε συνέλθει από τη βία και τη νοθεία των εκλογών του 1961 και η οποία συνέβαλε αργότερα στην αποπομπή και του ίδιου του βασιλιά από τα ανάκτορα και τη χώρα μαζί με τους αυλικούς- μαριονέτες που τον στήριζαν και είχαν το πάνω χέρι σε όλες τις κυβερνήσεις από τον εμφύλιο και μετά. Χιλιάδες πολίτες ξεχύθηκαν αυθόρμητα στους δρόμους της Αθήνας και ακολούθησαν εκατοντάδες χιλιάδες τις επόμενες μέρες. Είναι η μεγαλύτερη έκρηξη κινητοποιήσεων που είχε γνωρίσει ποτέ η χώρα, η εποχή των «Γαργάλα τα», που έγινε σύνθημα των διαδηλωτών και είχε παρθεί από ένα τετράστιχο του Νόβα*. Η νέα κυβέρνηση αποφάσισε να αντιμετωπίσει το ολοένα αυξανόμενο και διαμαρτυρόμενο κίνημα λαού με τη βία, με επακόλουθο την 21η Ιουλίου 1965 στις συγκρούσεις με την αστυνομία τη δολοφονία του 22άχρονου φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα, από το Οίτυλο της Λακωνίας, στη διασταύρωση των οδών Σταδίου και Εδουάρδου Λω στην Αθήνα. (Στο σημείο υπάρχει ανάγλυφη αναμνηστική πλάκα.) Καθημερινά παρακολουθούμε τον ξεπεσμό και το κατάντημα πολιτικών, την καταβαράθρωση της προσωπικής ηθικής και σε ανώτατο βαθμό την πολιτική παρακμή. Γινόμαστε μάρτυρες της αποχώρησης βουλευτών από το κυβερνητικό κόμμα (αποκλήθηκαν αποστάτες) και της ένταξής τους στην αντίπαλη παράταξη. Υποσχέσεις, χρηματισμοί, υπουργοποιήσεις φτάνουν στην κορύφωσή τους, με την υπακοή και τη δουλοπρέπεια να βρίσκουν την απόλυτη έκφρασή τους.

(Οι αποστάτες έφτασαν συνολικά τους 48. Μεταξύ αυτών και ο Λάκωνας βουλευτής Αγησίλαος Σπηλιάκος.)

15 Ιουλίου 1974. Η ημέρα του πραξικοπήματος στην Κύπρο.

Από το πρωί αρχίζει η ένοπλη κατάλυση των δημοκρατικών θεσμών στην Κύπρο από ομάδα στρατιωτικών και Ελλήνων παραστρατιωτικών, με απώτερο στόχο την ανατροπή του Προέδρου Μακαρίου. Ο Μακάριος καταφέρνει να διαφύγει από την πίσω πόρτα του Προεδρικού Μεγάρου και από την Πάφο στέλνει μήνυμα ενότητας και αντίστασης στον Κυπριακό λαό λίγο πριν φυγαδευτεί από την αγγλική βάση για τη Νέα Υόρκη μέσω Μάλτας και Λονδίνου. Καταγγέλλει την ελληνική χούντα για εισβολή στην Κύπρο και στήριξη των ανδρείκελων της Λευκωσίας.

Ήταν μια περίοδος αστάθειας της σχετικά νέας Κυπριακής Δημοκρατίας (1960). Από τους πραξικοπηματίες τοποθετήθηκε Πρόεδρος ο Νίκος Σαμψών, που παρότι αντιστασιακός της ΕΟΚΑ απολάμβανε της εμπιστοσύνης της χούντας των Αθηνών και ο οποίος μετά την πρώτη εισβολή των Τούρκων αναγκάστηκε σε παραίτηση. Η Τουρκία, με το πρόσχημα της συνθήκης των εγγυητριών δυνάμεων εισέβαλε στο νησί αρχικά με τον Αττίλα I και λίγο αργότερα με τον Αττίλα ΙΙ, όπου και κατέχει μέχρι σήμερα το 37% του κυπριακού εδάφους.

Τα μηνύματα από το παρελθόν είναι πολλά και ιδιαίτερα αποκαλυπτικά. Και σήμερα είναι αναγκαία η παραπέρα θωράκιση των δημοκρατικών θεσμών, η ανάδειξη και η στήριξη ικανών και άξιων πολιτικών, οι οποίοι αντιμάχονται και σε καμία περίπτωση δεν συνεργάζονται με παλιούς και νέους γόνους, βλαστάρια του νεοφασισμού στην Ελλάδα. Οι πρόσφατες εκλογές ανάδειξαν ένα 13% ακροδεξιών, θεοκρατικών και ναζιστικών μορφωμάτων, μεταλλάξεις της εγκληματικής οργάνωσης, η οποία έντεχνα κατάφερε να εισέλθει ξανά στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Αποδείχθηκε ότι η ξενοφοβία και ο ρατσισμός δεν αντιμετωπίζονται με περιορισμούς, απαγορεύσεις και νομοθετήματα, παρά στην αρένα της πολιτικής και κοινωνικής, θεωρητικής και πρακτικής αντιπαλότητας θυμίζοντας στους εραστές του ναζισμού και του φασισμού τα εγκλήματα των ομοϊδεατών τους κατά της ανθρωπότητας. Δεν μπορεί, οι εκμεταλλευόμενοι την ανεπάρκεια της πολιτικής και τη «διορατικότητα» της δικαιοσύνης, η οποία απεγκλώβισε τους «Έλληνες» αλλά εγκλώβισε τους «Σπαρτιάτες», τις σκοπιμότητες και την ελευθερία του δημοκρατικού πολιτεύματος, να παρεισφρέουν στις κοινωνίες των πολιτών, μέρος των οποίων με ακρισία και αμάθεια παρασυρμένοι από συνθήματα «πατριωτισμού» και συνειδητής ή όχι πατριδοκαπηλίας, να οδηγούνται σε αδιέξοδους και επικίνδυνους ατραπούς.

*Ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας ήταν και λογοτέχνης, με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Γεώργιος Αθάνας. Το ποίημά του «Γαργάλα τα», που έγινε σύνθημα των διαδηλωτών και το οποίο του προσέδωσε εντελώς απαξιωτικό χαρακτηρισμό είχε ως εξής: «Κι ήταν τα στήθη σου / Άσπρα σα γάλατα, / Και μου ΄λεγες / Γαργάλα τα, Γαργάλα τα!».

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις