Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Φέτος συμπληρώθηκαν 220 χρόνια από την έναρξη της επιχείρησης του βίαιου διαμελισμού των γλυπτών της Ακρόπολης των Αθηνών από τον λόρδο Έλγιν, πρεσβευτή στην Οθωμανική αυλή στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος το 1801 κατάφερε να αποσπάσει διακόσια περίπου εξαιρετικά γλυπτά, ή τμήματά τους από μάρμαρο και να τα μεταφέρει στην Αγγλία.

Το αίτημα της επιστροφής των γλυπτών της Ακρόπολης από το Βρετανικό μουσείο, που έθεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός στον Βρετανό πρωθυπουργό κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Λονδίνο ήταν μια πολύ σοβαρή και αποδεκτή κίνηση. Είπε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης: «Είναι σημαντικό ζήτημα που αφορά τις διμερείς σχέσεις μας, δεν είναι κατά βάσιν μόνο ζήτημα νομικό, είναι πρωτίστως ζήτημα αξιακό και πολιτικό και θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα για να πετύχουμε τον σκοπό μας». Αν και ο Μπόρις Τζόνσον παρέπεμψε την ευθύνη στο Βρετανικό Μουσείο, δεν παύει η θέση της Ελλάδας να είναι μια διαχρονική απαίτηση.

Επειδή διάφορα λέγονται για το ποιός/ά έθεσε πρώτη φορά το αίτημα της επαναφοράς και επανένωσης των γλυπτών, τα ιστορικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι, από τη σύσταση του Ελληνικού κράτους άρχισαν αμέσως οι αντιδράσεις για την αρπαγή τους, όπως και οι προσπάθειες και οι ενέργειες για τον επαναπατρισμό τους. Πρέπει να διευκρινιστεί ότι, δεν πρόκειται μόνο για γλυπτά του Παρθενώνα, όπως γράφεται από δημοσιογράφους και αρχαιολόγους, καθότι έχει αρπαχθεί και μια Καρυάτιδα που δεν είναι κομμάτι του Παρθενώνα.

Το 1842 ο Αλέξανδρος Ραγκαβής, γραμματέας της αρχαιολογικής εταιρείας, διατύπωσε την πρώτη επίσημη κατηγορία της Ελλάδας κατά του Έλγιν και ζήτησε την επιστροφή των γλυπτών. Το αίτημα επαναλήφθηκε το 1924 με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από το θάνατο του λόρδου Βύρωνα.

Το 1961 ο Δήμαρχος της Αθήνας Άγγελος Τσουκαλάς, αλλά και η Ακαδημία Αθηνών ζήτησαν από την Αγγλία την επιστροφή των γλυπτών της Ακρόπολης.

Το 1982 η υπουργός πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη προέβαλε το αίτημα για επιστροφή των γλυπτών στην Ελλάδα στη γενική διάσκεψη της UNESCO στο Μεξικό. Τον Οκτώβριο του 1984 σχετική απόφαση του Ελληνικού υπουργικού συμβουλίου γνωστοποιήθηκε στη βρετανική κυβέρνηση.

Το αίτημα τέθηκε στο ανώτατο επίπεδο στις 18-10-2007 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια στη γενική διάσκεψη της UNESCO στο Παρίσι.

Αποτελεί προσβολή και έλλειψη σεβασμού τμήματα από τις μετώπες, τη ζωφόρο, τα αετώματα και όχι μόνο, να βρίσκονται στο Λονδίνο και τα υπόλοιπα μέρη τους στην Αθήνα. Στον Ελληνικό λαό ταιριάζουν, αυτού του λαού έχουν αποτυπωμένα τα χαρακτηριστικά, δημιουργημένα σε μια εποχή πνευματικής έξαρσης και πολιτισμού και είναι στενά δεμένα με τα άλλα αρχαία της πόλης, με τα οποία αποτελούν ένα ενιαίο αναπόσπαστο σύνολο και όχι αποκομμένα και απομακρυσμένα από τον φυσικό τους χώρο να βρίσκονται «σκλαβωμένα» στο Βρετανικό μουσείο. Είναι τουλάχιστον ανήθικο να θησαυρίζουν κάποιοι εκμεταλλευόμενοι έναν πολιτισμό που δεν τους ανήκει.

Ο Επικούριος Απόλλωνας και η Αρχαία Ολυμπία

Σε μια ημερήσια επίσκεψη, πριν από λίγες μέρες στον ναό του Επικουρίου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγαλείας και την Αρχαία Ολυμπία, παρά τη δύσκολη και κουραστική διαδρομή η ικανοποίηση ήταν απόλυτη. Ο ναός, ένας από τους σπουδαιότερους και επιβλητικότερους της αρχαιότητας ήταν αφιερωμένος από τους Φιγαλείς στον Απόλλωνα, γιατί τους βοήθησε να ξεπεράσουν την επιδημία της πανώλης. Πάνω σε ένα βράχο, σε υψόμετρο 1300 μέτρα βρίσκεται ένα από τα καλύτερα σωζόμενα μνημεία της αρχαιότητας και το πρώτο στην Ελλάδα που ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO το 1986. Καλυμμένος με μόνιμο προστατευτικό σκέπαστρο, για τις δύσκολες καιρικές συνθήκες ο επισκέπτης μπορεί να τον δει μόνο τμηματικά, κάτι που εμποδίζει τον ναό να λάμπει με ολόκληρη τη μεγαλοπρέπειά του.

Ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Ολυμπίας, με τα ερείπια του ναού του Δία, της Ήρας, της Παλαίστρας, του εργαστηρίου του Φειδία, του σταδίου κ.λπ. και το Μουσείο με τη Νίκη του Παιωνίου, τον Ερμή του Πραξιτέλη, τα αετώματα από τον ναό του Δία, τον Δία με τον Γανυμήδη και πολλά ακόμη εξαιρετικά ευρήματα πιστοποιούν το μεγαλείο μιας περασμένης εποχής. (Υπάρχουν και κάποιες αγριελιές, το λάδι των οποίων θα μπορούσε να εμπορευθεί το υπουργείο Πολιτισμού…) Σε μικρή απόσταση βρίσκεται το Μουσείο Ιστορίας των Ολυμπιακών αγώνων της Αρχαιότητος (Παλαιό Μουσείο ή Συγγρείον). Η πινακίδα στην είσοδο του μουσείου γράφει: «Αποτέλεσε το πρώτο επαρχιακό Μουσείο, που στέγασε αποκλειστικά τα ευρήματα μιας τοπικής συστηματικής ανασκαφής, της πρώτης γερμανικής ανασκαφής της Άλτεως (1875-1881). Η κατασκευή του (1883-1887) πραγματοποιήθηκε με δωρεά του εθνικού ευεργέτου Ανδρέα Συγγρού κ.λπ.». (Άλτις ονομαζόταν η Ολυμπία, δηλαδή Ιερό Άλσος).

Επειδή το πρώτο Ελληνικό Μουσείο που κατασκευάστηκε σε επαρχιακή πόλη είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης -χτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Γ. Κατσαρό την περίοδο 1874-1876 - πρέπει οι υπεύθυνοι να μεριμνήσουν για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις