Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Η παρουσία του ανθρώπου, η ένταξή του στο κοινωνικό περιβάλλον και η αρμονική συνύπαρξη διέπονται από ένα σύνολο ρυθμίσεων, νόμων, αρχών και αξιών, μέσα στο πλαίσιο των οποίων καθορίζονται οι κινήσεις του, που εκπορεύονται από τη δική του Φύση. Η οριοθέτηση των σχέσεων και των επιτρεπτών πράξεων που ο ίδιος έχει χαράξει στα συγκεκριμένα δεδομένα της πραγματικότητας αποτελούν τον καταστατικό χάρτη της χρηστής, έντιμης και δίκαιης συμπεριφοράς. Η διατύπωση κανόνων εκτίμησης και αλληλοσεβασμού έχει σκοπό να προβάλει τις ηθικές αξίες, να καταδείξει το ηθικό χρέος του ανθρώπου, τη διάκριση παραδεκτού και μη, ώστε να συμβάλλει στην κατανόηση της σχέσης της ηθικότητας με την εσωτερική ευδαιμονία.

Η ηθική δεν είναι κάτι αόριστο και γενικό που μπορεί να ερμηνεύει ο καθένας όπως νομίζει, θέλει ή τον συμφέρει, ούτε είναι δοσμένη και περιγραμμένη δογματικά, αλλά εκπορεύεται από την ανθρώπινη υπόσταση και ως κοινωνία την αποδεχόμαστε. Δεν εξάγεται ως συμπέρασμα από κάποια αυθεντία, από κανόνες θρησκευτικής προέλευσης, αλλά από την ανάγκη των ίδιων των ανθρώπων, οι οποίοι αποφασίζουν για το δίκαιο και για το άδικο, με κρίση και θέση, που προκύπτουν από τις πάγιες αλήθειες της κοινωνικής ισορροπίας, του ανθρωπισμού και του πολιτισμού.

Η σεμνή και ενάρετη προσαρμογή σύμφωνα με τα πατροπαράδοτα, αλλά και τα νέα ήθη που αναδύονται και προκύπτουν από την εξέλιξη των σύγχρονων κοινωνιών αποτελούν τη γραμμή της ακολουθίας, την ευθεία της πορείας, η οποία οφείλει να έχει ηθικό περιεχόμενο και να αντανακλά τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου. Η πραγματικότητα της ζωής από μόνη της αναδεικνύει και διαχωρίζει τα γεγονότα, σε αποδεκτά ή όχι, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη αναφορά και παιδεία για την κατανόηση, σε αντίθεση με επιλεκτικές ειδικές οριοθετήσεις, που επιχειρούν να τα μονοπωλήσουν και εν μέρει το κατορθώνουν. Η εμφάνιση του ατόμου στην κοινωνία αποτελεί βασικό παράγοντα ηθικής τάξης και πράξης, όπου η εξέλιξη με τους κανόνες του ανθρωπισμού και η αποδοχή και η συμπόρευση με αυτούς, χωρίς ψήγματα υποταγής ή κυριαρχίας, δουλοπρέπειας ή εξουσίας, υποτέλειας ή ηγεμονίας αναδεικνύει τα αγνά αισθήματα και χαρίσματα της ψυχικής κοσμιότητας.

Το πολιτικό σύστημα, θεμελιωτής και προστάτης των κανόνων της ισοτιμίας αμφισβητεί και απορρίπτει με τις ενέργειες και τις επιλογές του τα σταθερά στοιχεία που το ίδιο έχει θεσπίσει και αποδεχτεί, με αποτέλεσμα πολλές φορές να βρίσκεται στο σκαμνί της πολιτικής αυτοδικίας. Οι συχνές αποκλίσεις επιβεβαιώνουν την ολοένα και μεγαλύτερη διάσπαση και διάσταση της πολιτικής από την ηθικότητα, που ακόμη και η δημοκρατία αδυνατεί να μειώσει, να συμφιλιώσει και να εξαλείψει. Η κατάρρευση και αυτής της δυνατότητας της πλειονότητας των πολιτών σημαίνει ότι η κοινωνία είναι ένα απέραντο νεκροταφείο ζωντανών πτωμάτων, κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων, η οποία έχει διαμορφωθεί, με έντεχνο τρόπο, από την οικονομική ολιγαρχία.

Με την απουσία της πραγματικής ηθικής η αυτονομία του ανθρώπου, πάνω στην οποία εδράζονται η δικαιοσύνη, η ισότητα, η αλληλεγγύη, η ειρήνη κ.λπ. κλονίζεται και περιορίζεται, με αποτέλεσμα ο λαός να στερείται τους σταθερούς δεσμούς της επικοινωνίας και της ανταπόκρισης.

Οι πληρωμένοι κονδυλοφόροι και οι τηλεπαρουσιαστές στα ΜΜΕ, ετερόφωτες και ετεροκίνητες φιγούρες στις πάνινες οθόνες της λαμπερής … σκιάς, της ελεγχόμενης προβολής και της λιβελογραφίας έχουν αποβάλει κάθε ίχνος ηθικής και αξιοπρέπειας και αποτελούν τον πολιτικό πολιορκητικό κριό στον εμβολισμό των ανθρώπινων συνειδήσεων.

«Ας σκέφτονται όσο θέλουν! Αρκεί να υπακούν» (Φρειδερίκος Β’), με τον κοινωνιολόγο Γιώργο Βέλτσο να διερωτάται:

«Τι συμβαίνει, όμως, όταν υπακούν επειδή σκέπτονται; Και τι σκέπτονται; Την υπακοή; Δηλαδή τα όρια και τους κανόνες της σκέψης, συνδεδεμένης αναπόφευκτα με την εξουσία; Οπότε τι νόημα έχει η αρθρογραφία τους …».

«Φωνητικά όργανα». Έτσι όριζε ο Αριστοτέλης τους σκλάβους, με τον ομότιμο καθηγητή του Α.Π.Θ. Φοίβο Γκικόπουλο να σημειώνει: «Ο ορισμός ισχύει και για τους δικούς μας τηλεπαρουσιαστές των ειδήσεων. Η διαφορά είναι ότι οι αρχαίοι σκλάβοι δεν έπαιρναν κανένα μισθό, ενώ οι δικοί μας αμείβονται πλουσιοπάροχα».

Ζούμε σε μια περίοδο που τα όρια της ηθικής έχουν διαβρωθεί, ακυρωθεί μέχρι και εξαφανιστεί. Η πτώση των αξιών, ο εκφυλισμός, η αλλοίωση της ουσίας και της Φύσης του ανθρώπου και η απομάκρυνση από τους κανόνες της έντιμης και αξιοπρεπούς συμπεριφοράς είναι πραγματικότητα, μέχρι και συνήθεια έχουν γίνει, με την ασυδοσία, τα σκάνδαλα και τη διαφθορά να κρατούν καλά στον δημόσιο βίο. Η διαστρέβλωση της αλήθειας και η συμπόρευση με την ανηθικότητα, την ατιμία και την αδικία έχουν επιφέρει μεγάλα ρήγματα στις κοινωνίες, με ποικίλες και σοβαρές επιπτώσεις.

Οι ασύδοτοι κατασταλτικοί μηχανισμοί δρουν συνειδητά, ασύστολα και σωρευτικά, βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη προσδιορίζοντας και αποκαλύπτοντας το βάθος της ηθικής και πολιτικής ανεπάρκειας. Οι εκτελεστές, θλιβερές φιγούρες, αξιολύπητα υποκείμενα και μαριονέτες, που τώρα στεφανώνονται με την τήβεννο των άριστων, πολύ γρήγορα θα βρεθούν στα αζήτητα, στον πολιτικό κάδο. Η ηθική κατάπτωση και εξαχρείωση είναι τόσο ισχυρές, που είναι πολύ δύσκολη η άμυνα και η αντίσταση απέναντι στη οργανωμένη λαίλαπα του πνευματικού μηδενισμού.

Η αντιστροφή θα προκύψει από την προώθηση στη λήψη των αποφάσεων του δημόσιου και πολιτικού βίου, ανθρώπων, που η βιογραφία τους θα διέπεται από τα γνωρίσματα του ακέραιου, σοβαρού, σταθερού και αξιοπρεπούς χαρακτήρα, που έχουν δοκιμαστεί στην αρένα της πάλης για τη μείωση των ανισοτήτων και την επικράτηση της ισότητας, μεταξύ όλων των ανθρώπων. Που έχουν υψηλό ανάστημα πολιτικής εντιμότητας και δεν υποκύπτουν στις πιέσεις των οικονομικά ισχυρών και των ΜΜΕ και δεν γίνονται υπηρέτες και διαχειριστές των συμφερόντων τους, με αντάλλαγμα τη στήριξή τους. Το ηθικό πλεονέκτημα παραμένει ισχυρό, κυρίαρχο και αδιαπραγμάτευτο, παρά τις συνεχείς πολεμικές κάποιων, που έχουν στόχο να το υποβαθμίσουν, να το μειώσουν, να το εξαφανίσουν.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις