ΚΟΣΜΟΣ. Ξεκίνησε από τους υποστηρικτές των δικαιωμάτων των ζώων, με κύριο στόχο να υπενθυμίσει στους ανθρώπους ότι ο ειδισμός ή σπισισμός, όπως ο ρατσισμός ή ο σεξισμός, δεν έχει θέση σε μία πολιτισμένη κοινωνία.

Σπισισμός είναι η θεωρία σύμφωνα με την οποία είναι επιτρεπτή η διαφορετική μεταχείριση ζώων ανάλογα με το είδος τους. Ξεκινάει από την αντίληψη ότι ο άνθρωπος είναι το ανώτερο και κυρίαρχο είδος στον πλανήτη και άρα μπορεί να συμπεριφέρεται διαφορετικά σε άλλα είδη ζώων σύμφωνα με τα συμφέροντα του.

Ο σπισισμός είναι ο λόγος που θεωρούμε ότι το γουρούνι είναι τροφή μας ενώ ο σκύλος όχι, ο λόγος που στην Ινδία η αγελάδα θεωρείται ιερό ζώο αλλά το πρόβατο όχι, ο λόγος που στην Κίνα γίνεται φεστιβάλ ψητού σκύλου ενώ στην Γαλλία η βρώση σκύλου είναι παράνομη. Σε κάθε γωνιά του πλανήτη το ίδιο είδος ζώου μπορεί να λαμβάνει διαφορετική μεταχείριση σύμφωνα με τις αντιλήψεις των ανθρώπων για εκείνο: αυτό είναι σπισισμός. Η θεωρία του σπισισμού ομοιάζει πολύ με τον ρατσισμό και τον σεξισμό καθώς βασίζεται στις ίδιες "λογικές" παραδοχές.

Ο όρος «ειδισμός» ή «σπισισμός» («speciesism» στα αγγλικά) αναφέρεται στην εκχώρηση διαφορετικών δικαιωμάτων, αξιών ή ιδιαίτερης προσοχής σε άτομα μόνο με βάση το είδος τους. Συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον αποκλεισμό όλων των μη ανθρώπινων ζώων από τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που παρέχονται στον άνθρωπο. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον βρετανό ψυχολόγο, συγγραφέα και υποστηρικτή των δικαιωμάτων των ζώων Ρίτσαρντ Ράιντερ και διαδόθηκε από τον αυστραλό ηθικό φιλόσοφο Πίτερ Σίνγκερ.

Η ιδέα του σπισισμού (ειδισμού, επί το ελληνικότερον), που πρεσβεύει ότι κάποια είδη είναι ανώτερα από άλλα, καθιερώθηκε από τον Πίτερ Σίνγκερ το 1975, στο πολύ ενδιαφέρον βιβλίο του «Η απελευθέρωση των ζώων». Το βιβλίο του θεωρείται ευρέως ως η Βίβλος του κινήματος για την απελευθέρωση των ζώων, αλλά έγινε της μόδας πολύ αργότερα, κάπου στις αρχές της περασμένης δεκαετίας.

Είναι όμως μια καλή ιδέα αυτή του αντισπισισμού; Ναι! Στον βαθμό που αποτελεί μια ουτοπική προέκταση του ουμανισμού, ο σεβασμός στα ζώα και η μέριμνα για τις συνθήκες διαβίωσής τους είναι ένα ζητούμενο στο οποίο αξίζει να στοχεύσουμε. Όσο περισσότερο την προσεγγίζουμε, τόσο καλύτεροι άνθρωποι γινόμαστε.

Υπάρχουν πολλά επιχειρήματα, τόσο υπέρ όσο και κατά της θεωρίας του ειδισμού, αλλά η ουσία είναι ότι οι περισσότερες ομάδες δικαιωμάτων των ζώων βασίζονται σ’ αυτή τη θεωρία για να δικαιολογήσουν τις απόψεις τους. Σύμφωνα με τους πολέμιους του ειδισμού, οποιαδήποτε χρήση ζώων από τον άνθρωπο (για την παραγωγή τροφίμων και ρούχων, για επιστημονικά πειράματα, στη βιομηχανία ψυχαγωγίας κ.λπ.) είναι μία μορφή διάκρισης και κακοποίησης.

Και μόνο το γεγονός ότι εμείς, οι άνθρωποι, τσακωνόμαστε για το αν ο σπισισμός επικρατεί στη συμπεριφορά μας και στη διαχείριση της φύσης –το ξαναλέω, εμείς οι άνθρωποι και όχι κάποιο άλλο είδος με σχετική ευφυΐα, όπως οι χιμπαντζήδες, τα γουρούνια ή τα δελφίνια– καταρρίπτει τον ισχυρισμό ότι υπάρχουν «ίσα είδη». Δεν υπάρχουν. Υπάρχει μόνο η τροφική αλυσίδα, στην οποία τοποθετούνται όλα τα ζώα, θέλουν δε θέλουν, και η ανθρώπινη ηθική, που αναζητά τρόπους για να διαχειρίζεται τα άλλα είδη, άλλοτε σημειώνοντας πρόοδο και άλλοτε αποτυγχάνοντας οικτρά.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ειδισμού (Σπισισμού) δημιουργήθηκε για την προώθηση αυτής της ιδέας στο ευρύ κοινό. Υποστηρίζεται από τις οργανώσεις People for the Ethical Treatment of Animals (PETA), Farm Animal Rights Movement (FARM) και άλλες ομάδες δικαιωμάτων των ζώων.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις