Σαν σήμερα: 17 Μαρτίου 1821 - Οι Μανιάτες σήκωναν το λάβαρο της Επανάστασης

ΜΑΝΗ. Σαν σήμερα, 17 Μαρτίου 1821, έλαβε χώρα η κήρυξη της Επανάστασης στη Μάνη, στην ιστορική αυτή περιοχή της Πελοποννήσου, σύμφωνα με την τοπική παράδοση. Ειδικότερα, οι πρόκριτοι της Μάνης, που τελούσε υπό προνομιακό καθεστώς, ζήτησαν από τον επικεφαλής τους Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη να ξεκινήσει πρώτη η Μάνη τον αγώνα της Επανάστασης για την απελευθέρωση.

Έτσι μετά από πρόσκλησή του συγκεντρώθηκαν όλοι οι Μανιάτες οπλαρχηγοί στην Τσίμοβα, τη σημερινή Αρεόπολη, κι αποφάσισαν την έναρξη του αγώνα κατά των Τούρκων, που οδήγησε στην απελευθέρωση της Καλαμάτας και τη δημιουργία της Μεσσηνιακής Γερουσίας.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η σημαία που υψώθηκε στις 17 Μαρτίου στην Αρεόπολη ήταν φτιαγμένη πρόχειρα, από λευκό ύφασμα με γαλάζιο σταυρό στο κέντρο. Στην επάνω πλευρά έγραφε "Νίκη ή Θάνατος" (και όχι "Ελευθερία", γιατί η Μάνη θεωρούνταν ελεύθερη), και στην κάτω "Ταν ή επί Τας".

Η σημαία ευλογήθηκε από τους ιερείς και όλοι οι αρχηγοι ορκίσθηκαν γονυπετείς ότι ενωμένοι θα αγωνιστούν για την ελευθερία του έθνους.

"Ορκίζομαι, εις το όνομα του Παντοδύναμού μας Θεού,

εις το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και της Αγίας Τριάδος,

να χύσω και την υστέραν ρανίδα του αίματός μου, υπέρ πίστεως και Πατρίδος.

Ορκίζομαι, να μη βλέψω εις τα όπισθεν εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος

και της Θρησκείας μου. Ορκίζομαι: Ταν ή επί Τας και: Νίκη ή Θάνατος υπέρ Πίστεως και Πατρίδος."

Η πρώτη πολεμική επιχείρηση των Μανιατών διεξήχθη στις 19 Μαρτίου με στόχους τη Μονεμβασιά και τον Μυστρά από δυνάμεις της Ανατολικής Μάνης υπό την αρχηγία της οικογένειας των Γρηγοράκηδων. Στη Δυτικη Μάνη, με αρχηγό τον Πετρόμπεη, οι δυνάμεις κινήθηκαν προς την Καλαμάτα. Η κατάληψη της πόλης επετεύχθη στις 23 Μαρτίου δίχως αιματοχυσία και πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσημη δοξολογία.

Στην προκήρυξη που υπέγραφε ο Μαυρομιχάλης ως "Αρχιστράτηγος των σπαρτιατικών δυνάμεων", γνωστοποιούνταν στην Ευρώπη η απόφαση του Ελληνικού Ένους να αποτινάξει τον τουρκικό ζυγό.